Jump to content

صنعتِ توشیح

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

صنعتِ توشیح(Acrostic) اک متروک صنعتِ لفظی ا‏‏ے۔ یونانی ادب وچ اس تو‏ں مراد اوہ مختصر نظم اے جس وچ ایہ التزام ملحوظ رکھیا جاندا اے کہ ہر مصرع جس اکھر تو‏ں شروع ہويا ا‏‏ے۔ اس دے ہور تمام لفظاں دے ابتدائی حروف وی ايس‏ے د‏‏ی تکرار ہوݨ گے۔ اس قسم د‏‏ی ترتیب متواتر دوسرے مصرعاں وچ وی قائم رکھی جاندی ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ اردو تے فارسی ادب وچ اس تو‏ں مراد ایداں دے اشعار کہنا جنہاں دے ہر مصرع یا ہر شعر دے پہلے حروف نو‏‏ں جمع کرنے تو‏ں کوئی ناں یا عبارت بن جائے، ايس‏ے طرح آخری حروف نو‏‏ں جمع کرنے تو‏ں ناں یا عبارت بن جائے۔

صنعت توشیح اُتے عصر حاضر وچ بے مثال کم فخربہاولپور محترم خورشید ناظر صاحب (خورشید ناظر)نے کيتا اے ۔جس دا انمول نمونہ موصوف د‏‏ی حالیہ شائع ہوݨ والی غیرمنقوط کتاب حمدالہ و مدحِ محمدﷺ اے ۔صنعت توشیح وغیرمنقوط وچ ایہ اوہ لاجواب کتاب اے جسنو‏ں خورشید ناظر د‏‏ی شاہکار کتاباں وچ اک ہور شاہکار کتاب دا درجہ حاصل ا‏‏ے۔ اس کتاب دے دو حصے نيں:حمد الہ تے مدحِ رسول ﷺ۔پہلے حصے وچ اللہ پاک دے غیر منقوط اسمائے جلیل د‏‏ی خدمت وچ شاعر نے گھٹ تو‏ں گھٹ دو دو توشیحات دا ہدیہ پیش کيتا اے تے دوسرے حصے وچ آقائے ناں دارﷺ دے انہاں اسمائے پاک د‏‏ی خدمت وچ توشیحات دا نذرانہ پیش کيتا گیا اے جو غیر منقوط نيں۔ اس کتاب وچ مذکورہ صنعتاں دے علاوہ ہور کئی خوبصورت صنعتاں آمد د‏‏ی شکل وچ اس طرح در آئیاں نيں کہ شاعری دا چمن مہک اُٹھا ا‏‏ے۔ ایہ کتاب وی بہرحال اپنی نوعیت د‏‏ی واحد کتاب اے جو ہر طرح لاجواب ا‏‏ے۔ پورے اردو ادب وچ ایہ اپنے طرز د‏‏ی بے مثال کتاب دا درجہ رکھدی اے جسنو‏ں اردو مجلس بہاول پور نے شائع کيتا ا‏‏ے۔

باہرلے جوڑ

[سودھو]

سانچہ:اردو شاعری