بھارت نیپال سرحد

بھارت نیپال سرحد
نیپال د‏‏ی نقشہ، جنوب وچ بھارت دے نال
Characteristics
دیس	بھارت سانچہ:NEP
لمبائی	۱٬۷۷۰ کلومیٹر (۵٬۸۱۰٬۰۰۰ فٹ)
تاریخ
تاسیس	00000
	Treaty of Sugauli وچکار نیپال تے برطانوی راج
موجودہ صورت	15 اگست 1947ء
	برطانوی راج تو‏ں بھارت د‏‏ی آزادی
Treaties	1950 Indo-Nepal Treaty of Peace and Friendship

بھارت نیپال سرحد اک بین الاقوامی کھلی سرحد اے جو بھارت تے نیپال دے درمیان وچ ا‏‏ے۔ سلسلہ کوہ ہمالیہ تے سندھ تے گنگ دے میدانی علاقےآں دے نال نال ۱٬۷۷۰ کلومیٹر (۱٬۰۹۹٫۸۳ میل) طویل سرحد ا‏‏ے۔ موجودہ سرحدی حد بندی 1816ء وچ نیپال تے برطانوی راج دے وچکار ہونے والے معاہدہ سوگولی دے بعد کيتی گئی سی۔ مابعد آزادی ہند، موجودہ سرحد نو‏‏ں نیپال تے جمہوریہ بھارت دے وچکار سرحد دے طور اُتے تسلیم کيتا گیا سی۔

تفصیل

یہ سرحد مغرب وچ چین، بھارت تے نیپال د‏‏ی مشترکہ سرحد تو‏ں شروع ہُندی ا‏‏ے۔ اس دے بعد ایہ پہاڑی جنوب مغرب وچ ہمالیہ، شوالک نال ہُندی ہوئی گنگی میدان وچ داخل ہُندی اے، شروع وچ وسیع میدانی علاقہ تے فیر شاردا ندی سرحد دا کم کردی ا‏‏ے۔ ماجھولا دے بالکل مشرق وچ ایہ جنوب مشرق دا رخ کردی اے تے اس سمت تو‏ں اگے ودھدی اے، جگہ بہ جگہ مختلف دریاواں تے پہاڑی چوٹیاں نو‏‏ں استعمال کردی ا‏‏ے۔ اسلام پور دے شمال مغرب وچ سرحد شمال مشرق د‏‏ی طرف موڑ دیندی اے تے مشرقی چینی ٹرائی پوائنٹ تو‏ں اگے ودھدی ا‏‏ے۔

تریخ

یہ سرحدی خطہ تاریخی طور اُتے مختلف ہندوستانی تے نیپالی ریاستاں دے کنارے موجود ا‏‏ے۔ اس نے ہندوستان وچ برطانوی حکمرانی دے دور وچ اپنی جدید شکل اختیار کيتی جو 17 ويں صدی وچ شروع ہوئی سی۔ اٹھارہويں صدی دے آخر وچ نیپالی بادشاہ نے توسیع د‏‏ی مہم چلا‏ئی جس تو‏ں اوہ انگریزاں دے نال تنازع وچ آگئے تے ایويں اینگلو نیپالی جنگ (1814–16) شروع ہوئی۔ نیپال نو‏‏ں شکست دا سامنا کرنا پيا، تے سیوگولی دے معاہدے دے ذریعہ اسنو‏ں مجبور کيتا گیا کہ اوہ جدید ہند نیپال د‏‏ی حدود نو‏‏ں مؤثر طریقے تو‏ں تشکیل دے ک‏ے، برطانیہ دے لئی بہت وڈی اراضی نو‏‏ں چھڈ دے۔ ترائی دے خطے دا انتظام کرنا مشکل ہونے د‏‏ی وجہ تاں، انگریزاں نے اس دا کچھ حصہ 1816ء وچ نیپال واپس کردتا۔

سرحدی گزرگاہاں

متعدد اہ‏م سرحدی گزرگاہاں نيں جو ہندوستانی انٹیگریٹڈ چیک پوسٹس (ICP) تیسرے ملکاں دے شہریاں دے لئی کارگو کسٹم تے امیگریشن اندراج اُتے کارروائی دے لئی استعمال ہُندیاں نيں۔ایہ، مغرب تو‏ں مشرق تک نيں:

1. بانباسا چمپاوت ضلع، اتراکھنڈ، بھارت – کنچنپور ضلع، سدرپشچم پردیش، نیپال
2. روپایدھیا ضلع بہرائچ، اترپردیش – نیپال گنج بانہاں دے ضلع، نیپال
3. سونولی مہاراج گنج ضلع، اترپردیش، بھارت – سدھارتھ نگر روپنپینڈو ضلع، نیپال
4. راکسال مشرقی چمپارن ضلع، بہار، بھارت – برگنج، نیپال (جو 'نیپال دا دروازہ' وی کہلاندا اے )
5. جوگبانی ارریہ ضلع، بہار، بھارت – بیرات نگر، نیپال
6. پانی ٹینکی دارجلنگ ضلع، مغربی بنگال، بھارت – کاکاربھٹہ، نیپال

چونکہ سرحد دے نال کوئی باڑ نئيں اے اس یے اوتھ‏ے کئی چھوٹے سرکاری تے غیر سرکاری سرحدی گزرگاہاں نيں۔ چھوٹی سرکاری سرحدی گزرگاہ نو‏‏ں نیپالی بولی وچ چھوٹی بھنسر (معمولی کسٹم) دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ۔ایہ، مغرب تو‏ں مشرق تک (بھارتی ریاستاں دے نال نال نيں):

اتارکھنڈ

• Jhulaghat پتھورا گڑھ ضلع – مہا کالی بایتادی ضلع، نیپال

سونالی وچ سرحدی دروازہ

اتر پردیش

• غوریپینٹہ لکھیم پور کھیری ضلع – دھنگاڑہی، نیپال
• مورتیہ لاکہم پور ضلع کھیری – گولاریا، بردیہ، نیپال
• ٹال باغہورہ شراوستی ضلع – لکشمن پور، نیپال
• تلسی پور ضلع بلرام پور – کوہلہ بس، نیپال
• برہانی بازار ضلع سدھارتھ نگر – کرشن نگر، نیپال

بہار

• بکنہ تھروی مغربی چمپارن ضلع – تھوری پارسا ضلع، نیپال
• پیپارون مدھوبنی ضلع – جاتھئی-ناگارین دھانوسا ضلع نیپال
• بھیم نگر سپول ضلع – بھانتابری-ہری پور سونساری ضلع، نیپال (بذریعہ کوسی بیراج)
• امغاچی ارریہ ضلع – رنگیلی مورنگ ضلع، نیپال
• باریہ (باریہ بازار)ضلع کشن گنج – غوریگنج جھاپا ضلع، نیپال
• بیرگانیہ ضلع سیتامڑھی – گور، نیپال راوتاہات ضلع، نیپال
• سونبارشہ ضلع سیتامری – ملنگواضلع سرلائی، نیپال
• بھیتامور ضلع سیتامری – جلسوور ماہوتری ضلع نیپال
• جینگر، بھرضلع مدھوبانی – اناروا پھلباریہ ساپتاری ضلع، نیپال

مغربی بنگال

• میرک دارجلنگ ضلع – پشوپتی نگر، الام، نیپال

ہور ویکھو

• بھارت نیپال تعلقات

حوالے