تبت لداخ مغل جنگ
لداخ تبت مغل جنگ | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
محارب | |||||
کوشوت خانیت • غاندین ذونگار خانیت |
تبت لداخ مغل جنگ 1679 تا 1984 لڑی گئی جس وچ غیلوک تے لداخ نے حصہ لیا تے مغلیہ سطنت نے لداخ دا نال دتا۔ 17 واں صدی وچ لداخ تے تبت جنگ وچ بھوٹان نے لداخ دا نال دتا۔ تبت نے بھوٹان دے نال اس دے تعلقات خراب کرنے دے جرم وچ لداخ نوں سبق سکھانے دی ٹھان لی۔ 1679ء وچ دلائی لاما پنجم نے تشیل ہونپو آشرم دے لاما کوشوت نوں لداخ اُتے مغل تبت حملہ دا کمانڈر بنایا۔و1و غالدان چیوانگ نے باش ہار دے راجا کھیری سنگھ توں صلح کر کے اپنی پوزیشن مستحکم کرلئی-[۱] پہلے ہی حملہ وچ لداخ نوں ہزیمت دا سامنا کرنا پيا۔ اگلے سال فیر اس نے لداخ نوں شکست دتی۔ 1965ء وچ لداخ مغلیہ سلطنت دے حلقہ اثر وچ لے لیا گیا۔ کشمیری مورخین دا کہنا اے کہ اس دے بعد لداخ دے بادشاہ نوں مسلمان بنا لیا گیا لیکن لداخی وثائق توں کوئی صریح حوالہ نئيں ملدا اے۔ البتہ بادشاہ نے مدد دے بدلے مغل نوں عزت دینے دا وعدہ کيتا تے دونے دی اس اُتے باہمی رضامندی ہوئی۔ [۲][۳] دلائی لاما پنجم نے تبت اُتے حکومت کر دے لئی خوب جدوجہد کيتی۔ تے دہشت گردی دا دراز سلسلہ اس نے چلیایا۔ خوب قتل و غارت گری دا مظاہرہ کيتا۔[۴] 1684ء وچ سلطنت زونگار دے غالدان بوغشوغتو خان دی مدد توں فیر تبت اُتے حملہ کيتا۔ تبت نوں فتح ملی۔ اس دے بعد لداخ توں اک معاہدہ کيتا گیا تے دسمبر 1684ٗ نوں لہاسا اسنوں واپس مل گیا۔ یہ معاہدہ گرچہ دونے دی باہمی رضامندی اُتے ہويا سی مگر اس توں لداخ دی آزادی بری طرح متاثر ہوئی سی۔ لاہری دے مقام اُتے لداخ تے تبت توں درمیان وچ اک سرحد بنادتی گئی ۔ دونے ملکاں دے وچکار تجارت نے اک نويں راہ لی تے از سر نو تجارت دا آغاز کيتا گیا۔[۱]
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےRahul, Ram pg 51
لئی۔ - ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Johan Elverskog (6 جون 2011). Buddhism and Islam on the Silk Road. University of Pennsylvania Press, 222–. ISBN 0-8122-0531-6.