ترک تریخ دی ٹائم لائن
ترکی دی تریخ ملاحظہ کرو۔ سلطنتِ روم ، سلطنت عثمانیہ تے جمہوریہ ترکی نوں وی دیکھو ۔ سانچہ:History of Turkey
گیارہويں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | واقعہ |
|---|---|---|
| 1071 | تاریخی ارمینیہ مشرقی اناطولیہ دے نیڑے ، موش دے نیڑے ، مالز گیرٹ وچ عظیم سلجوق سلطنت دے الپ ارسلان نے بازنطینی سلطنت دے رومانوس IV ڈائیجینس نوں شکست دتی۔ | |
| 1077 | روم دے سلیمان اول نوں سلجوق وچ اک گورنر دے طور اُتے مقرر کیتا گیا اے۔ فیر اوہ ترکی دی طرف ودھے۔ لیکن اوہ آزادانہ طور اُتے کم کردا اے تے اک ریاست دا قیام پاندا اے۔ راجگڑھ ازنک (نائس) ، برسا صوبہ ، شمال مغربی اناطولیہ۔ | |
| 1081 | زاچاش ، اک آزاد ترکی سمندری کپتان قائم کيتی ازمیر وچ اک حکومت قائم کيتی تے سلجوقی سلاطین نوں ایجیئن سمندر رسائی دتی . | |
| 1084 | انطاکیا (اینٹیوچ) ، جنوبی اناطولیہ دی فتح۔ | |
| 1086 | روم دے سلیمان اول نے شام نوں اپنے دائرے وچ شامل کرنے دی کوشش کيتی۔ لیکن اس نے عینو سیلیم دی لڑائی وچ اپنے کزن تیتوش دے ہتھوں شکست دے بعد خودکشی . | |
| 1092 | قلیچ ارسلان اول (1092–1107) | |
| 1096 | قلیچ ارسلان اول نے شمال مغربی اناطولیہ وچ جیریگرڈن تے سییوٹُٹ دونے لڑائیاں وچ والٹر سنز ایویئر تے پیٹر ہرمیٹ آف پیپلز صلیبی جنگ نوں شکست دتی۔ | |
| 1097 | تارنٹو دے بوہیمنڈ ، بوئلن دے گوڈفری تے پہلی صلیبی جنگ دے لی پائے دے اڈہیمار نے دوریلیئم (جدید نزدیک اسکی شہر ، وسطی اناطولیہ) دی لڑائی وچ قلیچ ارسلان اول نوں شکست دتی۔ راجگڑھ ازنک صلیبی جنگاں توں ہار گئی۔ کچھ سال بعد کونیا ، نواں راجگڑھ بن گیا۔ | |
| 1100 | اک آزاد بے، دانشمند غازی نے میلتین (ملٹیہ) دی لڑائی وچ انٹیوک دے بوہیمنڈ اول نوں شکست دتی |
12 واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 1101 | قلیچ ارسلان اول نے مرسیوان جنگ ( نیڑے مرزیفون ، اماسیا صوبے ، وسطی اناطولیہ. ) وچ پہلی صلیبی جنگ کيتی دوسری لہر دے بلائس دے اسٹیفن تے ہیم دے ورمنڈوائس نوں شکست دتی۔ | |
| 1107 | قلیچ ارسلان نے موصل ، عراق نوں فتح کیتا، لیکن لڑائی وچ شکست کھا گیا. | |
| 1110 | شاہنشاہ (1107–1116) (جسنوں ملکشاہ وی کہیا جاندا اے ، عظیم سلجوق سلطنت دے سلطان ملک شاہ اول دے نال ايسے ناں دے نال الجھن وچ نہ پڑنا) صلیبی جنگاں توں مسلسل جدوجہد ریاست نوں کمزور کردیندی اے۔ | |
| 1116 | میسوت اول (1116–1156) اپنے دور حکومت دے ابتدائی برساں دے دوران ، اناطولیہ وچ ترکی دی اک حریف ریاست ڈنمارکی حکومت دا غلبہ قبول کرنا پيا۔ | |
| 1142 | دانشمندی بیلک دا محمد فوت ہوگیا تے سلطنتِ روم دوسری مرتبہ اناطولیہ دی نمایاں طاقت بن گیا۔ | |
| 1147 | میسوت اول نے ڈوریلیئم (جدید ایسکیہر دے نیڑے) دی دوسری جنگ وچ دوسری صلیبی جنگ دے مقدس رومی شہنشاہ کونراڈ III نوں شکست دتی | |
| مسعود نے فرانسیسی بادشاہ لوئس ہفتم نوں دوسری صلیبی جنگ وچ لودیکیہ (جدید دنزلی ، مغربی اناطولیہ) شکست دتی. | ||
| 1156 | قلیچ ارسلان دوم (1156–1192) | |
| 1176 | قلیچ ارسلان نے بائزنٹائن سلطنت دے مینوئل I کومنینوس نوں مائریوفیلون دی لڑائی وچ شکست دتی (غالبا چیرویل دے نیڑے ، صوبہ ڈینیزلی ، مغربی اناطولیہ)۔ | |
| 1178 | قلیچ ارسلان دوم نے ڈنمارکی دائرے نوں جوڑ لیا۔ ( سیواس ، تے آس پاس دا علاقہ ، مرکزی اناطولیہ۔ ) | |
| 1186 | قلیچ ارسلان دوم نے ملک نوں 11 صوبےآں وچ تقسیم کیتا ، ہر اک اپنے بیٹے اُتے حکومت کردا اے | |
| 1190 | تیسری صلیبی جنگ دے مقدس رومن شہنشاہ فریڈرک اول باربوروسا نے مغربی اناطولیہ نوں عبور کیتا۔ اگرچہ ترکی دی اصل فوج تنازعات توں گریز کردی اے ، لیکن متعدد بے قاعدہ فوجاں لڑنے دی کوشش کردیاں نيں ، لیکن انھاں پسپا کردتا جاندا اے۔ راجگڑھ کونیا اُتے عارضی جرمن قبضہ۔ | |
| 1190 | تیسری صلیبی جنگ دے فریڈرک باربروسا دا جنوبی اناطولیہ دے صوبہ مرسین سیلفیک دے نیڑے انتقال ہوگیا۔ | |
| 1192 | کیخسرو اول (1192–1196) | |
| 1194 | عظیم سلجوق سلطنت دے خاتمے دے بعد ، سلطانِ روم سلجوقاں دی واحد زندہ شاخ بن گیا۔ | |
| 1196 | سلجوق رومی سلطنت دا سلیمان دوم (1196–1204) |
13 واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 1202 | سلیمان دوم نے سلتوکی دائرے ( ایرزورم ، تے ارد گرد دا علاقہ ، مشرقی اناطولیہ) نوں ضم کیتا | |
| جارجیائی فوج نے میکنجرڈ دی لڑائی وچ سلیمان دوم نوں شکست دتی | ||
| 1204 | قلیچ ارسلان سوم (1204–1205) | |
| 1205 | کیہسریو اول (1205–1211) (دوسری بار) | |
| 1207 | انتالیا دی فتح ، بحیرہ روم تک رسائی | |
| 1211 | کیکاوس اول (1211–1220) | |
| 1214 | سائنپ ، بحیرہ اسود دے ساحل دی فتح | |
| 1220 | علاؤدین کیکباد اول (1220–1237) | |
| 1221 | الانیا ، صوبہ انطالیہ ، بحیرہ روم دے ساحل اُتے فتح | |
| 1223 | الیانیا وچ اسلحہ خانے دی تعمیر ، علاء الدین کیکوبت دی سمندری تجارت وچ دلچسپی دی علامت | |
| 1224 | علاء الدین کیکوبت نے آرٹقید دائرے دے اک حصے نوں جوڑ لیا ( ہارپٹ تے اس دے آس پاس دا علاقہ ، ) | |
| 1227 | کریمیا وچ سدوک اُتے قبضہ کر ليا جاندا اے . ایہ سلجوق دی سب توں قابل ذکر بیرون ملک مہم اے۔ | |
| 1228 | منگولاں دی ایران وچ فتوحات توں اناطولیہ نوں پناہ گزیناں دی اک بہاؤ دا سامنا کرنا پيا جنہاں وچوں اک مولانا رومی سن | |
| علاؤدین کیکوبت اول نے، مینگوسیک دائرے (ایرزنکن تے آس پاس دا علاقہ) ، مشرقی اناطولیہ توں ملحق کیتا۔ | ||
| 1230 | علاؤدین کیکوبت نے ایرزینکن دے نیڑے ، یثیسمین دی لڑائی وچ ، ہرزیمہ سلطنت دے سیلالدین ہرزیمہ نوں شکست دتی۔ | |
| 1237 | کیہسریو دوم (1237–1246) | |
| 1238 | صدیطین کیپیک نے ناتجربہ کار سلطان دا جادوگر سی جس نے سیلجوک گھر دے کچھ ممبراں نوں پھانسی دے دتی سی تے سلطان دا ڈی فیکٹو حکمران بن گیا سی۔ | |
| 1239 | بابا اشک دا بغاوت۔ حال ہی وچ اناطولیہ پہنچنے والے ترکمان (اوگوز) تے ہرزیم مہاجرین دی بغاوت۔ بغاوت دبا دتا جاندا اے۔ لیکن سلطانی اقتدار کھو دیندا اے۔ | |
| 1240 | جنوب مشرقی اناطولیہ وچ دیار باقر دی فتح۔ | |
| 1243 | مشرقی اناطولیہ کیسیڈیس دی لڑائی وچ منگولاں دے باجو نے کیہسریو دوم نوں شکست دتی۔ ہن توں ، سلطانی ایلخانی دا اک باجگزار اے۔ | |
| 1246 | کیکاوس II (1246–1262) اپنے دو بھائیاں دے نال مل کے حکومت کردا اے۔ لیکن اصل حکمران کافی پرویز اے جس نے سلطان مرحوم دی بیوہ گرکا ہاتون نال شادی کرلئی اے۔ | |
| 1256 | وسطی اناطولیہ دے صوبہ ، اکسارائے صوبہ سلطان دی لڑائی وچ منگولاں نے سیلجوک ترکاں نوں شکست دتی۔ | |
| 1258 | منگولاں نے ملک نوں تقسیم کیتا۔ ڈبل سلطانی | |
| 1262 | قلیچ ارسلان چہارم 1260–1266 | |
| 1266 | کیہسریو III 1266–1284 | |
| 1277 | نیم آزاد خودمختار ، کرمانولو اوہ مہت بی ، اپنے آپ نوں انیمولیا دے اک حصے اُتے حملہ کرنے والے مملوک سلطان ببرس توں اتحاد کردا اے۔ | |
| کرمانولو او Mehحمید بی نے کونیا نوں فتح کیتا تے اپنے کٹھ پتلی جمری اُتے تخت نشین کیتا۔ لیکن ایلخانیڈ مداخلت کردے ہوئے کیچراسیو دے اقتدار نوں دوبارہ قائم کردے نيں۔ (کونیا وچ اپنے مختصر قیام دے دوران محمود بی نے ترکی نوں اپنے دائرے وچ سرکاری بولی قرار دتا اے )۔ | ||
| 1284 | میسوت دوم 1284–1297 | |
| 1289 | سیلجوک الخانیڈ اتحاد نے گرمیانائڈ دے قبیلے نوں شکست دتی | |
| 1297 | علاء الدین کیکوبت III 1297–1302 | |
| 1299 | سلطنت عثمانیہ دے بانی عثمان اول نے عثمانی تریخ دا آغاز کیتا۔ (عثمانی تریخ دے ماہر ہلیل انالکیک دے مطابق ، عثمانی سلطنت دی بنیاد 1302 وچ نئيں بلکہ 1299 وچ رکھی گئی سی۔ ) [۱] |
14 واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 1302 | میسوت دوم 1302–1307 (آخری سلطان رم) | |
| 1371 | 27 ستمبر | ماریسا دی لڑائی ۔ مقدونیہ دا بیشتر حصہ فتح ہوگیا اے۔ |
| 1389 | 15 جون | کوسوو دی لڑائی سربیا دا بیشتر حصہ فتح ہوگیا۔ |
| 1396 | 25 ستمبر | نیکوپولیس دی لڑائی بلغاریہ فتح ہويا۔ |
15 واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 1444 | 10 نومبر | ورنا دی لڑائی ۔ عثمانی فتح ، صلیبی جنگ دا اختتام۔ |
| 1453 | مہد دوم (فاتح) نے قسطنطنیہ اُتے قبضہ کرلیا ، عیسائی شہنشاہ کانسٹیٹائن الیون لڑائی وچ مر گیا تے بازنطینی سلطنت عثمانی سلطنت نوں بطور مہد دوم مل گئی ۔ | |
| 1460 | مہد دوم نے موریا نوں فتح کیتا۔ | |
| 1461 | مہد دوم نے ٹربزن نوں فتح کرلیا اس طرح ٹری بزنڈ دی سلطنت دا خاتمہ ہويا ۔ | |
| 1462 | مہد دوم نے اپنے محل ، ٹوپکاپی پیلس ( ٹاپکاپی سرائے ) دی تعمیر شروع کردتی۔ | |
| 1463 | بوسنیا فتح ہويا۔ | |
| 1473 | اوٹلوکبیلی دی جنگ ؛ مہد دوم نے اکوئیونلو ترکمنستان دے ازون حسن نوں شکست دتی۔ | |
| 1475 | گیڈک احمد پشا نے کیفہ نوں گرفت وچ لیا۔ کریمیا سلطنت عثمانیہ دا وسیلہ بن گیا۔ | |
| 1478 | البانیہ فتح ہويا۔ | |
| 1480 | گیڈک احمد پشا نے اٹلی دے جنوب مشرقی کونے وچ ، اوٹانٹو نوں اٹلی اُتے ہور حملےآں دے اڈے دے طور اُتے قبضہ کرلیا (صرف مہمت دوم دی موت دے بعد انخلا دے لئی)۔ | |
| 1481 | 3 مئی | محمد دوم فوت ہوگیا ۔ بایزید دوم تخت اُتے چڑھ گیا۔ |
| 1482 | ہرزیگوینا فتح ہويا اے۔ | |
| 1498 | مونٹینیگرو فتح ہوگیا۔ |
سولہويں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 1514 | چالدران دی لڑائی ؛ سیلیم اول نے صفوی فارس دے اسماعیل اول نوں ہرایا ۔ کردستان عثمانیہ سلطنت دے زیر کنٹرول سی۔ | |
| 1516 | مرج دبیق دی جنگ؛ سیلم اول نے مصر دے مملوک سلطنت دے الرشید کنسوح الثوری نوں شکست دتی۔ شام تے فلسطین عثمانی حکومت دے تحت۔ | |
| 1517 | ریدانیہ دی جنگ ؛ سلیم اول نے مصر دے مملوک سلطانی دے تمن خلیج II نوں شکست دتی۔ عثمانی حکومت دے تحت مصر ۔ سلیم اول مینوں خلیفہ دا لقب ملدا اے۔ | |
| 1519 | الجیریا فتح ہويا اے۔ | |
| 1520 | سلیمان دی حکمرانی دا آغاز (سلیمان اول) سی۔ | |
| 1521 | سلیمان اول نے بلغراد نوں اپنی گرفت وچ لیا۔ | |
| 1522 | سلیمان اول نے روڈس نوں قبضہ کرلیا ۔ | |
| 1526 | محکس دی لڑائی ۔ سلیمان اول نے ہنگری تے بوہیمیا دے لوئس دوم نوں شکست دتی | |
| 1529 | ویانا دا محاصرہ | |
| 1533 | عراق ترکی دے زیر اقتدار اے۔ | |
| 1538 | پریوزا دی سی بیٹ ۔ بحیرہ روم دے بیشتر حصے نوں ترکی دی بحریہ نے کنٹرول کیتا اے۔ | |
| 1550 | سلطنت برائے خواتین | |
| 1551 | لیبیا فتح ہويا۔ | |
| 1541 | سلیمان اول نے بوڈاپیسٹ (جسنوں بوڈا دے ناں توں جانیا جاندا اے ) اُتے قبضہ کرلیا ، جو بالآخر زیادہ تر ہنگری اُتے فتح دا باعث بندا اے۔ | |
| 1547 | ہنگری دا بیشتر حصہ ترکی دے زیر اقتدار اے۔ معاہدے دے تحت ، ہنگری تقسیم ہويا اےحوالےدی لوڑ؟ عثمانیہ دے سلطان سلیمان اول تے آسٹریا دے فرڈینینڈ اول دے وچکار۔ | |
| 1566 | سلیمان مقیم (سلیمان اول) دا دور ختم ہويا۔ | |
| 1569 | استنبول دی زبردست اگ بھڑک اٹھی۔ | |
| 1570 | پائیل پاشا دے ذریعہ قبرص دی فتح | |
| 1571 | لیپانٹو دی لڑائی وچ ہسپانوی تے وینینیائی باشندےآں نے ترکاں نوں شکست دتی۔ | |
| 1574 | تیونس فتح ہويا۔ | |
| 1578 | تبلیسی تے بیشتر جارجیا نے فتح کیتا۔ | |
| 1590 | سلطنت عثمانیہ تے صفویڈ فارس دے وچکار استنبول دا معاہدہ ۔ جارجیا ، آذربائیجان تے آرمینیا ہور مغربی ایران عثمانی حکومت دے تحت۔ |
17واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 1610 | کویوکو مراد پاشا نے جلالی بغاوتاں نوں دبا دتا ۔ ترکماناں نوں بھاری نقصان اٹھانا پڑدا اے۔ | |
| 1612 | سلطنت عثمانیہ تے صفوی فارس دے وچکار ناسو پاشا دا معاہدہ ۔ سلطنت عثمانیہ نے 1590 دے استنبول دے معاہدے توں کچھ حاصل کر ليا۔ | |
| 1615 | معاہدہ سیراو نے نسوہ پاشا دے معاہدے دی توثیق کردتی | |
| 1683 | 12 ستمبر | ویانا دی لڑائی عثمانی شکست۔ |
| 1686 | ہنگری نوں خالی کرا لیا گیا۔ | |
| 1687 | محمد چہارم معزول اے۔ | |
| 1699 | معاہدہ کارلوٹز وچ عثمانیاں نے ہنگری نوں آسٹریا دے حوالے کیتا۔ |
18 واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 1718 | پاساروٹوز دے معاہدے اُتے دستخط | |
| ٹیولپ دور دا آغاز (1730 تک) | ||
| 1729 | ترکی وچ پہلا پرنٹنگ پریس از ابراہیم مطیفریکا | |
| 1730 | پیٹرونا ہلیل دی بغاوت۔ ٹیولپ دور دا اختتام۔ احمد سوم تیسری حکومت دا تختہ دار اے۔ | |
| 1739 | معاہدہ بلغراد اُتے دستخط | |
| 1774 | کوچک کناری دے معاہدے اُتے دستخط ہوئے۔ | |
| 1795 | سلطنت عثمانیہ دا پہلا اخبار ( بلیٹن ڈی نویلیلس) ۔ ) |
19 واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 1807 | مئی | کباکچی مصطفیٰ بغاوت : اصلاح پسند سلطان سلیم III دا تختہ پلٹ دتا گیا ۔ |
| 1808 | 21 جولائی | علمدار مصطفیٰ پاشا نے بغاوت نوں دبا دتا۔ لیکن سلیم III مر گیا اے تے مہمت دوم نواں سلطان بن گیا۔ |
| 1813 | 23 اپریل | دوسرا سربین بغاوت : سرب بغاوت۔ |
| 1821 | یونانی جنگ آزادی : یونانی جنگ آزادی توں شروع ہويا۔ | |
| 1826 | 15 جون | واقعہ خیریہ ۔ سلطان محمود دوم دے ذریعہ جنیسری کور دا قتل عام : جدید مغربی طرز دی فوج دی بنیاد رکھنا۔ |
| 1830 | الجیریا نوں آہستہ آہستہ فرانسیسی حکمرانی دے حوالے کردتا گیا اے۔ | |
| 1832 | 21 جولائی | یونانی جنگ آزادی : یونانی خودمختاری رسمی اے۔ |
| 1831 | مصری -عثمانی جنگ ۔ (1833 تک) | |
| 1853 | 4 اکتوبر | کریمین جنگ : روس دے نال کریمین جنگ شروع ہوئی جو برطانوی ، فرانسیسی تے سرڈینیائی امداد توں جیت گئی سی ، اس توں ایہ ہور واضح ہوجائے گا کہ عثمانی فوج کِنّی پسماندہ ہوگئی سی۔ |
| 1860 | 21 اکتوبر | ترکی وچ پہلا اخبار آغا آفندی نے شائع کیتا۔ ( مشق احوال ) |
| 1862 | 5 فروری | اک مشترکہ رومانیہ دی خود مختار ریاست قائم اے۔ |
| 1876 | 23 دسمبر | 1876–1877 قسطنطنیہ کانفرنس دا آغاز کیتا ۔ |
| 1877 | 24 اپریل | روس-ترکی جنگ (1877–1878) : روس دے نال اک ہور جنگ دا آغاز ہويا۔ |
| 1878 | 3 مارچ | روس-ترکی جنگ (1877–1878) : سان اسٹیفانو دا معاہدہ رومانیہ تے سربیا دی آزادی دے نال نال برائے ناں عثمانی تحفظ دے تحت اک خودمختار بلغاریہ دی سلطنت دے قیام نوں وی تسلیم کردا اے۔ آسٹریا ہنگری نے بوسنیا اُتے بطور ڈیفالٹ قبضہ کرلیا ۔ |
| 4 جون | قبرص اُتے برطانیہ دا قبضہ اے۔ | |
| 1881 | مصطفیٰ کمال اتاترک پیدا ہوئے۔ تیونس اک فرانسیسی کالونی بن گیا۔ | |
| 1882 | مصر برطانوی تحفظ وچ جاندا اے۔ | |
| 1885 | 6 ستمبر | مشرقی رومیلیا صوبہ بلغاریہ دے دائرہ اختیار وچ منتقل کردتا گیا اے۔ |
20 واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | واقعات |
|---|---|---|
| 1908 | 3 جولائی | دوسرا آئینی دور (ینگ ترک انقلاب) |
| 5 اکتوبر | ترکی نوں مکمل آزادی حاصل اے۔ | |
| 7 اکتوبر | آسٹریا ہنگری محض اعلامیہ دے ذریعہ بوسنیا توں ملحقہ۔ | |
| 1912 | عثمانیاں نوں اک مختصر جنگ وچ اٹلی نے شکست دتی ، جس توں اطالویاں نے لیبیا حاصل کیتا تے شمالی افریقہ وچ 340 سالہ عثمانیاں دی موجودگی دا خاتمہ کیتا۔ | |
| 28 نومبر | پہلی بلقان دی جنگ : البانیہ نے آزادی دا اعلان کیتا | |
| 1913 | 17 مئی | پہلی بلقان دی جنگ : سلطنت عثمانیہ دا یورپ توں تقریبا صفایا ہوچکيا اے ، استنبول دے لئی تے اس دے دفاع دے لئی بس اِنّی ہی زمین نوں بچانے کے۔ |
| 1914 | 2 اگست | سلطنت پہلی جنگ عظیم وچ سنٹرل پاور دے نال داخل ہوگئی۔ قبرص نوں برطانیہ نے براہ راست الحاق کرلیا اے۔ |
| 1915 | 18 مارچ | گلیپولی مہم نوں ترکاں دی سب توں وڈی فتوحات وچوں اک سمجھیا جاندا سی تے اتحادیاں دی جانب توں اسنوں اک وڈی ناکامی دے طور اُتے ظاہر کیتا گیا سی۔ |
| 24 اپریل | سلطنت عثمانیہ نے عیسائی آرمینیاں دی نسل کشی دا آغاز کیتا۔ | |
| 1923 | 29 اکتوبر | جمہوریہ ترکی دا اعلان کیتا گیا سی۔ |
| مصطفیٰ کمال (اتاترک) خفیہ ووٹاں دے ذریعے متفقہ طور اُتے پہلے جمہوریہ ترکی دے صدر منتخب ہوئے۔ | ||
| 30 اکتوبر | جمہوریہ ترکی دی پہلی کابینہ نوں عصمت انونو نے تشکیل دتا سی۔ | |
| 1924 | اک نويں پالیسی بنائی گئی سی کہ آئمہ نوں حکومت کیتی طرف توں مقرر کیتا جائے۔ | |
| 3 مارچ | خلافت عثمانیہ نوں ترکی دی عظیم الشان قومی اسمبلی نے ختم کردتا۔ | |
| یونین آف ایجوکیشن ( توحید-ای ٹیڈرست ) قانون پاس ہويا۔ | ||
| وزارت مذہبی امور تے تمام دینی مدارس نوں ختم کردتا گیا۔ | ||
| 6 مارچ | دوسری کابینہ ، اک بار فیر عصمت انونو دے ذریعہ | |
| 8 اپریل | مذہبی عدالتاں ختم کردتی گئياں تے انہاں دی جگہ سول عدالتاں لگیائی گئياں۔ | |
| 20 اپریل | ترکی دا نواں آئین قبول کرلیا گیا۔ | |
| 26 اگست | ترک بینک قائم کیتا گیا سی۔ | |
| 30 اکتوبر | جرنیل جو پارلیمنٹ وچ وی سن انہاں توں فوجی پیشہ یا سیاست دا انتخاب کرنے نوں کہیا گیا سی لیکن دوناں نوں ننيں۔ (اس واقعہ نوں 'جرنیلاں دے بحراناں' دے ناں توں جانیا جاندا اے۔) صرف وزیر اعظم اسسمت انی نے جنرل دی حیثیت توں اپنا منصب برقرار رکھیا اے تے اوہ وزیر اعظم دی حیثیت توں سیاست وچ باقی نيں۔ | |
| 17 نومبر | ترکی وچ دوسری سیاسی جماعت ، پروگریسو ریپبلکن پارٹی تشکیل دتی گئی۔ | |
| 22 نومبر | تیسری کابینہ بذریعہ فتح اوکیار۔ | |
| 1925 | 11 فروری | مشرقی صوبےآں وچ شیخ سید بغاوت دا آغاز ہويا۔ |
| 25 فروری | ٹی بی ایم ایم وچ مذہب نوں سیاست توں وکھ کرنے والا اک قانون منظور کیتا گیا تے اسنوں منظور کیتا گیا۔ | |
| 4 مارچ | چوتھی کابینہ بذریعہ عصمت انونو | |
| 5 مئی | انقرہ وچ مصطفیٰ کمال اُتے قاتلانہ حملے دی منصوبہ بندی کرنے دے لئی منوک منوکیان نامی اک آرمینیائی نوں پھانسی دے دتی گئی۔ | |
| 3 جون | سیاسی مقاصد دے لئی مذہب دا استحصال کرنے دے لئی پروگریسو ریپبلکن پارٹی نوں بند تے ختم کردتا گیا سی۔ ریپبلکن پیپلس پارٹی آف گورننگ اشرافیہ ملک وچ واحد سیاسی تنظیم بنی ہوئی اے۔ "تکثیرِ سکون" قانون دے مطابق ، تمام اپوزیشن دے اخبارات اُتے وی پابندی عائد اے تے غیر معینہ مدت دے لئی بند کردتی گئی اے تے ترکی "جمہوریہ" یورپ دی پہلی آمریت وچ شامل ہُندا اے۔ | |
| 29 جون | شیخ سعید تے انہاں دے 46 پیروکاراں نوں دیار باقر وچ موت دی سزا سنائی گئی۔ | |
| 27 اگست | مصطفیٰ کمال (اتاترک) ہیٹ انقلاب دی شروعات دے لئی کستامونو آئے۔ | |
| یکم ستمبر | پہلا ترک میڈیکل کانگریس جمع ہويا۔ | |
| 4 ستمبر | ترک خواتین پہلی بار خوبصورتی مقابلے وچ داخل ہوگئياں۔ | |
| . اکتوبر | اتاترک نے برسا ٹیکسٹائل دی فیکٹری کھولی۔ | |
| 5 نومبر | انقرہ لاء اسکول (اس وقت انقرہ یونیورسٹی فیکلٹی آف لا) کھلا سی۔ | |
| 25 نومبر | "ہیٹ لاء" جاری کیتا گیا ، جس وچ مذہبی لباسنوں ختم کیتا گیا۔ | |
| 26 دسمبر | اک قانون پاس کیتا گیا جس نے بین الاقوامی تقویم دے حق وچ قمری تقویم نوں ختم کردتا۔ | |
| 1926 | 17 فروری | سوئس سول کوڈ اُتے مبنی ترکی دا اک سول کوڈ قبول کیتا گیا۔ اس ضابطے نے خواتین نوں توسیع دینے والے شہری حقوق دتے تے ممنوع کثیر ازدواجی۔ |
| یکم مارچ | اک ترکی مجرمانہ کوڈ اطالوی فوجداری ضابطہ دی بنیاد اُتے قائم کیتا گیا سی۔ | |
| 17 مارچ | لوہے دی صنعت نوں قومی بنائ دے لئی اک قانون پاس کیتا گیا۔ | |
| 24 مارچ | پٹرولیم صنعت نوں قومی بنانے دے لئی اک قانون پاس کیتا گیا۔ | |
| 1927 | 7 مارچ | غیر معمولی آزادی ٹریبونلز نوں ختم کردتا گیا۔ |
| 15 اکتوبر | مصطفیٰ کمال اتاترک نے اپنی "نوٹوک" تقریر دا آغاز کیتا۔ | |
| ریپبلکن پیپلز پارٹی دا دوسرا ملک گیر کانگریس ہويا۔ | ||
| 20 اکتوبر | "نتوک" تقریر ختم ہوگئی۔ | |
| 28 اکتوبر | پہلی آبادی مردم شماری دی آبادی تقریبا ساڈھے تیرہ ملین سی۔ | |
| 27 نومبر | پنجويں کابینہ بذریعہ عصمت انونو | |
| 25 دسمبر | ترک خواتین دی پہلی خاتون وکیل ، سیریا آاؤوالو نے اپنی ذمہ داری دا آغاز کیتا۔ | |
| 1928 | 10 اپریل | "ترکی دا سرکاری مذہب اسلام اے " مضمون نوں آئین توں خارج کردتا گیا سی۔ |
| 19 مئی | انجینئرنگ اسکول دے قیام دا اک قانون منظور کرلیا گیا۔ | |
| یکم نومبر | لاطینی اسکرپٹ اُتے مبنی اک نواں ترک حروف تہجی قبول کرلیا گیا۔ | |
| 1929 | 3 اپریل | بلدیاتی قانون دے اک نويں قانون نے خواتین نوں ووٹراں تے امیدواراں دی حیثیت توں بلدیاتی انتخابات وچ حصہ لینے دے قابل بنا دتا۔ |
| 29 اپریل | پہلی خاتون ترک ججاں دا تقرر کیتا گیا۔ | |
| 13 مئی | ٹی بی ایم ایم دے ذریعہ تجارتی قانون نوں قبول کیتا گیا۔ | |
| یکم ستمبر | عربی تے فارسی نصاب ترک کردتے گئے سن ، انہاں دی جگہ صرف ترک بولی دے کورسز سن ۔ | |
| 1930 | 11 جون | اک ایسا قانون منظور کیتا گیا جس نے ترک جمہوریہ سنٹرل بینک قائم کیتا۔ |
| 12 اگست | جمہوریہ دی تیسری پارٹی ، فری ریپبلکن پارٹی دا قیام عمل وچ آیا۔ | |
| 27 ستمبر | عصمت انونو دے ذریعہ چھیويں کابینہ | |
| 27 اکتوبر | یونان دے وزیر اعظم وینزیلوس انقرہ وچ مصطفیٰ کمال اتاترک تشریف لائے۔ | |
| 17 نومبر | آزاد ریپبلیکن پارٹی دے بنیاد پرست مذہبی گروہاں دے تعاون دے بعد ، اس دے رہنما فیتھی اوکیار نے بند کرنے دا فیصلہ کیتا۔ | |
| 30 دسمبر | ترکی دی فوج دا دوسرا لیفٹیننٹ مصطفیٰ فہمی کبیلی اک رد عملی بغاوت وچ ماریا گیا۔ | |
| 1931 | 16 مارچ | پہلی خاتون ترک سرجن ، ڈاکٹر سوات نے اپنی خصوصیت حاصل کيتی۔ |
| 26 مارچ | پیمائش قانون منظور کیتا گیا ، سابق عربی لمبائی تے وزن دی پیمائش دے یونٹاں نوں ختم کردے ہوئے تے انہاں دی جگہ میٹرک سسٹم (اوکا دے بجائے کلوگرام ، اینڈز دے بجائے میٹر ، وغیرہ) دی جگہ لے لی گئی۔ | |
| 20 اپریل | مصطفیٰ کمال اتاترک نعرہ تاریخی طور اُتے "گھر وچ امن ، دنیا وچ امن!" دے نعرے دا اعلان کیتا۔ | |
| 4 مئی | ستويں کابینہ بذریعہ عصمت انونو | |
| 25 جولائی | پریس دا نواں قانون منظور کرلیا گیا۔ | |
| 1932 | 18 جولائی | ترکی لیگ آف نیشنس دا رکن بن گیا۔ |
| 31 جولائی | بیلجیم وچ منعقدہ اک مقابلے وچ ترک خاتون کیرمین ہالیس ایس نوں ورلڈ بیوٹی کوئین قرار دتا گیا۔ | |
| 13 نومبر | ڈاکٹر میفائڈ کاظم ترکی دی پہلی خاتون سرکاری معالج بن گئياں۔ | |
| 12 دسمبر | عادل آیڈا وزارت خارجہ دی وزارت وچ ترک پہلی سرکاری ملازم بن گئياں۔ | |
| 1933 | 7 فروری | ترک بولی دی مسجد دی پہلی نماز استنبول وچ شروع ہوئی۔ |
| 31 مئی | 480 سالہ دارالفنون نوں ختم کردتا گیا ، اسنوں استنبول یونیورسٹی وچ تبدیل کردتا گیا۔ | |
| جون | سومر بینک تے ہلک بینک قائم ہوئے سن ۔ | |
| 26 اکتوبر | ترک خواتین نوں ووٹ ڈالنے تے ویلج کونسلاں وچ منتخب ہونے دا حق دتا گیا۔ | |
| 18 نومبر | استنبول یونیورسٹی کھولی گئی۔ | |
| یکم دسمبر | پہلا پنج سالہ ترقیاتی منصوبہ قبول کرلیا گیا۔ | |
| 1934 | 21 جون | 26 نومبر تک بیی ، ایفینڈی ، پاشا ، سلطان ، تے ہنم دے سابق لقباں نوں ختم کردے ہوئے ، کنیت قانون قبول کیتا گیا۔ |
| 24 نومبر | مصطفیٰ کمال پاشا نے اتاترک دا ناں لیا۔ | |
| ہاجیہ صوفیہ مسجد نوں ایاسوفیا (ہاگہ صوفیہ) میوزیم وچ تبدیل کردتا گیا۔ | ||
| 5 دسمبر | ترک پارلیمانی انتخابات وچ ترک خواتین نوں ووٹ ڈالنے تے منتخب ہونے دا حق دتا گیا۔ (اس دے بعد ، پہلے انتخابات وچ ، ترکی دی عظیم الشان قومی اسمبلی دے لئی 18 خواتین منتخب ہوئیاں۔) | |
| 1935 | یکم مارچ | اٹھ کابینہ بذریعہ عصمت انونو |
| 1936 | 29 مئی | ترکی دے پرچم وچ ستارے تے ہلال احمر دی جسامت تے تناسب دا تعین کرنے والا اک قانون منظور کرلیا گیا۔ |
| 8 جون | اک مزدور قانون منظور کیتا گیا جو ترکی دے معاشرتی تحفظ دے نظام دی طرف پہلا قدم دی نمائندگی کردا اے۔ | |
| 1937 | 27 جنوری | ہاتھے دی آزادی نوں لیگ آف نیشنز نے جنیوا دے اجلاس وچ قبول کیتا۔ |
| 9 جون | انقرہ وچ میڈیکل فیکلٹی دے قیام دا اک قانون منظور کرلیا گیا۔ | |
| 20 ستمبر | اتاترک نے اپنی رہائش گاہ ، ڈولمبہسس محل وچ پہلی آرٹ گیلری کھولی۔ | |
| 9 اکتوبر | اتاترک نے نازیلی طباعت شدہ کلاتھ کپڑے دی فیکٹری کھولی۔ | |
| 25 اکتوبر | نو [کابینہ جو از سیل بیئر ، سابق وزیر برائے اقتصادیات | |
| سن 1938 وچ ڈیرسم بغاوت: حکومت دے ذریعہ بغاوت کالعدم ہوگئی۔ | ||
| 1938 | 10 نومبر | بانی مصطفیٰ کمال اتاترک فوت ہوگئے۔ انہاں دے بعد سابق وزیر اعظم تے جنرل عصمت انونو نے کامیابی حاصل کيتی۔ اس نے خود نوں "نیشنل چیف" (ملی پیمان) قرار دتا ، جو اس وقت یورپ دے کچھ دوسرے ڈکٹیٹراں دے لقب توں ملدا سی۔ |
| 1939 | دوسری جنگ عظیم : دوسری جنگ عظیم شروع ہوئی۔ جرمنی دے خلاف اعلان جنگ ختم ہونے تک ترکی زیادہ تر جنگ دے لئی غیر جانبدار رہنا سی۔ | |
| 7 جولائی | صوبہ ہاتائی ترکی وچ شامل ہويا۔ | |
| 1950 | 14 مئی | جمہوریہ ترکی وچ پہلا جمہوری انتخابات۔ جنرل عصمت انونو تے انہاں دی ریپبلکن پیپلز پارٹی ، جس نے 1923 توں ملک اُتے حکمرانی کيتی سی ، سیلیل بیئر تے [[عدنان میندریس | عدنان مینڈریس] دی نويں تشکیل شدہ ڈیموکریٹک پارٹی دا انتخاب ہار گئی نيں۔ ]. |
| 25 جون | کوریائی جنگ : کورین جنگ دا آغاز ہويا۔ ترکی اقوام متحدہ دے مشترکہ آپریشن دا اک حصہ سی۔ | |
| مرسن دے میفائیڈ الہان میئر۔ ترکی وچ پہلی بار خاتون میئر۔ | ||
| 1952 | ترکی سوویت اثر و رسوخ دا مقابلہ کرنے دے لئی اک نیٹو رکن ملک بن گیا۔ | |
| 1953 | 27 جولائی | کورین جنگ : جنگ ختم ہوگئی۔ |
| 1954 | ترکی نے سوویت یونین دی روک سیم دے لئی انکرلک ایئر ویہہ اُتے امریکا دی فضائیہ دی میزبانی کرنا شروع کردتی۔ | |
| 1955 | 6 ستمبر | استنبول پوگوم : استنبول پوگوم نے بوہت سارے یونانیاں تے عیسائیاں نوں ترکی توں بھگانے دا عمل شروع کیتا۔ |
| 7 ستمبر | استنبول پوگوم : پوگلوم نیڑے آگیا۔ | |
| 1960 | 27 مئی | آرمی دے 38 افسران نے جنٹا تشکیل دتا تے 1960 دے ترک بغاوت دا اہتمام کیتا۔ انہاں دا دعوی اے کہ اسلام پسنداں نے حکومت وچ اثر و رسوخ حاصل کیتا سی۔ önönü دی ریپبلکن پیپلز پارٹی تے انہاں دے مخالفین دے وچکار "مذہب تے ریاست / حکومت کیتی علیحدگی" دے بارے وچ اس جھڑپ دے بعد ، جمہوری طور اُتے منتخب صدر [[جلال بایار] | سیل بیئر]] تے ڈیموکریٹک پارٹی دے وزیر اعظم عدنان مانڈیرس ، وزیر اعظم عدنان مانڈیرس نوں جنٹا دے ذریعہ منتخب کردہ کنگارو عدالت نے ذمہ دار ٹھہرایا سی تے انہاں نوں انہاں دے دو وزراء دے نال پھانسی دے دتی گئی سی۔ |
| 1965 | 14 اکتوبر | ٹر | ملîیف} National (قومی چیف) metسمیت İnönü اس بار مسٹر دی انصاف پارٹی دے لئی اک جمہوری انتخابات ہار گئے۔ [ [سلیمان دیمیرل | سلیمان ڈیمیرل]]۔ |
| 1971 | 12 مارچ | سجے (فاشسٹ / سرمایہ دار) - کھبے بازو (کمیونسٹ) تصادم تے نظم و ضبط برقرار رکھنے وچ غیر موثر پالیسیاں دی وجہ توں ودھدی ہوئی انتشار پسند صورتحال دی وجہ توں فوجی عہدیداراں نے حکومت اُتے اک مشاورتی کمیٹی نوں مجبور کردتا۔ اگرچہ فوج انچارج نئيں سی لیکن انہاں دا خاص اثر سی۔ |
| 1974 | اس جزیرے اُتے یونانی حمایت یافتہ بغاوت دے جواب وچ ترکی نے قبرص اُتے حملہ کیتا۔ | |
| 1980 | 12 ستمبر | 1980 وچ 'بغاوت' دا آغاز ہويا۔ مارشل لا لگ بھگ فوری طور اُتے قائم کیتا گیا سی تے بغاوت دے خلاف مزاحمت نوں ختم کرنے دے لئی اک چوتھائی فوج (تقریبا 47 475،000) نوں متحرک کیتا گیا سی۔ |
| 1983 | 6 نومبر | اک نويں 1982 دا آئین دے قیام دے بعد ، فوجی حکومت نے خود نوں تحلیل کردتا۔ |
| 1991 | 1991 وچ خلیج فارس دی جنگ دے خاتمے دے بعد ، انکرلک ایئر ویہہ نے عراق وچ شمالی مکھیاں دے شمالی علاقےآں نوں نافذ کردتا۔ | |
| 1999 | 24 مارچ | کوسوو جنگ :: نیٹو نے خطے وچ خانہ جنگی نوں ختم کرنے دے لئی بلقان وچ مداخلت کيتی۔ ترکی اس مشن دا حصہ سی۔ |
| 10 جون | کوسوو وار : جنگ ختم ہوگئی۔ |
21 واں صدی[سودھو]
| سال | تریخ | تقریب |
|---|---|---|
| 2002 | جون | ترکی نے افغانستان وچ بین الاقوامی سلامتی معاون فورس (ایساف) دی کمان سنبھالی ۔ |
| 2003 | فروری | ترکی نے ایساف دی کمان ترک کردتی۔ |
| 2004 | 17 دسمبر | یوروپی یونین (ای یو) نے بالآخر ترکی توں الحاق دے بارے وچ گل گل شروع کرنے اُتے اتفاق کیتا۔ |
| 2005 | 14 فروری | ترکی نے دوسری بار افغانستان وچ ایساف دی کمان سنبھالی ۔ |
| 3 اکتوبر | یوروپی یونین (EU) نے ترکی دے نال الحاق دی گل گل دا آغاز کیتا۔ گل گل متنازع ہونے دی وجہ توں مطلوبہ وقت اُتے شروع نئيں ہوئی۔ [۲] | |
| 2011 | 24 مارچ | ترکی دتی نیٹو سبز روشنی تے دی اجازت ازمیر شکست دینے آپریشن دی کمانڈ سینٹر بننے دا معمر قدافی وچ دی حکومت لیبیاء . |
| 2012 | ||
| 2013 | 17 دسمبر | حکمران اے دے پی نوں گرانے دا بدعنوانی اسکینڈل ناکام ہوگیا۔ |
| 2014 | ترکی نے پہلی بار اپنے قومی ٹینک الٹائے ، ہیلی کاپٹر اټک تے ڈرون انہاں دا دی ڈیزائننگ تے تیاری دا آغاز کیتا۔ | |
| 30 مارچ | حکمران اے دے پارٹی دے نال ہونے والے بلدیاتی انتخابات خاص طور اُتے اناطولیہ دے مادر وطن وچ زبردست فتح دا مظاہرہ کردے ہوئے۔ | |
| 28 اگست | فیر وزیر اعظم رجب طیب اردوان نے ملک دے پہلے آزادانہ طور اُتے منتخب صدر دی حیثیت سے انتخاب کیتا۔ | |
| 2016 | 15 جولائی | بغاوت دی کوشش تے اس دے بعد ہونے والے کریک ڈاؤن دا الزام لگیایا گیا ۔ [۳] |
| 2017 | 1 جنوری | استنبول نائٹ کلب وچ فائرنگ - بیختہ استنبول وچ رینا نائٹ کلب وچ گھٹ توں گھٹ 39 افراد ہلاک تے 69 افراد زخمی ہوگئے۔ |
| 2018 | 19 جنوری | ترک مسلح افواج نے شمال مغربی شام وچ اپنی '' زیتون برانچ '' زمینی تے ہوائی آپریشن شروع کیتا ، جس نے وڈے علاقےآں نوں اپنی گرفت وچ لے لیا جو کرداں دے زیر قبضہ سی۔ [۴] |
| 2018 | 18 اپریل | ترکی دے عام انتخابات 2018 – رجب طیب اردوان نے اعلان کیتا کہ ابتدائی انتخابات 24 جون نوں ہون گے۔ |
| 2018 | 12 جون |
آذربائیجان ، ترکی ، جورجیا دے صدور نے پیٹرو پوروشینکو ، تے الیکسندر وائچک دی شرکت توں ترکی دے وسطی شہر اسکی شہرماں ٹرانس اناطولی گیس پائپ لائن دا افتتاح کیتا۔ [۵] |
| 2018 | 19 اکتوبر | اسٹار ریفائنری ترکی دے الیاگا ازمیر وچ شروع کيتی گئی اے۔ |
| 2019 | 9 اکتوبر | 2019 دا شمال مشرقی شام اُتے حملہ |
ہور ویکھو[سودھو]
- ترکی وچ شہر
- انقرہ دی ٹائم لائن
- برسا دی ٹائم لائن
- استنبول دی ٹائم لائن
حوالے[سودھو]
- ↑ Foundation of Ottoman State, Halil İnalcık http://www.inalcik.com/images/pdfs/39409006FOUNDATiONOFOTTOMANSTATE.pdf Archived 2016-03-03 at the وے بیک مشین
- ↑ "NEGOTIATING FRAMEWORK: Principles governing the negotiations". https://web.archive.org/web/20180724112350/http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2007/september/tradoc_135916.pdf.
- ↑ "Civilian Actors in the Turkish Military Drama of July 2016". https://web.archive.org/web/20171011081541/http://www.emgr.unic.ac.cy/wp-content/uploads/EMPN_10.pdf.
- ↑ "Erdogan: Operation in Syria's Afrin has begun". https://www.aljazeera.com/news/2018/01/erdogan-operation-syria-afrin-begun-180120120424928.html. Retrieved on 2018-05-03.
- ↑ (www.dw.com), Deutsche Welle. "Turkey opens TANAP pipeline that will bring Azerbaijani gas to Europe | DW | 12.06.2018" (in en). https://www.dw.com/en/turkey-opens-tanap-pipeline-that-will-bring-azeri-gas-to-europe/a-44192422. Retrieved on 2018-08-19.
کتابیات[سودھو]
Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.
- Thomas Bartlett (1841). "Turkey", New Tablet of Memory; or, Chronicle of Remarkable Events. London: Thomas Kelly.
- Charles E. Little (1900), "Turkey", Cyclopedia of Classified Dates, New York: Funk & Wagnalls
- (1908) "Chronological Summary of the History of Turkey", in Henry Smith Williams: Historians' History of the World 24. London: Hooper & Jackson.
- Benjamin Vincent (1910), "Turkey", Haydn's Dictionary of Dates (25th ed.), London: Ward, Lock & Co.
- (2006) "Chronology", in ثریا فاروقی: Cambridge History of Turkey. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-62095-6.