عبدالقدیر خان

عبدالقدیر خان
(اردو وچ: عَبْد الْقَدِير خان)
جم	1 اپریل 1936  بہوپال
وفات	10 اکتوبر 2021 (85 سال)  اسلام آباد
وجہ وفات	کورونا وائرس دا مرض ۲۰۱۹ء
مدفن	فیصل مسجد
طرز وفات	طبعی موت
شہریت	برطانوی ہندستان (۱۹۳۶–۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۹۴۷–۱۹۵۰) بھارت (۱۹۵۰–۱۹۵۲) پاکستان (۱۹۵۲–۲۰۲۱)
قد	1.98 میٹر
عملی زندگی
مادر علمی	ڈیفٹ ٹیکنالوجی یونیورسٹی کراچی یونیورسٹی کیتھولک یونیورسٹی لوون
پیشہ	طبیعیات دان،  انجینئر،  اکیڈمک،  دھات کار،  نظریاتی طبیعیات دان،  جوہری طبیعیات دان
مادری زبان	اردو
پیشہ ورانہ زبان	اردو،  انگریزی
شعبۂ عمل	فزکس،  نیوکلئیر فزکس،  میٹلرجی
ملازمت	ڈیفٹ ٹیکنالوجی یونیورسٹی،  یورینکو گروپ،  کہوٹہ ریسرچ لیبارٹریز،  غلام اسحاق انسٹیٹیوٹ برائے انجینیرنگ سائنس اینڈ ٹیکنالوجی
مؤثر	سلطان بشیر الدین محمود
اعزازات
نشان امتیاز (۱۹۹۹)  ستارہ امتیاز  ہلال امتیاز فیلو پاکستان سائنس اکادمی
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ
	IMDB اُتے صفحات

عبدالقدیر خان پاکستان دے ایٹمی سائنسدان سی ۔ اوہ کہوٹا ریسرچ لیبارٹریز جینوں 1981 چ اودے ناں تے ڈاکٹر اے کیو خان ریسرچ لیبارٹریز بنا دتا گیا، دے پروجیکٹ ڈائریکٹر وی رۓ۔ پاکستان دے ایٹمی پروگرام تے میزآئل پروگرام وچ اونہاں دا کردار بڑا وڈا اے۔

جیون

ڈاکٹر عبدالقدیر خان 1 اپریل 1936 نوں بھوپال ھندستان چ جمے۔ اوہ سکول ہیڈپاسٹر دے پتر سن۔ اونہاں دے کر دا ماحول پڑن والا سی۔ اونہاں نے حمیدیہ ہائی سکول بھوپال توں 1952 چ میٹرک کیتا۔ 15 اگست 1952 چ اونہاں نیں پاکستان ہجرت کیتی۔ ڈی جے سائنس کالج کراچی توں بی ایس سی کیتی۔ کراچی انتظامیہ چ اوہ ناپ تول دے انسپیکٹر لگ گئے ۔

یورپ وچ

کے آر ایل دا بنیا ہویا عنزہ میزائل

ہور پڑن لئی اوہ ٹیکنیکل یونیورسٹی برلن ، جرمنی چلے گۓ۔ 1967 وچ انجینرنگ وچ ڈیلفٹ یونیورسٹی نیدرلینڈز توں ماسٹر ڈگری لئی تے 1972 وچ لیون یونیورسٹی بیلجیم توں اونہاں نیں ڈاکٹریٹ دی ڈگری لئی۔ اوہ المیلو ہالینڈ چ یورینیم صاف کرنے دے کارخانے چ لگ گۓ۔ اے نویں ٹیکنالوجی آلا کارخانہ سی ۔ 18 مئی 1974 نوں اک ایٹمی دھماکہ وی کرا دتا۔ 1974 وچ اونہاں نیں پاکستان دے وزیراعظم ذوالفقار علی بھٹو نوں اک خط لکھیا تے اونہاں نوں آکھیا کے اوہ وی پاکستان چ اک یورینیم ستھرا کرنے دا کارخانہ لان۔ 1976 دے شروع چ ڈاکٹر عبدالقدیر اپنے ٹبر نال پاکستان آۓ تے پاکستان جوہری توانائی کمیشن چ کم کرن لگ گئے ۔ اونہاں دے پروجیکٹ دا ناں انجینرگ ریسرچ لیبارٹری(پراجیکٹ 706)۔ کم دی رفتار ہولی سی تے 31 جولائی 1976 نوں اوہاں نوں پراجیکٹ دا پورا اختیار دے دتا گیا۔ لیبارٹری راولپنڈی چ بنائی گئی۔ وڈی لیبارٹری کہوٹہ وچ بنائی گئی۔ 1 مئی 1981 نوں اے لیبارٹری اونہاں دے ناں کر دتی گئی۔ 10 فروری 1984 اخبار نواۓ وقت نوں اے انٹرویو چ دسیا کہ پاکستان صاف تے تگڑا یورینیم پیدا کر ریا وے۔ اونہاں ہلال امتیاز تے دو واری نشان امتیاز پاکستانی سرکار ولوں دتا گیا۔ ڈاکٹر عبدالقدیر خان دا پاکستان دے میزائل پروگرام چ وڈا ہتھ اے۔ اوناں دے ادارے دا بنایا ہویا غوری میزائل پیلی واری تجربے لئی 6 اپریل 1998 نوں جلایا گیا۔ ہندستان نے جدوں 1998 چ دوجی واری ایٹم بمب دا تجربہ کیتا تے پاکستان نے وی 28 مئی 1998 نوں ایٹم بمب دا تجربی کر دتا۔ ڈاکٹر عبدالقدیر خان نیں 100 توں زیادہ مضمون میٹالرجی دے بارے چ لکھے۔ اوہ ڈچ، جرمن، انگریزی تے فرانسیسی بولیاں جاندے نیں اونہاں نیں ویاہ وی اک ڈچ زنانی نال کیتا تے اوناں دیاں دو تیاں نیں۔

2004 دے شروع وچ اونہاں نوں لبیا تے ایران دے ایٹمی پروگرام دے سلسلے وچ مدد کرن دے سلسلے وچ اونہاں تے الزام لایا گیا تے اونہاں نوں کعر وچ ڈک دتا گیا۔ اک پاکستانی عدالت نے ثبوت ناں ہون تے اوناں نوں کھلے پھرن دا آکھیا۔

References