شام وچ خواتین (انگریزی: Women in Syria) ملک دی 49.4 % آبادی دا حصہ نيں۔[۵] اوہ نہ صرف روز آنہ دی زندگی وچ شریک و فعال نيں، بلکہ اوہ سماجی تے سیاسی میداناں وچ وی سرگرم عمل نيں۔ شام دی خانہ جنگی سوریائی خواتین اُتے کئی نويں حد بندیاں عائد کرچکی اے، جس دی وجہ توں اوہ حد توں زیادہ تشدد جھیل رہیاں نيں، جس وچ جنگی آبرو ریزی تے روايتی استحصالی اقدامات جداں کہ ناموسی قتل پینڈو علاقےآں تے انتہا پسند دہشت گرداں دے زیر قبضہ علاقہ جات وچ دیکھیا گیا اے ۔[حوالہ درکار]
اقوام متحدہ دی اک 2014ء دی اک رپورٹ وچ دعویٰ کيتا گیا اے کہ شام وچ جاری خانہ جنگی دے دوران وچ خواتین دی عصمت ریزی تے انہاں اُتے جنسی تشدد دے واقعات وی مسلسل پیش آرہے نيں۔اقوام متحدہ دے اس وقت دے سیکریٹری جنرل بان دی مون دی جانب توں جاری کردہ اس رپورٹ وچ شام وچ خانہ جنگی دے نتیجے وچ دربہ در ہونے والے شہریاں دے بیانات نقل کیتے گئے نيں جنہاں وچ انھاں نے شامی صدر بشارالاسد دی وفادار فوج تے باغی جنگجوواں دونے دے ہتھوں خواتین دی عصمت دری تے انہاں توں ناروا سلوک دی تصدیق دی اے ۔”تنازعات وچ جنسی تشدد”کے حوالے توں سیکریٹری جنرل دی خصوصی نمائندہ زینب حوا بنجورا نے رپورٹ دے اجراء دے موقع اُتے نیوز کانفرنس وچ کہیا کہ ”شام وچ تشدد توں جاناں بچا کر بھاگنے والے خانداناں وچ عصمت ریزی دا خوف اک مستقل خاصے دے طور اُتے موجود اے ”۔رپورٹ وچ دسیا گیا اے کہ ملیشیاؤں، باغی گروپاں تے سرکاری مسلح افواج سمیت چونتِیہہ مسلح گروہاں دی نشان دہی کيتی گئی اے جو عصمت ریزی تے جنسی تشدد دے دوسری شکلاں وچ رونما ہونے والے واقعات وچ کِسے نہ کسی طرح ملوث نيں۔بنجورا دا کہنا سی کہ انہاں دے دفتر نے جنسی تشدد دے جرائم تے جنگ دے اقتصادی محرکات دے درمیان وچ ربط وتعلق دا سراغ لگایا اے تے بعض گروپ عصمت ریزی (ریپ) نوں تزویراندی طور اُتے کچھ علاقےآں دا کنٹرول حاصل کرنے دے لئی استعمال کردے نيں۔انھاں نے شکاوہ کیہ کہ خواتین اُتے جنسی تشدد دے بیش تر ذمے داراں نوں کدی انصاف دے کٹہرے وچ نئيں لیایا گیا تے متاثرہ خواتین دی از سر نو زندگی شروع کرنے دے لئی کوئی مدد نئيں کيتی جاندی اے۔[۶]
