سعید بن محمد باعشن
| سعید بن محمد باعشن | |
|---|---|
| جم |
|
| وفات |
|
| خاندان | آل باعشن |
ترمیم  | |
سعید بن محمد باعلیٰ باعشن (وفات 1270ھ / 1854 ) اک یمنی شافعی عالم دین اور فقیہ سن ۔ اوہ تیرہويں صدی ہجری دے شافعی فقہ دے اہم ترین آئمہ وچوں اک ہور حضرموت دے وڈے علما وچ شمار ہُندے نيں۔ اوہ علم حاصل کرنے دے لئی مرجع سن تے انہاں توں استفادہ دے لئی لوک دور دراز توں آندے سن ۔ انہاں دے شاگرداں وچ کئی نامور فقہا تے علما شامل نيں۔[۱]
نسب تے خاندان
[سودھو]وہ آل باعشن خاندان نال تعلق رکھدے سن، جنہاں دی تعریف مفتی حضرموت عبد الرحمن بن عبید الله السقاف نے ایويں کی: "آل باعشن علم دا گھرانہ، فضل دا منبع تے نیکی دا سرچشمہ نيں۔"[۲] آل باعشن دا تعلق حضرموت دے وادی دوعن دے مشہور علمی خانداناں وچوں سی، ایتھے تک کہ انہاں دی علمی مقام دی بنا اُتے پنڈ دا ناں انہاں توں منسوب کر دتا گیا۔ روایت دے مطابق، انہاں دا نسب شیخ علی بن ابراہیم بن ابی عشن تک پہنچدا اے۔[۳] ان دے نسب دے بارے وچ دو اقوال نيں:
- . انہاں دا نسب محمد بن عبد الرحمن بن ابی بکر صدیق رضی الله عنه نال ملدا اے۔
- . انہاں دا تعلق ابی عشن دی اولاد توں اے، جو یمن دے اک شاہی خاندان دے فرد سن تے ہمْدان دے اشراف وچ شمار ہُندے سن ۔ انہاں دے بارے وچ حمیر نے ذکر کيتا کہ اوہ الرعینی الحميري سن تے بنو اصبى بن دافع (ہمْدان دے علاقے خِیوان وچ ) دے حکمران سن ۔[۴][۵][۶]
پیدائش تے مڈھلا جیون
[سودھو]شیخ سعید دی پیدائش رباط باعشن نامی مشہور پنڈ وچ ہوئی، جو وادی دوعن الأیمن وچ واقع اے۔ ایہ تیرہويں صدی ہجری دے آغاز دا واقعہ اے۔ اوہ اک نیک تے صالح ماحول وچ اپنے علمی خاندان دی سرپرستی وچ پروان چڑھے۔ انھاں نے اپنی مڈھلی سِکھیا اپنے پنڈ دے مشائخ توں حاصل کيتی، قرآن مجید حفظ کیتا، احادیث دا مطالعہ کيتا تے اہم علمی کتاباں پڑھیاں۔ ہور علم دی جستجو وچ اوہ تقریباً 1220ھ وچ مصر تشریف لے گئے۔[۷]
شیوخ
[سودھو]شیخ سعید نے حضرموت تے مصر دے کئی جید علما توں علم حاصل کیتا، جنہاں وچوں اہم ناں ایہ نيں:
- عبد الله بن حجازي الشرقاوي
- إبراهيم بن محمد الباجوري
تلامذہ
[سودھو]شیخ سعید دے شاگرداں وچ حضرموت دے کئی مشہور فقہا تے علما شامل نيں، جنہاں وچوں چند ایہ نيں:
- صالح بن عبد الله العطاس
- عبد الله الهدار بن طه الحداد
- أحمد بن محمد المحضار
- علي بن أحمد باصبرين
- عمر بن حسن بن عبد الله الحداد
- عيدروس بن عمر الحبشي
- طاہر بن عمر الحداد
- عبد الله بن عمر باناجة
- سعيد بن عبد الله بادكوك
- محمد بن حسن البار
لکھتاں
[سودھو]شیخ سعید نے فقہ، توحید تے نحو دے موضوعات اُتے کئی قیمتی کتاباں تصنیف کیتیاں، جنہاں وچ شامل نيں:
- . المواهب السنية بشرح المقدمة الحضرمية
- . بشرى الكريم بشرح مسائل التعليم
- . مواهب الديان شرح فتح الرحمن
- . سلم الطالب علماں شرح قلائد الإعراب
- . بهجة الطالب علماں شرح قلائد الإعراب
- . التحفة السنية شرح العمريطية
- . مفتاح السعادة[۸][۹]
وفات
[سودھو]شیخ سعید دا انتقال رات دے وقت سحر دے قریب، 1 جمادى الآخرة 1270ھ / 1854ء نوں ہويا۔ انھاں انہاں دے پنڈ رباط باعشن دے قبرستان، جو سیدہ دے ناں توں مشہور اے، وچ دفن کيتا گیا۔
حوالے
[سودھو]- ↑ ترجمة الشيخ في كتاب مواهب الديان
- ↑ التقريرات السديدة في المسائل المفيدة ص 35
- ↑ في كتابه الشهير إدام القوت (73/ص)
- ↑ ترجمة الشيخ في كتاب شرح المقدمة الحضرمية
- ↑ كتاب الدر والياقوت في بيوتات عرب المهجر وحضرموت الجزء الثاني
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ (الخلاصة الشافية في الأسانيد العالية) خ ورقة (6/ب) للعلامة علوي بن طاہر الحداد
- ↑ Error in webarchive template: Check
|url=value. Empty. - ↑ Error in webarchive template: Check
|url=value. Empty.
۔