صنعتِ توشیح
صنعتِ توشیح(Acrostic) اک متروک صنعتِ لفظی اے۔ یونانی ادب وچ اس توں مراد اوہ مختصر نظم اے جس وچ ایہ التزام ملحوظ رکھیا جاندا اے کہ ہر مصرع جس اکھر توں شروع ہويا اے۔ اس دے ہور تمام لفظاں دے ابتدائی حروف وی ايسے دی تکرار ہوݨ گے۔ اس قسم دی ترتیب متواتر دوسرے مصرعاں وچ وی قائم رکھی جاندی اے۔ جدوں کہ اردو تے فارسی ادب وچ اس توں مراد ایداں دے اشعار کہنا جنہاں دے ہر مصرع یا ہر شعر دے پہلے حروف نوں جمع کرنے توں کوئی ناں یا عبارت بن جائے، ايسے طرح آخری حروف نوں جمع کرنے توں ناں یا عبارت بن جائے۔
صنعت توشیح اُتے عصر حاضر وچ بے مثال کم فخربہاولپور محترم خورشید ناظر صاحب (خورشید ناظر)نے کيتا اے ۔جس دا انمول نمونہ موصوف دی حالیہ شائع ہوݨ والی غیرمنقوط کتاب حمدالہ و مدحِ محمدﷺ اے ۔صنعت توشیح وغیرمنقوط وچ ایہ اوہ لاجواب کتاب اے جسنوں خورشید ناظر دی شاہکار کتاباں وچ اک ہور شاہکار کتاب دا درجہ حاصل اے۔ اس کتاب دے دو حصے نيں:حمد الہ تے مدحِ رسول ﷺ۔پہلے حصے وچ اللہ پاک دے غیر منقوط اسمائے جلیل دی خدمت وچ شاعر نے گھٹ توں گھٹ دو دو توشیحات دا ہدیہ پیش کيتا اے تے دوسرے حصے وچ آقائے ناں دارﷺ دے انہاں اسمائے پاک دی خدمت وچ توشیحات دا نذرانہ پیش کيتا گیا اے جو غیر منقوط نيں۔ اس کتاب وچ مذکورہ صنعتاں دے علاوہ ہور کئی خوبصورت صنعتاں آمد دی شکل وچ اس طرح در آئیاں نيں کہ شاعری دا چمن مہک اُٹھا اے۔ ایہ کتاب وی بہرحال اپنی نوعیت دی واحد کتاب اے جو ہر طرح لاجواب اے۔ پورے اردو ادب وچ ایہ اپنے طرز دی بے مثال کتاب دا درجہ رکھدی اے جسنوں اردو مجلس بہاول پور نے شائع کيتا اے۔
باہرلے جوڑ
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: صنعتِ توشیح |