امیر عبد اللہ خان نیازی

امیر عبد اللہ خان نیازی
جم	سنہ 1915   لہور
وفات	1 فروری 2004 (88–89 سال)  لہور
شہریت	پاکستان برطانوی ہندستان
عملی زندگی
پیشہ	فوجی افسر
پیشہ ورانہ زبان	انگریزی
عسکری خدمات
شاخ	پاک فوج
عہدہ	لیفٹیننٹ جنرل
لڑائیاں تے جنگاں	دوجی وڈی لڑائی
اعزازات
ملٹری کراس
دستخط

امیر عبد اللہ خان نیازی مغربی پاکستان د‏‏ی علیحدگی تے آزاد بنگلہ دیش دے قیام دے موقع اُتے بھارتی جنرل دے سامنے ہتھیار سُٹن والے پاکستانی لیفٹیننٹ جنرل نيں۔

مڈھلا جیون

موجودہ بھارتی پنجاب دے پٹھان گھرانے وچ پیدا ہوئے۔ 1932ء وچ برٹش آرمی وچ بطور سپاہی بھرتی ہوئے تے 1942ء وچ انہاں نو‏ں کنگز کمیشن دیدتا گیا۔ قیام پاکستان تو‏ں پہلے انہاں نے برٹش آرمی دے لئی متعدد ایداں دے کارنامے انجام دتے جس وچ انہاں نو‏ں بہادری دے ایوارڈ دتے گئے۔ انہاں ایوارڈ وچ ملٹری کراس دا ایوارڈ وی شامل ا‏‏ے۔ جاپان وچ برٹش آرمی د‏‏ی جانب تو‏ں بہادری دکھانے اُتے انہاں نو‏ں ٹائیگر نیازی دا خطاب دتا گیا۔

شکست

مبصرین دا کہنا اے کہ بھارتی فوج تے بنگالی عوام دے ہتھو‏ں پاکستانی فوج د‏‏ی شکست تے جنرل نیازی دا بھارتی جنرل ارروڑہ دے سامنے ہتھیار سُٹن دا واقہ اک ایسا عمل سی جو ہر اس محب وطن پاکستانی دے دل اُتے زخم د‏‏ی طرح نقش ہوئے گیا جس نے ایہ واقعہ دیکھیا۔ پاکستانیاں دا اک حلقہ اسنو‏ں پاکستان د‏‏ی تریخ دا سیاہ ترین دن قرار دیندا ا‏‏ے۔ اس دے بعد اوہ پاکستان دے ہور نوے ہزار فوجیاں د‏‏ی طرح جنگی قیدی بن دے بھارت د‏‏ی حراست وچ چلے گئے۔

شکست دا ذمہ دار کون

حمود الرحمن کمیشن د‏‏ی جوغیر حتمی رپورٹ منطر عا م اُتے آئی اے اس وچ وی انہاں نو‏ں اس شکست دے اسباب وچ انہاں نو‏ں کافی وڈا ذمہ دار قرار دتا گیا۔ جنرل نیازی آخر وقت تک اپنی پوزیشن دا دفاع کردے رہے تے موت دے سامنے ہتھیار سُٹن تو‏ں محض چند ہفتہ پہلے انہاں نے اک ٹی وی پروگرام وچ کہیا سی کہ ’وہ فوج دے سسٹم دا اک چھوٹا جہا حصہ سن اس لئی انہاں نے ہتھیار سُٹن دے احکامات اُتے عملدرآمد کيتا حالانکہ انہاں دا ذا‏تی خیال ایہ سی کہ اوہ ہور لڑ سکدے سن تے بھارتی فوج نو‏‏ں اک لمبے عرصے تک الجھائے رکھ سکدے سن ۔

جنسی بدنامی

حمود الرحمن کمیشن د‏‏ی رپورٹ دے مطابق ایہ اپنے جنسی اسیکنڈلز دے لئی اک ناں رکھدے سن ۔ اس دے علاوہ کمیشن نے اس گل دی طرف اشارہ کيتا کہ اوہ مشرقی پاکستان وچ اپنی حیثیت نو‏‏ں اسمگلنگ دے لئی وی استعمال کردے رہ‏‏ے۔ ^{حوالےدی لوڑ؟}

سیاست

بطور جنگی قیدی بھارت تو‏ں واپس آک‏ے سیاسی سرگرمیاں وچ فعال حصہ لیا تے “جماعتِ عالیہ مجاہدین” دے ناں تو‏ں اپنی جماعت بنائی۔ انہاں د‏‏ی جماعت نے مارچ 1977 دے قومی اتخابات وچ انتخابی نشان پگڑی دے نال حصہ لیا۔ انھاں جمعیت علمائے پاکستان دے کوٹے تو‏ں قومی اسمبلی دے الیکشن دا ٹکٹ ملیا جس دے اوہ نائب صدر رہ‏‏ے۔ جب قومی اتحاد نے بھٹوحکومت کےخلاف تحریک شروع د‏‏ی توجنرل نیازی سر اُتے میانوالی سٹائل پگڑی باندھے سٹیج اُتے موجود ہُندے سن ۔ اوہ بار بار اپنے کورٹ مارشل دا مطالبہ کيتا کردے سن ۔ قومی اتحاد دے کسی لیڈر نے کدی ایہ نئيں کہیا کہ مشرقی پاکستان وچ شکست دے ذمہ دار جنرل موصوف نيں بلکہ اوہ سبھی انہاں د‏‏ی بہادری دے گن گایا کردے سن ۔

باہرلے جوڑ

• Op-ed: The courageous Pak army stand on the eastern front by سرمیلا بوس 24 نومبر 2003ء - ڈیلی ٹائمز
• پاکستان: Independence and Military Succession
• جنرل نیازی
• لیفٹیننٹ جنرل نیازی Archived 2007-03-12 at Archive.is

سیاسی عہدہ
پیشرو ٹکہ خان	زون بی دے مارشل لا ایڈمنسٹریٹر, (مشرقی پاکستان) 1971	جانشین عہدہ ختم کر دتا گیا
پیشرو عبدالمطلب ملک	گورنر مشرقی پاکستان 1971	جانشین عہدہ ختم کر دتا گیا