الیاس شاہی راجٹبر
| الیاس شاہی Ilyās Shāhī
| |
|---|---|
| شاہی سلسلہ | |
| ملک | شاہی بنگالہ |
| موجودہ علاقہ | بنگال |
| اشتقاقیات | شمس الدین الیاس شاه |
| مقام آغاز | سیستان بنگالi (از 1438) |
| قیام | ۱۳۴۲ء |
| بانی | شمس الدین الیاس شاه |
| آخری حکمران | جلال الدین فتح شاہ |
| القاب | سلطان |
| مربوط ارکان | شہاب الدین بایزید شاہ (غلام) |
| روایات | اہل سنت |
| جائیداد | ستپنڈ (از 1338) پانڈوا، مالدہ (از 1352) گوڑ (شہر) (از 1450) |
| تحلیل | 1487 |
| معزولی | 1415 تے 1487 |
الیاس شاہی سلسلہ شاہی (انگریزی: Ilyas Shahi dynasty) (بنگالی: ইলিয়াস শাহী খান্দান، فارسی: دودمان الیاسشاهی) وہ پہلا آزاد شاہی سلسلہ سی جس نے قرون وسطی دے آخری دور وچ ترک نژاد بنگال دی سنی مسلم سلطنت دی نیہہ رکھی۔ [۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷] سیستان دے علاقے نال تعلق رکھنے والے، [۸][۹][۱۰] ان دی حکمرانی 1342ء توں 1487ء تک پھیلی ہوئی سی حالانکہ انہاں دے غلاماں دے نال نال گنیش خاندان نے مداخلت دی سی
الیاس شاہی راجٹبر مسلماناں دے آخری سنت دے مدیاسیاں دی نیہہ رکھن والا پہلا آزاد راجٹبر سی ۔ ترک نژاد بنگال دا ۔ [۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷] سیستان دے علاقے توں تعلق رکھن آلے ، [۱۸][۹][۱۰] اوہناں دی حکومت 1342 توں 1487 تک پھیلی ہوئی سی، حالانکہ 1487 تک اک انٹرریگنا دے نال رکاوٹ پائی۔ اوہناں دے غلاماں دے نال نال گنیش راجٹبر وی ۔ [۱۹]
ابتدائی خاندان
[سودھو]
الیاس شاہ دے آباؤ اجداد سیستان توں نکلے سن ، تے سید اے ایم آر حق دے مطابق، مسلم مشنریاں دے طور تے برصغیر پہنچے تے خاندان نوں سال 1227 وچ بنگال وچ جاگیراں دتیاں گئیاں۔ بنگال اوس ویلے سلطنت دہلی دے تحت سی۔
ستگاؤں چ عز الدین یحییٰ دی گورنری دے دوران ، شمس الدین الیاس شاہ نے اوہناں دے ماتحت خدمات انجام دتیاں۔ 1338 وچ یحییٰ دی موت دے بعد الیاس شاہ نے ستگاؤں دا قبضہ کر لیا اتے اپنے آپ نوں سلطان اعلان کر دتا، جو دلی توں آزاد سی ۔ اس دے بعد اس نے اک مہم چلائی، جس وچ 1342 تک بالترتیب لکھنوتی تے سونارگاؤں دے سلطان علاء الدین علی شاہ تے اختیار الدین غازی شاہ دونے نوں شکست دتی۔اس نے بنگال دی بنیاد واحد سیاسی ہستی دے طور اُتے رکھی تے بنگال سلطنت تے اس دے پہلے خاندان الیاسشاہی دا آغاز ہويا۔ ۔
شمس الدین دے انتقال دے بعد اس دا بیٹا سکندر شاہ تخت اُتے بیٹھا ۔ سکندر نے اگلے 30 سال حکومت کیتی تے 1368ء چ پانڈوا چ ادنیہ مسجد تے گوڈا چ کوتوالی دروازہ تعمیر کیتا ۔ سکندر شاہ دے پتر غیاس الدین اعظم شاہ نے تخت تے بیٹھا تے چین دی منگ سلطنت نال دوستانہ تعلقات قائم کیتے تے تجارت دی حوصلہ افزائی کیتی۔ اپنے دور حکومت دے دوران، ما ہوان ، اک چینی مسافر نے بنگال دا دورہ کیتا۔
عدم استحکام
[سودھو]1415ء چ الیاس شاہی خاندان دی سیاسی الجھن تے کمزوری دی وجہ توں سیف الدین حمزہ شاہ دی حکومت غلام شیہاب الدین بایزید شاہ دے خاندان تے تھوڑی دیر بعد گنیش دے گھرانے نے ختم کر دتی ۔ [۲۰]گنیش دے پتر جادو نے اسلام قبول کیتا تے جلال الدین محمد شاہ دا خطاب اختیار کیتا ۔ اس دے بعد اس دا بیٹا ، شمس الدین احمد شاہ تخت نشین ہويا ۔ احمد نوں الیاس شاہی خاندان نوں بحال کرنے دی کوشش وچ 1436ء وچ اس دے امراء نے قتل کردتا۔
بحال شدہ خاندان
[سودھو]شمس الدین احمد دی موت دے بعد، الیاس شاہی خاندان دی حکومت محمود شاہ نے بحال کیتی ، جو شمس الدین الیاس شاہ دی اولاد سی، جس نے 1437 وچ نصیر الدین محمود شاہ دے طور تے تخت تے بیٹھا۔ 1487 وچ، اس خاندان دے آخری حکمران جلال الدین فاتح شاہ نوں محل دے محافظاں دے اپنے حبشی کمانڈر، شہزادہ باربک نے قتل کر دتا ، جہڑا سلطان باربک شاہ دے لقب دے تحت تخت تے بیٹھا۔ اسدے نال ہی بنگال اتے الیاس شاہی راجٹبر دا راج ختم ہو گیا ۔ [۲۱] موجودہ
حکمراناں دی لسٹ
[سودھو]| لقب | ناں | دور حکومت | |
|---|---|---|---|
| Sultan Shams ad-Din سلطان شمس الدين সুলতান শামসউদ্দীন |
Ilyas Shah إلياس شاه ইলিয়াস শাহ |
1342–1358 | |
| Sultan Abu al-Mujahid سلطان أبو المجاحد সুলতান আবুল মুজাহ্বিদ |
Sikandar Shah سكندر شاه সিকান্দর শাহ |
1358–1390 | |
| Sultan Ghiyath ad-Din سلطان غياث الدين সুলতান গিয়াসউদ্দীন |
Azam Shah أعظم شاه আজ়ম শাহ |
1390–1411 | |
| Sultan Sayf ad-Din سلطان سيف الدين সুলতান সাইফউদ্দীন |
Hamzah Shah حمزة شاه হামজ়া শাহ |
1411–1413 | |
| Sultan Abu al-Muzaffar سلطان أبو المظفر সুলতান আবুল মুজ়াফফর |
Muhammad Shah محمد شاه মোহাম্মদ শাহ |
1413 | |
| Sultan Nasir ad-Din Abu al-Muzaffar سلطان ناصر الدین أبو المظفر সুলতান নাসিরউদ্দীন আবুল মোজ়াফ্ফর |
Mahmud Shah محمود شاه মাহমূদ শাহ |
1435–1459 | |
| Sultan Rukun ad-Din سلطان ركن الدين সুলতান রোকনউদ্দীন |
Barbak Shah باربک شاه বারবক শাহ |
1459–1474 | |
| Sultan Shams ad-Din Abu al-Muzaffar سلطان شمس الدین أبو المظفر সুলতান শামসউদ্দীন আবুল মোজ়াফ্ফর |
Yusuf Shah يوسف شاه ইউসুফ শাহ |
1474–1481 | |
| Sultan Nur ad-Din سلطان نور الدین সুলতান নূরউদ্দীন |
Sikandar Shah سکندر شاه সিকান্দর শাহ |
1481 | |
| Sultan Jalal ad-Din سلطان جلال الدين সুলতান জালালউদ্দীন |
Fateh Shah فتح شاه ফতেহ শাহ |
1481–1487 | |
| حبشی حکومت نے 1487 عیسوی وچ شہزادہ باربک دے زیر قیادت بنگال دی سلطنت اُتے قبضہ کر ليا۔ | |||
- چاندی دی سایہ دار قطار بحال شدہ الیاس شاہی خاندان دے آغاز دی نشاندہی کردی اے۔
| پیشرو دلی سلطنت |
بنگال سلطنت 1342–1415 |
جانشین گنیش راجٹبر |
| پیشرو گنیش راجٹتر |
بنگال سلطنت 1437–1487 |
جانشین جبشی حکومت[۲۲] |
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ (15 دسمبر 2006) Bengal Under Muslim Rule. Univ of North Carolina Press. ISBN 978-0-8078-7733-3.
- ↑ The Rise of Islam and the Bengal Frontier, 1204–1760 at publishing.cdlib.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ (2 اپریل 2024) The were of Turkic origin.. dasarpAI.
- ↑ (2 اپریل 2024) They were of Turkic origin..
- ↑ (10 جنوری 2024) Turkish rule (Hussain Sahi and Illiyas Sahi dynasty)۔ Although Turkish rule was established in Bengal. Blue Rose Publishers.
- ↑ (ستمبر 2016) A Peace History of India: From Ashoka Maurya to Mahatma Gandhi ، Klaus Schlichtmann (2016). Vij Books India Pvt. ISBN 978-93-85563-52-2.
- ↑ (31 اکتوبر 2016) Jerome Silbergeld, Eugene Y. Wang · 2016, The Zoomorphic Imagination in Chinese Art and Culture. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-7256-4.
- ↑ (2003) Indo-Islamic society: 14th – 15th centuries. BRILL, 139. ISBN 9004135618.
- ↑ ۹.۰ ۹.۱ (2003) Encyclopaedia Aethiopica: D-Ha, 151.
- ↑ ۱۰.۰ ۱۰.۱ (1988) Encyclopedia of Asian history, Volym 1, 149.
- ↑ (15 December 2006) Bengal Under Muslim Rule. Univ of North Carolina Press. ISBN 978-0-8078-7733-3.
- ↑ The Rise of Islam and the Bengal Frontier, 1204–1760 at publishing.cdlib.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ (2 April 2024) They were of Turkic origin.. dasarpAI.
- ↑ (2 April 2024) They were of Turkic origin..
- ↑ (10 January 2024) Turkish rule (Hussain Sahi and Illiyas Sahi dynasty). Although Turkish rule was established in Bengal. Blue Rose Publishers.
- ↑ (September 2016) A Peace History of India: From Ashoka Maurya to Mahatma Gandhi , Klaus Schlichtmann (2016). Vij Books India Pvt. ISBN 978-93-85563-52-2.
- ↑ (31 October 2016) Jerome Silbergeld, Eugene Y. Wang · 2016, The Zoomorphic Imagination in Chinese Art and Culture. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-7256-4.
- ↑ (2003) Indo-Islamic society: 14th – 15th centuries. BRILL, 139. ISBN 9004135618.
- ↑ For a map of their territory see: (1978) A Historical atlas of South Asia. Chicago: University of Chicago Press, 147, map XIV.4 (b). ISBN 0226742210.
- ↑ (1988) History of the Muslims of Bengal, Vol 1, 2, Imam Muhammad Ibn Saud Islamic University, 683, 404. ISBN 9840690248.
- ↑ (1980) The Delhi Sultanate, 3rd, The History and Culture of the Indian People VI, Bombay: Bharatiya Vidya Bhavan, 211, 214. OCLC 664485.
- ↑ (1980) The Delhi Sultanate, 3rd, The History and Culture of the Indian People VI, Bombay: Bharatiya Vidya Bhavan, 827–828. OCLC 664485.
باہرلے جوڑ
[سودھو]- Ahmed, ABM Shamsuddin (2012). "Iliyas Shah", Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh, Second, Asiatic Society of Bangladesh.
- The Iliyas Shahi Dynasty
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- Webarchive template warnings
- Webarchive template unknown archives
- مضامین جنہاں وچ فارسی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ بنگالی بولی دا متن شامل اے
- الیاس شاہی سلسلہ شاہی
- ایشیا وچ 1342ء دیاں تاسیساں
- بنگالی شاہی سلسلے
- چودہويں صدی وچ قائم ہوݨ والے ملک تے علاقے
- سنی شاہی سلسلے
- ہندوستان وچ چودہويں صدی دیاں تاسیساں
- ہندوستانی شاہی سلسلے