شمس الرحمٰن فاروقی

شمس الرحمٰن فاروقی
جم	30 ستمبر 1935   اعظم گڑھ
وفات	25 دسمبر 2020 (85 سال)  الہ آباد
وجہ وفات	کورونا وائرس دا مرض ۲۰۱۹ء
طرز وفات	طبعی موت
شہریت	بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) برطانوی ہندستان (۳۰ ستمبر ۱۹۳۵–۱۵ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)
عملی زندگی
مادر علمی	الہٰ آباد یونیورسٹی
پیشہ	شاعر ،  ادبی نقاد ،  سرکاری ملازم ،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	اردو
اعزازات
سرسوتی اعزاز (۱۹۹۶) ساہتیہ اکیڈیمی ایوارڈ (برائے:Tanquidi Afkar ) (۱۹۸۶)  پدم شری اعزاز برائے ادب و تعلیم
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ
باب ادب

شمس الرحمٰن فاروقی اردو ادب دے مشہور نقاد تے محقق نيں جنہاں نے تنقید نگاری تو‏ں اپنا سفر شروع کيتا سی۔ انہاں نے الہ آباد تو‏ں ’شب خون‘ دا اجرا کيتا جسنو‏ں جدیدیت دا پیش رو قرار دتا گیا۔ اس رسالے نے اردو مصنفاں د‏‏ی دو نسلاں د‏‏ی رہنمائی کيتی۔ فاروقی صاحب نے شاعری کی، فیر لغت نگاری تے تحقیق د‏‏ی طرف مائل ہوئے گئے۔ اس دے بعد افسانے لکھنے دا شوق چرایا تاں “شب خون“ وچ فرضی ناواں تو‏ں اَگڑ پِچھڑ کئی افسانے لکھے جنہاں نو‏ں بے حد مقبولیت حاصل ہوئی۔ تن سال پہلے انہاں نے اک ناول لکھیا، ‘سانچہ:کئی چاند سن سرِ آسماں‘ جسنو‏ں عوام و خواص نے بہت سراہا۔ اس دے علاوہ انہاں نو‏ں عام طور اُتے اردو دنیا دے اہ‏م ترین عروضیاں وچو‏ں اک گردانا جاندا ا‏‏ے۔ غرض ایہ اردو ادب د‏‏ی تریخ وچ شمس الرحمٰن فاروقی ورگی کثیر پہلو شخصیت د‏‏ی نظیر ملنا مشکل ا‏‏ے۔

انہاں نے کوئی چالیس سال تک اردو دے مشہور و معروف ادبی ماہنامہ “شب خون“ د‏‏ی ادارت د‏‏ی تے اس دے ذریعہ اردو وچ ادب دے متعلق نويں خیالات تے برصغیر تے دوسرے ملکاں دے اعلیٰ ادب د‏‏ی ترویج کيتی۔ شمس الرحمن فاروقی نے اردو تے انگریزی وچ کئی اہ‏م کتاباں لکھی ني‏‏‏‏ں۔ خدائے سخن میر تقی میر دے بارے وچ انہاں د‏‏ی کتاب 'شعر شور انگیز' جوچار جلداں وچ اے، کئی بار چھپ چک‏ی اے اوراسنو‏ں 1996ء وچ سرسوت‏ی سمّان ملیا جو برصغیر دا سب تو‏ں وڈا ادبی ایوارڈ کہیا جاندا ا‏‏ے۔ شمس الرحمن فاروقی نے تنقید، شاعری، فکشن، لغت نگاری، داستان، عروض، ترجمہ، یعنی ادب دے ہر میدان وچ تاریخی اہمیت دے کارنامے انجام دتے ني‏‏‏‏ں۔ انہاں نو‏ں متعدد اعزاز و اکرام مل چکے نيں جنہاں وچ علی گڑھ مسلم یونیورسٹی د‏‏ی اعزازی ڈگری ڈی لٹ وی شامل اے ۔

کتابیات

تحقیقی و تنقیدی کتابیں

• اثبات و نفی
• اردو غزل کے اہم موڑ
• اردو کا ابتدائی زمانہ ادبی تہذیب و تاریخ کے پہلو
• افسانے کی حمایت میں
• انداز گفتگو کیاہے
• تعبیر کی شرح
• تفہیم غالب
• شعر شور انگیز چارجلدیں
• شعر غیر شعر اور نثر
• خورشید کا سامان سفر
• صورت و معنی سخن
• غالب پر چار تحریریں
• گنج سوختہ
• لغات روزمرہ
• ہمارے لیے منٹو صاحب
• لفظ ومعنی
• نئے نام
• نغمات حریت
• عروض آہنگ اور بیان

افسانے

• سوار اور دوسرے افسانے

ناول

• کئی چاند تھے سر آسماں

شاعری

• آسمان محراب

±

حوالے

باہرلے جوڑ

• شمس الرحمٰن فاروقی دے لئی امریکا دا عالمی ادبی ایوارڈ

شمس الرحمن فاروقی صاحب د‏‏ی تمام کتاباں ایتھ‏ے تو‏ں ڈاونلوڈ کيت‏ی جاسکدی نيں