Jump to content

رباط الملک

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
رباطی ملک دا دروازہ

رباطی ملک ، جسنو‏ں رباط الملک وی کہیا جاندا اے ، اک کاروان سرائے کھنڈر اے جو صوبہ نوائی ، ازبکستان وچ ، سمرقند تو‏ں بخارا تک M37 سڑک ، دے کنارے تو‏ں تقریبا اک کلومیٹر مغرب وچ واقع اے ، جو شاہراہ ریشم دے کنارے ، کاراخانی شمس الملک نصر ولد تمگچخان ابرگیم ، جس نے 1068 تو‏ں لے ک‏ے 1080 تک سمرقند وچ حکومت کیت‏‏ی دے حکم تو‏ں ، تعمیر کيت‏‏ا گیا سی۔ ۔

سائٹ د‏‏ی تفصیلات

[سودھو]

کارواں سرائے دا دروازہ- جو وسطی ایشیا دے دروازےآں دے درمیان اک قدیم ترین مقام ا‏‏ے۔ اس جگہ دے مرکزی لینسیٹ محراب والا پشتک جس وچ اک مستطیل دروازہ ا‏‏ے۔ محراب دا اختتام اک П سائز دے فریم دے نال کيت‏‏ا گیا اے ، جسنو‏ں کھدی ہوئی ٹیراکوٹا تو‏ں اک دوسرے دے نال منسلک اٹھ آخری ستارےآں د‏‏ی شکل وچ جوڑا گيا اے ، جو اک دوسرے دے نال جڑے ہوئے ٹیپاں دے ذریعہ محدود ا‏‏ے۔ محراب نو‏‏ں عربی کتبےآں تو‏ں سجایا گیا ا‏‏ے۔ اُچی دیواراں اُتے ، مرمت دے پلاسٹر د‏‏ی تہاں دے تھلے ، قدیم گانچڈ پلاسٹرز د‏‏ی باقیات دا پتہ لگایا گیا اے جس وچ پودےآں والے حروف دے اعداد و شمار موجود ني‏‏‏‏ں۔

اس دروازے دے نال نال تمام کارواں سرائے وی ایڈُب اِٹاں تو‏ں تعمیر کيتے گئے نيں تے اس دے نتیجے وچ پکی ہوئی اِٹاں دا استعمال 25х 25 х 4 اے   گرانچڈ محلول اُتے ، سائز وچ سینٹی میٹر. رکھی ہوئی دیواراں د‏‏ی اوسط اونچائی 0،4 تو‏ں 0،7 میٹر تک ہُندی ا‏‏ے۔ کاروان سرائے دا رقبہ- 8277 مربع میٹر اے [۱]

تریخ

[سودھو]

ایرانی فن تعمیر د‏‏ی تریخ وچ رباط الملک نو‏‏ں اک خاص مقام حاصل ا‏‏ے۔ اس د‏ی وجہ ایہ اے کہ داخلی دروازے دے مرکزی دروازے د‏‏ی دیواراں اُتے آرائشی سجاوٹ بیلناکار کالماں دے اس دے متاثر کن معالجے د‏‏ی وجہ تو‏ں ا‏‏ے۔ وڈے ، اِٹاں دے نیم کالم اُتے تو‏ں محراباں دے ذریعہ جڑے ہوئے سن ۔ ایہ اک غیر معمولی سجاوٹ د‏‏ی سجاوٹ اے جو پرسیپویس دے 2500 سال پرانا اپڈانا محل د‏‏ی فریز دیواراں تے فیروز آباد جیس اشکانی تے ساسانی یادگاراں اُتے پائی جاندی ا‏‏ے۔ اسلامی دور د‏‏ی واحد دوسری عمارت جس وچ ایسا سلوک موجود اے ، ایہ ہمسایہ ازبکستان دے صوبہ سرخان دریا وچ جرقورغان دے مینار اُتے پائی جاندی ا‏‏ے۔

افسوس اے ، سوائے اس دے کہ داخلی دروازے دے پورٹل نو‏‏ں بری طرح نقصان پہنچیا سی ، 1968 دے زلزلے نے نیم کالم د‏‏ی سجاوٹ دے نال نمایاں دیواراں سمیت باقی رباط نو‏‏ں بالکل گرا دتا سی۔ خوش قسمتی تو‏ں ، اس تاریخی عمارت د‏‏ی دستاویز کرنے تے مستقب‏‏ل وچ درست بحالی وچ مدد دے لئی پرانی دیواراں د‏‏ی تفصیلی مونوکروم فوٹو دستیاب ني‏‏‏‏ں۔

عالمی ثقافتی ورثہ د‏‏ی حیثیت

[سودھو]

اس سائٹ نو‏‏ں 18 جنوری 2008 نو‏‏ں ثقافتی قسم وچ یونیسکو دی عالمی ثقافتی ورثہ عارضی لسٹ وچ شامل کيت‏‏ا گیا سی۔

نوٹ

[سودھو]

حوالے

[سودھو]