شہزاد اسلم
شہزاد اسلم (1968ء - ) (برطانیہ) پنجابی تے اردو دے اک منے پرمنے شاعر نیں ، اُنہاں دی شاعری دی کتاب خواب سمندر پار دے اُنہاں دی خاص پہچان اے ۔
شہزاد اسلم دی شاعری دا سفر[سودھو]
شہزاد اسلم رنگاں، خواباں تے خوشبوواں دا شاعر
تحریر :- ظفر عجمی
ساڈ ے ایس خطے د ے صوفی شاعراں نے بوہتا زور اپنی پچھان تے دِتا۔اپنے آپ نُوں پچھان تے ہمیشہ دی زندگی پا لے ۔ایہ ایک دُور دراڈی تے ذرا مشکل نال ہتھ آن والی منزل آکھی جاسکدی اے۔تے ایس راہ وچ تہانوں کِنّے چھلیڈے مِلدے نیں، ایہدا کسے کول کوئی حساب نئیں۔کیہ خیال اے جے ظلم دی رات لَمّی ہو جاوے تے فیر چانن د خواب ویکھنا چھڈ دِتا جاوے ۔ایس راہ تے ٹُرن والیاں نُوں کدی وی مایوس نہ ہون داتویت پہلا پَیر چکن توں پہلاں ہمت دے گل وچ پاؤنا پَیندا اے۔۔ایہ اوہی رستہ اے ،جہدے وچ پِچھے ویکھن والے پتھر دے ہو جاندے نیں۔ایس راہ وچ زائر دا ہر اگلا قدم اوہنوں اگے نالوں وی منزل توں دُور کردا جاپدا اے۔تے فیر انکشاف دے کسے لمحے وچ جدوں اوہ کئی جنماں دا سفر کر چکیا ہوندا اے۔
اوہ اپنے آپ نُوں اوتھے ای کھڑا پاؤندا اے،جِتھوں اوہنے سفر دا آغاز کیتا سی۔۔تے نال ای ایہ راز وی اوہدے تے کُھلدا اے کہ اوہدا مقصود تے اوتھے ای موجود سی ،جتھوں اوہ ٹُریا سی۔ایہ سفر جہداَ اوّل ای ایہدا آخر اے۔۔ایناں کو لَمّاں اے کہ مسافراں دیاں پَیراں وچ ٹُر ٹُر کے چھالے پے جاندے نیں تے صدِیاں بِیت جاندِیاں نیں۔
شہزاد اسلم دے کلام وچ ایس سفر دے استعارے جگہ جگہ چمکدے ویکھے جا سکدے نیں۔اس سفر دے رستے دے ہر قدم وچ اِک لازوال کہانی اے،اِک اجہی کہانی جہدے وچ علماں دے علم، محبت دا کوئی نہ کوئی نویکلا تے انملا رنگ ڈلھکاں مارد ا نظر اَؤندا اے۔شہزاد اسلم دے کلام تے حقیقی عشق دی گہری چھاپ اوہنوں پنجابی صوفی شاعراں دی اوس فکر دے بہت قریب لی گئی اے جہدے وچ ہمیشہ دی زندگی دے امکانات دا اِک جہان آباد آکھیا جا سکدائے۔ ذرا شہزاد اسلم دِیاں اِنھاں نظماں تے جھاتی پا کے آکھنا کہ اِنھاں وچ اوہنے اپنے مالک نال جیس سانجھ دی گل کیتی اے ،ایہ صدِیاں دے اوسے سفر دا تسلسل نئیں جہڑا سالکاں نے قالو بلٰی آکھ کے شروع کیتا سی؟
ویکھ میں تیرے ازلاں دے مَتّھے دا مُڑھکا
پہلے دن توں اَج تک تائب
اَبداں دے پَیراں وچ ڈِگیا
سُکّن توں کجھ پہلے کیہ کجھ سوچ
(رہیا واں؟ (جا ن پچھان
میں رَب پہن کے،رَب دے ساہمنے اینویں آواں
کُل عالم مرے چار چفیرے گِدّا پاوے
تے میں وچ دھمالاں پاواں (اِک سدّھر انہونی جہئی)
کدے کِن مِن، کدے چَھم چَھم
کدے بے حد، کدے کم کم
کدے جگنو، کدے تارا
کدے مُٹھ وچ، کدے لارا
کویں اوہنوں لَوَے کوئی بُجھ
کدے اوہ کجھ،کدے اوہ کجھ
(بجھارت)
جوگ لین لئی ڈیرے تے آئے ہوئے اِک جوان نُوں سادُھونے پُچھیا ،کدے کِسے نال ٹُٹ کے پیار کیتا اے؟جوان نے انکار وچ جواب دِتا تے سادُھو آکھن لگا۔۔تیرا تے ساڈا ساتھ نئیں ہو سکدا۔۔تُوں تے لینا ای سِکھیا اے۔۔۔دینا تے سِکھیا ای نئیں۔ پیار ایثار کرنا سکھاندااے،ونڈنا سکھاندااے۔شہزاداسلم محبت چ مِٹیا ہویا اے،اوہدے کلام چ جتھے کِتے اپنی نفی دا حوالہ اَؤندا اے، اوہدے پِچھے محبت دے اثبات دا جذبہ ہوندا اے۔ایس نفی نُوں اپنی ذات دی نفی دا اوہ جذنہ نئیں آکھیا جا سکدا جہڑااِک ہارے ہوئے ذہن دی پیداوار ہوندا اے۔۔بلکہ ایہ اوہ مقام اے جِتھے بندے دا ہتھ رب دا ہتھ بن جاندائے۔
سانوں سونہہ تیری ،کُل خلقت دے وچ
ساڈے جیہا نہ ہووے خوش بخت کوئی
بس کم جے ایناں کہ کر جائیے
جے تُوں جی اُٹھو آکھیں ۔۔۔تے جی اُٹھیئے
جے توں مر جاؤ آکھیں ۔۔۔تے مر جائیے
(تیرے کہن اُتّے)
مَنیا کر،منوایا نہ کر
چھڈ دے ایہ خود غرضی
جے منظور کراؤنی ایں توں
اپنے پیار دی عرضی
ساڈا کم سمجھا دینا سی
اَگّے تیری مرضی
(love is not a part time job)
شہزاد اسلم تے ایہدے ورگے ایس عہد دے پنجابی دے کِنّے ہور وی مان جوگ لکھاری اوہناں پرانِیاں اساسی قدراں دی پاسداری تے فروغ لئی کوشاں نیں جنہاں تے انساناں دی بقا ،اُنہاں دِیاں خوشیاں تے خواباں دا دارومدار اے ۔شہزاد اسلم رَنگاں خواباں تے خوشبووا ں دا شاعر اے ۔ایہ اوہ عظیم تہذیبی حوالے نیں جہڑے ایس کرّہ ارض تے انسان لئی امکانات دے اوہ دریچے کھول دے نیں جنہاں راہیں اسیں زمانیاں دِیاں سرحداں پھلانگ جاندے ہاں۔
شہزاد اسلم نے اپنی نظم ،کچی عمر دے کچے پیار چ،اِک بوہت وڈے تہذیبی حوالے دے مقابلے چ اَنّھی محبت دی سرشاری تے جیس لطیف انداز نال اُنگلی اٹھائی اے ،اوہدی مثال پنجابی د ے رومانی ادب و چ ذرا گھٹ ای مِلدی اے۔ایس نظم دے وچ شہزاداسلم نے جیس سماجی قدر دی گل کیتی اے ایہدے تحفظ تے بلا شک بوہت کجھ لکھیا گیااے پر اعلٰی ادبی تے تخلیقی سطح تے ایہنوں کِنھے لوگ نبھا سکے نیں،ایہ اِک مایو س کرن والا سوال اے۔محبت تے ظالم سماج دی بحث باربار اِکو طرحاں کیتی جاندی اے تے ایہنے ادب وچ اِک عقیدے دی شکل اختیار کر لئی اے۔رانجھے تے کیدو دی ایہ صدِیاں پرانی لڑائی اصل وچ دو رویّاں تے دو تہذیبا ں دے ٹکراؤ دی ابدی داستان اے۔رانجھاساڈا محبوب کردار اے ،کیوں جے اسیں مَناں ٹَناں پرانے فرسودہ رواجاں دے تھلے دَبے ہوئے آں تے رانجھا اوہ دریچہ اے جتھوں سانوں روشنی تے تازہ ہوا آؤندی اے۔
ایس کردار نُوں ساڈے بزرگ لکھاریاں نے ایسے غرض لئی زندہ تے محفوظ رکھیا تاں جے حدو ں ودھی ہوئی روایت پرستی تے پاگل پن دِیاں حداں نُوں چھوندی ہوئی مادیت دی ہوس وچ کِتے ساڈے دِلاں چوں انسان دے افضل ہون دا احساس ای ختم نہ ہو جاوے۔۔۔رانجھا انسانی جذبے دی سچائی دے طور تے ظاہر ہوندا اے۔۔تے ایہ سچائی کدے کدے چوچک دی شکل وچ وی ظاہر ہو جاندی اے۔اِک محبت کرن والا باپ،اِک اجیہا مصور،جہڑا اپنے خون نال اپنی تخلیق وچ زندگی دے کدے وی ناں ماندپَین والے رنگ بھَردا اے۔کیدو ایہدا وی دشمن اے۔ایہنوں بندے نال وَیر نئیں۔۔ایہنوں تے رویّے نال وَیر ای۔ایہ رانجھے تے چوچک دونہاں دا دشمن اے،جے اسیں کردار سی سطح تے ایہناں نُوں دو سمجھئے۔
دھرتی اَتّے پَیر نئیں لگدے
اوہدے پیلاں پاؤندی دے
پیار دی اَگ وچ رِجھدی ہوئی
واچھڑ دے وچ بِھجدی ہوئی
پُھلّاں نُوں شرماؤندی دے
دھرتی اَتّے پَیر نئیں لگدے
اوہدے پیلاں پاؤندی دے
طعنے مہنے سُن دی جگ دے
ہَوکے بَھردی ہوئی پگ دے
ہر ہر وَل وچ دیوے جگ دے
مٹّی وچ ملاؤندی دے
دھرتی اَتّے پَیر نئیں لگدے
اوہدے پیلاں پاؤندی دے
(کَچّی عُمر دے کَچّے پیار چ)
شہزاد اسلم دی نظم، تتلی میں تے اوہ ،بلندی تے بنایا ہویااِک اجیہا منظر اے جِتھے پہنچن دی ازلی تڑپ لے کے انسان ایس بھیتاں بھری کائنات دِیاں گنجھلاں کھولھن نکلیا سی ۔شاعری انسان دی کائنات نال سانجھ اے ۔انسان سچا متلاشی ہووے تے اُس دے د ل تے کائنات دے ذرّے ذرّے چوں اوس حسن د ے راز آشکار ہوندے نیں جہدی سہار پہاڑاں وچ وی نہیں۔اجے سائنس نے اِک ذرّے دا دل چیریا اے تے ایہدے وچوں روشنی تے حرارت دا اِک ٹھاٹھاں مارداسمندر اُبل پیا اے۔۔۔اَتے پُوری کائنات دی سیاحت اجے باقی اے۔
تُوں تِتلی نُوں راہ وِچ پَھَڑ کے
راہ وِچ بہہ گیا۔۔۔راہ وِچ رہ گیاے
میں تتلی دے پِچھّے رہ کے
تے تتلی نُوں کجھ نہ کہہ کے
پُھلّاں کلیاں دا منہ چُمیاں
بھیتاں دے مُکھ توں گُھنڈ چایا
خشبوواں نال گلّاں کیتیاں
شوق مِرے نے شوہ نُوں پایا
(تتلی میں تے اوہ)
آفاقی شاعری کسے وی لکھاری دی ذات دے داخلی رُخ دا تخلیقی عکس ہوندی اے،کسے تخلیق کار دا شعور جنا آفاق گیر ہووے گااوہدے تے شعری انکشافات وی اوسے سطح تے مقام دے ہون گے۔شہزاد اسلم نے جدید تے قدیم پنجابی شاعری دا گہرا مطالعہ کیتا اے۔اوہدی نظر ایس عہد دیاں نویا ں علما ں تے مسئلیاں تے وی پُوری طرحاں اے۔نویں تے پرانے دی ایس یکجائی نے اوہنوں ایس قابل کیتا اے کہ جدوں اوہ کسے پرانی روایت نُوں دُہراندا اے تے سانو ں اوہدے وچ اج دے عہد دی آواز گونجدی محسوس ہوندی اے۔
بارھیں برسیں کَھٹن گیا
تے کَھٹ کے لیایا باتاں
دَرشن منگیا سی
مِلے کاغذ، قلم، دَواتاں
شہزاد اسلم دی تخلیقی انا وچ روشنی دا اِک اجیہا سیل اے کہ جہڑا لفظ تے خیال وی اوہدے قلم چوں نکلدائے تاریکیاں دے وچ اِک روشن ستارے دی طرحاں دَمکدا ہویا نکلدائے۔اوہ رستہ دَسن لئی دھرتی دے سینے تے تِیراں دے نشان نئیں بناؤندا بلکہ اسمان تے ستارے سجاؤندا ئے،جنھاں دی روشنی ساریاں دِیاں اکھیاں تک پہنچ دی اے،ایہ محبت دی اوہ بیکرانی اے جہڑی کسے وی شاعری نوں آفاقی شاعری بناؤندی اے تے اِہدے وچ مشرق تے مغرب،اَج تے کل دِیاں ساریاں غیر انسانی حد بندِیاں گُم ہو جاندِیاں نیں۔خیر،حسن تے آرٹ کل انساناں دی سانجھ اے،تے ایہ اوہ خواب اے جیہڑا اسیں سارے کٹھے ویکھنے آں۔ غزلاں چوں کجھ شعر
سَت سمندر پار بھَرے اوہ ہَوکا اودھر
ہنجوواں دے نال اکھ مِری بَھر جاوے ایتھے
خورے کِس نُوں آس ہے کِس دی
دِیوا اِک بنیرے چمکے
ظلم کِسے تے جگ وچ ہووے
اَکھ وچ اَتھرو میرے چمکے
کَٹھّیاں جینا ،کَٹھّیاں مرنا نئیں اَؤندا
اوہنوں ڈُبنا،سانوں ترنا نئیں اَؤندا
اوہدی راہ وچ نین وچھاۓ نیں شہزاد
جِنھوں خاک تے پَیر وی دھرنا نئیں اوٴندا
تونہی شہزاد دَس جے اوہ نہ مِلے
چُلّھے ڈَہونے نیں میں ثواب تمام
دل دے اسمان اُتے چَن چڑھیا
چمکے پلکاں تے ستارےدل دے
ہاۓشہزاد او ہدے ہجر دا دُکھ
پَیریں ڈِگ پئے تَھکے ہارے دل دے
آہُو تک آؤندے نیں اوہنوں مِلن لئی
خورے اوہدے کول کِہڑی کستوری اے
اوہدے ورگا نئیں دِسدا شہزاد کوئی
بھاویں خاکی اے بھاویں کوئی نُوری اے
ہورویکھو[سودھو]
شہزاد اسلم دی شاعری بارے[سودھو]
شہزاد اسلم دی شاعری:-
تحریر:- افضل احسن رندھاوا
شہزاد اسلم دی شاعری جذبیاں دی شاعری اے، جیہدے وِچ جذبیاں دی سچائی دی لئو وی اے تے اینہاں وِچ رنگوں دی خشبو وی۔ اُونہاں گل کرن دا وسیلہ نویں، پرانی نظم نُوں بنایا اے تے غزل نُوں وی، جیہدے وِچ جدت ، نواں پن تے روایت رلی ملی نظر اؤندی اے۔ اُنہاں دی آواز بھاویں نویں اے ،پر پکروٹ ہون دی بھئے وی ماردی اے۔ اندر باہر واپر رہی وارتا دے مضمون اج ہو رہی پنجابی شاعری والے ہی نیں بھاویں، پر گل کرن دا ڈھنگ تے لہجہ اوہناں دا اپنا وی اے تے نویکلا وی۔ افضل احسن رندھاوا شہزاد اسلم (گل بات • کم) 15:59, 20 اپریل 2018 (PKT)
※※*※※
تحریر:- انور مسعود
شہزاد اسلم دا پنجابی مجموعہ کلام " خواب سمندر پار دے" میری نظر تُوں گزریا۔ چھوٹی بحر دیاں غزلاں تے نِکیاں نِکیاں نظماں راہیں اوس نے وڈیاں وڈیاں گَلّاں کیتیاں نیں۔ اوہدی شاعری دا رنگ نواں وی اے تے نویکلا وی۔ ایس کلام دے ذریعے اوس نے زندگی دیاں بڑیاں پَکیاں تے پِیڈیاں قدراں دا پرچار کیتا اے۔ محبت، سچائی، انسانی ہمدردی، وطن دوستی،اُدّم تے ہِمّت اوہدے مَن پسند موضوعات نیں۔ ایہ ایہناں عظیم قدراں نُوں اوس نے بڑی مَن کھچویں اٹکل نال بیان کیتا اے۔
شہزاد اسلم دے کلام وِچ سیف الملوک دے مصنف حضرت میاں محمد بخش رحمتہ اللہ علیہ دی شخصیت تے کلام نال تھائیں تھائیں بڑی گُوہڑی عقیدت دا اظہار ہوندا اے۔ ایسے عقیدت دا فیض اے کہ شہزاد اسلم دیاں غزلاں تے نظماں وِچ کدھرے کدھرے اک روحانی لے وی سنائی دیندے اے۔
شہزاد اسلم دی زبان وِچ فیصل آباد دی پنجابی دے لہجے دی مٹھاس تے خوشبو صاف محسوس ہوندی اے تے بڑی چنگی لگدا اے۔
میں ایس کتاب دی اشاعت اُتّے شہزاد اسلم تے پنجابی شاعری دے سارے شیدائیاں تے متوالیاں نُوں دِلی مبارک باد پیش کرناں۔
※*※
تحریر:- جاوید اقبال ستار
اِک شہزادہ ہے شہزاد
جی ہاں جیویں اردو ادب نالوں فارسی ادب دا مقام ڈاڈھا اُچا وی ہے تےوڈیرا وی، پنجابی زبان اردو زبان نالوں عمر وچ وی کافی وڈی ہے۔ اَٹھ سو سال پہلاں بابا فریدالدین مسعود گنج شکر رح ہوراں جیہڑا بُوٹا لایا سی اُس دی بہار وچ آن والے صوفی شاعراں شاہ حسین رح ، بلھے شاہ رح، وارث شاہ رح ، سلطان باہُو رح، میاں محمد بخش رح ، خواجہ غلام فرید رح تے پیر مہر علی شاہ رح ہوراں ایسے ایسے بُوٹے لائے ہن جنھاں دی مثال نہیں مِلدی۔ فیر ایہ ای پنجابی لفظ اردو دے رُوپ وچ ڈھل گئے۔
ایڈی لمبی گل ایس لئی ہو گئی کہ ایہ دل چاہندا سی، پڑھن والیاں دے ذہناں وچوں پنجابی زبان دے بارے جیہڑی تنگ نظری ہے اوہ نکل جاوے۔ ساڈے کول صوفی شاعراں دے نال نال ہور وی وڈے وڈے شاعراں دی کوئی کمی نہیں۔ صرف پڑھن دی ضرورت ہے۔
ہُن میں شہزاد اسلم ہوراں دی کتاب ”خواب سمندر پار دے“ ول آندا ہاں۔ اک سال پہلے ایس نُوں پڑھیا تے ہم خیالی اتے تازہ خیالی ہون دے کارن دل خوش ہویا، آج مُڑ کے پڑھیا تے پہلے نالوں وی ودھ خوشی ہوئی۔ میرے حساب وچ چنگی تے اعلی شاعری اوہو ای ہوندی ہے جنھوں مُڑ مُڑ پڑھن نُوں جی کرے۔
شہزاد اسلم ہوراں اپنی کتاب وچ مِٹھی مِٹھی زبان دے نال چنگیاں چنگیاں اتے کھریاں کھریاں گلاں کیتیاں ہن۔ بذات خود وی شہزاد اسلم بڑی ہی مِٹھی شخصیت دے مالک ہن۔ ایہناں دیاں گلاں سندے ہویاں ویلے دے لنگھن دا پتا ہی نہیں چلدا۔ ایہناں دا اُٹھن بیٹھن وی سچ مُچ شہزادیاں ورگا ہے، جس نُوں ویکھدیاں ہویاں مینوں ایہ کہنا پیا۔۔۔
میں نے مِل کے دیکھا ہے
اک شہزادہ ہے شہزاد
اس شہزادے نے اپنی ایس کتاب وچ شعراں دا ایہو جہیا محل تعمیر کیتا ہے کہ اُس وچ آؤن والا اِک اِک چیز نُوں ڈاڈھی حیرت نال ویکھدا ہی رہ جاندا ہے، نال نال ایہ وی سوچدا جاندا ہے کہ کاش میں وی اِس طرحاں دیاں دو چار گلاں کیتیاں ہوندیاں یا کر سکدا۔
شہزاد اسلم ہوراں دے بارے میں جو کجھ لکھیا ہے اس دے ثبوت لئی اونھاں دے کلام وچوں کجھ انتخاب پیش کردا ہاں۔
تیرے حُکموں باجھ تے پَتّا وی نئیں ہِل دا
تُوں چاہویں تے کینویں شھر چوں شر نہ جاوے
※※***※※
باھر سیال دی چاننی میریاں راہاں تکدی اے
کیس طرحاں ایہ رات میں کمرے وچ گزار دیاں
اک نظم ہے، پیار تے دشمن داری دی گل، لکھدے ہن۔۔۔
پیار تے دشمن داری دی گل
ٹیلیفون تے چَس نئیں دیندی
اَکھ نال اَکھ ملا کے گل کر
ہِمّت کر ۔۔۔ تے آہمنے ساہنے آ کے گل کر
※*※
شہزاد اسلم کی اردو شاعری[سودھو]
پھر نہ کہنا، تُمھیں بتاتے ہیں
ہم جو کہتے ہیں، کر دکھاتے ہیں
ساتھ گر چل سکو تو آؤ کہ ہم
روشنی سے قدم ملاتے ہیں
آپ تیروں کے تعاقب میں نشانے لگ جائیں
لوگ سہمے هوئے جب بات اٹھانے لگ جائیں
راہ میں بیٹھے ہو تم جس کے لیے، کیا معلوم
اس کی آمد کو ابھی کتنے زمانے لگ جائیں
ان نگاہوں کا اشارہ جو ذرا سا ہو جائے
لوگ یہ روتے هوئے جھومنے گانے لگ جائیں
زخم پہلے ابھی بھر پاتے نہیں، اور شہزاد
ڈھونڈنے ہم وہی احباب پرانے لگ جائیں
لوگ ہاتھوں میں ہیں پتھر لئے تیار کھڑے
پھر بھی شہزاد ہیں ہم آئنہ بردار کھڑے
کب وہ آئے گا مسیحا جسے کہتے ہیں سبھی
ایک اک کر کے گرے جاتے ہیں بیمار کھڑے
کیا مسافت کٹے؟اور کیا ملے منزل کا سراغ
پل جنہیں بننا تھا،وہ ہیں بنے کھڑے
پیش کرنی ہے ہمیں آج غزل ان کے حضور
سر جھکائے هوئے سب فن کے ہیں معیار کھڑے
شہزاد اسلم دی پنجابی شاعری[سودھو]
شعری پراگا :- خواب سمندر پار دے
شاعر :- شہزاد اسلم
غزل
کوئی سوُرج نواں،مدار نواں
اِس نویں لئی، کوئی دیار نواں
ٹَھنڈدِل وِّچ پوے نویں کوئی
ویرَیاں نوُں چڑھے بُخار نواں
عِشق دے اِس پُرانے جال لئی
حُسن کوئی نواں، شِکار نواں
کدتک ایہو بہار،ایہو خِزاں
مالک !اِس وار کجھ اتار نواں
کون ہویااے کول ہو کے پَرے
درد اُٹھیااے پہلی وار نواں
جام وِّچ عکس ہے اُہد ے مُکھ دا
ایویں اکھیاں چ نئیں خمار نواں
ہِجر وِّچ نئیں رہیامزا ہُن اوہ
تِیر دِل چوں کوئی گُزار نواں
اُٹھ رہے نے قدم ستاریاں وَل
سیر لئی،ہے نا!ایہ بزار نواں
واہ شہزادؔ ! جوڑ توڑ تِرے
اوہو اَکھر نیں ،پر نکھار نواں
غزل
ساہمنے جے تِرے سوا کوئی نئیں
دِل دے اَندر وی دُوسرا کوئی نئیں
کِتھّے دَر چھوڑ کے تِرا جائیے
کدھرے وی تے تِرے جہیا کوئی نئیں
اوس بے مثل دی اے دین ،اِیہ دَرد
دَرد وی اوہ، جِہدی دَوا کوئی نئیں
جلوہ تکیا اے تیرے حُسن دا مَیں
کسِ طرحاں کہہ دَوَاں خُدا کوئی نئیں
بول اوہ، دِل تِرا جو چاہندا اے
کیہ تِرا اَپنا فیصلا کوئی نئیں؟
ڈُھونڈ لینی پتنگیاں نیں شمع
کول بھاویں اَتا پَتا کوئی نئیں
جان والے لئی نہ رو شہزاد
کون ایتھے سَدا رہیا،کوئی نئیں
※※※ اِک ہارے ہوۓ ہیرو دے ناں
سر تے بھاویں رات کھڑی اے
دل نُوں فِروی آس بڑی اے
کیہ ہویا جے ہر گئےآں تے
جنگ تے آپنی آپ لڑی اے
سبھ نوُں جانا پَیندااِک دِن
کیہدی ایتھے توڑ چڑھی اے
※※※
کیہ سوچدی پئ ایں
دِل دی گّل نہ ٹال نی،کیہ سوچدی پئ ایں
اکھیاں ہویاں لال نی،کیہ سوچدی پئ ایں
عشق چ اپنا آپ گوا کے
اُچّیاں دے سنگ یاری لا کے
دنیاوانگ سوال نی،کیہ سوچدی پئ ایں
سجناں میلہ لایا ہویا
تُوں کیہ حال بنایا ہویا
اپنا آپ سمھال نی،کیہ سوچدی پئ ایں
نہ بہہ سوچاں کول نی کُڑئے
عشق تِرا انمول نی کُڑئے
مار چنھاں وچ چھال نی،کیہ سوچدی پئ ایں
※※※
پیار تے دُشمن داری دی گل
پیار تے دُشمن داری دی گل
ٹیلی فون تے چَس نئیں دیندی
اَکھ نال اَکھ ملا کے گل کر
ہِمّت کر۔۔۔تے آہمنے ساہمنے آ کے گل کر
※※※
پِنڈ دی اِک کُڑی
ہاڑ چ کِن مِن،
پوہ وچ دُھپ جہئ
جنھوں ویکھ کے
ہر بندے نُوں
لگ جاندی اِک وکھری چُپ جہئ
کَلّا بہہ کے ہر کوئ اوہدے ہجر چ رویا
ساریاں ساہمنے
ہر کوئ اُس توں لُکدا پِھردا
سہمیاں سہمیاں ڈریا ہویا
کیوں جے اوہ ہے
سارے پِنڈ دا سانجھا شیشا
اَت نموشی بَھریا ہویا
※※※
اَج وی
اَج وی بَندا
نِھیری اَگّے،
جَھکّھڑ اَگّے
تَن سَک دا اے
راہ دی
ہر مشکل دی آکڑ
بَھن سَک دا اے
دل وچ ہووے
تھوڑا جیہا خلوص
تے اَج وی
اِک بُوٹے توں
باغ بغیچہ بَن سَک دا اے
※※※
سَمَے دا سچ
روز دیہاڑے پاڑدا گلماں
روز دیہاڑے سِیندا
تک لَیندا سقراط جے تینوں
زہر کدے نہ پِیندا
※※※
ਬਰਫ਼ ਦੇ ਹੱਥ
ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਬਰਾਫ ਦੇ ਸੱਜਣਾ
ਸੋਚ ਰਹੇ ਆਂ
ਖ਼ਵਰੇ ਲਿਖਦਿਆਂ ਲਿਖਦਿਆਂ
ਕਲਮ ਕਿਥੇ ਰੁਕ ਜਾਵੇ
ਦਿਲ ਦੀ ਦਿਲ ਵਿਚ ਰਹਿ ਜਾਵੇ। ...
ਤੇ ਹੱਥ ਮੁਕ ਜਾਵੇ
ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਅਸਲਮ
※※※
شالا ایس دسمبر پِچّھوں
شالا ایس دسمبر پِچّھوں
خُشیاں اِنج دی جھومر پاوَن
اَؤندے جاندے ساہواں دے نال
بَدّھے ہوئے دُکھ کُھل جاوَن
سُکھ دے ہَڑھ وِچ رُہڑ جاوے دل
تے دل چوں سُکھ ڈُلھ ڈُلھ جاوَن
ویلے دے سُنّے مَتّھے تے
گیت اجہیاں ڈلھکاں مارَن
سانوں غزلاں بُھل بُھل جاوَن
دُنیا اینی سوہنی ہو جائے
کدھرے بُھل کے سوں جائیے تے
سُتیاں ہویاں ساڈیاں اَکّھاں
سفنیاں وِچ وی کُھل کُھل جاوَن
شالا ایس دسمبر پِچّھوں
ایہ دُنیا مَن موہنی ہو جائے
سوچ توں ودھ کے سوہنی ہو جائے
غزلاں ساڈے مگروں لہہ جان
گیتاں ہَتّھوں بوہنی ہو جائے
※※※
ਦਿਲਾਸਾ
ਨਾ ਕਹਿ ਦਿਲ ਤੋਂ ਭਾਰ ਹਿਜਰ ਦੇ ਲਹਿਣੇ ਨਾਹੀਂ ।
ਵਿਛੜੇ ਹੋਏ ਕਦੀ ਵੀ ਰਿਲ ਮਿਲ ਬਹਿਣੇ ਨਾਹੀਂ ।
ਝੂਠੇ ਲੋਕੀਂ ਕਦ ਤਕ
ਸੱਚੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਰਸਤਾ ਰੁਕਣਗੇ
ਸਦਾ ਤੇ ਸੱਚ ਦੀ ਆਖ ਇਹ ਮੰਜ਼ਰ ਸੋਹਣੇ ਨਾਹੀਂ
ਰੋ ਰੋ ਅੱਖੀਆਂ ਨਮ ਨਾ ਕਰ
ਤੇ ਗ਼ਮ ਨਾ ਕਰ
ਜੇ ਉਹ ਦਿਨ ਨਹੀਂ ਰਹੇ
ਤੇ ਇਹ ਵੀ ਰਹਿਣੇ ਨਾਹੀਂ ।
※※※
دُنیا میریاں راہواں ویکھے، میں راہ ویکھاں تیری
میں دُنیا لئی چَن، تُوں سُورج، تُوں رُشنائی میری
میں کیوں نہ مُنہ نِت اِس دل دا یاد تِری وَل رَکّھاں
ویکھ گلاب دے پُھل وَل تَکدِیاں کِنج کنڈیاں دِیاں اَکّھاں
پیار دی گَل دَس پیاریا کد تک، سُنی سنائی جائیے
کد تَک پانی پانی کہہ کہہ پیاس ودھائی جائیے
ویکھیں کِنج سواہ ہُندی ہے جِندڑی لمّے دُکھ دی
بال تے سہی اِک واری ساہمنے شمع اپنے مُکھ دی
※※※
ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਆ ਗਿਆ ਦਿਲ ਬਣ ਠਣ ਕੇ ।
ਰਹਿ ਗਿਆ ਸ਼ੌਕ ਤਮਾਸ਼ਾ ਬਣ ਕੇ ।
ਨੀਵੀਂ ਪਾ ਕੇ ਨਈਂ ਜੀਣਾ ਸਿਖਿਆ
ਵੈਰੀਆਂ ਅੱਗੇ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤਣ ਕੇ ।
ਸਾਡੀ ਮਿੱਟੀ ਚ ਬਗ਼ਾਵਤ ਸੀ ਬੜੀ
ਤੇਰਾ ਕੁਝ ਦੋਸ਼ ਨਈਂ ਸੀ ਕਣਕੇ ।
ਤਕ ਕੇ ਉਸ ਹੁਸਨ ਨੂੰ, ਮੈਂ ਕਿਧਰੇ ਹਾਂ
ਕਿਧਰੇ ਧਾਗੇ ਨੇ ਤੇ ਕਿਧਰੇ ਮਣਕੇ
ਸ਼ੌਹ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ ਤੇ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਅਸਲਮ
ਕਿਤੇ ਘੁੰਗਰੂ ਤੇ ਕਿਤੇ ਦਿਲ ਛਣਕੇ ।
ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਅਸਲਮ
※※※
شہر کیہ آ گیا دل بَن ٹَھن کے
رہ گیا شوق تماشا بَن کے
نِیوِیں پا کے نہیں جِینا سِکھیا
وَیرِیاں اَگّے رہے ہاں تَن کے
ساڈی مِٹّی چ بغاوت سی بڑی
تیرا کجھ دوش نئیں سی کَنکے
تَک کے اُس حسن نُوں، میں کدھرے ہاں
کدھرے دھاگے نیں تے کدھرے مَنکے
شوہ نظر آیا تے شہزاد اسلم
کِتے گھنگرو تے کِتے دِل چھنکے
※※※
ਲਵ ਇਜ਼ ਨੌਟ ਆ ਪਾਰਟ ਟਾਈਮ ਜੌਬ
ਕਿਸਤਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਲੱਭਣ ਵਾਲਿਆ
ਪੂਰੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ
ਪਿਆਰ ਕੋਈ ਜੁਜ਼ ਵਕਤੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ
ਪਿਆਰ ਤੇ ਹੈ ਕੁਲ ਵਕਤੀ
ਇਸ ਤੋਂ ਹਟ ਕੇ ਹਰ ਕੰਮ ਨਫਲੀ
ਇਹ ਕੰਮ ਹਰ ਦਮ ਫਰਜ਼ ਈ
ਮੰਨਿਆ ਕਰ...ਮਨਵਾਇਆ ਨਾ ਕਰ
ਛੱਡ ਦੇ ਇਹ ਖੁਦ ਗ਼ਰਜ਼ੀ
ਜੇ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਾਉਣੀ ਏੰ ਤੂੰ
ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ
ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਸਮਝਾ ਦੇਣਾ ਸੀ
ਅੱਗੇ ਤੇਰੀ ਮਰਜ਼ੀ
ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਅਸਲਮ
※※※
ਸਮੇ ਦਾ ਸੱਚ
ਰੋਜ਼ ਦਿਹਾੜੇ ਪਾੜ ਦਾ ਗਲਮਾ
ਰੋਜ਼ ਦਿਹਾੜੇ ਸੀਂਦਾ
ਤਕ ਲੈਂਦਾ ਸੋਕਰਾਤ ਜੇ ਤੈਨੂੰ
ਜ਼ਹਿਰ ਕਦੇ ਨਾ ਪੀਂਦਾ
※※※
کھٹن گیا، کماؤن گیا ___________________
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا چانن
ساڈا بھاویں ککھ نہ رهوے
ساڈے بال حیاتیاں مانن
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا لاری
اُترن چڑھن پئے
سبھ آپو اپنی واری
※ بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا ڈَھگّے
ڈَھگّے پِچھے رہ گئے
تے لنگھ گئے ٹریکٹر اَگّے
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا کُجھ ناں
ہاں نُوں اڈیکدیا
کدے نظراں دی گل وی بُجھ ناں
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا دھاگے
سنگلاں دی لوڑ کوئی نہ
جے پیار رَکھے دل لاگے
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا چِٹّھی
اوہ ہئو کسراں دا
جہدی چِٹّھی ہے شہد توں مِٹّھی
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا حیلہ
عشق ناں اکھ مِلی
تے رنگ پے گیا نیلا
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا مُورت
مُورت ویکھ لئی
ہُن یار وکھا جا صُورت
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا کلیاں
کلیاں دی فکر کرو
خشبوواں تے اُڈ چَلیاں
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا لوئی
دنیا توں بَچ کے رہویں
ایہ کدے نہ کِسے دی ہوئی
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا یاداں
میرا کدے وَس جے چَلے
تے میں چن تے چکور پچاداں
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا کھاداں
دھرتی تیہائی وِلکے
سُکی نہر کرے فریاداں
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا باتاں
درشن منگیا سی
مِلے کاغذ، قلم، دواتاں
※
بارھیں برسیں کھٹن گیا
تے کھٹ کے لیایا بُندے
ہَس ہَس مِلن والے
ایڈے دل دے چنگے نئیں ہُندے ※※※
حوالے[سودھو]
http://apnaorg.com/poetry/shahzad-aslam/ShahzadAslamsPunjabiPoetry/shahzad_aslam001-1.html
https://www.facebook.com/shahzad.aslam.uk