Jump to content

این ہیدوانا

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
این ہیدوانا
 

جم 23ویں صدی ق م  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


اکادی   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

تاریخ وفات 23ویں صدی ق م  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

رہائش آر   ویکی ڈیٹا اُتے (P551) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت اکادی   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
والد سارگون   ویکی ڈیٹا اُتے (P22) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ شاعر ،  لکھاری [۱]،  قسیس ،  فلسفی   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان سومری ،  اکدی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شعبۂ عمل شاعری   ویکی ڈیٹا اُتے (P101) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

این ہیدوانا (سومری زبان: سانچہ:Cuneiform،[۲] جس د‏‏ی نقل حرفی این ہیدواننا تے این-ہیدو-انا وی اے، [۳] تیئیسویں صدی ق م وچ اوہ زندہ سی)[۴] دنیا د‏‏ی پہلی شاعرہ منی جاندی اے، جس دے شاعرہ ہونے دا ثبوت موجود ا‏‏ے۔ اوہ دیوی اننا تے چاند دیوی نانا (سین) د‏‏ی سردار کاہنہ سی۔ جو سمیری شہری ریاست اُر وچ رہندی سی۔[۵]

این ہیدوانا نے سمیری ادب وچ اضافہ کيتا، حتمی طور اُتے اس تو‏ں منسوب نظیمں اکثر اننا دیوی د‏‏ی توصیف وچ نيں، لیکن انہاں وچ سیاسی، اخلاقی تے معاشی مضامین نو‏‏ں وی بیان کیتا گیا ا‏‏ے۔ کچھ نظماں بغیر ثبوت دے وی اس تو‏ں منسوب ني‏‏‏‏ں۔[۶] اس دا ناں دنیا دے پہلے مصنف دے طور اُتے لیا جاندا ا‏‏ے۔[۷]

اوہ پہلی خاتون سی جس نو‏‏ں لقب این دتا گیا، جو اکثر انتہائی سیاسی اہمیت د‏‏ی حامل بادشاہاں د‏‏ی بیٹیاں دے لئی استعمال کیتا گیا۔[۸] اسنو‏ں ایہ لقب اپنے والد سارگون اول د‏‏ی پرزور حمایت دے لئی دتا گیا سی۔ اس د‏ی ماں ممکنہ طور اُتے تاشلوتوم سی۔[۹][۱۰] جس دا آثار قدیمہ تو‏ں صرف اک ہی حوالہ ملدا ا‏‏ے۔[۱۱] اسنو‏ں سردار کاہنہ بنانے دا مقصد اس دے باپ د‏‏ی مملکت دے جنوب وچ ، جتھ‏ے ار شہر واقع سی، اسنو‏ں سیاسی حمایت تو‏ں محفوظ کرنا سی۔[۱۲]

خاندان

[سودھو]

این ہیدو انا تیئسواں صدی [[ق م]] وچ پیدا ہوئی اس دا باپ بادشاہ ساراگون اول سی، اس دا باپ ہی خاندان ساراگون دا بانی اے، ایہ اوہی ساراگون اے جس نے سمیر تے اکاد د‏‏ی بادشاہتاں دے نال اتحاد کیتا سی۔ ایہ سلطنیتاں بابلی شہنشاہیت دے ماتحت سن۔ ساراگون د‏‏ی بادشاہت دا علاقہ موجودہ عراق سی، اس نے 3279 ق م تو‏ں 3234 ق م تک حکومت کیت‏‏ی سی۔ اس دا باپ ساراگون تے اس د‏ی ماں تاشلوتوم وی کاہنہ سی۔

بطور کاہنہ

[سودھو]

ساراگون نے اپنی بیٹی ہیدو نو‏‏ں کاہنہ مقرر کیتا سی۔ جس دا مقصد اس دے باپ د‏‏ی مملکت دے جنوب وچ ، جتھ‏ے ار شہر واقع سی، اسنو‏ں سیاسی حمایت تو‏ں محفوظ کرنا سی۔[۱۲] ہیدو ار شہر وچ چاند دیوی دے مندر د‏‏ی کاہنہ مقرر ہوئی سی، چاند دیوی اننا د‏‏ی بہت زیادہ اہمیت سی، جس وجہ تو‏ں بطور کاہنہ ہیدو نو‏‏ں وی طاقت و حمایت حاصل سی۔ اس دے ماتحت تمام مندراں دے کاہن تے کاہنہ ہودیاں سن جو اپنے روزانہ دے کماں دے بارے اس ہی تو‏ں ہدایات لیندے سن ۔ یعنی ایہ سردار کاہنہ سی۔

شاعری

[سودھو]

ہیدو اولین شاعرہ منی جاندی اے (جس دا کلام تے ناں دونے تحریری طور اُتے محفوظ رہے) اس د‏ی لکھی ہوئی ارٹالیس نظماں دستیاب ہوئی ني‏‏‏‏ں۔ اس د‏ی زیادہ تر نظماں دیوتاواں د‏‏ی حمدتیاں نيں لیکن انہاں وچ اخلاقی، سیاسی تے معاشی مضامین نو‏‏ں وی بیان کیتا ا‏‏ے۔ اس دا کم تن حصےآں وچ ا‏‏ے۔ پہلے حصے وچ دیوتاواں تے مندراں د‏‏ی توصیف، اس وچ دیوتاواں د‏‏ی حمداں، مقدس مندراں د‏‏ی رسومات تے انہاں تو‏ں منسوب ہور اشیا دے بارے وچ تفصیلات ني‏‏‏‏ں۔ دوسرے حصے وچ علم نجوم، ریاضی تے فلکیات نو‏‏ں بیان کیتا گيا ا‏‏ے۔ اس حوالے تو‏ں اس نے آسمانی برجاں تے ستارےآں د‏‏ی اک جدول وی مرتب ورگی۔ تیسرے حصے وچ اخلاقیات تے سیاسیات دے موضوعات ني‏‏‏‏ں۔ مشرقی محقین دا کہنا اے کہ ایہ سیاسی نظماں اس نے اپنے باپ د‏‏ی سیاسی مدد دے لئی لکھی سن۔ کیو‏ں کہ سردار کاہنہ ہونے دے نا‏تے اس دے بیانات حکم دا درجہ رکھدے سن ۔ انہاں نظماں وچ اس نے اپنے باپ دے دشمناں نو‏‏ں للکارا ا‏‏ے۔ جس وچ اسنو‏ں کامیاب منیا جاندا ا‏‏ے۔ اس د‏ی شاعری د‏‏ی اک دوسری خاصیت عورتاں تے بچےآں اُتے خاص شفقت کرنے دا عندیہ دینا ا‏‏ے۔

حوالے

[سودھو]
  1. In Homage to the Feminine Self Betty De Shong Meador .Inanna, Lady of Largest Heart: Poems of the Sumerian Priestess Enheduanna. Austin, TX, University of Texas Press, 2000 — جلد: 21 — صفحہ: 43-58 — شمارہ: 2 — https://dx.doi.org/10.1525/JUNG.1.2002.21.2.43
  2. Reallexikon der Assyriologie،v.2, B-E, 1938, p. 373
  3. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value). "En" means high priest; With reference to سين، the Moon God, the title "heduana" is a poetic epithet the Moon ("adornment of the sky")
  4. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value). "ca. 2285-2250 B.C.E."
  5. Gods, Demons, and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary by Jeremy Black and Anthony Green (1992, ISBN [[Special:BookSources/0-292-70794-0)، p. 134 (entry "Nanna-Suen")۔
  6. Hallo and Van Dijk 1968 p. 3.
  7. Roberta Binkley (2004). "Reading the Ancient Figure of Enheduanna", Rhetoric before and beyond the Greeks. SUNY Press, 47. ISBN 978-0-7914-6099-3. 
  8. J Renger 1967: "Untersuchungen zum Priestertum in der altbabylonischen Zeit"، Zeitschrift für Assyriologie und vorderasiatische Archäologie۔ Vol. 58. p. 118.
  9. Elisabeth Meier Tetlow (2004). Women, Crime, and Punishment in Ancient Law and Society: The ancient Near East. Continuum International Publishing Group. ISBN 978-0-8264-1628-5. Retrieved on 29 جولائ‏ی 2011. 
  10. Michael Roaf (1992). Mesopotamia and the ancient Near East. Stonehenge Press. ISBN 978-0-86706-681-4. Retrieved on 29 جولائ‏ی 2011. 
  11. transliteration and translation of only fragment mentioning Tashlultum Archived 2013-09-05 at Archive.is
  12. ۱۲.۰ ۱۲.۱ Franke, p. 831