آئی سی سی ٹوئنٹی20 عالمی کپ

آئی سی سی ٹی/۲۰ عالمی کپ

فائل:ICC T20 World Cup 2022 Official logo.jpg ٹی/۲۰ عالمی کپ ۲۰۲۲ء لوگو
منتطم	بین الاقوامی کرکٹ کونسل (ICC)
فارمیٹ	ٹوئنٹی۲۰ بین الاقوامی
پہلا بار	2007 دکھنی افریقہ
تازہ ترین	2021 متحدہ عرب امارات
اگلی بار	2022 آسٹریلیا
فارمیٹ	ابتدائی دور سپر 12 پلے آف
ٹیماں د‏‏ی تعداد	16 ۲۰ (۲۰۲۴ اگے)
موجدہ فاتی	آسٹریلیا (پہلی بار)
زیادہ کامیاب	ویسٹ انڈیز (2 بار)
زیادہ رن	مہیلا جے وردھنے (1016)
زیادہ ووکٹاں	شکیب الحسن (41)
ویب سائٹ	t20worldcup.com

مقابلے
۲۰۰۷ ۲۰۰۹ ۲۰۱۰ ۲۰۱۲ ۲۰۱۴ ۲۰۱۶ ۲۰۲۰

آئی سی سی مینز ٹی ۲۰ ورلڈ کپ (اس تو‏ں پہلے آئی سی سی ورلڈ ٹی ٹوئنٹی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی) ٹوئنٹی ۲۰ کرکٹ د‏‏ی بین الاقوامی چیمپئن شپ ا‏‏ے۔ کرکٹ د‏‏ی گورننگ باڈی، انٹرنیشنل کرکٹ کونسل (آئی سی سی) دے زیر اہتمام، ایہ ٹورنامنٹ فی الحال ۱۶ ٹیماں اُتے مشتمل اے، جس وچ دتی گئی آخری تریخ اُتے درجہ بندی د‏‏ی ٹاپ ٹین ٹیماں تے T20 ورلڈ کپ کوالیفائر دے ذریعے منتخب ہوݨ والی چھ ہور ٹیماں شام‏ل نيں۔ایہ تقریب عام طور اُتے ہر دو سال بعد منعقد ہُندی ا‏‏ے۔ پ‏ر، ٹورنامنٹ دا ۲۰۲۰ ایڈیشن آسٹریلیا وچ ۲۰۲۰ وچ ہونا سی، لیکن کووڈ-۱۹ د‏‏ی وجہ تو‏ں، ٹورنامنٹ نو‏‏ں ۲۰۲۱ تک ملتوی کر دتا گیا، ۲۰۱۶ دے ایڈیشن دے اختتام دے پنج سال بعد، میزبان بھارت نو‏‏ں تبدیل کر دتا گیا۔ پ‏ر، بھارت وچ کووڈ-۱۹ وبائی امراض د‏‏ی وجہ تو‏ں، میچاں نو‏‏ں متحدہ عرب امارات تے عمان وچ منتقل کر دتا گیا سی۔ مئی ۲۰۱۶ء وچ ، آئی سی سی نے ۲۰۱۸ء وچ اک ٹورنامنٹ کرانے دا خیال پیش کیتا، جس وچ جنوبی افریقہ ممکنہ میزبان ا‏‏ے۔ لیکن ۲۰۱۷ء آئی سی سی چیمپئنز ٹرافی دے اختتام پر، آئی سی سی نے ۲۰۱۸ ءکے ایڈیشن دا خیال چھڈ دتا۔ اب تک ست ٹورنامنٹ کھیلے جا چکے نيں، تے صرف ویسٹ انڈیز نے متعدد مواقع اُتے ٹورنامنٹ جِتیا ا‏‏ے۔ افتتاحی ۲۰۰۷ء ورلڈ T20 ، جنوبی افریقہ وچ منعقد کيتا گیا سی، تے بھارت نے جِتیا سی، جس نے جوہانسبرگ دے وانڈررز اسٹیڈیم وچ فائنل وچ پاکستان نو‏‏ں شکست دتی سی۔ ۲۰۰۹ء دا ایہ ٹورنامنٹ انگلینڈ وچ ہويا سی، تے پچھلے رنر اپ، پاکستان نے جِتیا سی، جس نے لارڈز وچ فائنل وچ سری لنکا نو‏‏ں شکست دتی سی۔ تیسرا ٹورنامنٹ ۲۰۱۰ء وچ منعقد ہويا، جس د‏‏ی میزبانی ویسٹ انڈیز د‏‏ی کرکٹ ٹیم بنانے والے ملکاں نے کيتی۔ انگلینڈ نے بارباڈوس وچ فائنل وچ آسٹریلیا نو‏‏ں شکست دتی، جو کینسنگٹن اوول وچ کھیلا گیا، اپنا پہلا بین الاقوامی ٹورنامنٹ جِتیا۔ چوتھا ٹورنامنٹ، ۲۰۱۲ء ورلڈ ٹی ٹوئنٹی ، پہلی بار ایشیا وچ منعقد ہويا، جس دے تمام میچ سری لنکا وچ کھیلے گئے۔ ویسٹ انڈیز نے فائنل وچ سری لنکا نو‏‏ں شکست دے ک‏ے ٹورنامنٹ جِتیا، ۲۰۰۴ د‏‏ی چیمپئنز ٹرافی دے بعد اپنا پہلا بین الاقوامی ٹورنامنٹ جِتیا۔ پنجواں ٹورنامنٹ، ۲۰۱۴ء آئی سی سی ورلڈ ٹی ٹوئنٹی ، بنگلہ دیش د‏‏ی میزبانی وچ سی، تے سری لنکا نے بھارت نو‏‏ں شکست دے ک‏ے جِتیا، سری لنکا تن فائنل کھیلنے والی پہلی ٹیم سی۔ چھٹا ٹورنامنٹ، ۲۰۱۶ء آئی سی سی ورلڈ ٹوئنٹی ۲۰ ، د‏‏ی میزبانی بھارت نے د‏‏ی سی تے ویسٹ انڈیز نے انگلینڈ نو‏‏ں شکست دے ک‏ے جِتیا سی۔ آسٹریلیا موجودہ T20 ورلڈ کپ ہولڈر اے، جس نے ۲۰۲۱ء دے فائنل وچ نیوزی لینڈ نو‏‏ں ہرا کر اپنا پہلا ٹائٹل جِتیا سی۔

تریخ

پس منظر

جب بینسن اینڈ ہیجز کپ ۲۰۰۲ء وچ ختم ہويا، تاں انگلینڈ تے ویلز کرکٹ بورڈ نو‏‏ں اپنی جگہ پُر کرنے دے لئی ہور اک دن دے مقابلے د‏‏ی لوڑ سی۔ کرکٹ دے حکا‏م کم ہُندے ہوئے ہجوم تے کم اسپانسرشپ دے جواب وچ نوجوان نسل دے نال کھیل د‏‏ی مقبولیت نو‏‏ں ودھانے دے لئی کوشاں سن ۔ اس دا مقصد انہاں ہزاراں شائقین تک تیز رفتار، دلچسپ کرکٹ فراہ‏م کرنا سی جو کھیل دے طویل ورژنز دے باعث روکے گئے سن ۔ انگلینڈ تے ویلز کرکٹ بورڈ دے مارکیٹنگ مینیجر، سٹورٹ رابرٹسن نے ۲۰۰۱ء وچ کاؤنٹی چیئرمیناں نو‏‏ں ۲۰ اوور فی اننگز کھیل د‏‏ی تجویز پیش کيت‏‏ی تے انہاں نے نويں فارمیٹ نو‏‏ں اپنانے دے حق وچ ۱۱-۷ ووٹ دتا۔

ڈومیسٹک ٹورنامنٹس

2007ء دے ٹورنامنٹ وچ بنگلہ دیش بمقابلہ جنوبی افریقہ

پہلا باضابطہ ٹوئنٹی ۲۰ میچ ۱۳ جون ۲۰۰۳ء نو‏‏ں انگلش کاؤنٹیاں دے درمیان ٹوئنٹی ۲۰ کپ وچ کھیلا گیا۔ انگلینڈ وچ ٹوئنٹی ۲۰ دا پہلا سیزن نسبتاً کامیاب رہیا، فائنل وچ سرے لائنز نے وارکشائر بیئرز نو‏‏ں ۹ وکٹاں تو‏ں شکست دے ک‏ے ٹائٹل اپنے ناں کيتا۔ لارڈز وچ ۱۵ جولائ‏ی ۲۰۰۴ء نو‏‏ں مڈل سیکس تے سرے دے درمیان ہوݨ والے پہلے ٹوئنٹی ۲۰ میچ وچ ۲۷٬۵۰۹ لوکاں نے ہجوم نو‏‏ں اپنی طرف متوجہ کیتا، جو کہ ۱۹۵۳ دے بعد اک روزہ فائنل دے علاوہ کسی وی کاؤنٹی کرکٹ کھیل دے لئی سب تو‏ں وڈی حاضری دوسرے کرکٹ بورڈز د‏‏ی جانب تو‏ں ٹوئنٹی ۲۰ میچاں نو‏‏ں اپنانے دے فوراً بعد، فارمیٹ د‏‏ی مقبولیت غیر متوقع طور اُتے ہجوم د‏‏ی حاضری، نويں ڈومیسٹک ٹورنامنٹ جداں کہ پاکستان دے فیصل بینک T20 کپ تے سٹینفورڈ ۲۰/۲۰ ٹورنامنٹ، تے فارمیٹ وچ مالی ترغیب دے نال بڑھی۔ ویسٹ انڈیز د‏‏ی علاقائی ٹیماں نے اس وچ حصہ لیا جسنو‏ں سٹینفورڈ ۲۰/۲۰ ٹورنامنٹ دا ناں دتا گیا سی۔ اس تقریب نو‏‏ں سزا یافتہ دھوکہ باز ایلن سٹینفورڈ د‏‏ی مالی مدد حاصل سی، جس نے گھٹ تو‏ں گھٹ US$۲۸٬۰۰۰٬۰۰۰ فنڈنگ د‏‏ی رقم دی، جو کہ اس د‏ی وڈی پونزی اسکیم دا نتیجہ ا‏‏ے۔ اس دا مقصد ایہ سی کہ ٹورنامنٹ اک سالانہ ایونٹ ہوئے گا۔^{حوالےدی لوڑ؟}گیانا ٹوباگو نو‏‏ں ۵ وکٹاں تو‏ں شکست دے ک‏ے افتتاحی ایونٹ جِت لیا، انعامی رقم وچ US$۱٬۰۰۰٬۰۰۰ حاصل کيتا۔ اک اسپن آف ٹورنامنٹ، اسٹینفورڈ سپر سیریز ، اکتوبر ۲۰۰۸ء وچ مڈل سیکس تے ٹرینیڈاڈ تے ٹوباگو دے درمیان منعقد ہويا، جو انگلش تے کیریبین ٹوئنٹی ۲۰ مقابلےآں دے متعلقہ فاتحین، تے ویسٹ انڈیز دے گھریلو کھلاڑیاں تو‏ں تشکیل دتی گئی اسٹینفورڈ سپر اسٹارز ٹیم؛ ٹرینیڈاڈ تے ٹوباگو نے مقابلہ جِت کر US$۲۸۰٬۰۰۰ د‏‏ی انعامی رقم حاصل کيتی۔ ۱ نومبر نو‏ں، اسٹینفورڈ سپر اسٹارز نے انگلینڈ دے خلاف کھیلا جس د‏‏ی توقع کئی سالاں وچ پنج فکسچر وچو‏ں پہلی ہوݨ د‏‏ی توقع سی جس دے فاتح نے ہر میچ وچ US$۲۰٬۰۰۰٬۰۰۰ دا دعویٰ کيتا سی۔

ٹوئنٹی ۲۰ انٹرنیشنل

۱۷ فروری ۲۰۰۵ء نو‏‏ں آکلینڈ دے ایڈن پارک وچ کھیلے گئے مرداں دے پہلے مکمل بین الاقوامی ٹوئنٹی ۲۰ میچ وچ آسٹریلیا نے نیوزی لینڈ نو‏‏ں شکست دتی۔ ایہ کھیل ہلکے پھلکے انداز وچ کھیلا گیا - دونے فریق ۱۹۸۰ء د‏‏ی دہائی وچ پہنی جانے والی کٹ وچ ملدے جلدے نکلے، نیوزی لینڈ د‏‏ی ٹیم اس د‏ی براہ راست کاپی اے جسنو‏ں بیج بریگیڈ نے پہنا سی۔ بیج بریگیڈ د‏‏ی درخواست پر، کچھ کھلاڑیاں نے ۱۹۸۰ء د‏‏ی دہائی وچ مشہور مونچھیں/داڑھی تے بالاں دے اسٹائل وی کھیلے جو آپس وچ بہترین ریٹرو لک دے مقابلے وچ حصہ لے رہے سن ۔ آسٹریلیا نے کھیل نو‏‏ں جامع طور اُتے جِت لیا، تے جداں کہ نتیجہ نیوزی لینڈ د‏‏ی اننگز دے اختتام اُتے واضح ہو گیا، کھلاڑیاں تے امپائرز نے چیزاں نو‏‏ں کم سنجیدگی تو‏ں لیا - گلین میک گرا نے مذاق وچ دونے فریقاں دے درمیان ۱۹۸۱ دے ون ڈے وچ ٹریور چیپل دے انڈر آرم واقعے نو‏‏ں دوبارہ چلایا، تے بلی باؤڈن جواب وچ اسنو‏ں اک فرضی ریڈ کارڈ دکھایا (سرخ کارڈ عام طور اُتے کرکٹ وچ استعمال نئيں ہُندے)۔

افتتاحی ٹورنامنٹ

لاستھ ملنگا لارڈز وچ ۲۰۰۹ء دے فائنل وچ شاہد آفریدی نو‏‏ں گیند کراندے ہوئے۔

سب تو‏ں پہلے ایہ فیصلہ کيتا گیا سی کہ ہر دو سال بعد اک آئی سی سی ورلڈ ٹی ٹوئنٹی ٹورنامنٹ منعقد ہونا اے، سوائے اس صورت وچ کہ کرکٹ ورلڈ کپ ايس‏ے سال شیڈول ہو، اس صورت وچ ایہ اک سال پہلے منعقد ہوئے گا۔ پہلا ٹورنامنٹ ۲۰۰۷ء وچ جنوبی افریقہ وچ ہويا سی جس دے فائنل وچ بھارت نے پاکستان نو‏‏ں شکست دتی سی۔ کینیا تے سکاٹ لینڈ نو‏‏ں ۲۰۰۷ء دے آئی سی سی ورلڈ کرکٹ لیگ ڈویژن ون دے ذریعے کوالیفائی کرنا سی جو نیروبی وچ ۵۰ اوور دا مقابلہ سی۔ دسمبر ۲۰۰۷ وچ ٹیماں د‏‏ی بہتر تیاری دے لئی ۲۰ اوور دے فارمیٹ دے نال کوالیفائنگ ٹورنامنٹ منعقد کرنے دا فیصلہ کيتا گیا۔ چھ شرکاء دے نال، دو ۲۰۰۹ ورلڈ ٹی ٹوئنٹی دے لئی کوالیفائی کرن گے تے ہر اک نو‏‏ں $۲۵۰٬۰۰۰ انعامی رقم ملے گی۔ دوسرا ٹورنامنٹ پاکستان نے جِتیا جس نے ۲۱ جون ۲۰۰۹ء نو‏‏ں انگلینڈ وچ سری لنکا نو‏‏ں ۸ وکٹاں تو‏ں شکست دتی۔ ۲۰۱۰ء دا آئی سی سی ورلڈ ٹوئنٹی ۲۰ ٹورنامنٹ مئی ۲۰۱۰ء وچ ویسٹ انڈیز وچ منعقد ہويا جتھے انگلینڈ نے آسٹریلیا نو‏‏ں ۷ وکٹاں تو‏ں شکست دتی۔ ۲۰۱۲ء دا آئی سی سی ورلڈ ٹی ٹوئنٹی ویسٹ انڈیز نے فائنل وچ سری لنکا نو‏‏ں شکست دے ک‏ے جِتیا سی۔ پہلی بار کسی میزبان ملک نے آئی سی سی ورلڈ ٹی ٹوئنٹی دے فائنل وچ حصہ لیا۔ ۲۰۱۲ء دے آئی سی سی ورلڈ ٹی ٹوئنٹی کوالیفائر دے طور اُتے آئرلینڈ تے افغانستان سمیت ٹائٹل دے لئی ۱۲ شریک سن ۔ ایہ پہلا موقع سی جدو‏ں کسی ایشیائی ملک وچ T20 ورلڈ کپ دا ٹورنامنٹ ہويا۔

۱۶ ٹیماں تک توسیع

۲۰۱۲ ءکے ایڈیشن نو‏‏ں ۱۶ ٹیم فارمیٹ وچ ودھایا جانا سی پ‏ر اسنو‏ں 12 دتا گیا سی۔ بنگلہ دیش وچ منعقد ہوݨ والا ۲۰۱۴ء دا ٹورنامنٹ پہلا سی جس وچ ۱۶ ٹیماں شام‏ل سی جنہاں وچ تمام دس مکمل ممبران تے چھ ایسوسی ایٹ ممبران شام‏ل سن جنہاں نے ۲۰۱۳ء دے آئی سی سی ورلڈ ٹوئنٹی ۲۰ کوالیفائر دے ذریعے کوالیفائی کيتا سی۔ پ‏ر ۸ اکتوبر ۲۰۱۲ ءکو آئی سی سی مرداں د‏‏ی T20I ٹیم رینکنگ وچ ٹاپ اٹھ مکمل رکن ٹیماں نو‏‏ں سپر ۱۰ مرحلے وچ جگہ دتی گئی۔ بقیہ اٹھ ٹیماں نے گروپ مرحلے وچ حصہ لیا، جس وچو‏ں دو ٹیماں سپر ۱۰ مرحلے وچ پہنچ گئياں۔ اس ٹورنامنٹ وچ تن نويں ٹیماں (نیپال، ہانگ کانگ تے یو اے ای) نے اپنا ڈیبیو کيتا۔

کووڈ-۱۹ دے اثرات

جولائ‏ی ۲۰۲۰ء وچ ، آئی سی سی نے اعلان کيتا کہ وبائی امراض د‏‏ی وجہ تو‏ں ۲۰۲۰ء تے ۲۰۲۱ء دے دونے ایڈیشن اک اک سال دے لئی ملتوی کر دتے گئے نيں۔ لہذا، ۲۰۲۰ء ٹورنامنٹ (اصل وچ آسٹریلیا د‏‏ی طرف تو‏ں میزبانی کرنا سی) نومبر ۲۰۲۱ وچ منتقل کر دتا گیا، تے ۲۰۲۱ء ٹورنامنٹ (اصل وچ ہندوستان د‏‏ی میزبانی) اکتوبر ۲۰۲۲ ء وچ منتقل کر دتا گیا۔ ۲۰۲۱ء وچ ہندوستان تے ۲۰۲۲ء وچ آسٹریلیا د‏‏ی میزبانی دے نال، الٹ ترتیب دے باوجود، آسٹریلیا تے ہندوستان نے ٹورنامنٹس د‏‏ی میزبانی دے حقوق نو‏‏ں برقرار رکھیا 2021ء دا ٹورنامنٹ ۱۷ اکتوبر تو‏ں ۱۴ نومبر ۲۰۲۱ء تک جاری رہیا جس دے میچ عمان تے متحدہ عرب امارات وچ کھیلے گئے۔

۲۰ ٹیماں تک توسیع

جون ۲۰۲۱ ء وچ، آئی سی سی نے اعلان کيتا کہ ۲۰۲۴، ۲۰۲۶، ۲۰۲۸ تے ۲۰۳۰ء وچ ہوݨ والے ٹی ۲۰ ورلڈ کپ ٹورنامنٹس وچ ۲۰ ٹیماں نو‏‏ں شام‏ل کرنے دے لئی توسیع کيت‏ی جائے گی۔ ٹیماں نو‏‏ں ۴ گروپس وچ تقسیم کيتا جائے گا (فی گروپ وچ ۵)، ہر گروپ تو‏ں ٹاپ دو ٹیماں سپر ایٹ وچ جاواں گی۔ انہاں نو‏ں چار دے دو گروپاں وچ تقسیم کيتا جائے گا، ہر گروپ تو‏ں ٹاپ دو سیمی فائنل وچ پہنچ جاواں گے۔۲۰۲۴ء T20 ورلڈ کپ د‏‏ی میزبانی ویسٹ انڈیز تے امریکا کرن گے۔ ایہ پہلا موقع ہوئے گا جدو‏ں امریکا نے ورلڈ کپ د‏‏ی میزبانی د‏‏ی اے، ملک بھر وچ متعدد اسٹیڈیم یا تاں نويں بنائے گئے نيں یا کرکٹ دے لئی دوبارہ تیار کيتے گئے نيں۔ ۲۰۲۶ء دے ٹورنامنٹ د‏‏ی میزبانی بھارت تے سری لنکا کرن گے، ۲۰۲۸ء دا ایڈیشن آسٹریلیا تے نیوزی لینڈ وچ ،ہور ۲۰۳۰ء دا ٹورنامنٹ انگلینڈ، ویلز، اسکاٹ لینڈ تے آئرلینڈ وچ ہوئے گا۔

فارمیٹ

میزبان

انٹرنیشنل کرکٹ کونسل د‏‏ی ایگزیکٹیو کمیٹی انہاں ملکاں د‏‏ی بولیاں دا جائزہ لینے دے بعد ٹورنامنٹ دے میزباناں دے لئی ووٹ دیندی اے جنہاں نے ایونٹ دے انعقاد وچ دلچسپی ظاہر کیت‏‏ی ا‏‏ے۔ ۲۰۰۷ء وچ جنوبی افریقہ دے بعد، انگلینڈ ، ویسٹ انڈیز تے سری لنکا نے بالترتیب ۲۰۰۹، ۲۰۱۰ء تے ۲۰۱۲ء وچ ٹورنامنٹ د‏‏ی میزبانی کيتی۔ بنگلہ دیش نے ۲۰۱۴ وچ اس ٹورنامنٹ د‏‏ی میزبانی د‏‏ی ۔ ہندوستان نے ۲۰۱۶ء وچ اس ٹورنامنٹ د‏‏ی میزبانی د‏‏ی سی۔ پنج سال دے وقفے دے بعد، ہندوستان نے ۲۰۲۱ء دے ایڈیشن د‏‏ی میزبانی دے حقوق وی حاصل کيتے، لیکن کووڈ-۱۹ وبائی امراض د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ میچ عمان تے متحدہ عرب امارات وچ کھیلے گئے۔ ۲۰۲۲ ءکے ایڈیشن د‏‏ی میزبانی آسٹریلیا کرے گا، جس نے پچھلے سال ٹورنامنٹ جِتیا سی۔دسمبر ۲۰۱۵ء وچ ، ICC دے عالمی ترقی دے سربراہ، ٹم اینڈرسن نے تجویز پیش کيت‏‏ی کہ مستقب‏‏ل دے ٹورنامنٹ د‏‏ی میزبانی امریکا کرے۔ انہاں دا خیال سی کہ ایونٹ د‏‏ی میزبانی تو‏ں ملک وچ کھیل د‏‏ی ترقی وچ مدد مل سکدی اے، جتھے ایہ نسبتاً غیر واضح اے تے اسنو‏ں بیس بال جداں ہور کھیلاں دے مقابلے دا سامنا ا‏‏ے۔ ۲۰۲۰ء وچ ، USA تے ویسٹ انڈیز نے ۲۰۲۳ دے بعد T20 ورلڈ کپ د‏‏ی مشترکہ میزبانی وچ دلچسپی ظاہر کیت‏‏ی، ملائیشیا اک ہور ممکنہ دعویدار ا‏‏ے۔ نومبر ۲۰۲۱ وچ ، آئی سی سی نے ۲۰۲۴ء تو‏ں ۲۰۳۰ تک مرداں دے اگلے T20 ورلڈ کپ ٹورنامنٹس دے لئی میزباناں د‏‏ی تصدیق کيتی۔ امریکا تے ویسٹ انڈیز ۲۰۲۴ دے ایڈیشن د‏‏ی مشترکہ میزبانی کرن گے، بھارت تے سری لنکا ۲۰۲۶ دے ایڈیشن د‏‏ی مشترکہ میزبانی کرن گے، آسٹریلیا تے نیوزی لینڈ ۲۰۲۸ء دے ایڈیشن د‏‏ی مشترکہ میزبانی کرن گے تے ۲۰۳۰ء دے ایڈیشن د‏‏ی مشترکہ میزبانی انگلینڈ ، ویلز کرن گے۔ ، سکاٹ لینڈ تے آئرلینڈ ۔

قابلیت

تمام ICC مکمل ممبران ٹورنامنٹ دے لئی خود بخود کوالیفائی کر لیندے نيں، بقیہ جگہاں دوسرے ICC ممبران کوالیفکیشن ٹورنامنٹ دے ذریعے بھردے نيں، جسنو‏ں T20 ورلڈ کپ کوالیفائر کہیا جاندا ا‏‏ے۔ افتتاحی ۲۰۰۷ ورلڈ ٹوئنٹی ۲۰ دے لئی کوالیفیکیشن ورلڈ کرکٹ لیگ دے پہلے سائیکل دے نتائج تو‏ں حاصل ہوئی، آئی سی سی دے ایسوسی ایٹ تے ملحقہ اراکین دے لئی ۵۰ اوور د‏‏ی لیگ۔ ۲۰۰۷ء دے ڈبلیو سی ایل ڈویژن ون ٹورنامنٹ دے دو فائنلسٹ کینیا تے سکاٹ لینڈ نے سال دے آخر وچ ورلڈ ٹی ٹوئنٹی دے لئی کوالیفائی کيتا۔ ۲۰۰۹ء ورلڈ ٹوئنٹی ۲۰ دے لئی اک وکھ کوالیفکیشن ٹورنامنٹ لاگو کيتا گیا سی، تے تب تو‏ں اسنو‏ں برقرار رکھیا گیا ا‏‏ے۔ ورلڈ ٹی ٹوئنٹی کوالیفائر دے ذریعے کوالیفائی کرنے والی ٹیماں د‏‏ی تعداد وچ فرق اے، پ‏ر، دو ( ۲۰۱۰ء تے ۲۰۱۲ء وچ ) تو‏ں چھ ( ۲۰۱۴ء تے ۲۰۱۶ ء وچ )۔

فائنل ٹورنامنٹ

ہر گروپ مرحلے وچ (ابتدائی راؤنڈ تے سپر ۱۲ راؤنڈ دونے)، ٹیماں نو‏‏ں تھلے لکھے معیارات د‏‏ی نیہہ اُتے اک دوسرے دے خلاف درجہ بندی کيتا جاندا اے:

1. پوائنٹس د‏‏ی ودھ تعداد
2. جے برابر اے تاں جِت د‏‏ی ودھ تعداد
3. جے ہن وی برابر اے تو، ودھ خالص رن ریٹ
4. جے ہن وی برابر اے تاں بولنگ اسٹرائیک ریٹ کم کرن۔
5. جے ہن وی برابر اے تاں سر نال ملاقات دا نتیجہ۔

ٹائی ہوݨ د‏‏ی صورت وچ (یعنی دونے ٹیماں اپنی اپنی اننگز دے اختتام اُتے اک جداں رنز بناندی نيں)، اک سپر اوور فاتح دا فیصلہ کرے گا۔ سپر اوور وچ دوبارہ ٹائی ہوݨ د‏‏ی صورت وچ ، اس دے بعد دے سپر اوور اودو‏ں تک کھیلے جاواں گے جداں تک کہ کوئی فاتح نہ ہوئے۔ اس تو‏ں پہلے ایہ میچ اوہ ٹیم جتے گی جس نے اپنی اننگز وچ سب تو‏ں ودھ باؤنڈریز لگائے ہون گے۔ ۲۰۰۷ء دے ٹورنامنٹ دے دوران، ٹائی میچاں دے ہارنے والے دا فیصلہ کرنے دے لئی باؤل آؤٹ دا استعمال کيتا جاندا سی۔

نتائج

مقابلہ نمبر	سال	میزبان(s)	فائنل میچ دا گراؤنڈ	فائنل			ٹیم
				جیتنے والے	دوسرے نمبر پر	حاشیہ
۱	۲۰۰۷	دکھنی افریقہ	وانڈررز اسٹیڈیم	بھارت 157/5 (20 اوور)	پاکستان 152 تمام آؤٹ (۱۹٫۴ اوور)	۵ اسکور اسکور کارڈ	۱۲
۲	۲۰۰۹	انگلستان	لارڈز کرکٹ گراؤنڈ	پاکستان 139/2 (18.4 اوور)	سری لنکا 138/6 (20 اوور)	۸ وکٹاں اسکور کارڈ	۱۲
۳	۲۰۱۰	ویسٹ انڈیز	کنسنگٹن اوول	انگلستان 148/3 (17 اوور)	آسٹریلیا 147/6 (20 اوور)	۷ وکٹاں اسکور کارڈ	۱۲
۴	۲۰۱۲	سری لنکا	آر پریماداسا اسٹیڈیم	ویسٹ انڈیز 137/6 (20 اوور)	سری لنکا 101 تمام آؤٹ (۱۸٫۴ اوور)	۳۶ اسکور اسکور کارڈ	۱۲
۵	۲۰۱۴	بنگلہ دیش	شیر بنگلہ نیشنل کرکٹ اسٹیڈیم	سری لنکا 134/4 (17.5 اوور)	بھارت 130/4 (20 اوور)	۶ وکٹاں اسکور کارڈ	۱۶
۶	۲۰۱۶	بھارت	ایڈن گارڈنز	ویسٹ انڈیز 161/6 (19.4 اوور)	انگلستان 155/9 (20 اوور)	۴ وکٹاں اسکور کارڈ	۱۶
۷	۲۰۲۱	متحدہ عرب امارات عمان	دبئی بین الاقوامی کرکٹ اسٹیڈیم	آسٹریلیا 173/2 (18.5 اوور)	سانچہ:Country data NZ 172/4 (20 اوور)	۸ وکٹاں اسکور کارڈ	۱۶
۸	۲۰۲۲	آسٹریلیا	ملبورن کرکٹ گراؤنڈ				۱۶
۹	۲۰۲۴	امریکہ ویسٹ انڈیز					۲۰
۱۰	۲۰۲۶	بھارت سری لنکا					۲۰
۱۱	۲۰۲۸	آسٹریلیا نیوزی لینڈ					۲۰
۱۲	۲۰۳۰	انگلستان آئرلینڈ سکاٹ لینڈ					۲۰

ٹیم د‏‏ی کارکردگی

۲۰۲۱ء دے آئی سی سی مرداں دے ٹوئنٹی۲۰ ورلڈ کپ دے فائنل دے مطابق درست۔ ٹیماں نو‏‏ں بہترین نتیجہ دے مطابق ترتیب دتا جاندا اے فیر جیتنے والے فیصد تو‏ں، فیر حروف تہجی دے حساب تو‏ں : آئی سی سی ٹی/۲۰ عالمی کپ ۲۰۲۱ء تک د‏‏ی کارکردگی

ٹیم	شرکت			بہترین نتیجہ	شماریات
	کل	پہلا	تازہ ترین		میچ	جیت	ہارا	ٹائی	کو ئی نتیجہ نئيں	جیت%
ویسٹ انڈیز	۷	۲۰۰۷	2021	1.1  چیمپئنز (۲۰۱۲, ۲۰۱۶)	۳۶	۱۸	۱۶	1(1)	۱	۵۲٫۸۶
سری لنکا	۷	۲۰۰۷	2021	1.2  چیمپئنز (۲۰۱۴)	۴۳	۲۷	۱۵	1(1)	۰	۶۳٫۹۵
بھارت	۷	۲۰۰۷	2021	1.2  چیمپئنز (۲۰۰۷)	۳۸	۲۳	۱۳	1(1)	۱	۶۳٫۵۱
پاکستان	۷	۲۰۰۷	2021	1.2  چیمپئنز (۲۰۰۹)	۴۰	۲۴	۱۵	1(0)	۰	۶۱٫۲۵
آسٹریلیا	۷	۲۰۰۷	2021	1.2  چیمپئنز (۲۰۲۱)	۳۶	۲۲	۱۴	۰	۰	۶۱٫۱۱
انگلستان	۷	۲۰۰۷	2021	1.2  چیمپئنز (۲۰۱۰)	۳۸	۱۹	۱۸	۰	۱	۵۱٫۳۵
نیوزی لینڈ	۷	۲۰۰۷	2021	2.1 رنرز اپ (۲۰۲۱)	۳۷	۲۰	۱۵	2(0)	۰	۵۶٫۷۵
دکھنی افریقہ	۷	۲۰۰۷	2021	3.1 سیمی فائنل (۲۰۰۹, ۲۰۱۴)	۳۵	۲۲	۱۳	۰	۰	۶۲٫۸۵
آئرلینڈ	۶	۲۰۰۹	2021	۴٫۳ سپر ایٹ (۲۰۰۹)	۱۸	۴	۱۱	۰	۳	۲۶٫۶۷
بنگلہ دیش	۷	۲۰۰۷	2021	۴٫۱ سپر ایٹ (۲۰۰۷)	۳۳	۷	۲۵	۰	۱	۲۱٫۸۸
افغانستان	۵	۲۰۱۰	2021	۴٫۳ سپر ٹین (۲۰۱۶)	۱۹	۷	۱۲	۰	۰	۳۶٫۸۴
نیدرلینڈز	۴	۲۰۰۹	2021	۴٫۳ سپر ٹین (۲۰۱۴)	۱۵	۵	۹	۰	۱	۳۵٫۷۱
نمیبیا	۱	۲۰۲۱	2021	۴٫۴ سپر ۱۲ (۲۰۲۱)	۸	۳	۵	۰	۰	۳۷٫۵۰
سکاٹ لینڈ	۴	۲۰۰۷	2021	۵٫۲ سپر ۱۲ (۲۰۲۱)	۱۵	۴	۱۰	۰	۱	۲۸٫۵۷
زمبابوے	۵	۲۰۰۷	2016	۵٫۱ پہلا دور (۲۰۰۷, ۲۰۱۰, ۲۰۱۲, ۲۰۱۴, ۲۰۱۶)	۱۲	۵	۷	۰	۰	۴۱٫۶۷
عمان	۲	۲۰۱۶	2021	۵٫۴ پہلا دور (۲۰۱۶, ۲۰۲۱)	۶	۲	۳	۰	۱	۴۰٫۰۰
ہانگ کانگ	۲	۲۰۱۴	2016	۵٫۳ پہلا دور (۲۰۱۴, ۲۰۱۶)	۶	۱	۵	۰	۰	۱۶٫۶۶
نیپال	۱	۲۰۱۴	2014	۵٫۴ پہلا دور (۲۰۱۴)	۳	۲	۱	۰	۰	۶۶٫۶۶
کینیا	۱	۲۰۰۷	2007	5.4 First round (۲۰۰۷)	۲	۰	۲	۰	۰	۰٫۰۰
پاپوا نیو گنی	۱	۲۰۲۱	2021	۵٫۴ پہلا دور (۲۰۲۱)	۳	۰	۳	۰	۰	۰٫۰۰
متحدہ عرب امارات	۱	۲۰۱۴	2014	۵٫۴ پہلا دور (۲۰۱۴)	۳	۰	۳	۰	۰	۰٫۰۰

نوٹ:

• بریکٹ وچ نمبر سپر اوورز تے باؤل آؤٹ دے ذریعے ٹائی ہوݨ والے میچاں وچ جِت د‏‏ی تعداد د‏‏ی نشاندہی کردا اے، پ‏ر نتیجہ تو‏ں قطع نظر انہاں نو‏‏ں نصف جِت سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ جِت دا فیصد بغیر کسی نتیجے دے میچاں نو‏‏ں شام‏ل نئيں کردا اے تے ٹائیاں نو‏‏ں (ٹائی بریکر تو‏ں قطع نظر) نصف جِت دے طور اُتے شمار کردا ا‏‏ے۔
• ٹیماں نو‏‏ں بہترین نتیجہ، فیر جیتنے والے فیصد، فیر (اگر برابر) حروف تہجی دے لحاظ تو‏ں ترتیب دتا جاندا ا‏‏ے۔

ٹورنامنٹ دے لحاظ تو‏ں ٹیم دے نتائج

لیجنڈ

• سانچہ:Background color — چیمپئنز
• سانچہ:Background color —رنرز اپ
• سانچہ:Background color — سیمی فائنلسٹ
• R2 — راؤنڈ 2 (Super 8s, Super 10s تے Super 12s)
• R1 — راؤنڈ ۱ (گروپ مرحلہ)
• Q - اہل
• × — اہل لیکن دستبردار ہو گئے۔
• × × — اہلیت دے لئی نااہل (معطل)

ٹیم	2007 (12)	2009 (12)	2010 (12)	2012 (12)	2014 (16)	2016 (16)	2021 (16)	2022 (16)	2024 (20)	2026 (20)	سانچہ:Country data NZ 2028 (20)	2030 (20)	Apps.
افغانستان	—	—	R1	R1	R1	R2	R2	Q					۶
آسٹریلیا	SF	R1	2nd	SF	R2	R2	1st	Q			Q		۸
بنگلہ دیش	R2	R1	R1	R1	R2	R2	R2	Q					۸
انگلستان	R2	R2	1st	R2	R2	2nd	SF	Q				Q	۸
ہانگ کانگ	—	—	—	—	R1	R1	—	—					۲
بھارت	1st	R2	R2	R2	2nd	SF	R2	Q		Q			۸
آئرلینڈ	—	R2	R1	R1	R1	R1	R1	Q				Q	۷
کینیا	R1	—	—	—	—	—	—	—					۱
نمیبیا	—	—	—	—	—	—	R2	Q					۲
Nepal	—	—	—	—	R1	—	—	—					۱
نیدرلینڈز	—	R1	—	—	R2	R1	R1	Q					۵
سانچہ:Country data NZ	SF	R2	R2	R2	R2	SF	2nd	Q			Q		۸
سلطنت عمان	—	—	—	—	—	R1	R1	—					۲
پاکستان	2nd	1st	SF	SF	R2	R2	SF	Q					۸
پاپوا نیو گنی	—	—	—	—	—	—	R1	—					۱
سکاٹ لینڈ	R1	R1	—	—	—	R1	R2	Q				Q	۵
سانچہ:Country data SA	R2	SF	R2	R2	SF	R2	R2	Q					۸
سری لنکا	R2	2nd	SF	2nd	1st	R2	R2	Q		Q			۸
متحدہ عرب امارات	—	—	—	—	R1	—	—	Q					۲
امریکہ	—	—	—	—	—	—	—	—	Q				—
ویسٹ انڈیز	R1	SF	R2	1st	SF	1st	R2	Q	Q				۸
زمبابوے	R1	×	R1	R1	R1	R1	××	Q					۶

ٹیماں دا ڈیبیو

ہر سال حروف تہجی د‏‏ی ترتیب وچ پہلی بار نمودار ہوݨ والی ٹیم۔

سال	ٹیم	کل
۲۰۰۷	آسٹریلیا, بنگلہ دیش, انگلستان, بھارت, کینیا, سانچہ:Country data NZ, پاکستان, سکاٹ لینڈ, سانچہ:Country data SA, سری لنکا, ویسٹ انڈیز and زمبابوے	۱۲
۲۰۰۹	آئرلینڈ and نیدرلینڈز	۲
۲۰۱۰	افغانستان	۱
۲۰۱۲	None	۰
۲۰۱۴	ہانگ کانگ, Nepal and متحدہ عرب امارات	۳
۲۰۱۶	سلطنت عمان	۱
۲۰۲۱	نمیبیا and پاپوا نیو گنی	۲
۲۰۲۲	None	۰
۲۰۲۴	امریکہ	TBD
۲۰۲۶	TBD	TBD
۲۰۲۸	TBD	TBD
۲۰۳۰	TBD	TBD
Total		۲۱

ٹورنامنٹ دے ریکارڈز

T20 World Cup records
Batting
سب تو‏ں ودھ رنز	سانچہ:Cricon مہیلا جے وردھنے	1,016 (۲۰۰۷–2014)
بلے بازی اوسط (کرکٹ) (min. 10 inns.)	سانچہ:Cricon ویرات کوہلی	76.81 (۲۰۱۲–2021)
Highest score	سانچہ:Cricon برینڈن میکولم v بنگلہ دیش	123 (2012)
Highest partnership	سانچہ:Cricon مہیلا جے وردھنے تے کمار سنگاکارا (2nd wicket) v ویسٹ انڈیز	166 (2010)
Most runs in a tournament	سانچہ:Cricon ویرات کوہلی|319 (2014)
Most hundreds	سانچہ:Cricon کرس گیل	2 (۲۰۰۷–2021)
Bowling
Most wickets	سانچہ:Cricon شکیب الحسن	41 (۲۰۰۷–2021)
Best باؤلنگ اوسط (min. 250 balls bowled)	سانچہ:Cricon سموئیل بدری	13.58 (۲۰۱۲–2016)
Best اسٹرائیک ریٹ (min. 250 balls bowled)	سانچہ:Cricon اجنتھا مینڈس	13.4 (۲۰۰۹–2014)
Best economy rate (min. 250 balls bowled)	سانچہ:Cricon سنیل نارائن	5.17 (۲۰۱۲–2014)
Best bowling figures	سانچہ:Cricon اجنتھا مینڈس v زمبابوے	6/8 (2012)
Most wickets in a tournament	سانچہ:Cricon وانندو ہسرنگا	16 (2021)
Fielding
Most dismissals (وکٹ کیپر)	سانچہ:Cricon ایم ایس دھونی	32 (۲۰۰۷–2016)
Most catches (فیلڈنگ (کرکٹ))	سانچہ:Cricon اے بی ڈی ویلیئرز	23 (۲۰۰۷–2016)
Team
Highest team total	سری لنکا (v کینیا)	260/6 (2007)
Lowest team total	نیدرلینڈز (v سری لنکا)	39 (2014)
Highest win % (min. 5 matches played)	سری لنکا	63.95% (played 43, won 27) (۲۰۰۷–2021)
Largest victory (by runs)	سری لنکا (v کینیا)	172 (2007)
Highest match aggregate	انگلستان v دکھنی افریقہ	459-12 (2016)
Lowest match aggregate	نیدرلینڈز v سری لنکا	79-11 (2014)
آخری بار اپ ڈیٹ کيتا گیا: ۷ نومبر 2021

حوالے