جموں اتے کشمیر
ریاست جموں اَتے کشمیر | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ریاست جموں و کشمیر (اک بااختیار ریاست) | |||||||||||
| |||||||||||
جموں و کشمیر دا نقشہ | |||||||||||
دار الحکومت | سری نگر (مئی-اکتوبر) جموں (نومبر-اپریل)[۱] | ||||||||||
رقبہ | |||||||||||
• متناسقات | 33°27′N 76°14′E / 33.45°N 76.24°Eمتناسقات: 33°27′N 76°14′E / 33.45°N 76.24°E | ||||||||||
تاریخ | |||||||||||
حکومت | |||||||||||
گورنر | |||||||||||
• 1954–ء1965ء بطور صدرِ ریاست؛ 1965ء–1967ء | کَرن سنگھ (پہلا) | ||||||||||
• 2018ء–2019ء[۲] | ستیا پال ملک (آخری) | ||||||||||
وزیر اعلٰی | |||||||||||
• 1947ء–1948ء بطور وزیر اعظم | مہر چند مہاجن (پہلا) | ||||||||||
• 2016ء–2018ء[۳] | محبوبہ مفتی (آخری) | ||||||||||
مقننہ | ریاست جموں و کشمیر | ||||||||||
• ایوان بالا | جموں و کشمیر ودھان پریشد (36 نشستاں) | ||||||||||
• ایوان زیریں | جموں و کشمیر قانون ساز اسمبلی (89 نشستاں) | ||||||||||
تاریخ | |||||||||||
• 1948 مہاراجہ کشمیر دی بھارت دے نال ذاتی تعلقات تے دعوت اُتے بھارت جموں و کشمیر وچ داخل ہويا۔ | 14 مئی 1948 | ||||||||||
31 اکتوبر | |||||||||||
سیاسی ذیلی تقسیمات | 22 ضلعے | ||||||||||
|
جموں و کشمیر اک بااختیار ریاست سی۔ جس دا بیشتر علاقہ ہمالیہ دے پہاڑی سلسلے اُتے پھیلیا ہويا اے۔ جموں و کشمیر دیاں سرحداں جنوب وچ ہماچل پردیش اتے پنجاب، بھارت، مغرب وچ پاکستان تے شمال تے مشرق وچ چین توں ملدی نيں۔ پاکستان وچ بھارت دے قبضے وچ علاقے نوں مقبوضہ جموں و کشمیر دے ناں توں پکاریا جاندا اے۔ جموں و کشمیر جموں، وادی کشمیر ، لداخ تے گلگت بلتسان وچ منقسم اے ۔بھارت دے زیر انتظام سری نگر اس دا گرمائی تے جموں سرمائی راجگڑھ اے ۔اور پاکستان دے زیر انتظام مظفر آباد راجگڑھ اے۔ وادی کشمیر اپنے حسن دے باعث دنیا بھر وچ مشہور اے جدوں کہ ۔ لداخ جسنوں "تبت صغیر" وی کہیا جاندا اے، اپنی خوبصورتی تے بدھ سبھیاچار دے باعث جانیا جاندا اے۔ ریاست کشمیر وچ مسلماناں دی اکثریت اے اُتے ہندو، بدھ تے سکھ وی وڈی تعداد وچ رہندے نيں۔
کشمیر دا فیصلہ تقسیم ہند دے اصول دے تحت اکثریت آبادی دی بنا اُتے ہونا اے ۔ لیکن سیاسی طور تنازعات تے مہاراجہ کشمیر دی بھارت دے نال ساز باز نے اخلاقی اَتے بنیادی حق آزادی دی تحریک نوں اُلجھیا دتا اے ۔اس دے خلاف کشمیر وچ عوامی تحریک آزادی شروع ہوگئ۔ جس وچ لکھاں،جاناں عزتاں دی قربانی دتی گئی جو اج تک جاری اے۔
اس وجہ توں کشمیر ستر سال توں ودھ عرصے توں دو جوہری طاقتاں پاکستان تے بھارت دے درمیان تنازعے دا باعث بنیا ہویا اے۔ پاکستان دا موقف ہے کہ مسلم اکثریتی ریاست ہون وجہوں تقسیم ہند دے قانون دی رو توں ایہہ پاکستان دا حصہ اے جدوں کہ بھارت اس نوں اپنٌا اٹُٹ انگ قرار دیندا اے ۔علاقہ عالمی پدّھر اُتے متنازع قرار دتا گیا اے ۔اقوام متحدہ اَتے باقی وڈی اہم عالمی تنظیماں نے کشمیرِیاں دے حق آزادی نوں تسلیم کيتا اے ۔
بھارت دے زیر انتظام کشمیر وچ مسلماناں دی اکثریت اے جس وچ وادی کشمیر وچ مسلمان 95 فیصد، جموں وچ 33.45 فیصد اَتے لداخ وچ 46.41 فیصد نيں۔ جموں وچ ہندو 62.55 فیصد تے سکھ 3.28 فیصد نيں تے لداخ وچ بودھ 39.65 فیصد تے ہندو 12.11 فیصد نيں۔اور پاکستان دے زیر انتظام وچ 99.9 مسلمان نيں۔ کشمیر دا شرح خواندگی 98 فیصد توں ودھ اے۔
کشمیر دے لوک اپنی بہترین صلاحیتاں دے باعت کشمیر،انڈیا،پاکستان تے بیرون ملکاں وچ اہم عہدےآں اُتے فائز نيں۔اور مختلف شعبہ زندگی وچ اپنی صلاحتیاں دے جوہر دیکھیا رہے نيں۔نال ہی نال ایہ لوک اپنے طور کشمیر دی تحریک آزادی نوں کامیاب کرنے وچ ہر سطح اُتے حصہ ڈال رہے نيں۔
تحریک آزادی نوں کمزور کرنے دے لئی 5 اگست 2019ء نوں بھارت نے آئین ہند دی دفعہ 370 نوں ختم کرنے تے ریاست نوں دو یونین علاقےآں وچ تقسیم کر دتا۔متنازعہ علاقے نوں اپنا علاقہ لکھ دتا – لیکن اس دے بعد تحریک آزادی ہور شدید ہوگئی اے ۔عوام دے اس شدید ردعملکيتی دے باعث بھارت نے پوری وادی وچ سخت کرفیو نافذ کر دتا۔ ریاست بھر وچ انٹرنیٹ سروس معطل تے موبائل کنیکشن بند تے مقامی سیاسی لیڈراں نوں گرفتار کيتا گیا۔[۴] گھر گھر تلاشی دے دوران ہزاراں بے گناہ نوجواناں تے نوعمر لڑکےآں نوں گرفتار کرکے غائب کر دتا اے۔
بھارت دے انہاں پیش قدمی دے اقدام دی وجہ توں چین بھارت، بھارت پاکستان سرحدی تنازعات ودھ رہے نيں۔ سنجیدہ ماہرین دے مطابق جے کشمیر دا حل جلد نہ کيتا گیا تاں ایہ تیسری وڈی عالمی جنگ دا پیش خیمہ بن دے کروڑاں لوکاں دی موت دا باعث بن سکدی اے ۔جس دے اثرات صدیاں ختم نئيں ہونگے۔
جموں ڈویژن
[سودھو]کشمیر ڈویژن
[سودھو]کشمیر ڈویژن وڈے پیمانے اُتے مسلمان (96.41٪) اے جس وچ اک چھوٹی ہندو (2.45٪) تے سکھ (0.81٪) آبادی اے۔
لداخ
[سودھو]مورتاں
[سودھو]
ہور ویکھو
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: جموں اتے کشمیر |
حوالے
[سودھو]- ↑ Desk, The Hindu Net (8 May 2017). "What is the Darbar Move in J&K all about?" (in en-IN). The Hindu. https://www.thehindu.com/news/national/other-states/what-is-the-darbar-move-in-j-k-all-about/article18409452.ece.
- ↑ "Satya Pal Malik sworn in as Jammu and Kashmir governor". The Economic Times. Press Trust of India. 23 August 2018. https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/satya-pal-malik-sworn-in-as-jammu-and-kashmir-governor/articleshow/65512757.cms.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).سانچہ:مردہ ربط
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےcensus2011-C16
لئی۔ - ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- Former country articles requiring maintenance
- سانچہ جات ابواب
- جموں و کشمیر
- 1947ء وچ قائم ہونے والے ملک تے علاقے
- 1954ء وچ قائم ہونے والے ملک تے علاقے
- 2019ء وچ تحلیل ہونے والی ریاستاں تے عملداریاں
- ایشیا دے متنازع علاقے
- بھارت دی سابقہ ریاستاں تے علاقہ جات
- پاکستان دے علاقائی تنازعات
- پاکستان دے علاقےآں اُتے قبضہ
- کشمیری بولی بولنے والے ملک تے علاقے
- کشمیر دی تریخ
- کشمیر