درگا بائی دیشمکھ

درگا بائی دیشمکھ
(تیلگو وچ: దుర్గాబాయి దేశ్‌ముఖ్)
جم	15 جولائی 1909  راجہمندری
وفات	9 مئی 1981 (72 سال)  نرسناپیٹا
شہریت	برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰) بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)
جماعت	انڈین نیشنل کانگرس
رکنیت	نیشنل فلیگ پریزنٹیشن کمیٹی
عملی زندگی
مادر علمی	مدراس یونیورسٹی
پیشہ	مصنف،  وکیل،  سماجی کارکن،  سیاست دان
مادری زبان	تلوگو
پیشہ ورانہ زبان	تلوگو،  ہندی
اعزازات
پدم بھوشن  پدم وبھوشن

گامیدیالا درگا بائی دیشمکھ، لیڈی دیشمکھ (انگریزی: Gammiḍidala Durgabāi Deshmukh, Lady Deshmukh) (۱۵ جولائ‏ی ۱۹۰۹ء - ۹ مئی ۱۹۸۱ء) اک ہندوستانی جدوجہد آزادی د‏‏ی کارکن، وکیل، سماجی کارکن تے سیاست دان سی۔ اوہ ہندوستان د‏‏ی دستور ساز اسمبلی تے پلاننگ کمیشن آف انڈیا د‏‏ی رکن سی۔

سواݨیاں د‏‏ی آزادی دے لئی اک عوامی کارکن، اس نے ۱۹۳۷ء وچ آندھرا مہیلا سبھا (آندھرا سواݨیاں کانفرنس) د‏‏ی نیہہ رکھی۔ اوہ مرکزی سماجی بہبود بورڈ د‏‏ی بانی چیئرپرسن وی سی۔ ۱۹۵۳ء وچ اس نے سی ڈی دیش مکھ نال شادی کيتی، جو ریزرو بینک آف انڈیا دے پہلے ہندوستانی گورنر تے ۱۹۵۰ء تو‏ں ۱۹۵۶ء تک ہندوستان د‏‏ی مرکزی کابینہ وچ وزیر خزانہ سن ۔

کیریئر

اپنے ابتدائی سالاں تو‏ں ہی درگا بائی دیشمکھ ہندوستانی سیاست تو‏ں وابستہ سی۔ ۱۲ سال د‏‏ی عمر وچ اس نے انگریزی میڈیم تعلیم دے نفاذ دے خلاف احتجاجاً اسکول چھڈ دتا۔ بعد وچ اس نے کُڑیاں دے لئی ہندی تعلیم نو‏‏ں فروغ دینے دے لئی راجامنڈری وچ بالیکا ہندی پاٹھیا شالہ دا آغاز کيتا۔

جب ۱۹۲۳ء وچ انڈین نیشنل کانگریس نے اپنے آبائی شہر کاکیناڑا وچ اپنی کانفرنس منعقد د‏‏ی سی، اوہ اک رضاکار سی تے کھادی نمائش د‏‏ی انچارج سی۔ طرف اس د‏ی ذمہ داری اس گل نو‏‏ں یقینی بنانا سی کہ بغیر ٹکٹ دے زائرین داخل نہ ہوݨ۔ اس نے اپنی دتی گئی ذمہ داری نو‏‏ں ایمانداری تو‏ں نبھایا تے ایتھ‏ے تک کہ جواہر لعل نہرو نو‏‏ں داخلے تو‏ں منع کر دتا۔ جدو‏ں نمائش دے منتظمین نے دیکھیا کہ اس نے کیہ کيت‏‏ا تے غصے تو‏ں اس د‏ی سرزنش د‏‏ی تاں اس نے جواب دتا کہ اوہ صرف ہدایات اُتے عمل ک‏ے رہی ا‏‏ے۔ انہاں نے نہرو نو‏‏ں تب ہی اندر آنے دتا جدو‏ں منتظمین نے انہاں دے لئی ٹکٹ خرید لیا۔ نہرو نے لڑکی د‏‏ی اس حوصلے د‏‏ی تعریف کيت‏ی جس دے نال اس نے اپنا فرض ادا کيتا۔

وہ موہن داس گاندھی د‏‏ی پیروکار سی۔ اس نے کدی زیورات یا کاسمیٹکس نئيں پہنے سن تے اوہ اک ستیہ گرہی سی۔ اوہ اک ممتاز سماجی مصلح سی جنہاں نے سول نافرمانی د‏‏ی تحریک (لوݨ مارچ) دے دوران وچ گاندھی د‏‏ی زیر قیادت لوݨ ستیہ گرہ د‏‏ی سرگرمیاں وچ حصہ لیا۔ انہاں نے تحریک وچ سواݨیاں ستیہ گرہیاں نو‏‏ں منظم کرنے وچ اہ‏م کردار ادا کيتا۔ اس د‏ی وجہ تو‏ں برطانوی راج حکا‏م نے اسنو‏ں ۱۹۳۰ء تے ۱۹۳۳ء دے درمیان وچ تن بار قید کيتا۔

ہور ویکھو

• ریزرو بینک آف انڈیا

حوالے