Jump to content

شکیب جلالی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
شکیب جلالی
(اردو وچ: شکیب جلالی ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیدائشی نام (اردو وچ: Syed Hasan Rizvi ویکی ڈیٹا اُتے (P1477) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جم 1 اکتوبر 1934   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


علی گڑھ   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 12 نومبر 1966 (32 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


سرگودھا   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

طرز وفات خودکشی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷)

ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ شاعر   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
کارہائے نمایاں روشنی اے روشنی ،  کلیات شکیب جلالی   ویکی ڈیٹا اُتے (P800) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

اردو شاعر۔ اصل نام۔ سید حسن رضوی۔ یکم اکتوبر 1934ء نو‏‏ں اترپردیش دے علی گڑھ دے اک قصبے سیدانہ جلال وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے اپنے شعور دیاں اکھاں بدایاں وچ کھولاں جتھے انہاں دے والد ملازمت دے سلسلے وچ تعینات سن ۔ لیکن والدہ د‏‏ی حادّا‏تی موت نے سید حسن رضوی دے ذہن اُتے کچھ ایسا اثر ڈالیا کہ اوہ شکیب جلالی بن گئے۔ انہاں نے 15 یا 16 سال د‏‏ی عمر وچ شاعر ی شروع کر دتی تے شاعری وی ایسی جو لو دیندی سی جس وچ آتش کدے د‏‏ی تپش سی۔ شکیب جلالی پہلے راولپنڈی تے فیر لاہور آ گئے ایتھ‏ے تو‏ں انہاں نے اک رسالہ ” جاوید “ کڈیا۔ لیکن چند شماراں دے بعد ہی ایہ رسالہ بند ہوئے گیا۔ فیر ”مغربی پاکستان“ ناں دے سرکاری رسالے تو‏ں وابستہ ہوئے۔ مغربی پاکستان چھڈ ک‏‏ے کسی تے اخبار تو‏ں وابستہ ہوئے گئے۔

خودکشی

[سودھو]

تعلقاتِ عامہ دے محکمے وچ انہاں نو‏ں اک ذمہ دارانہ ملازمت مل گئی۔ لیکن اوہ انہاں سب چیزاں تو‏ں مطمئن نئيں سن ۔ انہاں د‏‏ی شاعری اوداں ہی شعلہ فشانی کردی رہی تے فیر احساست د‏‏ی اس تپش دے اگے انہاں نے سپر ڈال دتی تے محض 32 سال د‏‏ی عمر وچ سرگودھا اسٹیشن دے پاس اک ریل دے سامنے کود کر خودکشی کر لئی تے اس طرح شعلاں تو‏ں لہلہاندے ہوئے اک شاعر دا خاتمہ ہوئے گیا۔ موت دے بعد انہاں د‏‏ی جیب تو‏ں ایہ شعر ملا:

تونے کہا نہ تھا کہ میں کشتی پہ بوجھ ہوں
آنکھوں کو اب نہ ڈھانپ مجھے ڈوبتے بھی دیکھ

خودکشی د‏‏ی ممکنہ وجہ

[سودھو]

شکیب دے باپ د‏‏ی ذہنی بیماری دے باعث شکیب د‏‏ی ماں نے ٹرین دے تھلے آ ک‏ے خود کشی کرلئی- 10 سالہ شکیب نے اپنے بہن بھائیاں دے نال ایہ منظر دیکھیا۔ اس منظر نے ساری زندگی اُنہاں دا پِچھا نہ چھڈیا۔[۲]

نمونہ کلام

[سودھو]
آکے پتھر تو مرے صحن میں دو چار گرے
جتنے اس پیڑ کے پھل تھے پس دیوار گرے
مجھ کو گرنا ہے تو میں اپنے ہی قدموں میں گروں
جس طرح سائہ دیوار پہ دیوار گرے
دیکھ کر اپنے در وبام لرز اٹھتا ہوں
میرے ہم سائے میں جب بھی کوئی دیوار گرے
خموشی بول اٹھے اور ہر نظر پیغام ہو جائے
یہ سناٹا اگر حد سے بڑھے پیغام ہو جائے
ستارے مشعلیں لے کر مجھے بھی ڈھونڈھنے نکلے
میں رستہ بھول جاؤں جنگلوں میں شام ہو جائے
میں وہ آدم گزیدہ ہوں جو تنہائی کے صحرا میں
خود اپنی چاپ سن کر لرزہ بر اندام ہو جائے
گلے ملا نہ کبھی چاند بخت ایسا تھا
ہر ا بھرا بدن اپنا درخت جیسا تھا
ستارے سسکیاں بھرتے تھے اوس روتی تھی
فسانہٴ جگرِ لخت لخت ایسا تھا
کب سے ہیں ایک حرف پہ نظریں جمی ہوئی
میں پڑھ رہا ہوں جو نہیں لکھا کتاب میں
اک یاد ہے کہ چھین رہی ہے لبوں سے جام
عکس ہے کہ کانپ رہا ہے شراب میں
جاتی ہے دھوپ اجلے پروں کو سمیٹ کے
زخموں کو اب گنوں گا میں بستر پہ لیٹ کے
دنیا کو کچھ خبر نہیں کیا حادثہ ہوا
پھینکا تھا اس نے سنگ گلوں میں لپیٹ کے{{{2}}}

خزاں کے چاند نے پوچھا یہ جھک کے کھڑکی میں
کبھی چراغ بھی جلتا ہے اس حویلی میں
یہ آدمی ہیں کہ سائے ہیں آدمیت کے
گزر ہوا ہے مرا کس اجاڑ بستی میں

سوچو توسلوٹوں سے بھری ہے تمام روح
دیکھو تو اک شکن بھی نہیں ہے لباس میں

اتر کے ناؤ سے بھی کب سفر تمام ہوا
زمیں پہ پاؤں دھرا تو زمیں چلنے لگی

اتر گیا ترے دل میں توشعر کہلایا
میں اپنی گونج تھا اور گنبدوں میں رہتا تھا
میں ساحلوں میں اتر کر شکیب کیا لیتا
ازل سے نام مرا پانیوں پہ لکھا تھا

حوالے

[سودھو]
  1. سوڈوک شناختی: https://www.idref.fr/189385022 — اخذ شدہ بتاریخ: ۶ مئی ۲۰۲۰ — عنوان : Identifiants et Référentiels — ناشر: Agence bibliographique de l'enseignement supérieur
  2. اردو پوائنٹ۔ آرٹیکل

باہرلے جوڑ

[سودھو]