ابن زاغونی

ابن زاغونی
تاریخ پیدائش	سنہ 1063
تاریخ وفات	28 نومبر 1132 (68–69 سال)
شہریت	خلافت عباسیہ
مذہب	اسلام
فرقہ	اہل سنت
فقہی مسلک	حنبلی
عملی زندگی
پیشہ	فقیہ
شعبۂ عمل	فقہ ،  اجتہاد
باب اسلام

ابو الحسن علی بن عبید اللہ بن نصر بن عبید اللہ بن سہل ابن زاغونی بغدادی اپنے زمانے دے امام، علامہ تے حنابلہ دے شیخ سن، مشہور کتاب "الایضاح فی اصول الدین" دے مؤلف نيں۔

ولادت و سیرت

سنہ 455 ہجری وچ پیدا ہوئے، اس زمانے دے وڈے اجل ائمہ تو‏ں علم حاصل کیتا تے حدیث د‏‏ی سماعت کيتی۔

علم حدیث اُتے خوب توجہ دتی تے خوب حاصل کيتا، اس دے علاوہ انہاں دے بوہت سارے اجتہادات تے فتاویٰ وی نيں، بعض فتاویٰ و اجتہادات وچ تفرد وی رکھدے نيں، مثلاً انہاں دا فتویٰ اے کہ: "جے کوئی مستأمن دار الاسلام وچ تجارت د‏‏ی غرض تو‏ں داخل ہوئے تاں اس تو‏ں خمس (پنجواں حصہ) لیا جائے گا، لیکن جے کوئی ذمی دار الاسلام وچ تجارت کرے تاں اس تو‏ں خمس (پنجواں حصہ) لیا جائے گا"۔ ایہ انہاں دا منفرد اجتہاد اے، جو حضرت عمر بن خطاب تے امام احمد بن حنبل تے انہاں دے مذہب دے خلاف ا‏‏ے۔ اس تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ ابن زاغونی مقلد نئيں سن، دلائل تو‏ں اجتہاد کیتا کردے سن تے اپنے اجتہاد دے مطابق فتویٰ دتا کردے سن تے عمل کیتا کردے سن، چاہے انہاں دا اجتہاد اس زمانہ دے وڈے علما و فقہا دے خلاف ہی کیو‏ں نہ ہوئے ايس‏ے تو‏ں انہاں د‏‏ی ہمت تے فکری آزادی ہور حنبلی مذہب تے اس دے فقہا د‏‏ی وسعت فکر دا پتا چلدا اے اوہ کس طرح آزادی تو‏ں اجتہاد کیتا کردے سن ۔

استاداں

• ابو جعفر بن مسلمہ
• عبد الصمد بن مامون
• ابو محمد بن ہزارمرد
• ابن ناقور
• ابن بسری

تلامذہ

ابن زاغونی دے بوہت سارے اجل تے قابل فخر تلامذہ وی نيں، جنہاں وچو‏ں چند ایہ نيں:

• ابو بکر ابن زاغونی (ان دے بھائی نيں)
• سلفی
• ابن ناصر
• ابن عساکر
• ابو موسیٰ مدینی
• علی بن عساکر بطائحی
• ابو القاسم بن شدقینی
• مسعود بن غیث دقاق
• ابو الفرج بن جوزی
• برکات ابن ابی غالب
• عمر بن طبرزد

علما د‏‏ی آرا

• ابن جوزی کہندے نيں: «ماں انہاں دے (ابن زاغونی) دے نال اک زمانے تک رہیا، انہاں تو‏ں علم حاصل کيتا، انہاں تو‏ں فقہ و وعظ لکھیا، 17 محرم سنہ 527 ہجری وچ انہاں د‏‏ی وفات ہوئی، جنازہ وچ حاضر مجمع دا شمار ناممکن تھا۔»

وفات

ابن زاغونی د‏‏ی وفات 17 محرم الحرام سنہ 527 ہجری وچ ہوئی۔

حوالے