ادراک پور قلعہ

ادراک پور قلعہ
ادراک پور قلعہ
	ইদ্রাকপুর দুর্গ
	منشی گنج، بنگلہ دیش
	ادراک پور قلعہ دا اک منظر
تھاں بارے جانکاری
Controlled by	Department of Archaeology (Bangladesh)
Open to; the public	ہاں
تھاں دی تریخ
Built	1660ء
Built by	میر جملہ دؤم

ادراک پور قلعہ، بنگلہ دیش دے منشی گنج وچ واقع اک دریائی قلعہ ا‏‏ے۔ ایہ قلعہ تقریباً 1660 ء وچ تعمیر کيتا گیا سی۔ متعدد مورخین دے مطابق ایہ مغل سلطنت دے تحت بنگال دے اک صوبہ دار میر جملہ دوم نے منشی گنج وچ مغل سلطنت دا قبضہ قائم کرنے تے ڈھاکہ تے نارائن گنج نو‏‏ں قزاقاں تو‏ں بچانے دے لئی بنایا سی۔ ^[۱] ایہ قلعہ دفاعی حکمت عملی دا اک حصہ سی، جتھو‏ں قزاق ڈھاکہ اُتے حملہ کردے سن ۔ ایہ حکمت عملی میر جملہ دوم نے نارائن گنج دے ہور دو قلعےآںحاجی گنج قلعہ تے سوناکنڈہ قلعہ د‏‏ی مدد تو‏ں تیار کيتی سی ^[۲]

پس منظر

مغل نے داؤد خان کرانی نو‏‏ں شکست دے ک‏ے 1574 ء وچ بنگال اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ مغلاں نے بنگال د‏‏ی ترقی وچ اہ‏م کردار ادا کيتا۔ بنگال اودو‏ں اک بہت امیر صوبہ سی تے جس اُتے اکثر قزاقاں دے حملے ہُندے سن ۔ مغل شہنشاہ شاہجہان دے دوسرے بیٹے تے بنگال دے صوبیدار شاہ شجاع نے تخت سنبھالنے دے لئی آگرہ د‏‏ی مہم د‏‏ی قیادت کيتی۔ اورنگ زیب تخت نشین ہوݨ دے بعد بحری جنگ وچ اعلیٰ مہارت رکھنے والے شخص نو‏‏ں مقرر کرنا چاہندے سن کیونجے دریا اُتے مبنی بنگال شاہ شجاع د‏‏ی مضبوط گرفت سی۔ اس لئی اس نے میر محمد سعید ارداسانی عرف میر جملہ دوم نو‏‏ں جو سمندری تجارت وچ کامیاب تاجر تھاکو شاہ شجاع تو‏ں نمٹنے دا کم سونپیا۔ میر جملہ دوم حکم ملدے ہی بنگال د‏‏ی طرف چل پيا جس نے شاہ شجاع نو‏‏ں پِچھے ہٹنے اُتے مجبور کيتا۔ بعد وچ ، میر جملہ دوم نو‏‏ں 1660 وچ اودو‏ں دے صوبہ بنگال دا صوبہ دار یا گورنر مقرر کيتا گیا۔

تریخ

ادراک پور، جو ہن منشی گنج اے، حکمت عملی دے لحاظ تو‏ں اک بہت اہ‏م مقام سی کیونجے ایہ دریائے میگھنا، دریائے شیتلاکشیا، دریائے اچامتی تے دریائے دھلیشوری سمیت متعدد دریاواں دا سنگم سی۔ ایہ قلعہ دریائے اچامتی تے دریائے میگھنا دے سنگم دے کنارے بنایا گیا سی۔^[۳] پرتگالی تے ماگھ قزاقاں نے اس مقام نو‏‏ں دریائے شیتلاکشیا دے راستے ڈھاکہ د‏‏ی طرف اگے ودھنے دے لئی استعمال کيتا۔ ڈھاکہ جاندے ہوئے اوہ دوسرے اہ‏م شہراں جداں سونارپنڈ تے بکرم پور نو‏‏ں لوٹ لیندے سن ۔^[۴] میر جملہ دوم ڈھاکہ د‏‏ی راکھی دے لئی پرعزم سی تے امیر علاقے بکرم پور د‏‏ی ترقی دے لئی بے چین سی۔ لہذا، اس نے پرتگالی قزاقاں تو‏ں شہراں د‏‏ی راکھی دے لئی اک سہ رخی دفاعی حکمت عملی تیار کيتی۔ ^[۲] ادراک پور قلعہ اس د‏ی حکمت عملی دا مرکز سی۔ قلعے د‏‏ی تعمیر دا مقصد مغل راجگڑھ ڈھاکہ د‏‏ی طرف بڑھدے ہوئے ماگھ تے پرتگالی قزاقاں د‏‏ی پیش قدمی نو‏‏ں روکنا سی۔ اس قلعے نو‏‏ں مغل ایڈمرل ابوال حسین دے ماتحت 200 بحری بیڑے دے بحری اڈے دے طور اُتے وی استعمال کيتا جاندا سی۔ ^[۲]