ولیم کیری

ولیم کیری
(انگریزی وچ: William Carey)
ہندوستان د‏‏ی طرف مبلغ
جم	17 اگست 1761   پولرسپری، انگلستان
وفات	9 جون 1834 (73 سال)  شری رام پور، بھارت
شہریت	متحدہ مملکت برطانیہ عظمی و آئر لینڈ
عملی زندگی
پیشہ	ماہر نباتیات ،  مترجم ،  مبلغ ،  مترجم بائبل ،  لکھاری
مادری زبان	انگریزی
پیشہ ورانہ زبان	بنگالی ،  انگریزی
شعبۂ عمل	باٹنی
ملازمت	فورٹ ولیم کالج
دستخط

ولیم کیری (17 اگست 1761ء – 9 جون 1834ء) اک برطانوی مسیحی مبلغ، کالوینی اصطباغی خادم دین، مترجم، سماجی مصلح تے تقافتی ماہر بشریات سی جس نے ہندوستان وچ شری رام پور کالج تے شری رام پور یونیورسٹی ورگے تعلیمی ادارے قائم کيتے۔

مڈھلا جیون

ولیم د‏‏ی پیدائش ایڈمنڈ تے الزبتھ کیری دے ہاں نارتھیمپٹنشائر دے پنڈ پورلرزپری دے اک ہیملٹ پری اینڈ وچ ہوئی، اوہ پنج بہن بھائیاں وچ سب تو‏ں وڈا سی، اس دے والدین پیشے دے لحاظ تو‏ں جولاہے سن ۔ اوہ کلیسیائے انگلستان دے زیر اثر گھر وچ وڈا ہويا؛ جدو‏ں اوہ سال دا سی تاں اس دا باپ پادری تے اسکول ماسٹر مقرر ہويا۔ بطور بچہ اوہ قدرتی طور اُتے اک تحقیق پسند تے نیچرل سائنس خاص کر نباتیات وچ شدت تو‏ں دلچسپی رکھدا سی۔ اس نے قدرت د‏‏ی طرف تو‏ں خود لاطینی بولی سکھی سی۔

حالات زندگی

اوہ کلکتا (ہندوستان) 1793ء وچ گیا، مگر اسنو‏ں غیر اصطباغی مبلغین نے برطانوی ہندوستانی علاقہ چھڈݨ اُتے مجبور کر دتا۔ اس نے ہندوستان وچ فریڈرِکس (شری رام پور) د‏‏ی ڈینش کالونی وچ شمولیت اختیار کيتی۔ اس د‏ی پہلی کوشش غریب بچےآں دے لئی ایداں دے اسکول کھولنا سی جس وچ اوہ پڑھنا، لکھنا، اکاؤنٹنگ تے مسیحیت دے بارے وچ سیکھاں۔ اس نے رام پور (بھارت) وچ پہلی الٰہیا‏تی یونیورسٹی کھولی جس وچ Bachelor of Divinity د‏‏ی ڈگریاں وی جاری کيتی جاندی سی، تے ستی ورگی رسم دے خاتمہ دے لئی مہم چلا‏ئی جاندی سی۔

ولیم کیری نو‏‏ں ”جدید مسیحی تبلیغاں دا باپ“ تصور کيتا جاندا ا‏‏ے۔ اس د‏ی تحریر An Enquiry into the Obligations of Christians to Use Means for the Conversion of the Heathens د‏‏ی بدولت بیپٹسٹ مشنری سوسائٹی دا قیام عمل وچ آیا۔ دی ایشیاٹک سوسائٹی نے ”اسنو‏ں ہندوستانی ادب تو‏ں لے ک‏ے یورپ د‏‏ی معلومات والی دکاناں کھولنے تے سائنس، قُدرتی تریخ تے اس ملک د‏‏ی نباتیات تو‏ں اس د‏ی گہری واقفیت تے اسنو‏ں ہر شعبہ وچ اس د‏ی مفید شراکتاں دے لیے“ خراج تحسین پیش کيتا۔

ترجمہ

اس نے ہندو کلاسیکی کتاب راماین دا انگریزی زبان وچ ترجمہ کیتا، تے بائبل دا بنگالی، اڑیا، آسامی، مراٹھی، ہندی تے سنسکرت وچ ترجمہ کيتا۔ ولیم کیری نو‏‏ں اک مصلح تے کامل مسیحی مبلغ وی کہیا گیا ا‏‏ے۔

حوالے