یانام
یانام یاں یاناون 1731ء توں 1954ء تک قائم رہن آلی فرانسیسی کالونی سی ۔ یانام دی تریخ 300 سال تے محیط اے تے 1954ء چ اسنوں ہندستان دے حوالے کر دتا گئیا ۔
ابتدائی ویلا[سودھو]
یانام دی سامراجی تریخ 18ویں صدی عیسوی دی ابتدائی سالاں توں شروع ہندی اے جدوں پہلی وار 1723ء چ ایتھے فرانسیسی "ویئر ہاؤس" قائم کیتا گئیا ۔ فرانسیسی ایسٹ انڈیا کمپنی نے ایتھے اپنی اک تجارتی کوٹھی تعمیر کیتی ۔ پر اقتصادی طور تے ایہہ کم فیدہ مند نا ہوئیا تے 1727ء چ اسنوں ختم کر دتا گئیا ۔
ڈچ کالونی[سودھو]
یانام دے لہندے چ اج وی اوہ کھوہ (کنواں) لبھے جا سکدے نیں جہڑے ڈچ(نیدرلینڈ) سامراجیاں نے ایتھے قلعہ اسارن تے کھودے سی ۔ ایس قلعے چ اوہ اپنی کرنسی رکھدے سن جہڑی نیڑلے پنڈ نیلی پالی چ واقع ٹکسال چ ضرب کیتی جاندی سی ۔
موجود دستاویزاں توں پتا لگدا اے کہ 1725ء توں پہلے ڈچ ایتھوں چلے گئے سن ۔
بسی تے ڈوپلیس دا دور[سودھو]
1731ء چ ہندستان دے فرانسیسی علاقےاں دے گورنر جنرل پیری بینوت دوماس دے ویلے چ ڈوپلیس نے ایتھے دا محاصرہ کر لئیا ۔ ماسولی پٹم دے نواب ، حاجی حسن خان دے اک فرمان راہیں اوس ویلے دے فرانسیسی ایسٹ انڈیا کمپنی دے مالوسی پٹم چ نمائندے فوکوئت نوں 1731ء چ یانام چ اک لوج قائم کرن دی اجازت مل گئی ۔ نواب رستم خان نے 1735ء فرانسیسی تجارت لئی اک پروانہ جاری کر دتا ۔ پر ایہہ اجازت نامے 1742ء چ مغلیہ سلطنت دے شہنشاہ محمد شاہ دے عہد دوران مڑ کیتے گئے ۔