دوسری افیونی جنگ
دوسری افیونی جنگ Second Opium War 第二次鸦片战争 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بسلسلہ افیونی جنگاں | |||||||||
دوسری افیونی جنگ | |||||||||
| |||||||||
محارب | |||||||||
سانچہ:Country data Second French Empire United States1 | چنگ خاندان | ||||||||
کمانڈر اور رہنما | |||||||||
| |||||||||
طاقت | |||||||||
برطانوی: 13,127[۱] فرانسیسی: 7,000[۲] |
200,000 (اٹھ پرچم تے سبز معیاری فوج) | ||||||||
1 The U.S. was officially neutral, but later aided the British in the Battle of the Barrier Forts (1856) and the Battle of Taku Forts (1859)۔[۳] |
دوسری افیونی جنگ (انگریزی: Second Opium War) (چینی: 第二次鸦片战争) جسنوں دوسری انگریز-چینی جنگ یا دوسری اینگلو-چینی جنگ (انگریزی: Second Anglo-Chinese War)، دوسری چینی جنگ (انگریزی: Second China War)، تیر جنگ (انگریزی: Arrow War)، چین وچ اینگلو-فرانسیسی مہم (انگریزی: Anglo-French expedition to China) [۴] بھی کہیا جاندا اے متحدہ مملکت برطانیہ عظمی و آئر لینڈ تے فرانسیسی سلطنت دوم نے چین دے چنگ خاندان دے خلاف لڑی جو کہ 1856ء توں 1860ء تک لڑی گئی۔
ناں
[سودھو]اصطلاحات "دوسری جنگ" تے "تیر جنگ" دونے اطراف دے ادب وچ استعمال ہُندی نيں۔ "دوسری افیونی جنگ" برطانوی تزویراندی مقاصد وچوں اک اے: افیون دی تجارت نوں قانونی بنانا، تجارتی توسیع، چین نوں تمام برطانوی تاجراں دے لئی کھولنا تے غیر ملکی درآمدات نوں مقامی لگان توں مستثنی قرار دینا۔ "تیر جنگ" (Arrow War) اس بحری جہاز دے ناں توں اے جو تنازع دا نقطہ آغاز بنیا۔
جنگ دا آغاز
[سودھو]یہ جنگ پہلی افیونی جنگ دے بعد دے واقعات دی وجہ توں ہوئی۔ 1842ء وچ معاہدہ نانکنگ جسنوں چین پہلا غیر مساوی معاہدہ قرار دیندا اے کہ رو توں برطانیہ نوں بھاری معاوضہ تے اضافی علاقائییت حاصل ہوئی، پنج معاہدہ بندرگاہاں تک رسائی تے جزیرہ ہانگ کانگ اُتے قبضہ۔ بہتر تجارت تے سفارتی تعلقات دے برطانوی اہداف دا پورا نہ ہونا معاہدے دی ناکامی دا سبب تے دوسری افیونی جنگ (1856ء تا 1860ء) دی وجہ بنیا۔ [۵] چین وچ پہلی افیونی جنگ نوں جدید چین دی تریخ دا نقطہ آغاز تصور کیتا جاندا اے۔
شروعات
[سودھو]1850ء دی دہائی وچ مغربی سامراج دی تیز رفتار ترقی ہوئی۔ مغربی طاقتاں دے کچھ مشترکہ اہداف وچ غیر ملکی بازاراں تے نويں بندرگاہاں تک رسائی وچ توسیع سی۔ فرانس دا معاہدہ ہوانگچپو تے امریکی وانگشیا معاہدے دونے وچ شقاں موجود سن کہ 12 سال بعد معاہداں اُتے دوبارہ گفت و شنید دی جا سکے گی۔ چین وچ مراعات دی توسیع دی کوشش وچ متحدہ مملکت برطانیہ عظمی و آئر لینڈ نے معاہدہ نانکنگ اُتے چنگ حکام توں دوبارہ گفت و شنید دا مطالبہ کیتا تا کہ پسندیدہ ترین ملک دا درجہ حاصل کیتا جا سکے۔ برطانوی مطالبات وچ چین نوں برطانوی تجارتی کمپنیاں دے لئی کھولنا، افیون دی تجارت نوں قانونی حیثیت دینا، غیر ملکی درآمدات نوں مقامی لگان توں مستثنی قرار دینا، قزاقی دا خاتمہ، قلی تجارت دے قوانین بنانا، رطانوی سفیر نوں بیجنگ وچ رہائش پذیر ہونے دی اجازت تے تمام معاہداں دے انگریزی بولی ورژن نوں چینی بولی اُتے مقدم کرنا سی۔ [۶]
اکتوبر 1856ء وچ چین بحریہ نے کینٹن وچ اک ایرو (Arrow) نامی بحری جہاز نوں قزاقی دے شک وچ پھڑ لیا۔ ایہ جہاز پہلے قزاقی دے لئی استعمال ہُندا رہیا سی جسنوں چینی حکومت پھڑنے دے بعد بیچ دتا سی۔ ہن ایہ اک برطانوی جہاز دے طور اُتے مندرج سی تے پکڑے جانے دے وقت اس اُتے برطانوی پرچم لہرا رہیا سی، اُتے اس دی رجسٹریشن معیاد ختم ہوئے چورگی۔ اس دے کپتان تھامس کینیڈی جو جہاز اُتے سوار سی چین دے بحری جہاز نوں دیکھ کے برطانوی پرچم اتار لیا۔ [۷] برطانوی وائسرائے نے عملے دی فوری طور اُتے رہائی تے پرچم دی مبینہ طور اُتے بے حرمتی اُتے معافی مانگنے مطالبہ کیتا۔ یی منگچین نے عملے دے نو افراد نوں رہیا کر دتا مگر تن نوں رہیا کرنے توں منع کر دتا، تے ایہ جنگ دا نقطہ آغاز بنیا۔
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ Frontier and Overseas Expeditions from India۔ Volume 6. Calcutta: Superintendent Government Printing. 1911. p. 446.
- ↑ Wolseley, G. J. (1862)۔ Narrative of the War with China in 1860۔ London: Longman, Green, Longman, and Roberts. p. 1.
- ↑ Magoc, Chris J.; Bernstein, David (2016)۔ Imperialism and Expansionism in American History۔ Volume 1. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. p. 295. سانچہ:آئی ایس بی این۔
- ↑ Michel Vié، Histoire du Japon des origines a Meiji، PUF, p. 99. ISBN [[Special:BookSources/2-13-052893-7
- ↑ Tsang 2004, p. 29
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Hanes & Sanello 2004, pp. 176–77.