اسلامی امارت افغانستان
اسلامی امارت افغانستان Islamic Emirate of Afghanistan د افغانستان اسلامي امارات Da Afghanistan Islami Amarat | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1996[۱]–2001 | |||||||||
جھنڈا | |||||||||
شعار: پشتونوالی | |||||||||
راجگڑھ | کابل | ||||||||
عمومی زباناں | پشتو [۲] | ||||||||
مذہب | اسلام | ||||||||
حکومت | اسلامی دینی حکومت | ||||||||
اميرالمومنين | |||||||||
• 1996–2001 | محمد عمر | ||||||||
وزیر اعظم | |||||||||
• 1996–2001 | محمد ربانی | ||||||||
• 2001 | عبدالکبير (قائم مقام) | ||||||||
مقننہ | جرگہ | ||||||||
تاریخی دور | خانہ جنگی / دہشت اُتے جنگ | ||||||||
• قوت وچ اضافہ | 27 ستمبر 1996[۱] | ||||||||
• سقوط کابل | 13 نومبر 2001 | ||||||||
|
اسلامی امارت افغانستان (Islamic Emirate of Afghanistan) (پشتو: د افغانستان امارات اسلامي) طالبان دے افغانستان اُتے بر سر اقتدار آنے اُتے 1996 وچ قائم ہوئی 2001 وچ ختم ہوئی۔ ایہ حکومت افغان طالبان نے قائم کیتا سی تے ملا عمر مجاھد اوہدی سربراہی کر رہے سن ۔ ایہ ریاست اک طویل جنگ دے بعد طالبان نے قائم کیتا سی جس سعودی عرب نے اس تسلیم کر ليا سی ۔
افغانستان دی تریخ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
سال مہینے | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
قدیم
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
وسطی
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
جدید
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
تاریخ
[سودھو]1979ء جدوں سوویت اتحاد یا عام طور اُتے جسنوں روس کہیا جاندا تھا،روس نے افغانستان اُتے اپنا قبضہ چاہیا جس دے لئی روس اک ہور خود مختار ملک افغانستان وچ کھود پيا، اسی گل نے پورے اسلامی دنیا نوں ہلا کے رکھ دتا۔ اسی دے نتیجے وچ روسیاں توں نمٹنے دے لئی مجاہدین دی تنظیم وجود وچ آئی جس نوں پاکستان،سعودی عرب،امریکا سمیت بیشتر اسلامی ملکاں نے امداد فراہم کيتی۔ اک طویل عرصے دے بعد مجاہدین کامیاب ہو گئے تے سوویت اتحاد نوں اک زبردست شکست دتا جس دی نتیجے وچ نہ صرف سوویت اتحاد نوں افغانستان توں بھاگنیا پيا بلکہ سویت اتحاد جو اک عظیم ملک تک جو ایشیا تے یورپ دے اک وڈے حصے اُتے پھیلا ہويا تھا،شکست دے بعد سوویت اتحاد وی نہ بچ سکا تے تکڑے تکڑے ہو گیا جس توں نويں ملکاں وجود وچ آئے جنہاں وچ روس،ازبکستان،ترکمنستان،تاجکستان،آرمینیا،یوکرین،جارجیا،وغیرہ شامل نيں۔ اک طویل لڑائی تے خون ریزی دے بعد افغان مجاہدین جدوں فتح یاب ہوئے تو افغانستان وچ اسلامی امارت افغانستان قائم ہويا جس نوں پاکستان تے سعودی عرب نے کھل کے تسلیم کیتا۔
اس دے بعد سانحہ گیارہ ستمبر (نائن الیون) پیش آیا جس دا الزام امریکا نے اسامہ بن لادن اُتے لگایا۔ اسامہ نے جا کے افغانستان وچ پناہ لی، یاد رہے کہ اس وقت اسلامی امارت افغانستان دی حکومت مجاہدین یا افغان طالبان دے ہتھوں وچ سی جس دی قیادت ملیا محمد عمر کر رہے سن ۔ امریکا نے ملیا محمد عمر توں مطالبہ کیتا کہ اوہ اسامہ بن لادن نوں امریکا دے حوالے کرے ورنہ انجام برا ہوئے گا۔ اس دے جواب وچ ملیا عمر نے کہیا کہ اسلام سانوں ایہ درس دیندا اے کہ جے تواڈے گھر وچ کوئی پناہ لے تو اوہدی حفاظت کرو۔ ملیا عمر نے اسلامی تے پشتون روایات دی پاسداری کردے ہوئے اسامہ بن لادن نوں حوالہ کرنے توں واضح طور اُتے انکار کے دتا۔ لوگاں دا ایہ وی کہنا اے کہ ملا عمر نے ہزاراں علما نوں دعوت اُتے بلايا تے علما توں پُچھیا کہ کیتا اسلام سانوں اس گل دا اجازت دیندا اے کہ اسيں اسامہ جداں افراد نوں کسی تے دے حوالے کرے تو علما نے انہاں نوں کہیا کہ اسلام دے مطابق جے کوئی آپ دے گھر پناہ لے تو ہر گز اسنوں دشمن دے ہتھوں حوالے مت کرنا۔
اس دے بعد جدوں ملا محمد عمر نے فیر واضح طور اُتے اسامہ بن لادن نوں امریکا دے حوالے کرنے توں انکار کیہ تو امریکا نے افغانستان وچ افواج اتارے تے اک ہور جنگ شروع ہو گئی۔ امریکا دے پاس وسائل سن جدوں کہ دوسری طرف اسلامی امارت افغانستان دے پاس اِنّے وسائل اس لئی نئيں سن کیونکہ امریکا دے بہ نسبت افغانستان اک چھوٹا تے کمزور ملک سی تے اس توں پہلے اوہ سوویت اتحاد توں اک عظیم جنگ کرچکيا سی جس توں افغانستان کمزور ہويا سی ۔ پاکستان وی امریکا کیخلاف اسلامی امارت افغانستان دی مدد کردا رہیا لیکن آخر کار اسلامی امارت ختم ہو گئی تے ملیا عمر تے انہاں دے ساتھیاں دے ہتھ توں افغانستان دی حکومت چلی گئی۔ امریکا تے طالبان دے مابین جنگ 2001 وچ شروع ہوئی سی تے تاحال جاری اے۔ الحمدللہ افغانستان اسلامی امارت افغانستان نے فتح کرلیا وچ 2021---)
حوالے
[سودھو]- ↑ Marcin، Gary (۱۹۹۸). «The Taliban». King's College. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۴ دسمبر ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۶ ستمبر ۲۰۱۱.
- ↑ Role of the Taliban’s religious police
- خانہ معلومات ملک وچ غیر متعین پیرامیٹر استعمال کرنے والے صفحات
- علامت کیپشن یا ٹائپ پیرامیٹرز دے نال خانہ معلومات ملک یا خانہ معلومات سابقہ ملک استعمال کرنے والے صفحات
- 1996ء وچ قائم ہونے والے ملکاں تے علاقے
- 2001ء دی ایشیا وچ تحلیلات
- افغان خانہ جنگی
- افغانستان دی سیاست
- افغانستان وچ 1990ء دی دہائی
- افغانستان وچ 1996ء دیاں تاسیساں
- امارات
- ایشیا دے سابقہ ملکاں
- ایشیا وچ بغاوتاں
- جنوبی ایشیا دے سابقہ ملکاں
- دولت اسلامی افغانستان
- سابقہ امارات
- سابقہ غیر تسلیم شدہ ملکاں
- مشرق وسطی دے سابقہ ملکاں
- وسطی ایشیا دے سابقہ ملکاں
- طالبان