سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی
| سید علی شرف الدین موسوی علی آبادی بلتستانی | |
|---|---|
| عہد | دور حاضر |
| مکتبہ فکر | اسلام |
| شعبہ عمل | قرآن، حدیث، فقہ، |
| افکار تے نظریات | امن عالم، بین المذاہب رواداری، اتحاد امت |
| شہریت | پاکستانی |
| لکھتاں | موضوعات متنوعہ، انبیاء قرآن محمد مصطفیٰ، تفسیر عاشورا، اٹھو قرآن کا دفاع کرو، قرآن سے پوچھو |
| مؤثر شخصیتاں | محمد |
سید علی شرف الدین موسوی صاحب دی شخصیت پاکستان دے علما (بشمول شیعہ تے سنی) وچ احترام دی نگاہ توں دیکھی جاندی اے۔ آپ اس دور دے اک عظیم مصلح تے اتحاد بین المسلمین دے داعی نيں۔ آپ قرآن تے اسلام ناب محمدی دی دعوت دینے والے اسکالرز وچوں نيں۔ مرحوم مولانا اسحاق فیصل آبادی جو اتحاد بین المسلمین دے داعی سن، آپ دے انہاں نال وی دوستانہ روابط سن ۔ اج وی علامہ سید علی شرف الدین موسوی پاکستان وچ فرقہ بندی دی بجائے صرف اسلام دی طرف دعوت دینے والے گنے چنے اسلامی اسکالرز تے علما وچوں نيں۔
مختصر حالات زندگی
[سودھو]سید علی شرف الدین موسوی صاحب دی جائے پیدائش بلتستان دے اک محلہ علی آباد شیگر دی اے، جو مشہور پہاڑی چوٹی کے ٹو دے گردونواح دی اک وادی اے۔ انہاں دی سنہ پیدائش 1360ھ (1942ء) اے۔ آپ بلتستان دے اک شیعہ سادات دے مذہبی گھرانے وچ پیدا ہوئے۔ آپ موسوی سید ہونے دی وجہ توں اپنے ناں دے نال موسوی لکھدے نيں۔ آپ نے ابتدائی دینی تعلیم اپنے علاقے بلتستان، شمالی پاکستان، توں حاصل کيتی۔ اس دے بعد اعلیٰ اسلامی تعلیم دے حصول دے لئی ملک توں باہر جانے دا فیصلہ کیتا۔
تعلیم
[سودھو]سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی حصول علم دے لئی ١٣٧٧ ہجری نوں نجف اشرف پہنچے آپ دے استاداں وچ آیت اللہ صادقی تہرانی شامل رہے۔ تے دین نوں ثقل اکبر قرآن توں سمجھنے دی خواہش انہاں دی شاگردی نے ہی پیدا کيتی۔ آغا صاحب نجف دے مدرسےآں وچ قرآن تے حدیث نوں شامل نہ کرنے دا ہر مقام اُتے شکوہ کردے رہے نيں تے ایہ شکوہ صرف نجف تک ہی محدود نئيں اے بلکہ مدارس قم وی اس وچ شامل نيں۔۔ عراق وچ آپ دی ہمنشینی آیت اللہ باقر الصدر نال وی رہی۔
پاکستان واپسی
[سودھو]سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی تقریباً ١٢ سال دے بعد نجف توں پاکستان آئے، آغا صاحب نے جس ادارے دی بنیاد پائی اس دا ناں دارالثقافہ الاسلامیہ اے ایہ ادارے اپنے قیام توں ہن تک کسی قسم توں وی مرجعییت دے ذیر تسلط نئيں رہیا تے نہ اس ادارے نوں چلانے دے لئی کسی قسم دے خمس دا سہارا لیا گیا۔
تبلیغ شیعیت
[سودھو]پاکستان آنے دے بعد ادارہ" دارالثقافہ الاسلامیہ پاکستان" دے تحت انہاں نے مذہب شیعہ جعفری اثنا عشری توں متعلق کتاباں دا اردو وچ ترجمہ کرنے تے شیعہ مسلک دی تبلیغ دا آغاز کیتا۔ انہاں نے شیعہ مسلک دی چوٹی دیاں کتاباں دا اردو وچ ترجمہ کیتا تے شیعہ مسلک نوں پھیلانے وچ پر عزم ہو گئے۔ انہاں نے پاکستان وچ امام مھدی علیہ السلام توں متعلق تے انہاں دی شان وچ لکھیاں گئیاں کتاباں تے "دعائے ندبہ" نوں وی عام کیتا۔ اس دے علاوہ عربی تے فارسی دے شیعہ مسلک توں متعلق کتاباں "شیعت دا آغاز کدوں تے کِداں"، تیجانی سماوی دیاں کتاباں "ہو جاو سچیاں دے نال" تے" فیر میں ہدایت پا گیا"، "فلسفہ امامت"، "مذہب اہل بیت"، "شب ہاے پشاور"، "اھل بیت آیت تطھیر دی روشنی وچ " تے اس دے علاوہ سینکڑاں کتاباں دے اردو ترجمہ دا وی اہتمام کیتا۔
انقلاب ایران تے پاکستانی شیعاں دی قیادت
[سودھو]سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی نے ١٩٧٩ دے انقلاب اسلامی دے بعد مقام رہبری تے مقام ولایت فقیہ نوں پاکستان وچ روشناس کرانے وچ اہم کردار ادا کیتا۔ آغا صاحب دی پرجوش شخصیت ہی سی کہ جس دی وجہ توں قائد عارف حسین دی شہادت دے بعد اپ دا ناں وی قیادت دے لئی سنیا جاندا رہیا۔
قرآن فہمی دے لئی جدوجہد
[سودھو]سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی نے ہی سب توں پہلے کراچی وچ قرآن فہمی دے پروگرام کرائے تے قرآن فہمی دے عنوان توں مختلف مقابلے وی کرائے۔ آغا صاحب نے ہی سب توں پہلے کراچی وچ دعائے ندبہ دی محافل دا آغاز کیتا۔ دروس دا سلسلہ وی آغا صاحب دے ادارے وچ طویل عرصے جاری رہا- جس دے ذریعے سینکڑاں عاشقان دین مستفید ہُندے رہے-
انہاں نے قرآن فہمی دے سلسلے وچ رمضان 1407 ھجری وچ پہلا سیمینار "یوم القرآن" منعقد کیتا، تاکہ قرآنی تعلیمات دی اہمیت، قرآنی علوم دی نشر تے اشاعت ہو سکے۔ اس سیمینار وچ ملک دے علما تے دانشوراں نوں مختلف موضوعات اُتے قرآن دی روشنی وچ اظہار خیلا کرنے دی دعوت دتی گئی۔ ایہ سیمینار مسلسل اٹھ(8) سال تک منعقد ہُندا رہیا۔ چنانچہ رمضان 1415 ھجری وچ پہلی مرتبہ ملکی سطح اُتے مقابلہ معارف قرآن دا انعقاد کیتا تاکہ کراچی شہر دی حدود توں نکل کے ملک دے دور دراز علاقےآں دے لوگاں تک نوں قرآنی تعلیمات دی جانب توجہ تے انہاں دے حصول دی ترغیب دتی جائے تے ایويں پورے ملک وچ قرآن شناسی دی فضا پیدا ہو جائے۔
1417 رمضان نوں وی آپ نے تیسری مرتبہ معارف قرآن دا اعلان کیتا، جس وچ حصہ لینے والےآں تے اس دے ناظر افراد دی تعداد ہزاراں وچ سی۔10 ہزار دی تعداد وچ ایہ سوالات تقسیم کرنے دا اہتمام کیتا۔
عزاداری تے قیام امام حسین
[سودھو]علامہ شرف الدین موسوی نے نہ صرف عزاداری تے قیام امام حسین علیہ السلام توں متعلق کتاباں لکھیاں بلکہ عزاداری دیاں مجلساں وچ وی شیعت تے اہل بیت اُتے مبنی خطبات دتے۔ چنانچہ تحقیقات تے علمی جستجو دے دوران وچ آپ اُتے عزاداری وچ موجود خرافات ظاہر ہو گئياں چنانچہ اس سلسلے وچ پہلے مشہور کتاباں شیعہ جو اصلاح عزاداری دے سلسلے وچ سی انہاں دا اردو وچ ترجمہ کیتا جداں جناب علامہ طبرسی دی "اللولو والمرجان" دا اردو ترجمہ "آداب اہل منبر" تے آیت اللہ یزدی دی "حسین شناسی" ورگیاں کتاباں دے ترجمے شایع کيتے ۔ اس دے بعد آپ نے بذات خود انہاں خرافات دے خلاف کتاباں لکھنے دا فیصلہ کیتا چنانچہ "عزاداری کیوں"، "انتخاب مصائب امام حسین"، "قیام امام حسین دا سیاسی جائزہ"، "تفسیر عاشورا" وغیرہ درجناں کتاباں لکھياں۔ جلد ہی آپ نے پہچان لیا کہ مذہب تشیع وچ بہت ساریاں رسومات تے خرافات وی شامل ہو گئے نيں چنانچہ آپ نے "عقائد تے رسومات شیعہ" تے "شیعہ اہل بیت" تے "موضوعات متنوعہ" لکھی۔ اس دے علاوہ انہاں تمام رسومات تے بدعات نوں رواج دینے والے اصل لوگاں دی پہچان دے لئی "باطنیہ تے اخوتہا" لکھی۔ انہاں سب کتاباں نوں لکھنے دے علاوہ قرآن فہمی دے سلسلے وچ "اٹھو قرآن کا دفاع کرو" تے اس ورگیاں 10 دے قریب کتاباں لکھياں۔
مخالفت تے رد عمل
[سودھو]سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی دیاں کتاباں تے بعض سوالات تے نظریات تے اصلاحات دے خلاف بوہت سارے شیعہ علما انہاں دے مخالف ہو گئے۔ بوہت سارے علما نے انہاں نوں شیعہ مسلک توں خارج قرار دتا۔ لیکن فیر وی آغا شرف الدین دی پیر وچ لغزش نہ آیا تے آپ مسلسل اسلام وچ شامل کيتی گئی رسومات تے بدعات دے خلاف نبرد آزما رہے۔ انہاں سب توں تنگ آکے درباری ملاواں نے انہاں دے قتل دا فتوی صادر کیتا، کسی نے انہاں نوں وہابی ایجنٹ کہیا تاں کسی نے استعماری ایجنٹ تے کسی نے کہیا کہ آغا صاحب سنی ہو گئے نيں۔ غرض آغا صاحب دے گھر دا گھیراؤ کیتا گیا تے انہاں نوں مسلسل 10 سال تک گھر وچ محبوس رکھیا۔ انہاں دیاں کتاباں اُتے اج وی پابندی اے۔ لیکن برقی کتاباں انہاں دی آفیشل ویب سائیٹ "صبغۃ الاسلام" اُتے دستیاب نيں۔
شیعہ علی، دا نظریہ
[سودھو]سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی نے حال ہی وچ تہمتاں تے بہتاناں دے بارے وچ "محرم 2013 عیسوی" وچ اک کتابچہ"دارالثقافہ توں عروۃ الوثقی" لکھی۔ اس توں پہلے وی "شیعہ اہل بیت نامی کتاب وچ تے حالیہ کتاب "دارالثقافہ توں عروۃ الوثقی " وچ وی شیعہ اثنا عشری جعفری وغیرہ دی بجائے خود نوں "شیعہ علی" دے ناں توں پہچان کرایا اے۔ ڈاکٹر علی شریعتی شیعہ علی دا نظریہ اپنی کتاب "تشیع علوی تے تشیع صفوی" وچ پیش کر چکے نيں۔ اس دے بعد ڈاکٹر موسی الموسوی نے وی اپنی کتاب "الشیعہ تے التصحیح" وچ شیعاں نوں "علی دے شیعہ" تے خرافات نال پر شیعہ وچ تقسیم کیتا اے۔ آیت اللہ ابو الفضل برقعی قمی تے حیدر علی قلمداران وی اپنے ناں دے نال "شیعہ اثنا عشری جعفری" دی بجائے "شیعہ علی"لکھدے سن ۔
سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی دے عقائد تے نظریات
[سودھو]سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی چند مخصوص عقائد تے نظریات ایہ نيں۔
- امامت نوں نص قرآنی توں نئيں مندے تے انہاں دا ایہ کہنا اے کہ نص اوہ ہُندی اے جس وچ کوئی ابہام نہ ہوئے تے جدوں امت دے اک وڈے طبقے نے غدیر خم دے موقع اُتے رسول اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دا خطبہ سننے دے باوجود مولا دے معنےآں وچ اختلاف کیتا تاں اس توں ایہ پتا چلدا اے کہ ایہ نص نئيں اے۔ اس دے علاوہ آغا صاحب دا ایہ وی کہنا اے کہ علی ابن ابی طالب ہمیشہ اپنی فضیلت نوں معیار بنا کے خلافت اُتے اپنے حق نوں ثابت کیتا اے تے نص دا ذکر نئيں کیتا۔ اس دے علاوہ علی ابن ابی طالب دا خلافت دی نامزدگی دے لئی ہونے والے ہر طریقہ کار وچ شامل ہونا وی اس گل دی دلیل اے۔ اہلیبیت دے خاندان دے مختلف لوگاں نے امامت دا دعویٰ کیتا۔
- اس دے علاوہ آغا صاحب تقلید غیر مشروط دے مخالف نيں۔[۱]
- توسل دے مخالف نيں۔
- نکاح متعہ [۲] نوں غلط تے حرام سمجھدے نيں۔
- تقیہ نوں درست نئيں سمجھدے۔
- امام مہدی توں متعلق روایات نوں صحیح نئيں سمجھدے۔ بلکہ ایسی تمام روایات نوں افسانہ پردازاں تے قصہ سازاں دیاں گھڑیاں گئیاں روایات قرار دیندے نيں۔۔[۳] تے حالیہ برساں وچ سید علی شرف الدین نے عقیدہ مہدویت اُتے سب توں زیادہ تنقید کیتی اے تے اپنی کتاب خطداھیون صفحہ 34 توں صفحہ 50 تک روایات مہدی تے وجود مہدی نوں غیر اسلامی،باطل ،غیر قرآنی تے مفاد پرستاں دی اختراع تے کارنامہ قرار دتا۔کتاب خطداحیون مولف سید علی شرف الدین صفحہ 34 تا آخر
- قبراں پہ تعمیرات نوں درست نئيں سمجھدے۔
- فرقہ دی بجائے صرف اسلام دی دعوت دیندے نيں۔
- توحید پہ بہت زور دیندے نيں۔
- خلفاءراشدین دے دور نوں بہترین اسلامی دور قرار دیندے نيں۔[۴]
- خلفاء تے اصحاب رسول اُتے سب تے شتم تے تبراء تے لعن نوں جائز نئيں سمجھدے۔
- علم، ذوالجناح، زنجیر زنی تے ہور رسومات عزاداری نوں وی غیر شرعی سمجھدے نيں۔
- تربت حسینی یا ٹکیاں اُتے سجدہ کرنا انہاں دے خیال وچ ضروری نئيں اے۔ اس لئی اوہ ہن کارپیٹ یا قالین یا جائے نماز اُتے ہی سجدہ کردے نيں۔
سید علی شرف الدین موسوی بلتستانی تے چند احادیث
[سودھو]سید علی شرف الدین بہت ساریاں احادیث نوں جعلی سمجھدے نيں،جنہاں دا ذکر انہاں دی کتاب صفحہ 64[۵] اُتے نيں جداں:
- اول ما خلق اللہ نوری تے نور علی۔
- اولنا محمد تے اوسطنا محمد تے آخرنا محمد تے کلنا محمد۔
- آسمان تے زمین نوں اللہ تعالی نے آل محمد دے لئی خلق کیتا اے ،ایہ حدیث کساء دے ناں توں وی مشہور اے۔
- من عرف نفسہ فقد عرف ربہ۔
- علی نفس رسول اللہ نيں۔
- اہل بیت دے لئی صدقہ حرام اے۔
- ائمہ مخلوق نوری نيں۔
- ائمہ محدث نيں۔
- حضرت علی ابراہیم تے موسی تے عیسی دے نال سن ۔
- ذکر علی عبادت اے۔
- علی ؑ توں منسوب جملہ میں تیری عبادت جہنم دے خوف تے جنت دی لالچ وچ نئيں کردا آں۔
- علی ؑ لکھاں ھروف جاندے سن ۔
- نبی ص نے علی ؑ نوں ہزار کلمات سکھائے نيں۔
- نبی ص نے مینوں ہزار باب سکھائے،ہر باب توں ہزار باب کھل گئے۔
- انا مدینۃ العلم تے علی بابھا۔
- سلونی قبل ان تفقدونی۔
- علی ع عالم غیب تے غیوب نيں۔
- حضرت علی ؑ دا بتاں نوں توڑنا۔
- انا و علی من نور واحد۔
- چہرہ علی ؑ نوں دیکھنا عبادت اے۔
- علی ؑ دے لئی سورج دا پلٹانا۔
- علی ؑ کعبہ وچ پیدا ہوئے۔
- امامت افضل از نبوت اے۔
- لولاک لما خلقت الافلاک۔
علمی تے ادبی خدمات
[سودھو]آغا سید علی شرف الدین موسوی دی لکھیاں گئیاں کتاباں دے ناں ایہ نيں۔
|
|
تنقید[سودھو]
ہور ویکھو[سودھو]حوالے[سودھو]
باہرلے جوڑ[سودھو] |