بشیر نجفی
| فائل:Bashir najafi.jpg | |
| کوائف | |
|---|---|
| مکمل نام | حافظ بشیر حسین نجفی |
| تاریخ ولادت | 1942ء (جالندھر ہندوستان) |
| آبائی شہر | جالندھر (ہند)، لاہور (پاکستان) |
| نامور اقرباء | مولانا خادم حسین، مولانا محمد ابراہیم |
| علمی معلومات | |
| اساتذہ | شیخ محمد کاظم تبریزی، شیخ محمد حسین اصفہانی، سید محمد روحانی، سید ابو القاسم خوئیؒ۔ |
| تالیفات | مِرقاۃ الاُصول • مُصْطَفَی الدَّین القَیِّم • َالشَّعائِرُ الحُسَینیَّۃ و مَراسیمُ العَزاء ... |
| خدمات | |
| سماجی | اسکولوں کا قیام، مؤسسہ انوار النجفیہ، درسی کتب کی طباعت، ... |
| ویب سائٹ | http://www.alnajafy.com/ |
حافظ بشیر حسین نجفی (ولادت: 1942ء) شیخ بشیر نجفی دے ناں توں معروف دنیائے تشیع دے مرجع تقلید، اہل پاکستان و مقیم نجف اشرف نيں۔
شیخ بشیر نجفی معصومینؑ دے چہراں دی تصویر برداری نوں حرام تے امام حسینؑ دی مصیبت وچ قمہ زنی نوں مخصوص شرائط دے نال جائز سمجھدے نيں۔ آپ عراق دے سیاسی امور وچ وحدت مرجعیت دے قائل نيں ايسے بنا اُتے عراق دے سیاسی مسائل وچ لوکاں نوں آیت اللہ سیستانی دی طرف ارجاع دیندے نيں۔ "شیعہ سنی اتحاد" تے "عراق دے سیاسی احزاب دی حمایت وچ غیر جانبداری" من جملہ آپ دے سیاسی موقف وچ شمار کيتے جاندے نيں۔
"مِرقاۃ الاُصول"، "الشَعائر الحسنیۃ و مَراسیم العَزاء" تے "الغدیر اِطالۃ و اَعمال" آپ دے علمی آثار وچوں نيں۔
سوانح حیات[سودھو]
حافظ بشیر حسین نجفی فرزند صادق علی، شیخ بشیر نجفی دے ناں توں معروف نيں۔[۱] آپ سنہ 1942ء نوں جالندھر (تقسیم پاک و ہند توں پہلے پنجاب دے مشرقی شہر) وچ پیدا ہوئے۔[۲] آپ دے دادا محمد ابراہیم بن عبداللہ (متوفی 1962ء)، معروف بہ شیخ محمد ابراہیم پاکستانی تے آپ دے چچا مولانا خادم حسین (متوفی 1402ھ) وی اس وقت دے علماء وچوں سن ۔ آپ دا خاندان نے سنہ 1947ء نوں تقسیم پاک و ہند دے بعد ہندوستان توں پاکستان ہجرت دی تے لاہور دے مضافاتی شہر باتاپور وچ مقیم ہوئے۔ آپ دے خاندان دی تلیغ توں اوتھے اہل تشیع دی آبادی وچ وادھا ہويا۔[۳]
شیخ بشیر نجفی سنہ 1965ء نوں اعلیٰ تعلیم دے لئی نجف چلے گئے۔[۴] عراق دے صدر صدام دے دور وچ جدوں غیر عراقی شیعہ علماء جنہاں نوں معاودین کہیا جاندا سی نوں ملک بدر کيتا گیا لیکن آپ عراق توں خارج نئيں ہوئے۔[۵] روزنامہ اینْدیپِنْدِنْت آیت اللہ خویی توں نقل کردے نيں کہ سنہ 1999ء نوں آپ اُتے قاتلانہ حملہ کيتا گیا جو ناکام رہیا۔[۶] بعض دے مطابق ایہ حملے آپ نوں عراق توں باہر نکلنے اُتے مجبور کرنے دے لئی کيتا گیا۔[۷] پاکستان وچ آپ دے نمائندہ سبطین سبزواری دے مطابق آپ نجف جانے دے بعد کدی پاکستان واپس نئيں آئے نيں۔[۸]
آپ دے چار بیٹے نيں جنہاں وچوں علی بشیر نجفی آپ دے نمایندہ نيں۔[۹]
تعلیم[سودھو]
ابتدائی دینی تعلیم اپنے دادا محمد ابراہیم بن عبد اللہ تے چچا خادم حسین دے پاس حاصل کيتی تے فیر قرآن حفظ کيتا۔ 1961ء توں لے کے 1965ء تک لاہور دے دینی مدرسے جامعۃ المنتظر (موجودہ جامع المنتظر) وچ داخل ہوئے جتھے مولانا شیخ اختر عباس توں تعلیم حاصل کيتی۔[۱۰] پاکستان وچ آپ دے دوسرے استاداں وچ سید ریاض حسین نقوی تے سید صفدر حسین نجفی دا ناں لیا جا سکدا اے۔[۱۱] آپ جامعۃ المنتظر وچ تدریس وچ وی مشغول سن ۔[۱۲]
سنہ 1965ء وچ آپ اعلیٰ تعلیم دے لئی نجف اشرف چلے گئے۔ نجف وچ آپ دے استاداں وچ درج ذیل علماء و ففہاء دا ناں لیا جا سکدا اے:
- آیت اللہ سید ابو القاسم خوئی (خارج اصول دا اک مکمل دورہ تے خارج فقہ دا کچھ حصہ)؛
- محمد کاظم قاروبی تبریزی (کفایۃ الاصول تے درس خارج دا کچھ حصہ)؛
- سید محمد روحانی (اصول تے فقہ)؛[۱۳]
- محمد علی مُدرّس افغانی۔[۱۴]
شیخ بشیر نجفی نے سنہ 1968ء توں حوزہ علمیہ نجف اشرف وچ سطوح دی تدریس شروع کیتی۔[۱۵] تے عراق دے صدر صدام دے سقوط توں پہلے تے بعد وچ باقاعدہ فقہ و اصول دے درس خارج وی دیندے نيں۔[۱۶]
لکھتاں[سودھو]
شیخ بشیر نجفی فقہ، اصول، فلسفہ، کلام، تفسیر تے حدیث وچ عربی بولی وچ مختلف کتاباں دے مالک نيں جنہاں وچوں تقریبا 20 کتاباں شایع ہوئے چکياں نيں۔[۱۷] کتاب مِرقاۃ الاُصول علم اصول فقہ وچ آپ دی تصنیف اے۔[۱۸] اس کتاب وچ آپ نے علم اصول مقدماندی بحثاں دے نال نال علم اصول دے عمدہ مباحث جداں اوامر و نواہی، عام و خاص، اُصول عَمَلِیّہ تے تَعادُل و تَراجیح توں بحث کيتی نيں۔[۱۹]
آپ دی بعض شایع ہونی والی کتاباں درج ذیل نيں:
- وَقْفَةٌ مَعَ مُقَلِّدِی الْمَوْتَی
- مَناسِکُ الحَج
- خَیرُ الصَّحائِف فی اَحکام العِفاف
- سَتبقی النَّجَف رائِدَة حَوْزاتِ العالم
- مُصْطَفَی الدِّينِ الْقَيِّمِ
- بُحُوثٌ فِقْهِیَّةٌ مُعاصِرَه
- اَلتَّائِبُ حَبیبُ الله
- َالشَّعائِرُ الحُسَینیَّة و مَراسیمُ العَزاء
- ولادةُ الامام المَهدی(ع)
- الغدیر اِطالة و اَعمال[۲۰]
مرجعیت[سودھو]
شیخ بشیر نجفی نوں آیت اللہ سیستانی دے بعد نجف اشرف وچ مقیم تن مشہور مراجع تقلید (سید محمد سعید حکیم، اسحاق فیاض و حافظ بشیر نجفی) وچ شمار کيتا جاندا اے۔[۲۱] آپ دی توضیح المسائل "الدِّينُ الْقَیِّم" دے ناں توں عربی وچ شایع ہوئے چکی اے جس دا انگریزی، اردو تے گُجَراندی بولی وچ ترجمہ ہويا اے۔[۲۲]
مشہور فتوے[سودھو]
- شیخ بشیر نجفی دے مطابق مخصوص شرائط دے نال امام حسینؑ دی مصیبت وچ قمہ زنی جائز بلکہ بہتر اے اوہ شرائط ایہ نيں: "متعلقہ شخص نوں اس کم توں موت واقع ہونے یا بدن دے اعضاء وچوں کسی عضو نوں نقصان پہنچنے دا یقین یا اطمینان نہ ہو"؛ "کسی ایسی جگہ اُتے نہ ہوئے جتھے اس کم توں لوک دین توں بیزاری اختیار کر جاواں"؛ "متعلقہ شخص دی نیّت امام حسین ؑ دی مظلومیت تے دشمنان اہل بیتؑ دے ظلم و ستم نوں اجاگر کرنا ہو"۔[۲۳]
- شیخ بشیر نجفی دے مطابق معصومینؑ تے بعض غیر معصومین جداں حضرت عباس دے چہرے دی تصویر بنوانا حرام اے تے انہاں تصاویر نوں معصومینؑ دی طرف نسبت دینے نوں گناہان کبیرہ سمجھدے نيں۔[۲۴]
- آپ دے فتوے دے مطابق جو شخص توحید، نبوت تے معاد اُتے ایمان رکھدا ہوئے تے اسلام دے ضروری تعلیمات وچوں کسی اک دا انکار نہ کردا ہو، مسلمان اے، تے اہل قبلہ دی تکفیر جائز نئيں اے تے تمام مسلماناں اُتے اس دی جان، مال تے عزت و ناموس دا دفاع واجب اے۔[۲۵]
سیاسی موقف[سودھو]
شیخ بشیر حسین نجفی دے بعض سیاسی موقف درج ذیل نيں:
- شیعہ سنی اتحاد: کتاب "ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق" دے مطابق آیت اللہ شیخ بشیر نجفی شیعہ تے اہل سنت نوں اتحاد و اتفاق دی طرف دعوت دیندے نيں۔[۲۶] آپ وہابیاں دے افراطی نظریات دے مخالفت نيں[۲۷] تے مسلماناں نوں شدت پسندانہ اعمال توں پرہیز کرنے دی سفارش کردے نيں۔[۲۸]
- اتحاد مرجعیت عراق: معاصر مورخ رسول جعفریان کتاب "تشیع در عراق، مرجعیت و ایران" وچ لکھدے نيں کہ شیخ بشیر نجفی، سید محمد سعید حکیم تے محمد اسحاق فیاض عراق دے سیاسی مسائل وچ آیت اللہ سیستانی دی طرف ارجاع دیندے نيں۔[۲۹] کتاب "ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق" دے مصنف دے مطابق حزب بعث دے سقوط دے بعد عراق دے سیاسی مسائل وچ شیخ بشیر نجفی دی سرگرمیاں کم ہوئے گئیاں نيں۔ مصنف دے مطابق اس دی علت عراق دی مرجعیت دا اک دوسرے اُتے اعتماد تے سیاسی مسائل وچ آیت اللہ سیستانی دی طرف ارجاع دینا قرار دیندے نيں۔[۳۰]
- انقلاب اسلامی ایران دے بارے وچ آپ دا موقف: آپ نے ایران دے صدر حسن روحانی دے نال ملاقات وچ اسلامی جمہوریہ ایران نوں دنیا وچ شیعہ تے حقیقی مسلماناں دی آواز قرار دیندے نيں۔[۳۱] ايسے طرح آپ ایران دے وزیر خارجہ دے نال ملاقات وچ سیاسی، اقتصادی تے ثقافتی میدان وچ ایران تے عراق دے باہمی مفاہمت اُتے زور دیندے نيں۔[۳۲]
عراق توں غیر ملکی طاقتاں خاص کر امریکا دا انخلاء[۳۳] تے عراق دے سیاسی احزاب دی حمایت وچ غیر جانبداری[۳۴] آپ دے ہور سیاسی تے سماجی موقف وچ شمار کيتا جاندا اے۔
دوسرے نظریات[سودھو]
شیخ بشیر نجفی حوزہ علمیہ دے درسی نظام وچ قدیم کتاباں دی جگہ نويں تے آسان کتاباں دی تبدیلی اُتے تنقید کردے نيں۔[۳۵] آپ دے مطابق شیخ انصاری دی کتاب رسالے تے آخوند خراسانی دی کتاب کفایۃ الاصول دا کوئی متبادل کتاب موجود ہی نئيں اے۔[۳۶] ايسے طرح آپ کتاب شیخ مُظَفَّر دی کتاب اصول الفقہ نوں وی شہید ثانی دی کتاب معالم الاصول دا نعم البدل نئيں قرار دیندے نيں۔[۳۷]
آپ اس گل دے معتقد نيں کہ علم اصول نوں فلسفہ توں جدا ہونا چاہیدا لیکن اس دے باوجود آپ فلسفہ نوں علم اصول توں پہلے سیکھنے نوں لازمی قرار دیندے ہوئے علم اصول دے بعض ابحاث وچ فلسفی مباحث نوں ضروری سمجھدے نيں۔[۳۸]
حوالے[سودھو]
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ نقوی، تذکرہ علمائے امامیہ پاکستان، مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان، ص٦۵۔
- ↑ نقوی، تذکرہ علمای امامیہ پاکستان، مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان، ص٦۵؛ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ نقوی، تذکرہ علمای امامیہ پاکستان، مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان، ص٦۵ و ٦٦۔
- ↑ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۰۔
- ↑ Cockburn, "Baghdad riots over killing of Ayatollah", In The Independent, 21 February 1999, Archived from the original
- ↑ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۰.
- ↑ «قاسم سلیمانی دا جنازہ پڑھانے والے پاکستانی آیت اللہ بشیر حسین نجفی»، googlynews.tv، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ «قاسم سلیمانی دا جنازہ پڑھانے والے پاکستانی آیت اللہ بشیر حسین نجفی»، googlynews.tv، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ نقوی، تذکرہ علمای امامیہ پاکستان، مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان، ص٦۵ و ٦٦۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ نقوی، تذکرہ علمای امامیہ پاکستان، مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان، ص٦۵ و ٦٦۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ «حوزہ نجف، تلاش ہا و مظلومیت ہا»، ص٧۹۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ «من أنباء التراث»، ص۳۹۳ و ۳۹۴۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ نادری دوست، شیعیان عراق، ۱۳۸٦ش، ص۱٧۵۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ بشیر نجفی، الشعائر الحسینیۃ و مراسیم العزاء، ۱۴۳۳ق، ص۱۱٧ و ۱۱۸؛ ايسے طرح ملاحظہ کرن: بشیر نجفی، الشعائر الحسینیۃ و مراسیم العزاء، ۱۴۳۳ق، ص۳٦ و ۳٧۔
- ↑ بشیر نجفی، الشعائر الحسینیۃ و مراسیم العزاء، ۱۴۳۳ق، ص۱۴۳؛ ايسے طرح ملاحظہ کرن: بشیر نجفی، «الاستفتاءات»، موقع المکتب المرکزی لبشیر حسین النجفی، تسيں أرشفۃ ہذا الصفحۃ من النسخۃ الاصلیۃ۔
- ↑ میرآقایی، التعددیۃ المذہبیۃ فی الاسلام و آراء العلماء فیہا، ۱۴۲۸ق، ص۱۰۹ و ۱۱۰؛ معہد الحج و الزیارۃ، حرمۃ تکفیر المسلمین، ۱۴۳۴ق، ص۴۵۔
- ↑ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۰۔
- ↑ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۳ و ۲۲۴، بہ نقل از خبرگزاری رسا نیوز۔
- ↑ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۳ و ۲۲۴، بہ نقل از خبرگزاری حوزہ نیوز۔
- ↑ جعفریان، تشیع در عراق، ۱۳۸٦ش، ص۱۳۲-۱۳۴.
- ↑ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۰؛ ايسے طرح ملاحظہ کرن: زارعان، «تحلیل کنش سیاسی مرجعیت شیعیان عراق در دورہ پساصدام»، ص۱۰۔
- ↑ «روحانی در دیدار بشیر نجفی...»، خبرگزاری دانشگاہ آزاد اسلامی آنا، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ قاسمی، «مرجعیت و سیاست در عراق پس از اشغال؛ با تأکید بر اندیشہ آیت اللہ سیستانی»، ص۱۱۹۔
- ↑ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۰؛ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۲، بہ نقل از پایگاہ تبیان۔
- ↑ قاسمی، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۲۔
- ↑ «زندگینامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی۔
- ↑ «دانش اصول و وضع درسی آن در حوزہ نجف»، ص۱۰۴ و ۱۱۱ و ۱۱۲۔
- ↑ «دانش اصول و وضع درسی آن در حوزہ نجف»، ص۱۱۲۔
- ↑ «دانش اصول و وضع درسی آن در حوزہ نجف»، ص۱۰۴ و ۱۰۵؛ ايسے طرح ملاحظہ کرن: «دانش اصول و وضع درسی آن در حوزہ نجف»، ص۱۰٦۔
مآخذ[سودھو]
- جعفریان، رسول، تشیع در عراق مرجعیت و ایران، تہران، مؤسسہ مطالعات تریخ معاصر ایران، ۱۳۸٦ش۔
- «حوزہ نجف، تلاش ہا و مظلومیت ہا»، در فصل نامہ پژوہش و حوزہ، مصاحبہ با سید علی اکبر حائری، قم، معاونت پژوہش ہای حوزہ ہای علمیہ، شمارہ ۱٦، زمستان ۱۳۸۲ش۔
- «دانش اصول و وضع درسی آن در حوزہ نجف»، در فصلنامہ پژوہش و حوزہ، مصاحبہ با بشیر نجفی، سال چہارم، شمارہ ۱٦، زمستان ۱۳۸۲، ص۱۰۲-۱۱۳۔
- «روحانی در دیدار بشیر نجفی: علاقہ مندیم روابط تہران بغداد بیش از پیش گسترش یابد»، خبر گزاری دانشگاہ آزاد اسلامی آنا، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی، تریخ درج مطلب: ۲۲ اسفند ۱۳۹٧، تریخ بازدید: ۲۱ شہریور ۱۳۹۹۔
- زارعان، احمد، «تحلیل کنش سیاسی مرجعیت شیعیان عراق در دورہ پسا صدام»، در فصلنامہ مطالعات راہبردی جہان اسلام، تہران، مؤسسہ مطالعات اندیشہ سازان نور، سال ہفدہم، شمارہ ۴، پیاپی ٦۸، زمستان ۱۳۹۵، ۵-۳٦۔
- «زندگی نامہ»، سایت دفتر مرکزی شیخ بشیر حسین النجفی، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی، تریخ بازدید: ۲۳ شہریور ۱۳۹۹۔
- «قاسم سلیمانی دا جنازہ پڑھانے والے پاکستانی آیت اللہ بشیر حسین نجفی»، googlynews.tv the uncensored media، بایگانی شدہ از نسخہ اصلی، تریخ بازدید: ۲۳ شہریور ۱۳۹۹۔
- قاسمی، فرج اللہ، ساختار سیاسی-اجتماعی شیعیان عراق، تہران، مشعر، ۱۳۹۳ش۔
- قاسمی، فرج اللہ، «مرجعیت و سیاست در عراق پس از اشغال؛ با تأکید بر اندیشہ آیتاللہ سیستانی»، در فصل نامہ علوم سیاسی، قم، دانشگاہ باقر العلوم، سال دوازدہم، شمارہ ۴۵، بہار ۱۳۸۸ش، ص۱۱۹۔
- معہد الحج و الزیارۃ، حرمۃ تکفیر المسلمین و الاساءۃ الی مقدست الامۃ الاسلامیۃ فی فتاوا و آراء مراجع الدین و العلماء المسلمین الشیعہ، تہران، مشعر، ۱۴۳۴ق۔
- «من أنباء التراث»، تراثنا، قم، مؤسسہ آل البیت(ع) لاحیاء التراث، رجب و ذوالحجۃ 1427، السنۃ الثانیۃ و العشرون، العدد 3 و 4، ص۳۸۰-۳۹۸۔
- میر آقایی، جلال، التعددیۃ المذہبیۃ فی الاسلام و آراء العلماء فیہا، تہران، المجمع العالمی لتقریب بین المذاہب الاسلامیہ، المعاونیۃ الثقافیہ، ۱۴۲۸ق۔
- نجفی، حافظ بشیر حسین، «الاستفتاءات»، موقع المکتب المرکزی لبشیر حسین النجفی، تسيں أرشفۃ ہذا الصفحۃ من النسخۃ الاصلیۃ، اطلع عليہ: ۲۴ /۹/ ۲۰۲۰م۔
- نجفی، حافظ بشیر حسین، الشعائر الحسینیۃ و مراسیم العزاء فی ضوء الفتاوا، نجف، مؤسسۃ الانوار النجفیۃ (للثقابۃ و التنمیۃ)، ۱۴۳۳ق۔
- نقوی، سید حسین عارف، تذکرہ علمای امامیہ پاکستان، اسلام آباد، مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان، بیتا۔
- Cockburn, patrick, "Baghdad riots over killing of Ayatollah", In The Independent, 21 February 1999, Archived from the original, Retrieved 12 september 2020.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||