ابو العباس القلقشندی

ابو العباس القلقشندی
(عربی وچ: أحمد بن علي بن أحمد القلقشندي الفزاري)
جم	سنہ 1355
وفات	16 جولائی 1418 (62–63 سال)  قاہرہ
عملی زندگی
استاذ	ابن الملقن
پیشہ	ریاضی دان ،  لکھاری ،  قاموس نگار ،  سیاست دان
مادری زبان	عربی
پیشہ ورانہ زبان	عربی
شعبۂ عمل	اسلام دی تریخ ،  ریاضی ،  سیاست ،  فقہ
کارہائے نمایاں	صبح الاعشی
باب ادب

ابو العباس القلقشندی (1355ء – 1418ء) اک مشہور عالم، مؤرخ، ادیب تے دفتری امور دے ماہر سن، جیہڑے مملوک سلطنت دے دور وچ مصر وچ رہائش پذیر سن۔ اوہناں دا اصل ناں أبو العباس أحمد بن علي القلقشندي سی، تے اوہ قلقشندہ (مصر وچ اک قصبہ) وچ پیدا ہوئے۔

القلقشندی (پیدائش: 1355ء – وفات: 15 جولائ‏ی 1418ء) مصری ادیب، شاعر تے ماہر ریاضیات سن ۔

صبح الاعشی فی صناعۃ الانشا دا قدیمی قلمی مخطوطہ - 1193ھ/1779ء

ولادت

قلقشندی کی پیدائش 756ھ/ 1355ء میں قصبہ قلقشندہ میں ہوئی جو قلیوبیہ کے نزدیک شمالی قاہرہ میں موجود ہے۔ قلقشندہ موجودہ قاہرہ سے تین فرسنگ (یعنی 9 میل/14.5 کلومیٹر) شمال میں میں واقع ہے۔

زندگی تے تعلیم

القُلقَشندی نے ابتدائی تعلیم فقہ، ادب، عربی زبان تے انشاء پردازی وچ حاصل کیتی۔ اوہ شافعیت مسلک نال تعلق رکھدے سن تے عربی زبان تے دفتری نظام وچ مہارت حاصل کیتی۔ اوہناں نوں مصر وچ دیوان الإنشاء (یعنی سلطنت دا دفترِ انشاء، جتھے سرکاری خط و کتابت لکھی جاندی سی) وچ خاص مقام حاصل ہویا، جتھے اوہ سرکاری دستاویزات لکھن تے دفتری اصول وضع کرن دے ماہر بن گئے۔

اہم تصنیفات

القلقشندی نے مختلف موضوعات تے کئی کتاباں لکھیاں، پر "صبح الأعشى في صناعة الإنشاء" اوہناں دی سب توں مشہور تصنیف اے۔

🔹 صبح الأعشى فی صناعة الإنشاء – ایہ کتاب دفتری خط و کتابت، عربی انشاء پردازی، اسلامی حکومتاں دے انتظامی امور تے سفارتی خط و کتابت بارے اے۔ اس وچ مملوک دور دے دفتری اصولاں نوں تفصیل نال بیان کیتا گیا اے۔

🔹 نهایة الأرب في معرفة أنساب العرب – ایہ کتاب عرب قبائل دے نسب نامے تے اوہناں دی تاریخ بارے اے۔ اس وچ اسلامی تے قبل از اسلام قبائل نوں بڑی تفصیل نال بیان کیتا گیا اے۔

القُلقشندی دی اہمیت

• اسلامی سلطنت وچ دیوانی نظام (بیوروکریسی) نوں سمجھاؤن وچ اہم کردار ادا کیتا۔
• مملوک دَور دی سرکاری خط و کتابت تے انتظامی معاملات بارے وڈی معلومات مہیا کیتیاں۔
• اوہناں دیاں تصنیفات، خاص طور تے صبح الأعشى، اج وی مؤرخین، محققین تے عربی ادب دے طالب علما لئی قیمتی خزانہ نیں۔

وفات

اوہ 1418ء وچ وفات پا گئے، پر اوہناں دا علمی ورثہ اج وی قائم اے۔

قلقشندی نے 63 سال د‏‏ی عمر وچ شبِ ہفتہ 10 جمادی الثانی 821ھ/ 15 جولائ‏ی 1418ء نو‏‏ں قاہرہ وچ انتقال کيتا۔

ہور ویکھو

• اسلامی قرون وسطی وچ ریاضی

حوالے