بنگالی ہندو

بنگالی ہندو

چیتنیا مہاپربھو شام سین اروند گھوش امرتیاسین بنکم چندر چٹرجی سشمتا سین شریا گھوشال سوربھ گانگولی
کل آبادی
85,000,000 worldwide
گنجان آبادی والے علاقے
بھارت	68,000,000
بنگلہ دیش	15,726,800
برما	56,808
برطانیہ	30,000
سانچہ:Country data ریاستہائے متحدہ امریکا	30,000
نیپال	23,600
کینیڈا	12,130
آسٹریلیا	3,000
ملائشیا	2,500
تھائی لینڈ	1,584
سویڈن	1,500
زباناں
بنگلہ

بنگالی ہندو اک نسلی مذہبی آبادی نيں جو ہندوستانی ریاستاں مغربی بنگال ، انڈمان تے نکوبار جزیرے ، تری پورہ تے آسام وچ وادی بارک دے علاقے وچ اکثریت بناندی نيں۔ بنگلہ دیش وچ ، اوہ سب تو‏ں وڈی اقلیت نيں۔ اوہ ہندو مت دے پیروکار نيں تے برصغیر پاک و ہند دے مشرقی حصے وچ بنگال دے علاقے دے رہنے والے نيں۔

بنگال یا برصغیر دے بنگال علاقے وچ رہنے والے نسلی ہندو لوک بنگالی ہندو کہلاتے نيں ۔ بنگالی ہندو بولدے بنگالی ، نال تعلق رکھدا اے کہ اک بولی ہند آریائی بولی خاندان. بنگالی ہندو بنیادی طور اُتے ہندو فلسفے دے تحت شکتا تے وشنو عقائد دے پیروکار نيں ۔ [10] [11] مختلف ہندوستانی ریاستاں وچ بنگالی بولنے والے ہندوآں د‏‏ی خاصی تعداد اے ۔ [12] [13] 181 د‏‏ی مردم شماری دے مطابق صرف 12.71 فیصد بنگالی ہندو اعلیٰٰ ذات نال تعلق رکھدے سن ۔ [14]

بنگالی بولی اٹھويں صدی دے آس پاس برصغیر پاک و ہند دے مشرقی حصے وچ سنسکرت تو‏ں مأخوذ مگدھی پراکرت تو‏ں وکھ ہو گئی ۔ [15] سین دور (11 ويں 12 ويں صدیاں) دے دوران بنگالی سبھیاچار اک وکھ سبھیاچار وچ تبدیل ہوئی ۔ بنگالی ہندو انیہويں صدی وچ بنگال د‏‏ی نشا ثانیہ وچ سب تو‏ں اگےسن ، ايس‏ے طرح بنگال دا علاقہ برطانوی راج تو‏ں آزادی د‏‏ی جدوجہد وچ حصہ لینے دے لئی مشہور سی۔ [18] [18] صوبہ بنگال ہندوستان د‏‏ی آزادی دے دوران 1947 وچ ہندوستان تے پاکستان دے درمیان تقسیم ہويا سی ۔ تقریباً 25 25،19،556 بنگالی ہندو (1941–1951) مشرقی بنگال (بعد وچ بنگلہ دیش ) تو‏ں ہجرت کر گئے اورمغربی بنگال سمیت ہندوستان د‏‏ی ہور ریاستاں وچ آباد ا‏ے۔ امیگریشن، خاص طور اُتے 1950، اک اندازے دے مطابق 4.5 ملین ہندو بنگالیاں بھارت تو‏ں ہجرت کردے وقت دے مشرقی پاکستان فسادات دے دوران، 1950s تے 1960s دے درمیان جاری رہیا [18] تے 1964 وچ مشرقی پاکستان فسادات دے دوران، اک 135،000 ہندو بنگالیاں بھارت تو‏ں ہجرت اندازہ لگایا. [19] لکھیاں ہندو بنگالی 1971 د‏‏ی بنگلہ دیش د‏‏ی جنگ آزادی دے دوران ہونے والی نسل‌کشی د‏‏ی وجہ تو‏ں ہندوستان ہجرت کر گئے۔ [20]

بنگالی ہندوآں دا ناں

بنگالی لفظ بنگالی لفظ تو‏ں آیا ا‏ے۔ انگریزی وچ بنگالی دا مطلب بنگال دے لوکاں دے نال ساتھ بولی وی ا‏ے۔ انگریزی لفظ بنگال دا مطلب ایہ علاقہ ا‏ے۔ جس دے آخر وچ بنگالی لفظ بنگال تو‏ں شروع ہويا جو مشرقی ہندوستان د‏‏ی پنج تاریخی ریاستاں وچو‏ں اک سی۔ ہری ونش دے مطابق ، اوہدی بیوی سدیشنا دے پنج بیٹےسن جنہاں نے راکشساں دے بادشاہ درگھٹم دے ذریعے جنم لیا۔ پنج بیٹےآں دے ناں انگا ، بنگا ، کلنگا ، پنڈرا تے سماہ سن۔انہاں نے برصغیر پاک و ہند دے مشرقی حصے وچ اک ہی ناں د‏‏ی پنج سلطنتاں پائاں۔ قدیم زمانے وچ ، بنگال صحیح طور اُتے بھاگیرتی ، پدما تے مدھومتی دے درمیان ڈیلٹا خطے دے نال تشکیل پایا سی۔ اُتے بعد وچ ان علاقےآں نو‏‏ں شامل کيتا گیا جو ہن مغربی بنگال تے بھارت دے بنگلہ دیش وچ شامل نيں۔

مغربی بنگال دے ضلع مرشد آباد تو‏ں حاصل کردہ چندن دے قلعے دا بت ہن کلکتہ دے انڈین میوزیم وچ محفوظ اے ۔

بھارت وچ، اوہ بنگالیاں دے طور اُتے خود نو‏‏ں شناخت کرنے د‏‏ی کوشش کردے نيں . [21] تے دے طور اُتے خود د‏‏ی شناخت کرنے د‏‏ی کوشش کردے نيں ہندو جدو‏ں کہ بنگلہ دیش وچ [22] . عالمی تناظر وچ ، انڈین بنگالی [23] تے بنگلہ دیشی ہندو د‏‏ی اصطلاحات بالترتیب [24] استعمال ہُندیاں نيں ۔ ہندوستان وچ عام طور اُتے بنگالی تو‏ں مراد بنگالی ہندو نيں [25]۔ دوسرےآں نو‏‏ں عام طور اُتے 'غیر بنگالی' دے طور اُتے پہچانا جاندا ا‏ے۔ ایہ اک ایسا لفظ اے جو عام طور اُتے ہندو لوکاں تو‏ں مراد اے جو بنگالی نئيں بولدے۔ لیکن بعض اوقات ہندی بولنے والی آبادی دا حوالہ دینے دے لئی استعمال ہُندا ا‏ے۔

جاتیتبا

بنگالی ہندو کئی حاملہ ذاتاں تو‏ں بنے نيں ، جو بعض اوقات اینڈوگامس سب گروپاں وچ تقسیم ہُندے نيں۔ ذات پات دا نظام کئی صدیاں وچ تیار ہويا اے تے وقت دے نال ساتھ پیچیدہ ہُندا جا رہیا ا‏ے۔ قرون وسطی دے دوران ، حکمران طبقے نے وقتا فوقتا several کئی ذاتاں نو‏‏ں بے دخل کيتا تے ایہ تقسیم 19 ويں صدی تک جاری رہی۔ جو کہ سماجی نوعیت وچ کسی حد تک امتیازی سی۔ نشا ثانیہ دے بعد ، ذات پات دے نظام د‏‏ی سختی وڈی حد تک ختم ہو گئی۔ لہذا ، بین ذات شادی پہلی بار 1925 دے اوائل وچ منائی گئی۔

بنگالی ہندو خاندان سرپرست نيں۔ خصوصی ازدواجی رسومات تے روايتی طور اُتے مشترکہ خاندانی انتظامات اُتے عمل کرن۔ تقسیم تے اس دے بعد د‏‏ی شہری آبادی د‏‏ی وجہ تو‏ں چھُٹے خانداناں د‏‏ی تعداد مشترکہ خانداناں دے بجائے ودھ گئی ا‏ے۔ بنگالی ہندو aitihyabahibhabe Mitaksara ainabidyalayera برعکس Dayabhaga قانون دے قوانین د‏‏ی طرف تو‏ں حکومت کر رہیا سی، دوسرے ہندو نسلی لسانی گروہاں منعقد کيتے گئے. ہندوستان وچ ہندو کوڈ بل دے نفاذ دے بعد ، دوسرے ہندو وی اسی ہندو قانون دے تحت حکومت کر رہ‏ے نيں جداں کہ بنگالی ہندو۔

مغربی بنگال وچ بنگالی ہندوآں دے درمیان دو اہم سماجی ذیلی گروپ نيں - گھٹی تے بنگالی۔ بنگالی ہندو جو مشرقی بنگال (بنگلہ دیش) تو‏ں ہجرت کرکے مغربی بنگال وچ آباد ہوئے اوہ تقسیم دے تناظر وچ بنگالیاں دے ناں تو‏ں مشہور ہوئے۔ دوسری طرف ، مغربی بنگال دے ابتدائی بنگالی ہندو گھاٹی دے ناں تو‏ں مشہور ہوئے۔ ملک د‏‏ی تقسیم دے بعد کئی دہائیاں تک ان دونے سماجی ذیلی گروپاں دے تلفظ وچ نمایاں فرق سی تے ان د‏‏ی دشمنی زندگی دے مختلف شعبےآں وچ ظاہر ہُندی رہی۔ خاص طور اُتے مشرقی بنگال تے موہن باگن فٹ بال کلباں د‏‏ی حمایت وچ۔ کئی سالاں وچ اس طرح دے کئی اختلافات کم ہوئے نيں۔

تریخ

=آثار قدیمہ

11 ويں صدی دے شمالی بنگال وچ پایا جانے والا گنیش مجسمہ برلن دے ایشین آرٹ میوزیم وچ ناچ رہیا ا‏ے۔

قدیم زمانے وچ کچھ بنگالی ہندوآں نے سمندری پاریاں دتیاں سن۔ جداں کہ مرچ اُتے شہزادہ ميں نے جِتیا [6] [7] ۔ چند سداگر تے دھن پتی سداگر جداں تاجر تجارت دے لئی جہاز دے ذریعے بہت دور جا چکے نيں۔ جنوب مشرقی ایشیا د‏‏ی کالونیاں۔ تیسری صدی ق م تک ، اوہ اک طاقتور ریاست وچ متحد ہو گئےسن ، جو یونانیاں نو‏‏ں گنگارائیڈائی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی۔ کون وچ ہور مہمات تو‏ں Alexander روکیا [26] [29] . اس دے بعد بنگال د‏‏ی سرزمین موریا، Shunga تے گپتا د‏‏ی حکمرانی دے تحت آیا. ششانک ستويں صدی وچ گور دا آزاد ہندو حکمران بنیا۔ اس نے اپنے مخالفین ہرشوردھن تے بھاسکرورمن دے خلاف کامیابی تو‏ں مقابلہ کيتا تے عوام د‏‏ی خودمختاری دا دفاع کيتا۔

قرون وسطی

گاؤدیہ وشنو مت دے بانی چیتنیا مہا پربھو ۔

اٹھويں صدی دے وسط وچ ، بنگالی ہندو اشرافیہ نے جمہوری طور اُتے گوپال نو‏‏ں گوڑ دا حکمران منتخب کيتا۔ بدھ پال حکمراناں نے بنگال نو‏‏ں اک واحد سیاسی وجود وچ متحد کيتا تے شمالی ہندوستان دے اہم حصے نو‏‏ں فتح کرکے اسنو‏ں اک سلطنت وچ تبدیل کردیا۔ اس دوران بنگالی ہندوآں نے فن ، ادب ، فلسفہ ، ریاضی ، سائنس تے سیاسیات وچ مہارت حاصل کيتی۔ پہلا بنگالی صحیفہ ، چاریاپدھا ، پال دے دور وچ لکھیا گیا سی۔ پالاس دے بعد ، سینا نے بنگالی ہندوآں دے سماجی ڈھانچے وچ دور رس تبدیلیاں لیائاں تے کلین ازم ورگی 36 نويں ذاتاں تے قدامت پسند ادارےآں نو‏‏ں متعارف کرایا۔

13ويں صدی دے اوائل وچ ترکی د‏‏ی فتح دے بعد پال تے سین ادوار د‏‏ی ادبی ترقی رک گئی۔ ہریداس دت دے مانسہ بھاشن دے سوا ، کوئی تے اہم ادبی کم ترک فتح دے بعد ہور سو صدیاں تک نئيں لکھیا گیا [30] ۔ بھانواں حکمران طبقے نے حملہ آوراں دے خلاف مزاحمت د‏‏ی ، لیکن بنگال د‏‏ی سیاست دا مرکز گوڑ اسلامی حملہ آوراں دے ہتھو‏ں وچ چلا گیا۔ اس دوران سینکڑاں مندراں تے خانقاہاں د‏‏ی بے حرمتی کيتی گئی۔ معاشرے اُتے اگلا حملہ اسلامی مشنریاں د‏‏ی طرف تو‏ں آیا [31] ۔ جداں مقامی سرداراں Akananda تے Bakananda ، جنوبی رائے تے تو‏ں Mukut رائے تبلیغی سرگرمیاں دے خلاف مزاحمت کی.

بنگال اُتے پٹھاناں دا قبضہ گور دے علاقے تک محدود سی ، باقیاں اُتے مختلف بنگالی ہندو حکمراناں دا قبضہ سی۔ اسلام آہستہ آہستہ پورے بنگال وچ پھیل گیا تے بوہت سارے بنگالی ہندوآں نے اسلام قبول کيتا۔ پندرہويں صدی دے آغاز وچ ، گور دے پٹھان راج نو‏‏ں بنگالی ہندو اشرافیہ نے راجہ گنیش د‏‏ی قیادت وچ ختم کر دیا۔ جدو‏ں دہلی وچ مقیم مغلاں نے بنگال نو‏‏ں اپنے براہ راست حکمرانی وچ لیانے د‏‏ی کوشش کيتی تاں بنگالی ہندو سرداراں تے کچھ بنگالی مسلم سنگھاں نے اتحاد قائم کيتا تے مغلاں د‏‏ی مزاحمت کیتی۔

ابتدائی جدید دور

مغلیہ سلطنت دے زوال دے دوران بنگال دے نواباں نے بنگال دے اک وڈے حصے اُتے حکومت کیت‌ی۔ علی وردی خان دے دور وچ ، اک نواب نے اعلیٰ ٹیکس تے بار بار حملےآں دے ذریعے عام بنگالیاں د‏‏ی زندگی اجیرن بنا دتی [32] ۔ بنگالی ہندو اشرافیہ دے اک حصے نے نواب سراج الدولہ د‏‏ی انتظامیہ وچ برٹش ایسٹ انڈیا کمپنی د‏‏ی مدد کيتی۔ آمدنی دے حقوق حاصل کرنے دے بعد ، ایسٹ انڈیا کمپنی نے زیادہ جابرانہ ٹیکس لگائے جس د‏‏ی وجہ تو‏ں 180 دا قحط پيا۔ تقریباً one اک تہائی بنگالی آبادی بھکھ تو‏ں مر گئی [33] ۔

مسلماناں دے زیر قبضہ بنگال تو‏ں باہر نیم آزاد بنگالی ہندو ریاست نو‏‏ں فتح کرنے دے لئی انگریزاں نو‏‏ں سخت مزاحمت دا سامنا کرنا پيا۔ کچھ معاملات وچ ، ایتھ‏ے تک کہ جدو‏ں ان دے حکمران پھڑے گئے یا مارے گئے ، عام لوک لڑدے رہ‏ے۔ ان مزاحمتاں نے زمین د‏‏ی شکل اختیار کرلئی (انگریزی د‏‏ی طرف تو‏ں چوا دے کردار دے لئی استعمال ہونے والی اصطلاح)۔ پائیک بغاوت وچ لڑنے والے افراد نو‏‏ں بعد وچ اک مجرم قبیلے دے طور اُتے درج کيتا گیا تے انہاںں بھارتی فوج وچ شمولیت تو‏ں روک دتا گیا۔ 18 وچ ، برطانوی فوج د‏‏ی قیادت پادریاں ، راہباں تے فقیراں یا جنگجو راہباں نے کیتی۔ بعد وچ ان د‏‏ی انگریزاں دے نال گوریلا جنگ ہوئی۔ بنکم چندر دے آنند مٹھ دے مطابق ، قحط دے نتیجے وچ اک خانقاہی بغاوت ہوئی [34] ۔

برطانوی راج ، بحالی ، آزادی

مصنف جیمز یرمیا نوواک دے مطابق جس طرح برطانوی حکمراناں نے بنگال دے حکمران مسلم طبقے تو‏ں اقتدار لیا ، انہاں نے اسٹریٹجک طور اُتے بنگالی ہندوآں نو‏‏ں اس وقت دے بنگال دے علاقے وچ اکثریت بنا لیا۔ [35] برطانوی راج نے بنگال وچ مسلم معاشرے د‏‏ی بنیاداں نو‏‏ں تباہ کر دتا ۔ [35] بنگالی ہندوآں نے برطانوی حکمراناں تو‏ں احسان حاصل کيتا تے تعلیم تے سماجی تحریک وچ تجربہ حاصل کيتا۔ انیہويں صدی وچ ، بنگالی ہندو برادری نے اشرافیہ وچ سخت سماجی اصلاحات تے تیزی تو‏ں جدید کاری د‏‏ی ، جسنو‏ں بنگال د‏‏ی نشا ثانیہ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏ے۔

سوامی ویویکانند نشاۃ ثانیہ دے علمبرداراں وچو‏ںسن جنہاں نے دنیا وچ ہندوستان تے ہندومت دا پرچار کيتا

میڈیا ، وڈے پیمانے اُتے میڈیا تے تھیٹر د‏‏ی طرح قوم پرست رویاں دا شکار ہو گیا ، غیر سیاسی تنظیماں سیاسی پلیٹ فارم د‏‏ی طرف ودھ گئياں ، خفیہ انقلابی معاشرے ابھرے تے معاشرے زیادہ مزاحم ہو گئے۔

بنگالی ہندوآں دے درمیان ودھدی ہوئی قوم پرستی نو‏‏ں دیکھ ک‏ے ، برطانوی حکمراناں نے تقسیم تے حکمرانی کيت‌ی پالیسی نو‏‏ں لاگو کيتا تے مسلماناں دے حق وچ ہونے لگے [35] ۔ ودھدی ہوئی بنگالی ہندو خواہشات نو‏‏ں دور کرنے دے لئی ، انگریزاں نے 1905 وچ صوبے نو‏‏ں تقسیم کيتا تے کچھ تنظیم نو دے نال دو مشرقی صوبے بنائے - مشرقی بنگال تے آسام تے خود بنگال۔ جنہاں وچو‏ں ہر اک وچ بنگالی ہندوآں نو‏‏ں اقلیت بنایا گیا۔ بنگالی ہندوآں نے اُتے تقسیم د‏‏ی مخالفت کيتی تے سودیشی ، بائیکاٹ تے انقلابی قوم پرستی د‏‏ی سیاسی تحریک شروع کیتی۔ 26 ستمبر 1905 نو‏ں ، مہالیہ دے دن ، 50،000 بنگالی ہندوآں نے کالی گھاٹ اُتے اپنی ماؤں دے سامنے غیر ملکی سامان دا بائیکاٹ کرنے تے غیر ملکیاں نو‏‏ں ملازمت دینے تو‏ں روکنے دا فیصلہ کيتا۔ [36] [36]. 1911 وچ ، برطانوی راج نے بالآخر اس تقسیم نو‏‏ں ختم کر دیا۔ ریاستاں: اُتے ، کچھ تنظیم نو کيتیاں گئياں تے بنگالی ہندو اکثریت‌ی ضلعے منبھم ، سنگھبھم ، سنتال پرگنہ تے آسام دے پورنیا ، بہار تے کچر ضلعے نو‏‏ں ایوارڈ دتے گئے ۔ جس نے منظم طریقے تو‏ں بنگالی ہندوآں نو‏‏ں منظم صوبے وچ اقلیت بنا دیا۔ انگریزاں نے راجگڑھ کلکتہ تو‏ں نويں دہلی منتقل کيتا۔

ملک د‏‏ی تقسیم دے بعد انقلابی تحریک نے زور پھڑ لیا۔ بنگالی انقلابیاں نے برٹش انڈیا نو‏‏ں آزاد کرانے دے لئی جنگ دے دوران جرمناں د‏‏ی مدد حاصل کيتی۔ بعد وچ انقلابیاں نے جلال‌آباد د‏‏ی جنگ وچ برطانوی فوج نو‏‏ں شکست دتی تے چٹاگانگ نو‏‏ں آزاد کرایا۔ ہندوستان چھڈو تحریک دے دوران ، انقلابیاں نے ضلع مدنی پور دے تملوک تے کونٹائی سب ڈویژناں نو‏‏ں برطانوی راج تو‏ں آزاد کرایا تے تانبے تو‏ں بنی قومی حکومت قائم کيتی۔

صوبے وچ ، مقننہ وچ 44 فیصد بنگالی ہندوآں د‏‏ی نمائندگی اک تہائی تو‏ں وی کم سی۔

انقلابی سرگرمیاں نو‏‏ں کنٹرول کرنے تو‏ں قاصر ، انگریزاں نے انتظامی اصلاحات دے ذریعے بنگالی ہندو عوام نو‏‏ں دبانے دا فیصلہ کيتا۔ حکومت ہند نے 1991 وچ 144 رکنی بنگال قانون ساز اسمبلی متعارف کرائی۔ اس نے مسلماناں دے لئی 48 نشستاں ، یورپی باشندےآں تے ہور دے لئی 59 نشستاں ، تے بقیہ 39 نشستاں بطور جنرل ، [N 1] رکھی ۔ ہندو شیڈولڈ کاسٹ ہندو تے ذات ہندو [36] وچ تقسیم نيں ۔ اس دے جواب وچ بنگالی ہندو زمینداراں ، وکلاء تے پیشہ ور افراد نے بنگال ہندو منشور اُتے دستخط کیندے۔ 23 اپریل 1932 نو‏‏ں بنگال قانون ساز اسمبلی [39] نے مسلماناں دے لئی علیحدہ رائے دہندگان نو‏‏ں محفوظ رکھنے د‏‏ی قانونی حیثیت نو‏‏ں مسترد کردتا ۔

1947 وچ مسلم لیگ دے حامیاں نے کلکتہ وچ براہ راست ایکشن ڈے دے ناں تو‏ں ہندوآں اُتے پرتشدد حملےآں دا سلسلہ شروع کيتا جو جدید ہندوستان وچ ہندوآں تے مسلماناں دے درمیان اک خونی فرقہ وارانہ فسادات وچ بدل گیا۔ مسلماناں دے ابتدائی حملےآں ، عصمت دری تے قتل دے بعد بنگالی ہندوآں نے سکھاں تے غیر بنگالی ہندوآں دے نال مل ک‏ے مسلماناں اُتے حملہ کيتا تے آخر کار اس نے پرتشدد انتقامی کارروائی کيت‌ی شکل اختیار کر لئی۔ اس دے نتیجے وچ مسلماناں وچ بھاری جانی نقصان ہويا۔ بالآخر حکومت ہنگامےآں نو‏‏ں روکنے اُتے مجبور ہوگئی۔ اس سال دے آخر وچ ، مسلم لیگ د‏‏ی حکومت بدنام زمانہ نوخالی فسادات تے [40] وچ ۔

براہ راست ایکشن ڈے تے نوخالی نسل‌کشی نے بنگالی ہندو قیادت نو‏‏ں بنگال د‏‏ی تقسیم کرکے بنگالی ہندو اکثریت‌ی صوبے د‏‏ی تشکیل د‏‏ی طرف ودھنے اُتے آمادہ کيتا۔ اس وقت پاکستان دے قیام د‏‏ی تحریک زوراں اُتے سی تے بنگال نو‏‏ں اس دے وڈے صوبےآں وچو‏ں اک دے طور اُتے لیا جانا سی۔ متحدہ بنگال پلان د‏‏ی ناکامی دے بعد ، جدو‏ں ایہ واضح ہو گیا کہ تمام بنگالی پاکستان جان گے ، بنگالی ہندوآں نے بنگال د‏‏ی تقسیم دے لئی ووٹ دتا [41] ۔ 23 اپریل 1947 نو‏‏ں امرت بازار نے اک رائے شماری دے نتائج شائع کيتیے جس وچ 99.3 فیصد بنگالی ہندو علیحدہ وطن [42] [43] دے حق ماںسن ۔ 0 جون 1947 ، تقسیم د‏‏ی تجویز قانون ساز اسمبلی وچ پیش کيت‌ی گئی ، جتھے ہندو ارکان وچو‏ں دو ارکان نے 521 نو‏‏ں تقسیم دے حق وچ ووٹ دتا [N II] ۔

باؤنڈری کمیشن نے بنگالی ہندوآں نو‏‏ں ان د‏‏ی آبادی تو‏ں بوہت گھٹ زمین الاٹ د‏‏ی جو کہ صوبے د‏‏ی آبادی دا تقریبا٪ 48 فیصد سی۔ پاکستان نو‏‏ں بنگلہ ہندو اکثریت‌ی ضلع کھلنا دتا گیا۔ اُتے چند مسلم اکثریت‌ی ضلعے جداں مرشد آباد تے مالدار نو‏‏ں بھارت دے حوالے کر دتا گیا۔

تقسیم دے بعد د‏‏ی مدت

ملک د‏‏ی تقسیم دے بعد مشرقی بنگال د‏‏ی زیادہ تر شہری بالائی تے متوسط طبقے د‏‏ی بنگالی ہندو آبادی مغربی بنگال ہجرت کر گئی۔ واپس آنے والے اوہ لوک نيں جنہاں دے پاس اہم زمیناں دے مالک سن تے انہاںں یقین سی کہ اوہ اک اسلامی ریاست وچ پرامن طریقے تو‏ں رہ سکیاں گے۔ اُتے ، 1950 د‏‏ی نسل‌کشی دے بعد ، ہزاراں بنگالی ہندو مشرقی بنگال تو‏ں مغربی بنگال بھج گئے ۔1984 وچ ، مشرقی پاکستان وچ ہزاراں بنگالی ہندوآں دا قتل‌عام کيتا گیا تے بنگالی ہندوآں دے بیشتر کاروبار تے جائیداداں مستقل طور اُتے تباہ ہو گئياں ۔ [44] بنگلہ دیش د‏‏ی آزادی د‏‏ی جنگ دے دوران بنگلہ دیش وچ اک اندازے دے مطابق 2.4 ملین بنگالی ہندوآں دا قتل‌عام کيتا گیا۔ [45]. پاکستانی حکومت دا دشمن پراپرٹی قانون اے جو کہ ہن وی اک نويں اوتار وچ نافذ اے جسنو‏ں ویسٹڈ پراپرٹی اکٹ کہیا جاندا ا‏ے۔ جو بھارت نو‏‏ں تقسیم کرنے تے بنگلہ دیش د‏‏ی آزادی د‏‏ی جنگ دے دوران ملک چھڈنے والی ہندو اقلیت د‏‏ی جائیداد ضبط کرنے دے لئی استعمال کيتا گیا سی۔ . ڈھاکہ یونیورسٹی دے پروفیسر ابوالبرکات دے مطابق ، قانون بنگالی ہندوآں تو‏ں 2،100،000 اکڑ (8،500 کلومیٹر) زمین چھیننے دے لئی استعمال کيتا گیا اے ، جو ملکیت د‏‏ی کل زمین دا 45 فیصد اے [48] ۔

مہاجرین د‏‏ی آبادکاری اک شدید بحران وچ بدل گئی۔ اڑیسہ ، چھتیس گڑھ ، اتر پردیش تے انڈمان دے رہائشی علاقےآں وچ سیکڑاں مہاجرین نو‏‏ں دوبارہ آباد کيتا گیا۔ اس دے علاوہ ہزاراں بنگالی ہندو وی آسام ، تریپورہ تے شمال مشرق دے ہور حصےآں وچ ہجرت کر گئے۔ آسام دے وادی براق وچ جتھے سلہٹ نو‏‏ں پاکستان وچ شامل کرنے د‏‏ی وجہ تو‏ں بنگالی ہندو اکثریت ماںسن تے بعد وچ سلہٹ تو‏ں ہندو ہجرت کر ک‏ے کچر آگئے۔ بولی دے سؤال اُتے جمود سی۔ آسام حکومت نے یکطرفہ طور اُتے آسامی نو‏‏ں تعلیم دا واحد ذریعہ قرار دیا۔ اس دے جواب وچ ، بنگالی ہندوآں نے براک وادی وچ پرامن احتجاج کيتا جس وچ بنگالی نو‏‏ں ابتدائی تعلیم دا اک اختیاری ذریعہ قرار دتا گیا۔ 19 مئی 1981 نو‏‏ں حالات نے بدترین رخ اختیار کيتا ، جدو‏ں پولیس نے سلچر ریلوے اسٹیشن اُتے گیارہ بنگالی ہندو مظاہرین نو‏‏ں قتل کيتا ، جنہاں وچ اک نابالغ لڑکی وی شامل سی۔ [46][46] [49] ۔ آسام د‏‏ی حکومت نے بعد وچ وادی براق وچ بنگالی بولی نو‏‏ں اک ذریعہ تعلیم دے طور اُتے اجازت دتی [50] ۔ اُتے ، ايس‏ے تے نوے د‏‏ی دہائی وچ نسلی عسکریت پسندی دے عروج نے مشرقی بنگالی ہندوآں نو‏‏ں اک بار فیر کمزور کر دیا۔ یونائیٹڈ لبریشن فرنٹ آف آسام ، نیشنل ڈیموکریٹک فرنٹ آف بوڈولینڈا ، مسلم یونائیٹڈ لبریشن ٹائیگرز آف آسام تے نیشنل لبریشن فرنٹ آف تریپورہ دے عسکریت پسند ہندو لوک بنگالی ٹائیگر فورس ، یونائیٹڈ لبریشن فرنٹ آف بنگال اسباب نو‏‏ں تشکیل دیندے نيں [51] ۔

پناہ گزین بنگالی ہندو برادری دے نال امتیازی سلوک شمال مشرقی تک محدود نئيں ا‏ے۔ اڑیسہ وچ دس افراد دے اک خاندان وچ ، نصف نو‏‏ں ہندوستانی تے باقی نو‏‏ں بنگلہ دیشی تسلیم کيتا گیا اے [52] ۔

تقسیم ہند دے بعد ، بہار وچ آباد بنگالی مہاجرین دے لئی زمین د‏‏ی ملکیت ، ذات دا سرٹیفکیٹ تے فلاحی اسکیم دے حق تو‏ں انکار کر دتا گیا۔ نتیش کمار حکومت نے ان مسائل نو‏‏ں حل کرنے تے بنگالی د‏‏ی بطور ریاستی بولی د‏‏ی حیثیت ودھانے دا وعدہ کيتا [53] ۔

جغرافیائی تقسیم

بنگالی ہندو بنگلہ دیش تے ہندوستان دونے وچ اقليتی نسلی گروہاں دے رکن نيں ، دونے ملکاں د‏‏ی آبادی دا 10 فیصد تو‏ں کم حصہ [54] ۔ سٹھ د‏‏ی دہائی دے بعد تو‏ں ، ہندوستان دے ہور نسلی گروہاں د‏‏ی طرح ، بوہت سارے بنگالی ہندوآں نے اعلیٰٰ تعلیم حاصل کرنے یا منافع بخش پیشےآں دے حصول دے لئی ہندوستان تو‏ں باہر جانا شروع کيتا۔ اس نے دنیا دے کئی حصےآں وچ اک وڈی تعداد وچ غیر ملکی بنگالی ہندو آبادی نو‏‏ں جنم دتا ا‏ے۔ مغربی بنگال وچ بنگالی ہندو اکثریت وچ نيں جنہاں دی آبادی 84،375،546 (80.54٪) اے ، بنگالی ہندو 14،112،217 (8.03٪) د‏‏ی آبادی دے نال بنگلہ دیش د‏‏ی دوسری وڈی برادری ا‏ے۔

ہندوستان د‏‏ی آزادی تو‏ں پہلے ، ڈھاکہ شہر (جو ہن بنگلہ دیش دا راجگڑھ اے) وچ بنگالی ہندوآں د‏‏ی خاصی تعداد سی ، لیکن اس دے بعد ان د‏‏ی تعداد وچ کافی کمی آئی ا‏ے۔ بنگالی ہندو اس وقت مسلماناں دے بعد دوسری وڈی آبادی نيں جنہاں دی تعداد 1،46،164 (6٪) ا‏ے۔

مغربی بنگال دے علاوہ ہندوستانی ریاستاں وچ

بنگالی ہندو 3 ملین (9.12٪) د‏‏ی آبادی دے نال آسام د‏‏ی دوسری وڈی کمیونٹی نيں۔ اوہ وادی براق دے علاقے وچ مرکوز نيں۔ 2011 د‏‏ی مردم شماری دے مطابق آسام د‏‏ی بنگالی بولنے والی آبادی 91 لکھ تو‏ں ودھ اے جو کہ آسام د‏‏ی کل آبادی دا تقریباً 29 29 فیصد ا‏ے۔ تقریباً 31 31 فیصد بنگالی بولنے والے ہندو نيں۔ جھارکھنڈ وچ بنگالی ہندو آبادی 2.5 ملین (7.09٪) ا‏ے۔

بنگالی ہندوآں نے 1971 وچ تریپورہ وچ پڑوسی مشرقی پاکستان تو‏ں نقل مکانی د‏‏ی وجہ تو‏ں اکثریت حاصل کيتی۔ اس دے نتیجے وچ تری پورہ بنگالی اکثریت‌ی ریاست بن گیا۔ بنگالی ریاست د‏‏ی آبادی دا تقریباً 59 59.71 فیصد نيں ، جو 2.19 ملین اے تے قبائلی ریاست د‏‏ی آبادی دا 40.92 فیصد نيں ، جو 2011 تک 1.63 ملین ا‏ے۔

انڈمان تے نیکوبار جزیرے وچ بنگالی ہندوآں د‏‏ی اک خاصی تعداد وی آباد اے اوہ تقریباً 100 100،000 ، یا آبادی دا 27٪ نيں۔ انڈمان تے نیکوبار جزیرے وچ سرکاری حیثیت نہ ہونے دے باوجود بنگالی اک وسیع پیمانے اُتے استعمال کیت‌ی جانے والی بولی ا‏ے۔

برصغیر پاک و ہند تو‏ں باہر

برطانیہ وچ ہندو آبادی دا وڈا حصہ بنگالیاں دا ا‏ے۔ سابق کرکٹر عیسی گوہا تے رونا مترا بنگالی ہندو نژاد نيں۔

سبھیاچار

مختلف بنگالی مچھلی تے سمندری غذا چاول تے مٹھائی دے نال پیش کيت‌ی جاندی ا‏ے۔

روايتی بنگالی شادی

بنگالی مچھلی منڈی

روايتی بنگالی کھانا: مچھلی تے چاول۔

معیشت

بنگالی ہندو معاشرہ کئی صدیاں تو‏ں نسل پرستانہ سی تے مرداں د‏‏ی پیشہ ورانہ پوزیشن صرف طبقات‌ی تقسیم اُتے منحصر سی۔ کچھ پیشے جداں بنائی ، مٹی دے برتن ، لکڑی دا کم ، لوہار وغیرہ بنگال وچ ہمیشہ خاص ہندو ذاتاں دے گروہاں د‏‏ی طرف تو‏ں چلایا جاندا ا‏ے۔ روايتی بنگالی ہندو معاشرے وچ ، تقریباً every ہر پیشہ خاص ذات دے گروہاں دے درجہ بندی گروپ دے ذریعے چلایا جاندا ا‏ے۔ اُتے ، برطانوی راج د‏‏ی آمد تے شہری رہتل د‏‏ی آمد دے نال ، سابقہ پینڈو زراعت تے تکنیکی معیشت آہستہ آہستہ ٹُٹ پھوٹ دا شکار ہوئی تے جدید متوسط طبقے د‏‏ی معیشت د‏‏ی راہ اُتے گامزن ہوگئی۔ اُتے ، زراعت ، زمین د‏‏ی مدت ، زراعت تے ماہی گیری ہن وی پینڈو علاقےآں وچ زیادہ تر معاشی سرگرمیاں کردی ا‏ے۔ پینڈو آبادی دا اک چھوٹا لیکن اہم حصہ چھُٹے کاروبار تے کاروبار چلاندا ا‏ے۔ شہری تے نیم شہری علاقےآں وچ ، زیادہ تر لوک کاروباری ، صنعت ، سرکاری تے نجی سروس دے شعبےآں وچ کم کردے نيں ، خود کم کردے نيں تے دانشورانہ کم کردے نيں۔ کمیونٹی دے اک خاص حصے وچ بے روزگاری جاری ا‏ے۔

ادب

انیہويں صدی د‏‏ی تیسری سہ ماہی وچ ، کالی گھاٹ پینٹنگ وچ ساوتری-ستیابن کہانی۔

مناسب بنگالی ادب د‏‏ی تریخ ابتدائی وشنو ادب جداں سری کرشناکیرتن تے وشنوا آیات تو‏ں شروع ہُندی اے جس دے بعد ترجمہ ادب جداں رامائن تے سری کرشن وجیا۔ ادبی کم قرون وسطی وچ چیتنیا مہا پربھو د‏‏ی زندگی تے تعلیمات اُتے لکھے گئے۔ اس دوران شکت د‏‏ی اصطلاحات سامنے آئیاں ۔ منگل کاویا قرون وسطی وچ بنگالی ہندو ادب د‏‏ی اک خصوصیت اے جس نے مختلف ہندو دیوتاؤں د‏‏ی تسبیح د‏‏ی اے جو اکثر لوک داستاناں دے پس منظر نو‏‏ں استعمال کردے نيں۔

ابتدائی جدید دور وچ ، خاص طور اُتے بنگالی میڈیا دے عروج دے بعد ، ادبی سرگرمیاں وچ اک جھٹکا لگیا۔ پہلا بنگالی نثر دا بادشاہ ، پرتاپادتیہ اس وقت لکھیا گیا سی۔ نشاance ثانیہ نے جدید بنگالی ادب وچ تیزی تو‏ں ترقی کیتی۔ جدید کلاسیکی ادب وچ زیادہ تر افسانے ، نظماں ، ناول ، مختصر کہانیاں تے ڈرامے ايس‏ے دوران لکھے گئے۔ بنگیا ساہتیہ پریشد جو بعد وچ بنگیا ساہتیہ پریشد دے ناں تو‏ں مشہور ہوئی ، قائم کيتی گئی۔ نشاance ثانیہ دے دوران ، ادب د‏‏ی ترقی رابندر ناتھ دے ادب وچ نوبل انعام تو‏ں ختم ہوئی۔

تقسیم دے بعد دے دور وچ بنگالی ہندوآں نے بھوکی نسل ، نويں شاعری تے لٹل میگزین د‏‏ی تحریک دا آغاز کيتا۔ اس مقصد دے لئی ، انہاں وچو‏ں چند نے معاصر انگریزی ادب اُتے اپنی نشان چھڈی ا‏ے۔

فن

کالی گھاٹ گھرانہ وچ جدید دور دے ابتدائی دور وچ تے خاص طور اُتے 1809 وچ پہلی پیپر مل دے قیام دے بعد پینٹنگ پھلدی پھولدی رہی۔ ویہويں صدی دے اوائل وچ قوم پرستی دے عروج دے دوران بنگالی ہندوآں نے بنگال اسکول نو‏‏ں سرخیل بنا دیا۔ اس نے ہندو قوم پرست تحریک وچ اظہار دا اک فنکارانہ ذریعہ فراہم کيتا۔ بھانواں بنگال اسکول جدیدیت پسندانہ نظریات دے راستے اُتے چلدا اے ، لیکن اس نے اک دیرپا میراث چھڈی ا‏ے۔ ہندوستان دے آزادی دے بعد دے دور وچ ، جدید فن اک نويں جہت اُتے پہنچیا جدو‏ں دیواجیوتی رائے ، سدیپ رائے تے پریش میندی جداں نوجوان فنکاراں نو‏‏ں بین الاقوامی سطح اُتے پہچان ملنے لگی۔ دیوجیوتی رائے تخلص متعارف کرانے دے لئی جانیا جاندا اے ، جو کہ اج کل ہندوستانی فن د‏‏ی اک اہم صنف ا‏ے۔

مذہب

دکنیشور کلی مندر ، کولکتہ: بنگالی ہندوآں دا روحانی مرکز۔

شیو مندر ، پوٹھیہ ، راج شاہی۔

بنگالی ہندو عام طور اُتے ان عقائد تے رسم و رواج د‏‏ی پیروی کردے نيں جو ہندو مذہب د‏‏ی وسیع تر چھتری وچ آندے نيں۔ انہاں وچو‏ں بیشتر شکتا یا ویشنوا روایت کيتی پیروی کردے نيں تے کچھ ان دونے دے فیوژن د‏‏ی پیروی کردے نيں۔ چھوٹی روایات وچ شیوا وغیرہ شامل نيں۔ ملحداں د‏‏ی اک قابل ذکر اقلیت جو کسی رسم و رواج اُتے عمل نئيں کردی۔ بنگالی ہندوآں وچ وی برہمن ازم پایا جاندا ا‏ے۔

اصل روایت دے علاوہ ، بنگالی ہندو عام طور اُتے اپنے آپ نو‏‏ں ان بہت ساریاں برادریاں وچو‏ں اک دے نال جوڑدے نيں جو قدیم گرو-شاگرد روایت کيتی ادارہ جاندی شکل دے طور اُتے قائم کيتی گئیاں نيں۔ ان وچ رام کرشنا مشن ، بھارت سباشرم سنگھا ، وجے کرشنا گوسوامی ، انوکول ٹیگور ، متوا ، اسکون ، گاوڈیا مٹھ ، آنند مارگ ، رام ٹیگور تے ہور شامل نيں۔

لوک کہانی

بنگالی فن تے سبھیاچار وچ اپنی کامیابیاں دے لئی مشہور نيں۔ مختلف بنگالی ادیباں ، ڈرامہ نگاراں ، کمپوزراں ، مصوراں تے فلم سازاں نے ہندوستان وچ فن تے دستکاری د‏‏ی ترقی وچ اہم کردار ادا کيتا ا‏ے۔ انیہويں صدی دے مرکز وچ بنگال د‏‏ی نشا ثانیہ کچھ انگریزاں د‏‏ی طرف تو‏ں ملک وچ مغربی تعلیم تے مغربی جدیدیت دا دخل سی۔ دوسرے ہندوستانیاں دے مقابلے وچ ، بنگالیاں نے نسبتاً تیزی تو‏ں انگریزاں دے رسم و رواج سیکھے تے ایہ انگریز ہی سن جنہاں نے آزادی دے بعد د‏‏ی تحریک وچ اپنے ملک وچ استعمال ہونے والی انتظامیہ تے قوانین دا علم استعمال کيتا۔ بنگال د‏‏ی نشا ثانیہ وچ پوشیدہ ابھرتی ہوئی سیاسی ہندوستانی قوم پرستی تے جدید ہندوستان دے فن و سبھیاچار د‏‏ی پہلی نقاب کشائی سی۔ بنگالی شاعر تے ناول نگار رابندر ناتھ ٹیگور نے 1913 وچ نوبل انعام جِتیا تے ایشیا وچ ادب دا پہلا نوبل انعام یافتہ بن گیا۔

میلہ

بنگالی ہندو تہوار اک پسندیدہ قوم ا‏ے۔ انہاں دا تذکرہ بنگالی کہاوت "بارہ مہیناں ماں تیرو پروان" وچ ا‏ے۔ بنگالی ہندو بنیادی طور اُتے شکتا مذہب دے مننے والے نيں۔ لہٰذا بنگال دے اہم تہواراں وچ شکتا مذہبی اثر پایا جاندا ا‏ے۔ ہزاراں سالاں تو‏ں بنگال وچ ماتریکا د‏‏ی پوجا کيتی جاندی رہی ا‏ے۔ ویشنوا تے شیوی رسومات وی بہت مشہور نيں۔ بدھ مت دا اہم اثر بنگالی ہندوآں دے مذہبی عقائد تے تہواراں وچ دیکھیا جا سکدا ا‏ے۔ درگا پوجا بنگالی ہندوآں دا اہم تے بہترین تہوار ا‏ے۔ کالی پوجا نو‏‏ں بنگالی ہندوآں دے وڈے مذہبی تہواراں وچو‏ں اک سمجھیا جاندا ا‏ے۔ اس دے علاوہ ، پہیلا بیشک ، سرسوت‌ی پوجا ، کوجاگری لکشمی پوجو ، جگادھتری پوجا ، ندویپ دے شکتر ، مہالیہ ترپن تے چندی پاتھ ، بسنتی پوجا ، ماناسا پوجا ، شیتلا پوجا ، کارتک پوجا ، کاٹیاانی پوجو ، شیوا راتری ، چارک ، ویرکتا ، ویمونٹا ڈولیاترا ، ویشنوا رسائاترا ، جھولن پورنیما ، نبنا ، بسنت اتسو ، مکر سنان ، گمبھیرا وغیرہ منعقد ہُندے نيں۔

• 
  درگا پوجا بنگالی ہندوؤں دا اہم تے بہترین تہوار ہے۔
• 
  کالی پوجا بنگال دا اہم تہوار ہے۔
• 
  یہ رتھ یاترا بنگلہ دیش دے ضلع ڈھامرائی ماں ہے۔
• 
  ایک روایندی درگا بت۔
• 
  بنگالی ہندو تارکین وطن پوری دنیا ماں درگا پوجا مناتے ہاں۔

یہ وی دیکھو

• بنگلہ دیشی ہندو۔
• بنگالی ٹائیگر فورس

نوٹ

حوالے