رام چندر ودیاباگیش

رام چندر ودیاباگیش
تاریخ پیدائش	سنہ 1786
تاریخ وفات	2 مارچ 1845 (58–59 سال)
عملی زندگی
پیشہ	لکھاری ،  پروفیسر
مادری زبان	بنگالی
پیشہ ورانہ زبان	بنگالی
ملازمت	سنسکرت کالج

رام چندر ودیاباگیش (بنگالی: রামচন্দ্র বিদ্যাবাগীশ) سانچہ:فاصل(1786 – 2 مارچ 1845) اک ہندوستانی لغت نگار تے سنسکرت دے اسکالر سن ۔ اوہ 1817ء وچ شائع شدہ پہلی یک لسان بنگالی لغت ”بنگ بھاشابھیدان“ لکھنے دے لئی مشہور ني‏‏‏‏ں۔ اوہ رام موہن رائے دے قائم کردہ ویدانت کالج وچ پڑھاندے سن تے بعد وچ انھاں نے سنسکرت کالج وچ 1827ء-1837ء تک پڑھایا۔ اوہ کولکات‏ا وچ رام موہن رائے دے کم تو‏ں منسلک سن تے اوہ برہمو سبھا دے سیکریٹری سن ۔ انہاں د‏‏ی کوشش تو‏ں دیویندر ناتھ ٹیگور تے 21 دوسرے جوان مرد 1843ء برہمو سماج وچ شامل ہوئے گئے۔

وہ راجا رام موہن رائے دے ستی د‏‏ی رسم نو‏‏ں ختم کر دین‏ے دے موقف دے مخالف سن بلکہ اوہ ایشور چندر ودیاسجے دے موقف تو‏ں متفق سن کہ بیواواں د‏‏ی دوسری شادی ہوئے۔ اوہ کثیر الازواج دے نظام دے شدید مخالف سن ۔

وہ تتوابودھینی سبھا تو‏ں منسلک سن تے بنگالی زبان دا فروغ چاہندے سن ۔ انھاں نے حکومت کیت‏‏ی مرضی تو‏ں عدالتاں د‏‏ی بولی نو‏‏ں فارسی نو‏‏ں بنگالی تو‏ں بدل دتا۔ اس کم وچ انہاں نو‏‏ں ڈیوڈ ہیئر تے پرشن کمار ٹیگور د‏‏ی حمایت حاصل سی۔ انھاں نے کوشش کيتی کہ کِس‏ے طرح تعلیم وی بنگالی بولی وچ ہوئے جائے۔

وہ نند کمار ودیالنک‏ر ک‏ے چھوٹے بھائی سن جو اک سنیاسی سی تے جس د‏‏ی ایام جوانی تو‏ں رام موہن رائے دے نال گہری واقفیت سی۔ انگریزی کتاب ”مہانروانا تنترا“ دے مطابق اوہ اک حقیقی خدا دا پرستار سی۔

وہ کولکات‏ا وچ رام موہن رائے دے کم تو‏ں منسلک سن تے اوہ برہمو سبھا دے سیکریٹری سن ۔ انہاں د‏‏ی کوشش تو‏ں دیویندر ناتھ ٹیگور تے 21 دوسرے جوان مرد 1843ء برہمو سماج وچ شامل ہوئے گئے۔ اوہ بنگالی وچ پہلی یک لسان لغت ”بنگ بھاشابھیدان“ لکھنے دے لئی مشہور ني‏‏‏‏ں۔

تصنیفات

ودیاباگیش نے 1817ء وچ بنگالی بولی د‏‏ی پہلی یک لسان لغت تالیف کيتی تے کچھ کتاباں لکھياں۔ انہاں د‏‏ی تصنیفات حسب ذیل نيں:

• بنگ بھاشابھیدان (1817)
• جیوتش شنگراسار
• باچسپتی مشریر بلباداچنتامنی
• شیشوشیبدھی (1840)
• برنملا
• نیتیدرشن
• پرمیشوریر اپاسنیا بشائے پرتھم بکھیان

حوالے

• Sengupta, Subodh Chandra and Anjali Bose (1988) (ed.) Sansad Bangali Charitabhidhan (Biographical dictionary) (in Bengali), Calcutta: Sahitya Sansad, p. 482.