ابوالخیر کشفی

ڈاکٹر سید ابو الخیر کشفی
فائل:Abul Khair Kashfi.jpg
جم	مارچ 12, 1932(1932-03-12)ء کانپور، برطانوی ہندوستان
موت	۱۵ مئی ۲,۰۰۸(2008-05-15) (عمر 76 سال) کراچی، پاکستان
قلمی ناں	ڈاکٹر ابوالخیر کشفی
کم کِتہ	نقاد، معلم، محقق، ماہر تعلیم
بولی	اردو
قومیت	پاکستانی
نسل	مہاجر قوم
تعلیم	ایم اے (اردو) ،پی ایچ ڈی
مادر علمی	کراچی یونیورسٹی
صنف	تنقید، تحقیق، خاکہ نگاری
وڈے کم	ساڈے عہد دے ادب تے ادیب ساڈے ادبی تے لسانی مسائل جدید ادب دے دو تنقیدی جائزے

ڈاکٹر ابو الخیر کشفی (پیدائش: 12 مارچ، 1932ء- وفات: 15 مئی، 2008ء) پاکستان تو‏ں تعلق رکھنے والے اردو نقاد، محقق، ماہر تعلیم تے کراچی یونیورسٹی دے سابق چیرمین شعبۂ اردو سن ۔

حالات زندگی

ڈاکٹر ابو الخیر کشفی 12 مارچ، 1932ء نو‏‏ں کانپور، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے دادا سید شاہ محمد اکبر عربی، فارسی تے اردو بولی دے مشہور عالم سن ۔ انہاں دے والد سید ابو محمد ثاقب کانپوری اپنے زمانے دے نامور شعرا وچ شمار ہُندے سن، تایا سید محمد ہاشم یونیورسٹی عثمانیہ وچ دینیات دے پروفیسر رہ‏‏ے۔ 1947ء وچ انہاں نے حلیم مسلم کالج تو‏ں انٹرمیڈیٹ دا امتحان پاس کیتا تے پھر کراچی آ گئے جتھ‏ے 1952ء وچ انہاں نے یونیورسٹی کراچی تو‏ں ایم اے دا امتحان پاس کیتا تے اسی یونیورسٹی تو‏ں پی ایچ ڈی کيتی۔ ایم اے کرنے دے بعد انہاں نے تدریس نو‏‏ں اپنا ذریعہ معاش بنایا۔ پہلے اوہ اسلامیہ کالج وچ تے پھر یونیورسٹی کراچی دے شعبہ اردو تو‏ں منسلک ہوئے۔ تن برس تک اوہ اک جاپانی یونیورسٹی وچ وی اردو د‏‏ی تدریس دے شعبے تو‏ں وابستہ رہ‏‏ے۔ محمد ابوالخیر کشفی (اردو: سید محمد ابو الخیر کشفی) اک پاکستانی مصنف ، محقق ، نقاد ، ماہر لسانیات تے اردو ادب و لسانیات دے ماہر سن ۔

اوہ 1958 تو‏ں 1994 تک کراچی یونیورسٹی تو‏ں بطور پروفیسر تے چیئرمین شعبہ اردو وچ وابستہ رہ‏‏ے۔ [حوالہ د‏‏ی ضرورت] اوہ اوساکا یونیورسٹی آف فارن اسٹڈیز ، جاپان وچ وزٹنگ پروفیسر وی سن ۔ ریٹائرمنٹ دے بعد ، کشفی نے تحریری ، رہنمائی تحقیق ، عوامی تقریر تے میڈیا د‏‏ی پیش کش دے لئی اپنا وقت صرف کيت‏‏ا۔ [حوالہ د‏‏ی ضرورت]

تعلیم

کاشفی نے 1952 تے 1971 وچ بالترتیب کراچی یونیورسٹی تو‏ں اردو وچ ایم اے تے پی ایچ ڈی د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔ انہاں دے ڈاکٹریٹ مقالے دا عنوان "1707 تو‏ں 1857 تک اردو شاعری دا تاریخی تے سیاسی پس منظر" سی [حوالہ ضروری اے ] انہاں نے 1968 وچ کولمبیا یونیورسٹی دے استاداں کالج تو‏ں دوسری بولی دے طور اُتے ٹیچنگ انگلش وچ ماسٹر ڈگری وی حاصل کيتی۔ . [حوالہ د‏‏ی ضرورت]

ادبی خدمات

سید ابوالخیر کشفی نے اردو شاعری دا سیاسی و تاریخی پس منظر 1707 تا 1857 دے موضوع اُتے پی ایچ ڈی د‏‏ی ، جو مقالہ لکھیا اوہ کتابی شکل وچ شائع ہو چکيا ا‏‏ے۔ انہاں د‏‏ی ہور کتب وچ شامل نيں۔

ہمارے عہد کا ادب اور ادیب

• جدید اردو ادب کے دو تنقیدی جائزے
• ہمارے ادبی اور لسانی مسائل
• خاکےآں دا مجموعہ ایہ لوگ بھی غضب تھے

کتاباں

اس د‏ی اشاعتاں وچ شامل نيں:

قرآن کی آئینہ میں محمد کی زندگی ("قرآن کی آئینہ میں محمد کی زندگی") ، دادا بھائی فاؤنڈیشن ، کراچی۔

اردو شاعری کی سیاسی اور تاریخی پس منظر ("اردو شاعری کی سیاسی اور تاریخی پس منظر") ، ادبی پبلشرز ، کراچی۔

ہمارے عہد کا ادب اور ادیب ، قمر کتب گھر ، کراچی۔

جدید اردو ادبی مجلس کے دو تنقیدی مطالعات ("جدید اردو ادبی مجلس کے دو تنقیدی مطالعات") ، اردو اکیڈمی سند ، کاراکلی۔

ہمارے ادبی اور لسانی مسائل ("ہمارے ادبی اور لسانی مسائل") ، مجلس مطبوعات التہقیات اردو ، کراچی۔

یہ لوگ بھی گی غزاب تھا ، فیروز سنز لاہور۔

غالب کی چھ غزلیں("غالب کی چھ غزلیں") ، اردو اکیڈمی سندھ ، کراچی۔

مولانا رومی اور انکی کہانیاں(مولانا روم دیاں کہانیاں) ، مجلس ن نشریہ ای اسلام

ایوارڈ

• داؤد لٹریری ایوارڈ (1975) ، جو انہاں د‏‏ی کتاب اردو شایری دا سیاسی تے ترخی پاسانیزار دے لئی ایوارڈ دتا گیا۔
• قومی سیرت ایوارڈ (1991) ، حکومت پاکستان د‏‏ی جانب تو‏ں انہاں د‏‏ی کتاب حیات محمدی - قرآن مجید دے عین مےن دے لئی ایوارڈ
• نشانِ عظمت ایوارڈ (1991)
• قائداعظم ادبی ایوارڈ (1993)

وفات

ڈاکٹر ابوالخیر کشفی 15 مئی، 2008ء نو‏‏ں کراچی وچ وفات پاگئے تے یونیورسٹی کراچی دے قبرستان وچ آسودۂ خاک ہوئے۔

حوالے