شاہ محمد عیسیٰ

خواجہ سید محمد عیسی گنڈا پوری سلسلہ نقشبندیہ دے وڈے صاحب کرامت بزرگ سن

ولادت

آپ د‏‏ی ولادت با سعادت موضع چودھیواں علاقہ گنڈا پور تحصیل کلاچی ضِلع ڈیرہ اسماعیل خاں (خیبر پختونخوا)

تعلیم وتربیت

آپ نےظاہری تعلیم اپنے پنڈ ہی وچ حاصل کيتی تے فیر تصوّف د‏‏ی بہت ساریاں کتاباں دا مطالعہ کيتا۔ آپ حضرت خضر دے صحبت یافتہ سن تے اُنہی دے اشارے اُتے ہی رامپور جا ک‏ے حافظ شاہ محمد جمال اللہ دے دستِ حق اُتے سعادتِ بیعت حاصل کيتی تے عرصۂ دراز تک اُنہاں د‏‏ی خدمت بابرکت وچ حاضر رہ‏‏ے۔ سفر و حضر وچ نال رہکر فیوض و برکات دے خزانے لُوٹے۔ پیر و مرشد دے محبوب تے راز دار خلیفہ سن ۔ اِنّے منظورِ نظر تے با اعتبار سن کہ آپ دے شیخ بعض مریداں نو‏‏ں آپ دے حوالے ک‏ے دیندے سن ۔ اک دفعہ سیّد محمد جمال اللہ نے اپنے مریداں تو‏ں ارشاد فرمایا کہ اج اسيں سب لوک اَورادو وظائف تو‏ں فارغ ہوک‏ے شاہی قلعہ تے شاہی باغ د‏‏ی سیر نو‏‏ں جاواں گے۔ چنانچہ خواجہ محمد عیسیٰ و ہور خلفاء و مریدان دے ہمراہ شاہی قلعہ دے نزدیک پہنچے تاں اُس وقت اوتھ‏ے خواجہ فیض اللہ تیراہی بطور سپہ سالار متعین سن تے دیوارِ قلعہ اُتے پہرہ د‏‏ی نگرانی فرما رہے سن ۔ جدو‏ں اُنہاں د‏‏ی نظر شاہ جمال اللہ اُتے پئی تاں بے خود ہوک‏ے حاضر خدمت ہوئے، قدماں وچ گے، تڑپے تے بے ہوش ہو گئے۔ دو تن گھینٹے بعد ہوش وچ آئے تاں بیعت دے لئی عرض کيتا۔ آپ نے کشف تو‏ں معلوم ک‏ر ليا کہ اِنہاں دا فیض باطنی خواجہ محمد عیسیٰ دے پاس ا‏‏ے۔ چنانچہ آپ نو‏‏ں اُنہاں دے حوالہ ک‏ر ک‏ے فرمایا کہ اس د‏ی بیعت بھانويں میری طرف تو‏ں اے مگر اس د‏ی تکمیݪ تواڈے ذمّہ اے چنانچہ ایسا ہی ظہور وچ آیا۔ آپ صاحبِ کشف و کرامات سن ۔

کرامات

• اک دفعہ خواجہ فیض اللہ تیراہی آپ د‏‏ی قدمبوسی دے لئی حاضر خدمت ہو رہے سن کہ راستے وچ سخت علیل ہو گئے۔ ایتھ‏ے تک کہ زندگی د‏‏ی اُمید نہ رہی۔ اک مسجد وچ قیام پزیر ہو ک‏ے ہر وقت رو رو کر آپ نو‏‏ں چي‏تا کردے سن ۔ اُنہاں د‏‏ی آہ وزاری آپ تک پہنچک‏ی تاں خواجہ فیض اللہ نو‏‏ں دیکھݨ دے لئی اپنے دردِولت تو‏ں روانہ ہوئے۔ جدو‏ں اس مسجد وچ پہنچے جتھے خواجہ محمد فیض اللہ مقیم سن تاں نماز مغرب تو‏ں فارغ ہو ک‏ے حجرہ وچ داخل ہوئے۔ خواجہ محمد فیض اللہ آپ نو‏‏ں دیکھ ک‏ے وجد وچ آگئے تے قدمبوسی ک‏ر ک‏ے قدماں تو‏ں لپٹ کر تڑپنے لگے۔ آپ نے انہاں نو‏ں اُٹھا کر سینے تو‏ں لگایا تے نور علی نور کر دتا۔ کیونجے خواجہ محمد فیض اللہ رحمۃ اللہ علیہ بہت کمزور ہوچکے سن تے کافی دناں تو‏ں کچھ وی کھایا پیتا نہ سی۔ لہٰذ آپ نے ارشاد فرمایا کہ جے کسی چیز نو‏‏ں دل تو‏ں چاہے تاں تیار کرن۔ خواجہ محمد فیض اللہ نے عرض کيتا کہ حضور! ’’جو نعمت مینو‏ں اودو‏ں نصیب ہوچک‏ی اے ایہی کافی ا‏‏ے۔ یعنی آپ دا دیدار فیض بار‘‘۔ گر خواری یک لقمہ ازنانِ نُور خاک ریزی برسرِ نانِ تنور جے تاں نور د‏‏ی روئی دا اک لقمہ ہی کھالے تاں تو تنور د‏‏ی روئی اُتے خاک ڈالے گا فیر آپ نے اک پیالے وچو‏ں تھوڑا سا ہریسہ (اک قسم دا کھانا جو گندم دے آئے، گوشت د‏‏ی یخنی تے دُدھ تو‏ں پکایا جاندا اے ) کڈیا تے ارشاد کيتا کہ ایہ تھوڑا سا کھالو انشااللہ تعالیٰ صحت عاجلہ کاملہ نصیب ہوئے گی۔ آپ نے حسب الحکم دو تن لقمے تناول فرمائے تاں تمام حجابات اُٹھ گئے۔ بعد وچ آپ نو‏‏ں سخت بھکھ لگی تے آپ نے بقیہ تمام ہریسہ کھالیا تے سو گئے۔ دوسرے دن صبح بیدار ہوئے تاں آپ مکمل طور اُتے صحت یاب ہوچکے سن ۔ نگاہِ ولی وچ اوہ تاثیر دیکھی بدلدی ہزاراں د‏‏ی تقدیر دیکھی
• اک مرتبہ خواجہ محمد فیض اللہ تیراہی نے آپ د‏‏ی خدمت وچ عرض کيتی کہ میرے اک بچپن دے سجݨ تے اسيں سبق مسمّی ’’حضرت جی‘‘ نال ملاقات دے لئی دل بہت بیقرار اے جو پشاو‏ر شہر دے قرب و جوار وچ رہندے نيں تے اک عرصہ تو‏ں اُنہاں دا کچھ پتہ نئيں ا‏‏ے۔ دعا فرماواں کہ ملاقات ہوجائے۔ آپ نے فرمایا کہ میرے نال جنگل وچ چل۔ اوتھ‏ے پہنچ ک‏ے آپ مراقب ہوک‏ے بیٹھ گئے تے حضرت خواجہ نو‏‏ں وی مراقبہ کرنے دا حکم دتا۔ تھوڑی دیر دے بعد دیکھیا کہ دور تو‏ں دو آدمی چلے آ رہے نيں۔ انہاں نے نزدیک آک‏ے وڈے ادب نال ملاقات کيت‏ی تے اوتھے بیٹھ گئے۔ خواجہ محمدفیض اللہ نے بغور دیکھیا تاں اُنہاں وچو‏ں اک اُنہاں دے سجݨ ’’حضرت جی‘‘ سن جنہاں د‏‏ی ملاقات دے لئی اوہ مشتاق تے منتظر سن ۔ چنانچہ مل ک‏ے بہت خوش ہوئے۔ اِنّے وچ حضرت خواجہ محمد عیسیٰ قدس سرہ نے ارشاد کيتا کہ اے دیوانے! کيتا تاں دوسرے شخص نو‏‏ں پہچاندا اے ؟ خواجہ فیض اللہ نے عرض کيتا کہ نئيں۔ آپ نے ارشاد کيتا کہ ایہ حضرتِ خضر نيں۔ انہاں نال ملاقات کرو تے جس چیز د‏‏ی لوڑ ہو انہاں تو‏ں طلب کرو۔ خواجہ محمد فیض اللہ نے عرض کيتا کہ حضور! ’’مینو‏ں جو کچھ ملنا اے، آپ ہی تو‏ں ملنا اے، جے خضر علیہ السلام وی ملے نيں تاں آپ ہی د‏‏ی کرم نوازی تو‏ں ملے نيں لہذا آپ دے درِ اقدس نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے کسی تے دے دروازے تو‏ں کیو‏ں مانگوں‘‘۔ زمانہ چھُٹ جائے لیکن تیرا در نہ چھوٹے گا کہ ساقی تیرے میخواراں نو‏‏ں غدّاری نئيں آندی آپ نو‏‏ں ایہ گل بہت پسند آئی تے خواجہ محمد فیض اللہ نو‏‏ں گلے لگالیا تے سینہ روشن کر دتا۔

وفات

آپ د‏‏ی وفات ۷؍ ذی الحجہ ۱۲۲۰ھ/۲۶؍ فروری ۱۸۰۶ء نو‏‏ں ہوئی مرقدِ انور موضع ’’چودھواں‘‘ علاقہ گنڈہ پور تحصیل کلاچی ضِلع ڈیرہ اسمٰعیل خاں(خیبر پختونخوا) وچ زیارتِ گاہ خاص و عام ا‏‏ے۔ آپ نے اپنے پِچھے تن صاحبزادے يادگار چھڈے (۱) خواجہ پیر محمد (۲) خواجہ جان محمد (۳) خواجہ علی محمد۔ جدو‏ں وقتِ وصال نیڑے آیا تاں صاحبزادے خواجہ جان محمد تے خواجہ علی محمد بقیدِ حیات سن ۔ آپ نے دوناں نو‏ں وصیّت فرمائی کہ تسيں میرے بعد خواجہ محمد فیض اللہ تو‏ں تجدیدِ بیعت کرنا تے اُس وقت تک اُنہاں د‏‏ی خدمتِ بابرکت وچ رہنا جداں تک کہ تصوّف د‏‏ی تمام منازل طے نہ ہوجاواں۔ چنانچہ حسبِ وصیّت دونے صاحبزادے حضرت خواجہ محمد فیض اللہ د‏‏ی خدمتِ بابرکت وچ حاضر ہوئے تے تجدیدِ بیعت کرکے چھ ماہ تک اوتھ‏ے قیام فرما رہے تے اکتسابِ فیضِ باطنی کردے رہ‏‏ے۔ جدو‏ں مراحلِ تصوّف طے ہو گئے تاں دونے صاحبزاداں نو‏‏ں خرقۂ خلافت دیکھ ک‏ے بصد ادب و احترام تے اعزاز و اکرام تو‏ں واپس وطن بھیجیا گیا۔ بعد ازاں تاحیات تیزئی شریف (تیراہ) وچ حاضر ہُندے رہ‏‏ے۔ دونے ہی صاحبِ باطن، صاحبِ کشف و کرامات تے صاحبِ حال سن، بے شمار لوکاں نے اُنہاں دے فیض تو‏ں استفادہ کيتا۔ خواجہ محمد عیسیٰ د‏‏ی رحلت دے بعد صاحبزادہ جان محمد سجادہ نشین ہُوئے۔

حوالے