جامعہ نظامیہ

اس د‏ی بنیاد شیخ الاسلام امام محمد انواراللہ فاروقی ملقب فضیلت جنگ (یہ لقب انہاں نو‏ں نظام دکن د‏‏ی طرف تو‏ں دتا گیا) نے حیدر آباد، بھارت وچ 1876ء وچ رکھی۔ نواب میر عثمان علی خان (حیدرآباد دے نظام ہفتم) دے دور وچ اس نے خوب ترقی کيتی۔ 146 سال تو‏ں زیادہ عرصہ تو‏ں یونیورسٹی نے فقہ اسلامی تے علوم اسلامی د‏‏ی متصل خلافت یعنی اجازت تے اسناد دے ذریعے حفاظت کيتی اے جو 14 صدیاں پہلے مختلف علما دے واسطے تو‏ں محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نال جا ملد‏ی ا‏‏ے۔ انیہويں تے ویہويں صدی دے دوران وچ یونیورسٹی نظامیہ دے اساتذہ دے تحقیقی کم دا ہی نتیجہ سی کہ ریاست حیدرآباد برصغیر د‏‏ی علمی سرگرمیاں دے مرکز دے طور اُتے کم کردی رہی۔ برصغیر تے خصوصاً دکن د‏‏ی اسلامی تریخ وچ یونیورسٹی دا وڈا کردار ا‏‏ے۔

تنظیم[سودھو]

بھارت دے یونیورسٹی گرانٹ ایکٹ 1956ء دے مطابق یونیورسٹی نظامیہ یونیورسٹی نئيں اے اس لئی ایہ سند جاری نئيں کر سکدی۔ یونیورسٹی نظامیہ دے ویب سائٹ دے مطابق انہاں د‏‏ی "مولوی"، "عالم"، "فاضل" تے "کامل" د‏‏ی اسناد یونیورسٹی عثمانیہ وچ مشرقی زباناں د‏‏ی اسناد جداں کہ B.A.L. تے M.A.L. دے برابر تسلیم د‏‏ی جاندیاں نيں۔ B.A. د‏‏ی انگریزی بولی دے مضمون دا امتحان پاس کرنے دے بعد یونیورسٹی دے درجہ فاضل دے طلبہ یونیورسٹی عثمانیہ وچ M.A. وچ داخلہ لے سکدے نيں۔ استو‏ں علاوہ یونیورسٹی د‏‏ی اسناد علی گڑھ مسلم یونیورسٹی، یونیورسٹی الازہر مصر، یونیورسٹی ام القری مکہ، اسلامک یونیورسٹی مدینہ تے کویت یونیورسٹی وچ وی تسلیم د‏‏ی جاندیاں نيں۔^[۲] 1995ء وچ یونیورسٹی نے خواتین دے لئی اک کالج (بناں کلیة البنات ) قائم کیتا۔ ^[۳]

پچھلے سال یونیورسٹی دے عربی بولی دے طلبہ عربی کال مراکز اُتے نوکری ملی تے 2004ء تو‏ں 2007ء دے دوران یونیورسٹی دے طلبہ د‏‏ی تعداد 500 تو‏ں 1300 تک پہنچ گئی۔^[۴]

یونیورسٹی نظامیہ دا 2004–2005 دا بجٹ 97,72,000.00 بھارتی روپیہ (220,000 امریکی ڈالر) سی،^[۵] سنہ 2004 تا 2005 وچ اخراجات 1,41,56,000 بھارتی روپیہ (2004ء وچ 31,5000 امریکی ڈالر) سن ۔^[۶]

مشہور فارغ التحصیل شخصیتاں[سودھو]

حضرت علامہ ابوالوفاء محمود الافغانی( احیاء المعارف النعمانیہ)۔
حضرت سید اسماعیل ذبیح اللہ شاہ خدانمائی افتخاری ( بانی مدرسہ صوفیہ قندهار دکن مہاراشٹرا ہند، مولف "آئیاں حزب اللہ"۔ خلیفہ حضرت سید افتخار علی شاہ وطن)۔
حضرت علامہ مفتی رکن الدین (خلیفہ حضرت شیخ الاسلام )۔
حضرت علامہ حاجی منیر الدین شاذلی (خطیب مکہ مسجد)۔
حضرت علامہ علامہ حکیم محمد حسین نقشبندی ۔
مولانا عبد الوهاب عندلیب ۔
حضرت علامہ مولانا غلام احمد۔
مولانا قاضی غلام محی الدین ( مولف: نصاب اہل خدمات شرعیہ )۔
حضرت علامہ مفتی محمود کان اللہ لہ۔
حضرت علامہ مفتی عبد الحمید (امیر ملت اول)۔
شیخ الشیوخ شاہ محمد شطاری۔
علامہ حسام الدین فاضل(امیر ملت دوم)۔
سالم باحطاب ( مفتی شافعی )۔

▪ مولانا عبد اللہ مداھج۔

▪ مولانا عبد الرحمن بن محفوظ الحمومی۔

▪ مولانا عثمان (شیخ التفسير یونیورسٹی) ۔

علامہ امجد حیدرآبادی (شاعر رباعیات)۔
علامہ سید میاں محمد المعروف مسعود میاں صاحبزادہ حضرت سید مکی میاں رح ۔
علامہ ڈاکٹر محمد حمید اللہ حیدرآبادی فرانسیسی (محقق، مبلغ، مترجم قرآن و سیرت نگار )۔
حضرت علامہ سید شاہ ابراہیم ادیب الرضوی۔
سری بروگلو راما کرشنا راو (اولین وزیر اعلٰی آندھرا پردیش)۔
مولانا الطاف حسین فاروقی ۔
مولانا عبد الواحد اویسی (مجلس اتحاد المسلمین)۔
حضرت علامہ سید شاہ طاہر الرضوی (صدر الشیوخ)۔
حضرت علامہ مفتی حافظ ولی اللہ (دار العلوم النعمانیہ)۔

حضرت

امام القراء میر روشن علی سنیا۔
جلالة العلم علامہ سید حبیب اللہ قادری المعروف رشید پاشا۔
پروفیسر سلطان محی الدین (یونیورسٹی عثمانیہ )۔
حضرت علامہ قاری محمد عبد الباری (قاری نشرگاہ، مترجم قرآن)۔
حضرت علامہ مفتی مخدوم بیگ۔
حضرت علامہ مولانا مفتی حافظ ولی اللہ ۔
حضرت علامہ مفتی سید مخدوم حسینی۔
خورشید علی (لائبریرین سالار جنگ میوزیم لائبریری)۔

مولانا عبد الشکور کرنولی۔

سری باگا ریڈی (وزیر آندھرا پردیش)۔
حضرت علامہ حافظ و قاری محمد عبد اللہ قریشی ازہری(خطیب مکہ مسجد)۔
حضرت علامہ مفتی ابراہیم خلیل الہاشمی ۔
حضرت علامہ مفتی محمدعظیم الدین صاحب، صدرمفتی یونیورسٹی نظامیہ
پروفیسر سید محمد تنویر الدین خدانمائی افتخاری (ڈائرکٹر مدرسہ صوفیہ قندھار دکن۔ صدر شعبہ فارسی عثمانیہ یونیورسٹی حیدرآباد۔ مولف: تنظیم اوقات اسلام، ہفت مراحل سلوک، آموزش بولی فارسی، انوار التنویر، تراویح رمضان وچ تسبیح رحمان، حزب الاسماء الحسنی و حرز الآیات العظمی،الورد العام برائے خواص و عوام، تنویر القرآن وغیرہ)۔
پروفیسر سید عطاء اللہ حسینی ملتانی ( یونیورسٹی ملیہ، کراچی، پاکستان)۔
علامہ محمد خواجہ شریف( ثروة القاري)۔

▪ قاضی عبد القادر ( قاضی شریعت پناہ بلدہ حیدرآباد )۔

پروفیسر سمیع اللہ خان ( دائرة المعارف)۔
پروفیسر عبد المجید صدیقی( یونیورسٹی عثمانیہ )۔
سید امین الدین ازھری(خلیج)۔
مفتی سیدصادق محی الدین فہیم (دار الإفتاء و القضاء )۔
حامد قریشی (شارجہ )۔

▪ حافظ مظہر علی ( دبئی )۔

حضرت العلامہ مولانا محمد مختار احمد صاحب قبلہ سابق نائب شیخ المعقولات جامعہ نظامیہ

حضرت مفتی سیدرؤف علی قادری ملتانی صاحب (صدرالمدرسین دار العلوم عربیہ کاؤرم پیٹھ، تلنگانہ)

قاری شمس الدین زمان (عالمی انعام یافتہ برائے حسن قرات و اذان)۔
پروفیسر سید یوسف حسینی (بیجاپور)۔
مفتی عبد الرشید (گلبرگہ)۔
ڈاکٹرسید جہانگیر ( انگلش اینڈ فارن لینگویجیس یونیورسٹی حیدرآباد)۔
ڈاکٹر سید بدیع الدین صابری ( یونیورسٹی عثمانیہ )۔
مولانا رفیق احمد انواری (رائچور)۔
حافظ محمد عبد القدیر نقشبندی (صدر انجمن طلبہ قدیم)۔
مولانا فصیح الدین نظامی ( شیخ الاسلام لائبریری اینڈ ریسرچ فاؤنڈیشن )۔
قاری بشیر القادری (اجمیر)۔
الشیخ حسن الھیتو (کویت)۔
شاعر خلیج جلیل نظامی ( دوحہ قطر)۔
نوید افروز نوید (جدہ)۔
ڈاکٹر محمد سراج اللہ خان (چارمینار ہاسپٹل )۔

▪ ڈاکٹرمحمد سراج احمد نظامی (دمام)۔

حضرت مولانا سید عزیز اللہ قادری صاحب شیخ المعقولات۔
سید افضل بیابانی خسرو پاشاہ ( سابق چئیرمین وقف بورڈ )
مفتی محمد قاسم صدیقی تسخیر ( امریک‏‏ا )۔
مفتی سید ضیاء الدین نقشبندی(شیخ الفقہ ابو الحسنات اسلامک ریسرچ سنٹر )۔
حافظ محمد لطیف احمد ملتانی ( امام مکہ مسجد)۔
حافظ محمد رضوان قریشی(خطیب مکہ مسجد)۔
حافظ فریدالدین سر قاضی (ویلور)۔
سعید بن مخاشن (مولاناآزاد نیشنل اردو یونیورسٹی لکھنؤ )۔
مولانا محمد مخدوم احمد معشوقی (یونیورسٹی عثمانیہ)۔
مولانا سید شاہ خلیل اللہ بشیر بخاری نقشبندی (سعودی عربیہ)۔
مفتی سید سکندر علی چشتی دار العلوم راجستھان (جئے پور)۔
سید مصباح الدین حسینی ( نظام کالج )۔
عبد الخالق قمر (روزنامہ سہارا )
ابوزہیر سید زبیر ھاشمی نظامی (مرتب مذہبی صفحہ ’’انواراسلام‘‘ روزنامہ سیاست)

▪ مفتی انوار احمد ( روزنامہ اعتماد )۔

▪ حافظ محمد جیلانی ( روزنامہ منصف )۔

▪ عبد الرشید جنید ( ہفت روزہ گواہ )۔

▪ محمد تقی الدین احمد نظامی ( ناظم شیخ الاسلام لائبریری اینڈ ریسرچ فاؤنڈیشن )

▪ حافظ محمد فرید الدین نقشبندی قادری رفاعی ( امام مسجد درگاہ حضرت جہانگیر پیران )

سید شرف الدین چشتی یوسفی سجادہ نشین درگاہ سید امیر الدین رحمہ اللہ آغاپورہ حیدرآباد دکن

اور ویکھیں[سودھو]

انجمن طلبہ قدیم یونیورسٹی نظامیہ old boys association jamia nizamia
الجامعۃ الاشرفیہ
یونیورسٹی نظامیہ
جامعۃالرضا
بھارت وچ اسلام
الجامعۃ الاسلامیہ
یونیورسٹی رضویہ منظر اسلام
دار العلوم راجستھان (جئے پور)

حوالے[سودھو]

↑ ^۱.۰ ^۱.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
↑ Jamia Nizamia to have Internet Archived 2016-03-03 at the وے بیک مشین, Islamic Voice, August 2000
↑ Arabic call center jobs lapped up by Jamia Nizamia univ students Archived 2008-11-20 at the وے بیک مشین sulekha, 29 May 2007
↑ Jamia Nizamia Website: Budget 2000-01: 78,97,480.00 INR, Budget 2004-05: 97,72,000.00 INR, Budget 2006-07: 3,27,21,892.85 INR
↑ Jamia Nizamia Website: Expenditure 2000-01: 72,21,000 INR, Expenditure 2004-05: 1,41,56,000 INR, Expenditure 2006-07: 2,24,71,803 INR

باہر والے لنکس[سودھو]

دفتری ویب سائٹ Archived 2021-05-23 at the وے بیک مشین
Jami'ah انگریزی وچ نظامیہ دا ویب صفحہ Archived 2009-05-15 at the وے بیک مشین
Jami'ah نظامیہ یاہو گروپ

[twocircles.net-1] ۱.۰ ^۱.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).

[2] Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).

[3] Jamia Nizamia to have Internet Archived 2016-03-03 at the وے بیک مشین, Islamic Voice, August 2000

[4] Arabic call center jobs lapped up by Jamia Nizamia univ students Archived 2008-11-20 at the وے بیک مشین sulekha, 29 May 2007

[5] Jamia Nizamia Website: Budget 2000-01: 78,97,480.00 INR, Budget 2004-05: 97,72,000.00 INR, Budget 2006-07: 3,27,21,892.85 INR

[6] Jamia Nizamia Website: Expenditure 2000-01: 72,21,000 INR, Expenditure 2004-05: 1,41,56,000 INR, Expenditure 2006-07: 2,24,71,803 INR

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]