رباعیات الخیام
| رباعیات الخیام | |
|---|---|
| مصنف | عمر خیام |
| اصل زبان | فارسی |
| ادبی صنف | رباعی |
ترمیم  | |
رباعیات شاعری دی اک صنف اے جو فارسی ادب وچ بہت مشہور اے تے اس صنف نوں خاص طور اُتے عمر خیام توں شہرت ملی۔ عمر خیام دا پورا ناں غیاث الدین ابو فتوح عمر بن ابراہیم خیام اے (1048ء – 1131ء)، اوہ فارسی شاعر ہوݨ دے نال نال علمِ فلکیات تے ریاضیات دے ماہر وی سن ۔[۱]
کہیا جاندا اے کہ رباعیات بارہويں صدی عیسوی / 568 ہجری دے اوائل وچ لکھی گئياں۔ لفظ "الرباعیات" دراصل عربی کلمہ رباعی دی جمع اے، جو فارسی شاعری دے اک خاص قالب دی طرف اشارہ کردا اے۔[۲]
رباعی چار مصرعاں اُتے مشتمل اک شعری قطعہ ہُندا اے جو کسی اک موضوع دے گرد گھمدا اے تے اک مکمل خیال پیش کردا اے۔ قافیہ بندی وچ یا تاں پہلے، دوسرے تے چوتھے مصرع دا قافیہ اکو جیہا ہُندا اے یا فیر تمام چاراں مصرعے اک ہی قافیہ اُتے آندے نيں۔[۳]
لفظ دی نیہہ
[سودھو]"رباعیات" دا لفظ عمومی طور اُتے ایسی تمام شعری مجموعات دے لئی استعمال ہُندا اے جو اس طرز اُتے مشتمل ہوݨ۔ رباعیاتِ عمر خیام دراصل اُنہاں رباعیاں اُتے مشتمل نيں جو خیال کيتا جاندا اے کہ خود انھاں نے کہی نيں۔ وقت گزرنے دے نال نال انہاں رباعیات وچ اُنہاں دی طرف منسوب تعداد ودھدتی گئی ایتھے تک کہ اُنہاں دے ناں اُتے 2,000 توں ودھ رباعیات مشہور ہوگئياں، حالانکہ یقینی طور اُتے ثابت اے کہ عمر خیام نے انہاں وچوں 200 توں وی کم رباعیات خود تخلیق کيتی سی۔[۴][۵]
حوالے
[سودھو]- ↑ براون، ایڈورڈ گرانوِل۔ A Literary History of Persia. کیمبرج: کیمبرج یونیورسٹی پریس، 1902.
- ↑ خیام، عمر۔ رباعیاتِ خیام، ترجمہ: ایڈورڈ فٹزجیرالڈ۔ لندن: 1859.
- ↑ حامدی، ناصر الدین۔ عمر خیام تے اس دی رباعیات. تہران: انتشارات علمی، 1975.
- ↑ ابن یوسف، عبد الحکیم۔ شعر فارسی دی تریخ. لاہور: سنگ میݪ پبلیکیشنز، 1982.
- ↑ Arthur J. Arberry, The Rubaiyat of Omar Khayyam. London: George Allen & Unwin, 1952.
ہور ویکھو
[سودھو]کتابیات
[سودھو]- بكار، يوسف حسين، «الترجمات العربية لرباعيات الخيام: دراسة نقدية»، منشورات جامعة قطر، الدوحة، 1988
- حسن، عبد الحفيظ، «رباعيات الخيام بين الأصل الفارسي والترجمة العربية»، هيئة قصور الثقافة، القاهرة
