آستانا
راجگڑھ شہر
| ||||||||||||||||||||||||||||||
آستانا قازقستان دا اک شہر تے دیس دا راجگڑھ اے ۔
قازقستان دے 17 انتظامی علاقے نیں ، جیہناں چ 14 صوبے تے 3 شہر نیں ۔ آستانا قازقستان دا راجگڑھ اے تے ایہدے 17 علاقےآں چوں اک وفاقی شہر اے ۔ ایہداانتظامی مرکز آستانا شہر اے ۔
آستانا شہر ایشیم دریا دے کنڈھے ، اُبھے قازقستان وچ صوبہ اقمولا وچ واقع آ پر ایس شہر دی خصوصی حثیت اے تے ایہ انتظامی طور تے صوبے توں وکھرا اے ۔ 2014ء دی لوک گݨت (مردم شماری) دے مطابق شہر دی لوک گݨتی 8،35،153 سی ۔ ایہ قازقستان دا دوجا وڈا شہر اے ۔ شہر دا مُڈھ 1830ء وچ اقمولی ناں دی آبادی دے طور تے رکھی گئی سی ۔ ایہ سائبیریائی کاسکاں دے قلعے دے طور ورتی جاندی سی ۔ 1932ء وچ ایہنوں شہر دا درجا مِلیا تے ایہدا ناں بدل کے اکمولنسک رکھ دتا گیا ۔ 20 مارچ 1961ء چ شہر دا ناں سیلینوگراد رکھیا گیا ۔ جیہدا مقصد شہر دی کواری تھاں مہم (Virgin Lands Campaign) دے رہتلی تے انتظامی مرکز دے طور تے شہر دی اہمیت دسنا سی ۔ 1992ء چ فیر شہر دا ناں بدل کے آقمولا رکھ دتا گیا ۔ ایس ناں دا مطلب چٹی قبر اے ۔ 10 دسمبر 1997ء نوں آقمولا آلماتی شہر دی تھاں قازقستان دا راجگڑھ بن گیا۔ 6 مئی 1998ء نوں شہر دا ناں آستانا کر دتا گیا ۔ قازق بولی وچ ایہدا مطلب راجگڑھ اے ۔ 23 مارچ 2019 نوں قازقستان دی پارلیمینٹ نے قازقستان دے پہلے صدر نور سلطان نظربایف دے نام اُتے ایس شہر دا نام آستانا توں بدل کے آستانا رکھ دتا ۔ ستمبر 2022 وچ صدر قاسم جومارت توکایف نے آئینی ترمیم دے ذریعے آستانا دا نام بحال کردتا۔
آستانا اک منصوبا بند شہر اے ۔ جداں آسٹریلیا وچ کینبرا شہر ، امریکا وچ واشنگٹن تے برازیل وچ برازیلیا نیں ۔ آستانا دا ماسٹر پلان جپانی آرکیٹیکٹ کیشو کوروکاوا نے ڈیزائن کیتا سی ۔ قازقستان دی حکومت دے مرکز پاروں ایتھے قازق پارلیمنٹ ، سپریم کورٹ ، آق اوردا صدارتی محل تے کئی حکومتی محکمے تے ایجنسیاں واقع نیں ۔ آستانا وچ بہت ساریاں فیوچریسٹک بلڈنگز ، ہوٹل تے سکائی سکریپر عمارتاں نیں ۔ آستانا کھیلاں ، صحت عاما تے تعلیم دا مرکز اے ۔
تریخ
[سودھو]
اکمولی دا قصبا ، جیہنوں اکمولنسکی پریکاز (پنجابی ترجما:اکمولی حکم) وی آکھیا جاندا سی ، نوں 1830ء چ فیودر شوبن دی آگوائی چ سائیبریائی کاسکاں دے اک جتھے نے ایشیم دریا کنڈے اک اوکروگ (ضلع) دے راجگڑھ دے طور اتے اساریا ۔ قصبے دا ناں اک مقامی مشہور تھاں آق مولا توں ، جسدا قازق بولی چ مطلب چٹی قبر اے توں لیا گیا ۔ 1832ء وچ اس آبادی نوں شہر (قصبے) دا درجا ملیا تے اسدا ناں بدل کے اکمولنسک کر دتا گیا ۔ شہر دی اس دے محل وقوع پاروں اہمیت 1863ء توں واضع ہونی شروع ہوگئی ۔
1838ء وچ کینیساری خان دی اگوائی وچ وڈی قومی تے آزادی تحریک وچ اکمولنسک قلعے نوں جلا دتا گیا ، تحریک نوں دباون مگروں ، اس قلعہ بندی نوں مڑ اساریا گیا ۔ 1863ء چ قصبے نوں سرکاری طور اتے شہر (قصبہ) دا درجا دے دتا گیا ۔ روسی سلطنت دی سرمایا دار منڈی دی تیز ترقی دے دوران ، نوآبادیادی انتظامیا نے علاقہ نوں بہت ترقی دتی۔ قازق گیاہستان (سٹیپ) اتے متسقل بنیاد اتے حکومت چلان لئی روسی سلطنت نے 1865ء وچ سٹیپ کمیشن بنایا ۔ 21 اکتوبر 1868 ء چ زار روس الیگزینڈر II نے ترگئے ، اورال (یورال) ، اکمولنسک تے سیمیپالاپنسک اتے حکومت چلان لئی ڈرافٹ ریگولیشن اتے دستخط کیتے ۔ 1869ء چ اکمولنسک باہری ضلع تے ڈیپارٹمنٹ منسوخ کر دتا گیا تے اکمولنسک نویں بنے صوبے اکمولنسک اوبلاست دا مرکز بن گیا ۔ 1879ء چ میجر جنرل دوبلت نے روسی وزارت مواصلات نوں تیومن تے اکمولنسک وشکار ریل لین بسارن دی تجویز دتی ۔ اپنے قیام دے پہلے 30 سالاں چ اکمولا دی آبادی 2،000 دے نیڑے رہی ، پر اگلے 30 سالاں چ اسدی آبادی 3 گُݨا ودھی ۔ 1893 وچ اکمولنسک 6،428 افراد دی آبادی دا اک قصبا سی جیہدے وچ 3 گرجے ، 5 سکول تے کالج تے 3 کارخانے سن ۔
دوجی وڈی جنگ وچ اکمولنسک یوکرین سویت اشتراکی لوکراج ، بیلاروس سویت اشتراکی لوکراج تے روسی وفاقی سویت اشتراکی لوکراج دے کارخانےآں توں کڈے گئے آلات تے مشیناں دے قازق سویت اشتراکی لوکراج دے اوبلاستلاں (صوبےآں) چ منتقلی دی راہداری دے طور اتے استعمال ہویا ۔ مقامی صنعتاں نوں جنگی ضرورتاں نال ہم آہنگ کیتا ، دیس دی جنگی تے دوجیاں ضرورتاں مہیا کیتیاں ۔ جنگ مگروں اکمولنسک جنگ چ تباہ ہوئے لہندے سویت یونین دے علاقےآں دی معیشت دی بحالی لئی نشان دہ بنیا ۔ اس توں علاوا بہت سارے روسی جرمناں نوں سویت آمر جوزف سٹالن دے دور چ ایتھے روس توں جبری انخلاء مگروں آباد کیتا گيا ۔
جغرافیا
[سودھو]ٹوپوگرافی
[سودھو]آستانا وچشکارلے قازقستان وچ ایشیم دریا دے کنڈھے تے بلکل پدھرے گیاہستان (سٹیپ) وچ واقع اے ۔ ایہ 51° 10′ عرض بلد 71° 26′ طول بلد اتے واقع اے تے 50واں متوازی خط شہر دے دکھنی حصے توں لنگھدا اے ۔ شہر دا رقبا 722 مربع کلومیٹر (278.8) مربع میل اے ۔ آستانہ سمندر پدھر توں 347 میٹر (1،138 فٹ) اچا اے ۔ شہر دا پرانا حصا ایشیم دریا دے اتلے پاسے تے نواں حصہ دریا دے تھلویں پاسے واقع اے ۔
انتظامی ونڈ
[سودھو]آستانا شہر 3 ضلعےآں چ ونڈیا ہویا اے ۔
معیشت
[سودھو]لوک گݨتی
[سودھو]4 دسمبر 2014ء دی مردم شماری دے مطابق آستانا دی لوک گݨتی 8،35،153 تے لوک گݨتی سنگھݨائی 958 لوک/ مربع کلومیٹر اے ۔ جیہدے وچ قازق 65.2% روسی %23.8 ، یوکرینی %2.9 ، تاتاری %1.7 تے جرمن %1.5 نیں ۔ دوجے نسلی گروہ آستانا دی آبادی دا %4.9 نیں ۔
1999ء وچ آستانا دی آبادی 2،81،000 سی ۔ جیہدے وچ %30 قازق تے %70 روسی ، یوکرینی تے جرمن سن ۔ آستانا دے 1997ء وچ راجگڑھ بݨݨ مگروں 2007ء تک شہر دی آبادی تقریبن دُگݨی 6،00،000 ہوگئ سی ۔ پورے قازقستان تے آلے دوالے دے دیساں کرغیزستان تے ازبکستان توں کم کاج واسطے لوک قنونی تے غیر قنونی طور تے آستانا وچ آباد ہو رہے نیں ۔ آستانا نوجوان پروفیشنلز لئی مقناطیس دا درجا رکھدا اے ۔ قازقاں دی وڈی گݨتی دے شہر وچ بسݨ پاروں ہُن آستانا اک قازق اکثریتی شہر اے ۔ پہلاں ایہے روسی یا سلاو اکثریتی شہر سی ۔ آستانا وچ چ قازق نسلی آبادی 1989ء وچ %17 توں ہُن %60 تک ودھ گئی اے ۔ 2007ء دے آںکڑے دے مطابق آستانا دی آبادی 7،00،000 اے ۔ 1999ء دی لوک گݨت مطابق شہر دی %40.5 آبادی روسی ، %5.7 یوکرینی ،3.0% جرمن %2.6 تاتاری ، %1.8 بیلاروسی ،%0.8 پول (پولش) سی ۔ پر %41.8 آبادی نال قازق روسیآں نوں پچھے چھڈ کے اگے ودھ گئے تے سبھ توں وڈا نسلی گروہ بݨ گئے ۔ انگوش تے کوریائی %0.6 تے ازبک کل آبادی دا %3.8 نیں ۔
| لوک گݨتی اعداد شمار (ورھے وار) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1989[۲] | 1997[۲] | 1998[۲] | 1999[۲] | 2000[۲] | 2001[۲] | 2002[۲] | 2003[۳] | 2004[۳] | 2005[۳] |
| ۲۸۱,۲۵۲ | ↘۲۷۵,۱۰۰ | ↗۲۷۵,۳۰۰ | ↗۳۲۶,۹۰۰ | ↗۳۸۱,۰۰۰ | ↗۴۴۶,۲۰۰ | ↗۴۹۳,۱۰۰ | ↗۵۰۱,۹۹۸ | ↗۵۱۰,۵۳۳ | ↗۵۲۹,۳۳۵ |
| 2006[۳] | 2007[۳] | 2008[۳] | 2009[۳] | 2010[۳] | 2011[۳] | 2012[۳] | 2013[۴] | 2014[۵] | 2015[۶] |
| ↗۵۵۰,۴۳۸ | ↗۵۷۴,۴۴۸ | ↗۶۰۲,۶۸۴ | ↗۶۰۵,۲۵۴ | ↗۶۴۹,۱۳۹ | ↗۶۹۷,۱۲۹ | ↗۷۴۲,۹۱۸ | ↗۷۷۸,۰۸۳ | ↗۸۱۴,۴۰۱ | ↗۸۵۲,۹۸۵ |
نسلی گروہ
[سودھو]1989ء تے 2012 دے لوک گݨت دے مطابق آستانا شہر دیاں نسلی گروہ تے لوک گݨتی دا فیصد تناسب :
نسلی گروہاں دی لوک گݨتی
[سودھو]1989ء دی مردم شماری، 1999ء دی مردم شماری تے 2012ء دی مردم شماری دے مطابق شہر وسدیاں نسلی گروہاں دی گݨتی ایداں اے:
| لوک گݨت1989 (مردم شماری) |
% | لوک گݨت (مردم شماری) |
% | لوک گݨت (مردم شماری) |
% | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| کل | 281252 | 100,00 % | 319324 | 100,00 % | 742918 | 100,00 % |
| قازق | 49798 | 17,71 % | 133585 | 41,83 % | 540815 | 72,80 % |
| روسی | 152147 | 54,10 % | 129480 | 40,55 % | 128928 | 17,35 % |
| یوکرینی | 26054 | 9,26 % | 18070 | 5,66 % | 13453 | 1,81 % |
| تاتاری | 9339 | 3,32 % | 8286 | 2,59 % | 9937 | 1,34 % |
| جرمن | 18913 | 6,72 % | 9591 | 3,00 % | 7930 | 1,07 % |
| بیلاروسی | 8220 | 2,92 % | 5761 | 1,80 % | 3834 | 0,52 % |
| کوریائی | 1329 | 0,47 % | 2028 | 0,64 % | 4981 | 0,67 % |
| ازبک | 640 | 0,23 % | 429 | 0,13 % | 8166 | 1,10 % |
| پول | 2412 | 0,98 % | 2537 | 0,79 % | 2412 | 0,32 % |
| انگوش | 2311 | 0,67 % | 1822 | 0,57 % | 2732 | 0,31 % |
| آذری | 997 | 0,35 % | 902 | 0,28 % | 2978 | 0,40 % |
| کرغیز | 94 | 0,03 % | 196 | 0,06 % | 3400 | 0,46 % |
| چیچن | 514 | 0,18 % | 752 | 0,24 % | 1063 | 0,14 % |
| باشکیر | 1187 | 0,42 % | 870 | 0,27 % | 1009 | 0,14 % |
| ارمنی | 814 | 0,29 % | 576 | 0,18 % | 1025 | 0,14 % |
| مالدووی | 1004 | 0,36 % | 629 | 0,20 % | 696 | 0,09 % |
| ایغور | 53 | 0,02 % | 161 | 0,05 % | 881 | 0,12 % |
| ہور | 5498 | 1,64 % | 3649 | 0,83 % | 9099 | 1,22 % |
موسم
[سودھو]آستانا دنیا دا اولان باتور منگولیا توں مگروں دوجا سبھ توں ٹھنڈا راجگڑھ اے ۔ ایہ حثیت 1997ء وچ آستانا دے راجگڑھ بݨݨ توں پہلاں اٹاوہ کینیڈا کول سی ۔ آستانا دا موسم سخت براعظمی، گرم گرمیاں نال تے لمبے، بہت ٹھنڈے تے خشک سیال (سردیاں) نال اے ۔ گرمیاں وچ درجا حرارت کدی کدی +35 °C (95 °F) تے سردیاں وچ −30 توں −35 °C (−22 توں −31 °F) تک پہنچ جاندا اے ۔ آستانا وچ قازقستان دا ہوا دا سبھ توں گھٹ درجا حرارت وی ریکارڈ کیتا گیا سی جیہڑا (−51 °C (−60 °F)) سی ۔ عام طور تے شہر دے دریا نومبر دے دوجے ستوارے توں اپریل دے شروع تک جمے رہندے نیں ۔ آستانا قازقستان وچ تیز ہواواں چلݨ وچ مشہور اے ۔ اوداں آستانا دا ورھے وار اوسط درجا حرارت +3.5 °C (38.3 °F) اے ۔ جنوری سبھ توں ٹھنڈا مہینا اے ۔ جیہدے وچ اوسط درجا حرارت −14.2 °C ،6.4 °F، رہندا اے ۔ جولائی سبھ توں گرم مہینا اے ۔ جیہدے وچ اوسط درجا حرارت +20.8 °C (69.4 °F رہندا اے ۔
| آستانا دا موسم | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مہینا | جنوری | فروری | مارچ | اپریل | مئی | جون | جولائی | اگست | ستمبر | اکتوبر | نومبر | دسمبر | سال |
| ودھ توں ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | 3.4 (38.1) |
4.8 (40.6) |
22.1 (71.8) |
29.7 (85.5) |
35.7 (96.3) |
40.1 (104.2) |
41.6 (106.9) |
38.7 (101.7) |
36.2 (97.2) |
26.7 (80.1) |
18.5 (65.3) |
4.5 (40.1) |
۴۱.۶ (۱۰۶.۹) |
| اوسطاً ودھ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -9.9 (14.2) |
-9.2 (15.4) |
-2.5 (27.5) |
10.9 (51.6) |
20.2 (68.4) |
25.8 (78.4) |
26.8 (80.2) |
25.2 (77.4) |
18.8 (65.8) |
10.0 (50) |
-1.4 (29.5) |
-8.0 (17.6) |
۸.۹ (۴۸) |
| روزانہ اوسط سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -14.2 (6.4) |
-14.1 (6.6) |
-7.1 (19.2) |
5.2 (41.4) |
13.9 (57) |
19.5 (67.1) |
20.8 (69.4) |
18.8 (65.8) |
12.3 (54.1) |
4.6 (40.3) |
-5.4 (22.3) |
-12.1 (10.2) |
۳.۵ (۳۸.۳) |
| اوسطاً گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -18.3 (-0.9) |
-18.5 (-1.3) |
-11.5 (11.3) |
0.2 (32.4) |
7.9 (46.2) |
13.2 (55.8) |
15.0 (59) |
12.8 (55) |
6.6 (43.9) |
0.2 (32.4) |
-8.9 (16) |
-16.1 (3) |
−۱.۵ (۲۹.۳) |
| گھٹ توں گھٹ سینٹی گریڈ (فارنہائیٹ) | -51.6 (-60.9) |
-48.9 (-56) |
-38.0 (-36.4) |
-27.7 (-17.9) |
-10.8 (12.6) |
-1.5 (29.3) |
2.3 (36.1) |
-2.2 (28) |
-8.2 (17.2) |
-25.3 (-13.5) |
-39.2 (-38.6) |
-43.5 (-46.3) |
−۵۱.۶ (−۶۰.۹) |
| مینہہ م م (انچ) | 16 (0.63) |
15 (0.59) |
18 (0.71) |
21 (0.83) |
35 (1.38) |
37 (1.46) |
50 (1.97) |
29 (1.14) |
22 (0.87) |
27 (1.06) |
28 (1.1) |
22 (0.87) |
۳۲۰ (۱۲.۶) |
| % نمی | 78 | 77 | 79 | 64 | 54 | 53 | 59 | 57 | 59 | 68 | 80 | 79 | ۶۷ |
| اوسطاً روزانہ بارش | 2 | 2 | 5 | 9 | 15 | 13 | 15 | 13 | 12 | 10 | 7 | 3 | ۱۰۶ |
| اوسطاً روزانہ برف باری | 25 | 23 | 19 | 6 | 1 | 0.1 | 0 | 0 | 1 | 7 | 18 | 24 | ۱۲۴ |
| دھپ (گھینٹے) | 103 | 147 | 192 | 238 | 301 | 336 | 336 | 294 | 230 | 136 | 100 | 94 | ۲,۵۰۷ |
| Source #1: Pogoda.ru.net[۸] | |||||||||||||
| Source #2: NOAA (sun)[۹] | |||||||||||||
دوجے شہراں توں آستانا دا فاصلا
[سودھو]آستانا قازقستان دا راجگڑھ تے دوجا وڈا شہر اے ۔ پہلا راجگڑھ تے سبھ توں وڈا شہر الماتی اے ۔ آستانا اُبھے وچکارلے قازقستان وچ واقع اے ۔ آستانا جگ دے کچھ منصوبا بند شہراں وچوں اک اے ۔ ایہ اک جدید تے ترقی یافتا شہر اے ۔
- آستانا دا اپݨے دوالے تے جگ دے کچھ وڈے شہراں توں فاصلا :
 فاصلہ آستانا توں وڈےآں شہراں تک (سڑک راہیں)[۱۰]
| ||||
|---|---|---|---|---|
| اتلا چڑھدا | اتلا لہندا | |||
| چڑھدا |  قازقستان اوست کامینوکورسک ~ 993 ک م قازقستان سیمی ~ 760 ک م منگولیا اولان باتور ~ 2597 ک م جاپان ٹوکیو ~ 5563 ک م
|
 |
قازقستان آتیراؤ ~ 1489 ک م یوکرین کیف ~ 2845 ک م پولینڈ وارسا ~ 4104 ک م فرانس پیرس ~ 5615 ک م
|
لہندا |
| دکھن چڑھدا | دکھن لہندا | |||
کھیلاں
[سودھو]30 جنوری توں 6 فروری 2011ء تک آستانا تے الماتی وچ 7ویں ایشیائی سرمائی کھیلاں منعقد ہویاں ۔
کھیڈ کلب
[سودھو]| کلب | قسم کھیل | قیام | لیگ | سٹیڈیم |
|---|---|---|---|---|
| آستانا فٹبال کلب | فٹ بال | 2009 | قازقستان فٹبال پریمیئر لیک | آستانا ارینا |
| آستانا 1964 | فٹ بال | 1964 | قازقستان دی فٹبال وچ پہلی لیگ | حاجی موکانا مونائتپاسوف سٹیڈیم |
| بائیتیریک | فٹ بال | 2012 | قازقستان دی فٹبال دی پہلی لیگ | آستانا ارینا |
| بارس | ہاکی | 1999 | کونٹینینٹل ہاکی ہیگ | سٹیڈیم «قازقستان» |
| آستانا | ہاکی | 2011 | قازقستان ہاکی لیگ | سٹیڈیم «قازقستان-2» |
| پروٹیم آستانا | وائیٹ سپورٹس | 2007 | UCI ProTour | ساری آرکا |
| آستانا | باسکٹ بال | 2000 | قازقستان باسکٹ بال لیگ | ساری آرکا |
| راجگڑھ ہوائی کلب | پیراشوٹ سپورٹس | 2009 | اتلا ہوائی اڈا |
تعلیم
[سودھو]آواجائی
[سودھو]بین الاقوامی تعلقات
[سودھو]جڑواں شہر
[سودھو]
| شہر | سال | دیس |
|---|---|---|
| انکرا | - |  ترکی
|
| استمبول | - | ترکی
|
| ازمیر | - | ترکی
|
| ماسکو | - |  روس
|
| سینٹ پیٹرز برگ | - | روس
|
| قازان | 2004 | روس
|
| پٹس برگ | - |  امریکہ امریکہ
|
| عمان | - |  اردن
|
| ریگا | - |  لٹویا
|
| تاشقند | - |  ازبکستان[۲۹]
|
| گدانسک | 1996 | پولینڈ
|
| وارسا | 2002 | پولینڈ
|
| کیف | 1998 | یوکرین
|
| سیول | 2004 |  دکھنی کوریا
|
| دوبئی | - |  UAE متحدہ عرب امارات
|
| بیجنگ | - |  چین چین
|
| منیلا | - |  فلپائن
|
| تبلیسی | 2005 |  جارجیا[۳۰]
|
| بشکیک | 2011 |  کرغیزستان[۳۱]
|
| ہنوئی | - |  ویت نام
|
| نیس | 2013 | فرانس
|
| اوؤلو | 2013 |  فنلینڈ[۳۲]
|
مورتاں
[سودھو]-
آستانا وچ سردیاں -
وزارت خارجا -
وزارت دفاع -
آستانا ریلوے -
ماسکو پارک
-
آستانا دی اک مرکزی سڑک -
ایشیم دریا دا اک پل -
آرٹ محل (شابت) -
نویں مرکز چ پھل
-
ایشیم دریا رات ویلے -
آستانا لمے توں -
ایشیم دریا -
آستانا وچ ایشیم دریا
حوالے
[سودھو]- ↑ В 5 регионах Казахстана живет менее 50% казахов РК at www.respublika-kaz.info Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ ۲.۳ ۲.۴ ۲.۵ ۲.۶ Население Астаны
- ↑ ۳.۰۰ ۳.۰۱ ۳.۰۲ ۳.۰۳ ۳.۰۴ ۳.۰۵ ۳.۰۶ ۳.۰۷ ۳.۰۸ ۳.۰۹ Численность населения на начало года, регионы Республики Казахстан, 2003-2012
- ↑ Численность населения at www.astana.stat.kz Error: unknown archive URL (archived 2013-24-02)
- ↑ Численность населения на 1 января 2014 at www.astana.stat.kz Error: unknown archive URL (archived 2014-21-02)
- ↑ Archive copy at www.astana.stat.kz Error: unknown archive URL (archived 2015-02-25)
- ↑ Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам at www.stat.kz Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Weather and Climate-The Climate of Astana at www.pogodaiklimat.ru Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Akmola (Astana) Climate Normals 1961–1990 at ftp.atdd.noaa.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ شہراں وچکار فاصلا at www.lardi-trans.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Partner Cities at www.gdansk.pl Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Saint Petersburg to welcome Days of Astana Culture at www.inform.kz Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Tbilisi Sister Cities at www.tbilisi.gov.ge Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Riga’s Twin Cities at www.riga.lv Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Sister Cities of Ankara at www.ankara.bel.tr Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Miasta partnerskie Warszawy at www.um.warszawa.pl Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Agreement on establishment of bilateral relations between the Akimat of Astana City of the Republic of Kazakhstan and the City of Bangkok of Kingdom Thailand at iad.bangkok.go.th Error: unknown archive URL (archived 11 June 2004)
- ↑ Archived 18 September 2014 at vechastana.kz Error: unknown archive URL
- ↑ About Manila: Sister Cities at manila.gov.ph Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ International Cooperation: Sister Cities at english.seoul.go.kr Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Twin City Agreement at www.ammancity.gov.jo Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Sister Cities at www.ebeijing.gov.cn Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Astana-Hanoi: horizons of cooperation at kazpravda.softdeco.net Error: unknown archive URL (archived 9 September 2009)
- ↑ Ufa and Astana Signed Agreement on Friendship and Cooperation at ufacity.info Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Archived 12 September 2011 at meria.kg Error: unknown archive URL
- ↑ Astana and Finnish Oulu become twin-cities at en.tengrinews.kz Error: unknown archive URL (archived 19 April 2013)
- ↑ Astana and Nice established twin relations at astana.gov.kz Error: unknown archive URL (archived 5 July 2014)
- ↑ Declaration of intent signed by Akim of Astana and Mayor of Croatias capital at astana.gov.kz Error: unknown archive URL (archived 4 July 2014)
- ↑ Ташкент, города-побратимы
- ↑ Соглашение о партнерстве с Тбилиси at www.tbilisi.gov.ge Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Соглашение об установлении побратимских связей между Бишкеком и Астаной
- ↑ Ystävyyskaupungit at www.ouka.fi Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
باہرلے جوڑ
[سودھو]- [Official website|http://astana.gov.kz/en/]
· قازقستان دے صوبے.png)
· قازقستان دے شہر
| ایشیائی دیساں دے راجگڑھ خطے دے حساب نال | |
|---|---|
| چڑھدا ایشیا |
|
| دکھنی ایشیا | |
| وشکارلا ایشیا | |
| دکھن چڑھدا ایشیا |
|
| لہندا ایشیا | |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
