اولیا چلبی

جم	محمد زیلی 25 مارچ 1611(1611-03-25) قسطنطنیہ، سلطنت عثمانیہ
موت	after 1682
ہور ناں	Tchelebi فرانسیسی Tchalabi/Chalabi انگریزی
مشہوری دی وجہ	سیاحت نامہ ("Seyâhatnâme")

اولیا چلبی (1611ء-1682ء) مشہور سیاح سی جس نے سلطنت عثمانیہ علاقےآں تے گوانڈھی ریاستاں چ 40 سال تک سیاحت کیتی ۔

جیون

اولیا چلبی 1611ء چ استمبول چ جمئیا ، اوہ عثمانی دربار دے اک سنیارے دا پتر سی ۔ اس نے اعلی تعلیم حاصل کیتی ۔ شروع شروع چ اوہ استمبول چ گھمے پھرے تے اہم عمارتاں ، بازاراں تے ثقافت دے بارے چ لکھن دے مگروں اسنے 1640ء چ شہر دے باہر پہلا سفر کیتا ۔ اس دے سفراں دی روداد 10 جلداں تے مشتمل اے جہڑی سیاحت نامہکہلاندی اے ۔ اس دے اس سفر نامے نوں 17ویں صدی دی عثمانی سلطنت دے ثقافتی پہلو تے رہن سہن نوں سمجھن لئی بوت وادھو سمجھئیا جاندا اے ۔ اس کتاب دی پہلی جلد استمبول تے چھیکڑلی قاہرہ دے بارے چ اے ۔

بولی وٹاندرے

اس دی اس کتاب دا مکمل بولی وٹاندرا ( ترجمہ) اج تک نئیں ہوئیا ، پر 1834ء چ آسٹریا دے اک مستشرق جوزف وان ہیمر نے اسدیاں پہلیاں دو جلداں دا انگریزی ترجمہ کیتا ، جہڑیاں استمبول تے اناطولیہ دے اتے نیں ، ایہہ سارے دا سارا ناقص ترجمہ سی اس لئی ایہہ زیادہ مشہور نا ہو سکئیا پر کجھ یونیورسٹیاں دے کتب خانےآں چوں حالے وی مل سکدا اے ، اس چ لکھاری دا ناں " اولیا آفندی " لکھئیا گئیا اے ۔

اس سفر نامے دا اک ودھئیا بولی وٹاندرا امریکہ دی شگاگو یونیورسٹی دے اک پروفیسر رابرٹ ڈینکوف نے 2003ء چ کیتا ، جس دا ناں اولیا چلبی دی دنیا: اک ذہین عثمانی اے ۔

موت

اولیا چلبی 1682ء چ مریئا پر اس بارے چ کوئی علم نئیں کہ اوہ استمبول چ مریئا یاں قاہرہ چ ۔