آدی گرنتھ
آدی گرنتھ، سکھ دھرم دا مقدس مذہبی گرنتھ اے۔[۱] اس گرنتھ وچ 13ویں صدی دے بابا فرید اتے جےَ دیوَ دی کجھ رچناواں توں لے کے 17ویں صدی دے گرو تیغ بہادر تک دیاں رچناواں دی ونگی موجود اے۔ اس پرکار ایہہ گرنتھ اس دیش دیاں پنج صدیاں دی چنتندھارا دی ترجمانی کردا اے ۔
سن 1604 وچ آدی گرنتھ دا سنکلن پنجویں گرو، گرو ارجن دیو (1563–1606) نے پہلے پنج گروآں اتے ہور مہان سنتاں جاں بھگتاں، جہناں وچوں کئیاں دا ہندو دھرم اتے اسلام نال واسطہ سی، دی بانی اکتر کر کے کیتا۔ پر اس گرنتھ وچ موجود بانیکاراں دیاں رچناواں دی چھانٹی اتے اکٹھ گرو نانک دیو دے ویلے توں ہی شروع ہو گیا سی۔ پھر ایہہ سنگرہ گرو-در-گرو ہندے ہوئے گرو ارجن دیو تک آیا۔[۲] اس طرحاں ایہہ انوکھا گرنتھ اے جس دے سطح دا سارے برصغیر وچ ہور کوئی مقامی گرنتھ نہیں اے۔ ویلے، ستھان اتے ملونتا پکھوں ایہہ لاثانی اے۔
سکھاں دے دسویں گرو، گرو گوبند سنگھ (1666–1708) نے 1704 توں 1706 دوران ہور پوتر بانی اس وچ شامل کر لئی اتے جوتی-جوتِ سماؤن توں پہلاں گریائی اس آدی گرنتھ نوں دے دتی اتے اس کر کے نام گرو گنتھ صاحب ہو گیا۔[۳] ایہہ سکھاں دا سبھ توں مقدس گرنتھ اتے اکو-اک سدیوی شبد-روپی گرو اے جو کہ سکھ گروآں اتے ہور سنتاں-بھگتاں دی سکھیاواں دا انبار اے۔[۴] ارداس دے سروت وجوں آدی گرنتھ سکھ مت وچ بندھنا اتے بھگتی دا مرکزی دھرا اے۔[۵]
ویلے دے سماج دا بمب
[سودھو]آدی گرنتھ وچ اوس ویلے دے سماج اتے رہتل دا بہت مکمل چتر حاصل ہندا اے۔ اس وچ 500 سال دے دور کھنڈ دوران اس دیش دے سماجی، مذہبی، سیاسی، معاشی اتے تہذیبی مورت وچ جاری تبدیلی ہندی رہی۔ بدل راے جیون-ملاں، وشواساں اتے آستھاواں دا آدی گرنتھ وچ تھاں تھاں چترن ہویا اے۔
حوالے
[سودھو]- ↑ Keene, Michael (2003). Online Worksheets. Nelson Thornes, 38. ISBN 0-7487-7159-X.
- ↑ «आदिग्रन्थ महीप सिंह». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۳-۱۰-۰۸. دریافتشده در ۲۰۱۷-۰۸-۳۰.
- ↑ Partridge, Christopher Hugh (2005). Introduction to World Religions, 223.
- ↑ سانچہ:Cite conference
- ↑ Singh, Kushwant (2005). A history of the sikhs. Oxford University Press. ISBN 0-19-567308-5.