آستانا
راجگڑھ شہر
| ||||||||||||||||||||||||||||||
آستانا قازقستان دا اک شہر تے دیس دا راجگڑھ اے ۔
قازقستان دے 17 انتظامی علاقے نیں ، جیہناں چ 14 صوبے تے 3 شہر نیں ۔ آستانا قازقستان دا راجگڑھ اے تے ایہدے 17 علاقےآں چوں اک وفاقی شہر اے ۔ ایہداانتظامی مرکز آستانا شہر اے ۔
آستانا شہر ایشیم دریا دے کنڈھے ، اُبھے قازقستان وچ صوبہ اقمولا وچ واقع آ پر ایس شہر دی خصوصی حثیت اے تے ایہ انتظامی طور تے صوبے توں وکھرا اے ۔ 2014ء دی لوک گݨت (مردم شماری) دے مطابق شہر دی لوک گݨتی 8،35،153 سی ۔ ایہ قازقستان دا دوجا وڈا شہر اے ۔ شہر دا مُڈھ 1830ء وچ اقمولی ناں دی آبادی دے طور تے رکھی گئی سی ۔ ایہ سائبیریائی کاسکاں دے قلعے دے طور ورتی جاندی سی ۔ 1932ء وچ ایہنوں شہر دا درجا مِلیا تے ایہدا ناں بدل کے اکمولنسک رکھ دتا گیا ۔ 20 مارچ 1961ء چ شہر دا ناں سیلینوگراد رکھیا گیا ۔ جیہدا مقصد شہر دی کواری تھاں مہم (Virgin Lands Campaign) دے رہتلی تے انتظامی مرکز دے طور تے شہر دی اہمیت دسنا سی ۔ 1992ء چ فیر شہر دا ناں بدل کے آقمولا رکھ دتا گیا ۔ ایس ناں دا مطلب چٹی قبر اے ۔ 10 دسمبر 1997ء نوں آقمولا آلماتی شہر دی تھاں قازقستان دا راجگڑھ بن گیا۔ 6 مئی 1998ء نوں شہر دا ناں آستانا کر دتا گیا ۔ قازق بولی وچ ایہدا مطلب راجگڑھ اے ۔ 23 مارچ 2019 نوں قازقستان دی پارلیمینٹ نے قازقستان دے پہلے صدر نور سلطان نظربایف دے نام اُتے ایس شہر دا نام آستانا توں بدل کے آستانا رکھ دتا ۔ ستمبر 2022 وچ صدر قاسم جومارت توکایف نے آئینی ترمیم دے ذریعے آستانا دا نام بحال کردتا۔
آستانا اک منصوبا بند شہر اے ۔ جداں آسٹریلیا وچ کینبرا شہر ، امریکا وچ واشنگٹن تے برازیل وچ برازیلیا نیں ۔ آستانا دا ماسٹر پلان جپانی آرکیٹیکٹ کیشو کوروکاوا نے ڈیزائن کیتا سی ۔ قازقستان دی حکومت دے مرکز پاروں ایتھے قازق پارلیمنٹ ، سپریم کورٹ ، آق اوردا صدارتی محل تے کئی حکومتی محکمے تے ایجنسیاں واقع نیں ۔ آستانا وچ بہت ساریاں فیوچریسٹک بلڈنگز ، ہوٹل تے سکائی سکریپر عمارتاں نیں ۔ آستانا کھیلاں ، صحت عاما تے تعلیم دا مرکز اے ۔
تریخ[سودھو]
اکمولی دا قصبا ، جیہنوں اکمولنسکی پریکاز (پنجابی ترجما:اکمولی حکم) وی آکھیا جاندا سی ، نوں 1830ء چ فیودر شوبن دی آگوائی چ سائیبریائی کاسکاں دے اک جتھے نے ایشیم دریا کنڈے اک اوکروگ (ضلع) دے راجگڑھ دے طور اتے اساریا ۔ قصبے دا ناں اک مقامی مشہور تھاں آق مولا توں ، جسدا قازق بولی چ مطلب چٹی قبر اے توں لیا گیا ۔ 1832ء وچ اس آبادی نوں شہر (قصبے) دا درجا ملیا تے اسدا ناں بدل کے اکمولنسک کر دتا گیا ۔ شہر دی اس دے محل وقوع پاروں اہمیت 1863ء توں واضع ہونی شروع ہوگئی ۔
1838ء وچ کینیساری خان دی اگوائی وچ وڈی قومی تے آزادی تحریک وچ اکمولنسک قلعے نوں جلا دتا گیا ، تحریک نوں دباون مگروں ، اس قلعہ بندی نوں مڑ اساریا گیا ۔ 1863ء چ قصبے نوں سرکاری طور اتے شہر (قصبہ) دا درجا دے دتا گیا ۔ روسی سلطنت دی سرمایا دار منڈی دی تیز ترقی دے دوران ، نوآبادیادی انتظامیا نے علاقہ نوں بہت ترقی دتی۔ قازق گیاہستان (سٹیپ) اتے متسقل بنیاد اتے حکومت چلان لئی روسی سلطنت نے 1865ء وچ سٹیپ کمیشن بنایا ۔ 21 اکتوبر 1868 ء چ زار روس الیگزینڈر II نے ترگئے ، اورال (یورال) ، اکمولنسک تے سیمیپالاپنسک اتے حکومت چلان لئی ڈرافٹ ریگولیشن اتے دستخط کیتے ۔ 1869ء چ اکمولنسک باہری ضلع تے ڈیپارٹمنٹ منسوخ کر دتا گیا تے اکمولنسک نویں بنے صوبے اکمولنسک اوبلاست دا مرکز بن گیا ۔ 1879ء چ میجر جنرل دوبلت نے روسی وزارت مواصلات نوں تیومن تے اکمولنسک وشکار ریل لین بسارن دی تجویز دتی ۔ اپنے قیام دے پہلے 30 سالاں چ اکمولا دی آبادی 2،000 دے نیڑے رہی ، پر اگلے 30 سالاں چ اسدی آبادی 3 گُݨا ودھی ۔ 1893 وچ اکمولنسک 6،428 افراد دی آبادی دا اک قصبا سی جیہدے وچ 3 گرجے ، 5 سکول تے کالج تے 3 کارخانے سن ۔
دوجی وڈی جنگ وچ اکمولنسک یوکرین سویت اشتراکی لوکراج ، بیلاروس سویت اشتراکی لوکراج تے روسی وفاقی سویت اشتراکی لوکراج دے کارخانےآں توں کڈے گئے آلات تے مشیناں دے قازق سویت اشتراکی لوکراج دے اوبلاستلاں (صوبےآں) چ منتقلی دی راہداری دے طور اتے استعمال ہویا ۔ مقامی صنعتاں نوں جنگی ضرورتاں نال ہم آہنگ کیتا ، دیس دی جنگی تے دوجیاں ضرورتاں مہیا کیتیاں ۔ جنگ مگروں اکمولنسک جنگ چ تباہ ہوئے لہندے سویت یونین دے علاقےآں دی معیشت دی بحالی لئی نشان دہ بنیا ۔ اس توں علاوا بہت سارے روسی جرمناں نوں سویت آمر جوزف سٹالن دے دور چ ایتھے روس توں جبری انخلاء مگروں آباد کیتا گيا ۔
جغرافیا[سودھو]
ٹوپوگرافی[سودھو]
آستانا وچشکارلے قازقستان وچ ایشیم دریا دے کنڈھے تے بلکل پدھرے گیاہستان (سٹیپ) وچ واقع اے ۔ ایہ 51° 10′ عرض بلد 71° 26′ طول بلد اتے واقع اے تے 50واں متوازی خط شہر دے دکھنی حصے توں لنگھدا اے ۔ شہر دا رقبا 722 مربع کلومیٹر (278.8) مربع میل اے ۔ آستانہ سمندر پدھر توں 347 میٹر (1،138 فٹ) اچا اے ۔ شہر دا پرانا حصا ایشیم دریا دے اتلے پاسے تے نواں حصہ دریا دے تھلویں پاسے واقع اے ۔
انتظامی ونڈ[سودھو]
آستانا شہر 3 ضلعےآں چ ونڈیا ہویا اے ۔
معیشت[سودھو]
لوک گݨتی[سودھو]
4 دسمبر 2014ء دی مردم شماری دے مطابق آستانا دی لوک گݨتی 8،35،153 تے لوک گݨتی سنگھݨائی 958 لوک/ مربع کلومیٹر اے ۔ جیہدے وچ قازق 65.2% روسی %23.8 ، یوکرینی %2.9 ، تاتاری %1.7 تے جرمن %1.5 نیں ۔ دوجے نسلی گروہ آستانا دی آبادی دا %4.9 نیں ۔
1999ء وچ آستانا دی آبادی 2،81،000 سی ۔ جیہدے وچ %30 قازق تے %70 روسی ، یوکرینی تے جرمن سن ۔ آستانا دے 1997ء وچ راجگڑھ بݨݨ مگروں 2007ء تک شہر دی آبادی تقریبن دُگݨی 6،00،000 ہوگئ سی ۔ پورے قازقستان تے آلے دوالے دے دیساں کرغیزستان تے ازبکستان توں کم کاج واسطے لوک قنونی تے غیر قنونی طور تے آستانا وچ آباد ہو رہے نیں ۔ آستانا نوجوان پروفیشنلز لئی مقناطیس دا درجا رکھدا اے ۔ قازقاں دی وڈی گݨتی دے شہر وچ بسݨ پاروں ہُن آستانا اک قازق اکثریتی شہر اے ۔ پہلاں ایہے روسی یا سلاو اکثریتی شہر سی ۔ آستانا وچ چ قازق نسلی آبادی 1989ء وچ %17 توں ہُن %60 تک ودھ گئی اے ۔ 2007ء دے آںکڑے دے مطابق آستانا دی آبادی 7،00،000 اے ۔ 1999ء دی لوک گݨت مطابق شہر دی %40.5 آبادی روسی ، %5.7 یوکرینی ،3.0% جرمن %2.6 تاتاری ، %1.8 بیلاروسی ،%0.8 پول (پولش) سی ۔ پر %41.8 آبادی نال قازق روسیآں نوں پچھے چھڈ کے اگے ودھ گئے تے سبھ توں وڈا نسلی گروہ بݨ گئے ۔ انگوش تے کوریائی %0.6 تے ازبک کل آبادی دا %3.8 نیں ۔
| لوک گݨتی اعداد شمار (ورھے وار) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1989[۲] | 1997[۲] | 1998[۲] | 1999[۲] | 2000[۲] | 2001[۲] | 2002[۲] | 2003[۳] | 2004[۳] | 2005[۳] |
| ۲۸۱,۲۵۲ | ↘۲۷۵,۱۰۰ | ↗۲۷۵,۳۰۰ | ↗۳۲۶,۹۰۰ | ↗۳۸۱,۰۰۰ | ↗۴۴۶,۲۰۰ | ↗۴۹۳,۱۰۰ | ↗۵۰۱,۹۹۸ | ↗۵۱۰,۵۳۳ | ↗۵۲۹,۳۳۵ |
| 2006[۳] | 2007[۳] | 2008[۳] | 2009[۳] | 2010[۳] | 2011[۳] | 2012[۳] | 2013[۴] | 2014[۵] | 2015[۶] |
| ↗۵۵۰,۴۳۸ | ↗۵۷۴,۴۴۸ | ↗۶۰۲,۶۸۴ | ↗۶۰۵,۲۵۴ | ↗۶۴۹,۱۳۹ | ↗۶۹۷,۱۲۹ | ↗۷۴۲,۹۱۸ | ↗۷۷۸,۰۸۳ | ↗۸۱۴,۴۰۱ | ↗۸۵۲,۹۸۵ |
نسلی گروہ[سودھو]
1989ء تے 2012 دے لوک گݨت دے مطابق آستانا شہر دیاں نسلی گروہ تے لوک گݨتی دا فیصد تناسب :
نسلی گروہاں دی لوک گݨتی[سودھو]
1989ء دی مردم شماری، 1999ء دی مردم شماری تے 2012ء دی مردم شماری دے مطابق شہر وسدیاں نسلی گروہاں دی گݨتی ایداں اے:
| لوک گݨت1989 (مردم شماری) |
% | لوک گݨت (مردم شماری) |
% | لوک گݨت (مردم شماری) |
% | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| کل | 281252 | 100,00 % | 319324 | 100,00 % | 742918 | 100,00 % |
| قازق | 49798 | 17,71 % | 133585 | 41,83 % | 540815 | 72,80 % |
| روسی | 152147 | 54,10 % | 129480 | 40,55 % | 128928 | 17,35 % |
| یوکرینی | 26054 | 9,26 % | 18070 | 5,66 % | 13453 | 1,81 % |
| تاتاری | 9339 | 3,32 % | 8286 | 2,59 % | 9937 | 1,34 % |
| جرمن | 18913 | 6,72 % | 9591 | 3,00 % | 7930 | 1,07 % |
| بیلاروسی | 8220 | 2,92 % | 5761 | 1,80 % | 3834 | 0,52 % |
| کوریائی | 1329 | 0,47 % | 2028 | 0,64 % | 4981 | 0,67 % |
| ازبک | 640 | 0,23 % | 429 | 0,13 % | 8166 | 1,10 % |
| پول | 2412 | 0,98 % | 2537 | 0,79 % | 2412 | 0,32 % |
| انگوش | 2311 | 0,67 % | 1822 | 0,57 % | 2732 | 0,31 % |
| آذری | 997 | 0,35 % | 902 | 0,28 % | 2978 | 0,40 % |
| کرغیز | 94 | 0,03 % | 196 | 0,06 % | 3400 | 0,46 % |
| چیچن | 514 | 0,18 % | 752 | 0,24 % | 1063 | 0,14 % |
| باشکیر | 1187 | 0,42 % | 870 | 0,27 % | 1009 | 0,14 % |
| ارمنی | 814 | 0,29 % | 576 | 0,18 % | 1025 | 0,14 % |
| مالدووی | 1004 | 0,36 % | 629 | 0,20 % | 696 | 0,09 % |
| ایغور | 53 | 0,02 % | 161 | 0,05 % | 881 | 0,12 % |
| ہور | 5498 | 1,64 % | 3649 | 0,83 % | 9099 | 1,22 % |
موسم[سودھو]
آستانا دنیا دا اولان باتور منگولیا توں مگروں دوجا سبھ توں ٹھنڈا راجگڑھ اے ۔ ایہ حثیت 1997ء وچ آستانا دے راجگڑھ بݨݨ توں پہلاں اٹاوہ کینیڈا کول سی ۔ آستانا دا موسم سخت براعظمی، گرم گرمیاں نال تے لمبے، بہت ٹھنڈے تے خشک سیال (سردیاں) نال اے ۔ گرمیاں وچ درجا حرارت کدی کدی +35 °C (95 °F) تے سردیاں وچ −30 توں −35 °C (−22 توں −31 °F) تک پہنچ جاندا اے ۔ آستانا وچ قازقستان دا ہوا دا سبھ توں گھٹ درجا حرارت وی ریکارڈ کیتا گیا سی جیہڑا (−51 °C (−60 °F)) سی ۔ عام طور تے شہر دے دریا نومبر دے دوجے ستوارے توں اپریل دے شروع تک جمے رہندے نیں ۔ آستانا قازقستان وچ تیز ہواواں چلݨ وچ مشہور اے ۔ اوداں آستانا دا ورھے وار اوسط درجا حرارت +3.5 °C (38.3 °F) اے ۔ جنوری سبھ توں ٹھنڈا مہینا اے ۔ جیہدے وچ اوسط درجا حرارت −14.2 °C ،6.4 °F، رہندا اے ۔ جولائی سبھ توں گرم مہینا اے ۔ جیہدے وچ اوسط درجا حرارت +20.8 °C (69.4 °F رہندا اے ۔
| آستانا دا موسم | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مہینا | جنوری | فروری | مارچ | اپریل | مئی | جون | جولائی | اگست | ستمبر | اکتوبر | نومبر | دسمبر | سال |
| ودھ توں ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | 3.4 (38.1) |
4.8 (40.6) |
22.1 (71.8) |
29.7 (85.5) |
35.7 (96.3) |
40.1 (104.2) |
41.6 (106.9) |
38.7 (101.7) |
36.2 (97.2) |
26.7 (80.1) |
18.5 (65.3) |
4.5 (40.1) |
۴۱.۶ (۱۰۶.۹) |
| اوسطاً ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -9.9 (14.2) |
-9.2 (15.4) |
-2.5 (27.5) |
10.9 (51.6) |
20.2 (68.4) |
25.8 (78.4) |
26.8 (80.2) |
25.2 (77.4) |
18.8 (65.8) |
10.0 (50) |
-1.4 (29.5) |
-8.0 (17.6) |
۸.۹ (۴۸) |
| روزانہ اوسط سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -14.2 (6.4) |
-14.1 (6.6) |
-7.1 (19.2) |
5.2 (41.4) |
13.9 (57) |
19.5 (67.1) |
20.8 (69.4) |
18.8 (65.8) |
12.3 (54.1) |
4.6 (40.3) |
-5.4 (22.3) |
-12.1 (10.2) |
۳.۵ (۳۸.۳) |
| اوسطاً گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -18.3 (-0.9) |
-18.5 (-1.3) |
-11.5 (11.3) |
0.2 (32.4) |
7.9 (46.2) |
13.2 (55.8) |
15.0 (59) |
12.8 (55) |
6.6 (43.9) |
0.2 (32.4) |
-8.9 (16) |
-16.1 (3) |
−۱.۵ (۲۹.۳) |
| گھٹ توں گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -51.6 (-60.9) |
-48.9 (-56) |
-38.0 (-36.4) |
-27.7 (-17.9) |
-10.8 (12.6) |
-1.5 (29.3) |
2.3 (36.1) |
-2.2 (28) |
-8.2 (17.2) |
-25.3 (-13.5) |
-39.2 (-38.6) |
-43.5 (-46.3) |
−۵۱.۶ (−۶۰.۹) |
| مینہہ م م (انچ) | 16 (0.63) |
15 (0.59) |
18 (0.71) |
21 (0.83) |
35 (1.38) |
37 (1.46) |
50 (1.97) |
29 (1.14) |
22 (0.87) |
27 (1.06) |
28 (1.1) |
22 (0.87) |
۳۲۰ (۱۲.۶) |
| % نمی | 78 | 77 | 79 | 64 | 54 | 53 | 59 | 57 | 59 | 68 | 80 | 79 | ۶۷ |
| اوسطاً روزانہ بارش | 2 | 2 | 5 | 9 | 15 | 13 | 15 | 13 | 12 | 10 | 7 | 3 | ۱۰۶ |
| اوسطاً روزانہ برف باری | 25 | 23 | 19 | 6 | 1 | 0.1 | 0 | 0 | 1 | 7 | 18 | 24 | ۱۲۴ |
| دھپ (گھینٹے) | 103 | 147 | 192 | 238 | 301 | 336 | 336 | 294 | 230 | 136 | 100 | 94 | ۲,۵۰۷ |
| Source #1: Pogoda.ru.net[۸] | |||||||||||||
| Source #2: NOAA (sun)[۹] | |||||||||||||
دوجے شہراں توں آستانا دا فاصلا[سودھو]
آستانا قازقستان دا راجگڑھ تے دوجا وڈا شہر اے ۔ پہلا راجگڑھ تے سبھ توں وڈا شہر الماتی اے ۔ آستانا اُبھے وچکارلے قازقستان وچ واقع اے ۔ آستانا جگ دے کچھ منصوبا بند شہراں وچوں اک اے ۔ ایہ اک جدید تے ترقی یافتا شہر اے ۔
- آستانا دا اپݨے دوالے تے جگ دے کچھ وڈے شہراں توں فاصلا :
 فاصلہ آستانا توں وڈےآں شہراں تک (سڑک راہیں)[۱۰]
| ||||
|---|---|---|---|---|
| اتلا چڑھدا | اتلا لہندا | |||
| چڑھدا |  قازقستان اوست کامینوکورسک ~ 993 ک م قازقستان سیمی ~ 760 ک م منگولیا اولان باتور ~ 2597 ک م جاپان ٹوکیو ~ 5563 ک م
|
 |
قازقستان آتیراؤ ~ 1489 ک م یوکرین کیف ~ 2845 ک م پولینڈ وارسا ~ 4104 ک م فرانس پیرس ~ 5615 ک م
|
لہندا |
| دکھن چڑھدا | دکھن لہندا | |||
کھیلاں[سودھو]
30 جنوری توں 6 فروری 2011ء تک آستانا تے الماتی وچ 7ویں ایشیائی سرمائی کھیلاں منعقد ہویاں ۔
کھیڈ کلب[سودھو]
| کلب | قسم کھیل | قیام | لیگ | سٹیڈیم |
|---|---|---|---|---|
| آستانا فٹبال کلب | فٹ بال | 2009 | قازقستان فٹبال پریمیئر لیک | آستانا ارینا |
| آستانا 1964 | فٹ بال | 1964 | قازقستان دی فٹبال وچ پہلی لیگ | حاجی موکانا مونائتپاسوف سٹیڈیم |
| بائیتیریک | فٹ بال | 2012 | قازقستان دی فٹبال دی پہلی لیگ | آستانا ارینا |
| بارس | ہاکی | 1999 | کونٹینینٹل ہاکی ہیگ | سٹیڈیم «قازقستان» |
| آستانا | ہاکی | 2011 | قازقستان ہاکی لیگ | سٹیڈیم «قازقستان-2» |
| پروٹیم آستانا | وائیٹ سپورٹس | 2007 | UCI ProTour | ساری آرکا |
| آستانا | باسکٹ بال | 2000 | قازقستان باسکٹ بال لیگ | ساری آرکا |
| راجگڑھ ہوائی کلب | پیراشوٹ سپورٹس | 2009 | اتلا ہوائی اڈا |
تعلیم[سودھو]
آواجائی[سودھو]
بین الاقوامی تعلقات[سودھو]
جڑواں شہر[سودھو]
| شہر | سال | دیس |
|---|---|---|
| انکرا | - |  ترکی
|
| استمبول | - | ترکی
|
| ازمیر | - | ترکی
|
| ماسکو | - |  روس
|
| سینٹ پیٹرز برگ | - | روس
|
| قازان | 2004 | روس
|
| پٹس برگ | - |  امریکہ امریکہ
|
| عمان | - |  اردن
|
| ریگا | - |  لٹویا
|
| تاشقند | - |  ازبکستان[۲۹]
|
| گدانسک | 1996 | پولینڈ
|
| وارسا | 2002 | پولینڈ
|
| کیف | 1998 | یوکرین
|
| سیول | 2004 |  دکھنی کوریا
|
| دوبئی | - |  UAE متحدہ عرب امارات
|
| بیجنگ | - |  چین چین
|
| منیلا | - |  فلپائن
|
| تبلیسی | 2005 |  جارجیا[۳۰]
|
| بشکیک | 2011 |  کرغیزستان[۳۱]
|
| ہنوئی | - |  ویت نام
|
| نیس | 2013 | فرانس
|
| اوؤلو | 2013 |  فنلینڈ[۳۲]
|
مورتاں[سودھو]
آستانا وچ سردیاں
ایوان آزادی
وزارت خارجا
وزارت دفاع
آستانا ریلوے
- New buildings in Astana1.jpg
ماسکو پارک
آستانا دی اک مرکزی سڑک
ایشیم دریا دا اک پل
قازق ایلی (قازق دیس) یادگار
آرٹ محل (شابت)
نویں مرکز چ پھل
ایشیم دریا رات ویلے
آستانا لمے توں
ایشیم دریا
آستانا وچ ایشیم دریا
حوالے[سودھو]
- ↑ "В 5 регионах Казахстана живет менее 50% казахов РК". http://archive.is/NsLHa. Retrieved on 2014-08-25.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ ۲.۳ ۲.۴ ۲.۵ ۲.۶ Население Астаны
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ ۳.۴ ۳.۵ ۳.۶ ۳.۷ ۳.۸ ۳.۹ Численность населения на начало года, регионы Республики Казахстан, 2003-2012
- ↑ "Численность населения". 2013-24-02. http://www.astana.stat.kz/ru/news/id/7692. Retrieved on 2014-06-13.
- ↑ "Численность населения на 1 января 2014". 2014-21-02. http://www.astana.stat.kz/ru/news/id/7692. Retrieved on 2014-06-13.
- ↑ Численность населения на 1 января 2015 "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات". 2015-02-25. http://www.astana.stat.kz/ru/news/id/12903 Численность населения на 1 января 2015. Retrieved on2015-02-25. - ↑ Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам
- ↑ "Weather and Climate-The Climate of Astana" (in Russian). Weather and Climate. http://www.pogodaiklimat.ru/climate/35188.htm. Retrieved on 8 February 2015.
- ↑ "Akmola (Astana) Climate Normals 1961–1990". National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA). ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/TABLES/REG_II/KS/35188.TXT. Retrieved on 8 February 2015.
- ↑ "شہراں وچکار فاصلا". ٹرانسپورٹ کمپنی «КСВ 911». http://www.webcitation.org/60tIrKOQf. Retrieved on 2009-08-13.
- ↑ "Partner Cities". Gdańsk Official Website. http://www.gdansk.pl/en/about,2,15.html. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Saint Petersburg to welcome Days of Astana Culture". Kazinform. http://www.inform.kz/eng/article/2655204. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Tbilisi Sister Cities". Tbilisi Municipal Portal. //web.archive.org/web/20130724120155/http://www.tbilisi.gov.ge/index.php?lang_id=ENG&sec_id=4571. Retrieved on 5 August 2013.
- ↑ "Riga’s Twin Cities". Municipal Portal of Riga. https://www.riga.lv/EN/Channels/Riga_today/Riga_pasaule/sadraudz_pilsetas.htm. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Sister Cities of Ankara". Greater Municipality of Ankara. http://www.ankara.bel.tr/en/foreign-relations-department/sister-cities-of-ankara. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Miasta partnerskie Warszawy" (in pl). City of Warsaw. http://www.um.warszawa.pl/en/node/2920?page=0,0. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ Bangkok Metropolitan Administration (11 June 2004). "Agreement on establishment of bilateral relations between the Akimat of Astana City of the Republic of Kazakhstan and the City of Bangkok of Kingdom Thailand" (PDF). http://iad.bangkok.go.th/sites/default/files/Astana.pdf. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ Rafik Valiev (18 September 2014) (in ru). VechAstana.kz. http://vechastana.kz/sotsium/astana-kazan-desyatiletie-pobratimstva/. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "About Manila: Sister Cities". City of Manila. http://manila.gov.ph/government/. Retrieved on 2 September 2009.
- ↑ "International Cooperation: Sister Cities". Seoul Metropolitan Government. //web.archive.org/web/20071210175055/http://english.seoul.go.kr/gover/cooper/coo_02sis.html. Retrieved on 26 January 2008.
- ↑ "Twin City Agreement". Greater Amman Municipality. http://www.ammancity.gov.jo/en/gam/a1.asp. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Sister Cities". Beijing Government. http://www.ebeijing.gov.cn/Sister_Cities/Sister_City/. Retrieved on 23 June 2009.
- ↑ Ilia Lobster (9 September 2009). "Astana-Hanoi: horizons of cooperation". KazPravda.kz. http://kazpravda.softdeco.net/c/1253012746. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Ufa and Astana Signed Agreement on Friendship and Cooperation". Ufa City Municipality. http://ufacity.info/eng/press/news/150296.html. Retrieved on 17 October 2010.
- ↑ (in ru). Official website of City Hall of Bishkek. 12 September 2011. http://meria.kg/index.php?option=com_newscatalog&view=article&id=1511&Itemid=339&lang=kg. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Astana and Finnish Oulu become twin-cities". Tengrinews.kz. 19 April 2013. http://en.tengrinews.kz/politics_sub/Astana-and-Finnish-Oulu-become-twin-cities-18692/. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Astana and Nice established twin relations". Akimat of Astana. 5 July 2014. http://astana.gov.kz/en/modules/material/1647. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ "Declaration of intent signed by Akim of Astana and Mayor of Croatias capital". Akimat of Astana. 4 July 2014. http://astana.gov.kz/en/modules/material/5428. Retrieved on 9 October 2014.
- ↑ Ташкент, города-побратимы
- ↑ Соглашение о партнерстве с Тбилиси
- ↑ Соглашение об установлении побратимских связей между Бишкеком и Астаной
- ↑ "Ystävyyskaupungit". http://www.ouka.fi/oulu/kansainvalisyys/ystavyyskaupungit. Retrieved on 2014-06-30.
باہرلے جوڑ[سودھو]
- [Official website|http://astana.gov.kz/en/]
· قازقستان دے صوبے
· قازقستان دے شہر
| ایشیائی دیساں دے راجگڑھ خطے دے حساب نال | |
|---|---|
| چڑھدا ایشیا |
•
•
• |
| دکھنی ایشیا | |
| وشکارلا ایشیا | |
| دکھن چڑھدا ایشیا |
•
• |
| لہندا ایشیا | |
.svg){kind=small}
