طلائی دینار
طلائی دینار یا جدید طلائی دینار (اسلامی دینار) دراصل اسلامی طلائی دینار دی نويں شکل اے، جس دا مقصد اسلامی طلائی دینار نوں دوبارہ زندہ کرنا اے، جس دا استعمال خلافت عثمانیہ دے سقوط دے بعد ترک کیتا گیا سی ۔ اس دا دوبارہ آغاز 1992ء وچ ہسپانیہ دے شیخ عمر واڈیلو نے کیتا۔ جنہاں دا کہنا اے کہ انہاں نے سنتِ رسول صلی اللہ عليہ و آلہ وسلم نوں تقریباً اک صدی بعد پھر زندہ کیتا۔[۱][۲][۳] اس دے دوبارہ احیاء دے کئی حامیان نيں، جس وچ شیخ عبدالقادر الصوفی، شیخ عمر واڈیلو،جناب عبد الرحمٰن، عمران نزار حسین، جناب آصف شیراز، ڈاکٹر احمد کامیل محی الدین میرا، جناب احمد سی مسن وغیرہ شامل نيں۔
تاریخ
[سودھو]حضرت محمد صلی اللہ عليہ وسلّم دے دور وچ ساسانی سکّے استعمال ہويا کردے سن، جس دا وزن 4.44 گرام توں لے کے 4.5 گرام ہويا کردا سی ۔ اہل عرب اس کاتبادلہ وزن دے حساب توں کیاکردے سن لیکن محمدصلی اللہ عليہ وسلّم نے اک دینار دا وزن اک مثقال قرار دتا، جو 72 جو(barley) دے داناں دے وزن دے برابر ہوتااے۔ تے جدید معیار وزن دے مطابق اس دا وزن تقریبا 4.25 گرام ہوتااے۔ حضرت عمر دے دور وچ انہاں سکّاں نوں کاٹھا گیا تے اس دے وزن کواک مثقال تک لایاگیا۔ حضرت محمد صلی اللہ عليہ وسلّم نے اک معیار قائم کیتا کہ ست دینار دا وزن دس دراہم دے برابر ہوئے۔ لہذا اک درہم دا وزن تقریبا 2.975 گرام (تقریبا 3 گرام) ہوتااے۔ حضرت عمر دے ہی دور وچ اس اُتے بسم اللہ لکھیا گیا۔ حضرت علی تے حضرت عبداللہ بن زبیر تے حضرت امیر معاویہ نے پہلی مرتبہ اپنے سکّے جاری کیتے۔ بعد وچ عبدالملک بن مروان نے مسلماناں وچ باقائدہ طورسے اپنے سکّے ڈھالنے شروع کیتے۔ جس کاوزن نہایت احتیاط دے نال 4.25 گرام رکھیا گیا۔[۴]
معیارِ وزن
[سودھو]جدید طلائی دینارکا وزن وی اک مثقال رکھیا گیا اے۔ جس دا وزن 72 جو (barley) دے داناں دے وزن دے برابر ہوتااے، جو 25۔4 گرام دے برابر ہوتااے۔ حضرت عمر دے قائم کردہ معیارکے مطابق ست دینار دا وزن دس دراہم دے برابر ہو، تو اک درہم دا وزن تقریبا 2.975 گرام (تقریبا 3 گرام) ہوتااے۔ تے اوہدی خالصیت کم ازکم 22 قیرات (یعنی 7۔91 فیصد) ہونی چاہئیے۔ اس لئی جدید طلائی دینار بنانے والی اکثرکمپنیاں مثلاً عالمی اسلامی ٹکسال، وکالہ انڈیوک نوسنتارہ، ضراب خانہ اسعار سنّت وغیرہ اسی معیار نوں استعمال کردیاں ناں۔[۵]
اجرا
[سودھو]جدید طلائی دینارکا اجرا دنیا دے کئی ملکاں وچ شروع ہوچکانيں۔
ملائیشیا
[سودھو]جدید طلائی دینار پہلی مرتبہ سن 2010ء وچ ملائیشیا دے صوبےکیلانتن نے جاری کیتے۔ تے اسنوں رینگت (ملائیشیا دی زرِقانونی) دی طرح زرِقانونی دی حیثیت دتی گئی۔ تے 2011ء وچ ملائیشیا دے اک دوسرے صوبے پیرک نے وی طلائی دینار جاری کیتے اورتے اسنوں رینگت دی طرح زرِقانونی دی حیثیت دتی گئی۔[۶]
انڈونیشیا
[سودھو]انڈونیشیا دے کئی ریاستاں وچ وی جدید طلائی دینار دا آغاز کیتا گیا، جنہاں وچ جکارتہ، سولو، آچہے وغیرہ شامل نيں۔[۷]
پاکستان
[سودھو]جدید طلائی دینار پہلی مرتبہ سن2009ء وچ پاکستان دے شہر راولپنڈی وچ جاری کیتے گئے۔ تا اسيں اسنوں حالے زرِقانونی دی حیثیت نئيں دتی گئی۔[۸]
افغانستان
[سودھو]طلائی دینار افغانستان وچ پہلی مرتبہ 2014ء نوں دارلحکومت کابل وچ جاری کیتے گئے۔
ہور ملکاں
[سودھو]اس دے علاوہ سنگاپور، قازقستان، ریاستہائے متحدہ امریکا، جنوبی افریقا، ہسپانیہ، عراق[۹] وغیرہ نے وی غیر سرکاری طور پرجدید طلائی دینارکا اجرا کیتا۔
استعمال
[سودھو]طلائی دینارکے بوہت سارے استعمالات نيں۔ جنہاں وچ چند اک مندرجہ ذیل نيں۔[۴]
- بطورِ زر(زر)۔* بطورِمعیار نصابِزکوٰۃ۔* بطورِادائیگی زکوٰۃ۔* مہر دا نصابِ معیار۔* اسلامی قوانینِ سزاوجزا (حدود) وچ اس دا استعمال۔
فوائد
[سودھو]طلائی دینار(سونا تے چاندی کاسکہ)کے بوہت سارے فوائدنيں چونکہ:
- کرنسی دی قیمت اس دے اندر ہونی چاہیے۔ لہٰذا سونے تے چاندی دے سکوّں دی اپنی اک قدر و قیمت اے جو پوری دنیا وچ قابل قبول اے کیونکہ ایہ اک حقیقی دولت اے کوئی ردّی کاغذ نئيں۔[۱۰]* جدید معاشی نظام توں پہلے جدوں لوگ آپس وچ تجارت کردے سن تو اوہ جفرافیائی حدود توں آزاد سن ۔ اوہ دنیا وچ جتھے وی جاندے سن سونے تے چاندی دے سکے ّ اوتھے وزن دے حساب توں قبول کیتے جاندے سن ۔ لوگاں نوں کوئی تکلیف نئيں ہويا کردی سن۔ ایسا ممکن نہ سی کہ امریکا وچ بیٹھا کوئی بینکر یا شخص ہندوستان دی پوری قوم نوں غلام بناسکے۔ تے اس دے علاوہ ایہ وی ممکن نہ سی کہ افغانستان وچ بیٹھا ہويا کوئی شخص جے تجارت کرے تو یورپ وچ بیٹھا ہويا کوئی بینکر اس وچوں اپنا حصّہ کڈ لے۔ یعنی تجارت حقیقی دولت وچ ہويا کردی سن اسی لئی انسان آزاد سن ۔[۱۱]* اس دے نال نال لوگ حکومت دے دھوکاں توں وی آزاد سن ۔ جے کوئی حکومت یا بادشاہ منڈی وچ دولت لانا چاہندا سی تو اسنوں سونا یا چاندی کنيں توں ڈھونڈ کر لانا پڑتا سی ۔ ایسا نہ سی کہ بے دریغ دولت(کاغذی کرنسی)کے روپ وچ یکدم منڈی وچ ڈال دی جاندی، روپے،ڈالر وغیرہ دی قیمت وچ کمی ہوجاندتی۔ جس دی سزا عام عوام نوں بگھتنی پڑتی۔
اس دے علاوہ یعنی اس دور وچ جدوں کوئی حکومت یا بادشاہ ملکی خزانہ لوٹ لیندے نيں تو پھر انہاں دے پاس سرکاری ملازمین وغیرہ نوں تنخواہ دینے دے پیسے(کاغذی کرنسی)کم پڑجاندی اے تو اوہ زیادہ کاغذی کرنسی چھاپ دیندے نيں تاکہ ملازمین نوں تنخوانيں دی جاسکن تو کاغذی کرنسی دی قدر وچ کمی ہوجاندی اے، لہٰذا جے کسی مزدور نے پچھلے دس سالاں وچ اک لکھ جمع کیتے نيں۔ تو حکومت دی کاغذی کرنسی دی زیادہ چھپوانی توں ہن اس دے اک لکھ دی قدر پنجاہ، ساٹھ ہزار رہ گئی۔ لہٰذا اس مزدور دی آدھی دولت حکومت نے ہڑپ کرلی تے اس بیچارے نوں پتہ ہی نئيں کہ اصل وچ کیتا ہويا اس دے نال۔[۷]. لہٰذا کاغذی کرنسی دے زیادہ چھپوائی دے ذریعے دنیا دی ہر حکومت اپنی عوام دی دولت نوں لوٹنے دے لئی استعمال کردیاں ناں۔ اسی لئی جے کرنسی سونے دی ہو تو حکومت دے لئی ممکن نئيں کہ زیادہ کرنسی نوں چھپوا سکے کیونکہ ہن کرنسی کاغذ دی نئيں بلکہ سونے دی اے۔ لہٰذا سونے تے چاندی توں بنے کرنسی توں عوام دی دولت، حکومت تے بین الاقوام ادارہ برائے زر(بین الاقوامی مالیاتی فنڈ)کے دھوکاں توں محفوظ رہتاں نيں۔[۸]* اس دے علاوہ سونے تے چاندی دے سکے ّ اپنی قیمت ہر دور وچ برقرار رکھدی اے۔ جے آپ دے پاس سونے تے چاندی دے سکے ّ ہو تو آپ خواہ کسی وی ملک وچ چلے جائے تو اوہدی قیمت برقرار رہندی نيں۔ چاہے اوہ کوئی وی دور ہو یا جداں وی حالات ہو، جنگ دا زمانہ ہو یا امن دا دور، ملک دی معاشی حالت خراب ہو یا اچھی ہو، ہر حالت وچ سونا اپنی قیمت نوں برقرار رکھدی اے۔ کیوں کہ سونے توں بنے کرنسی دی وجہ تاں، کرنسی دی قیمت و قدر اس دے اندر ہُندی اے جدوں کہ کاغذ توں بنی کرنسی دی قدر اس دے اندر نئيں ہُندی بلکہ اوہ اک کاغذ دے سوا کچھ وی نئيں اے۔ اس لئی جے اک انسان سونے تے چاندی دے سکوّں نوں زمین وچ دبادے تے چھار، پنج سو سال بعد کوئی شخص اسنوں نکالے، تب وی اوہدی قیمت برقرار رہے گی تے اس دے لئی ایہ سکے ّ اک قیمتی خزانے دی شکل اختیار کرن گے۔ اس لئی جے کسی نوں اج توں چھار پنج سو سال پہلے دے دور دے سکے ّ مل جائے تو اسيں کہندے اے کہ اسنوں خزانہ مل گیا اے۔ ایہ خزانہ دراصل اس دور دی کرنسی(روپیہ،پیسہ)ہی اے، جو خزانے دی شکل اختیار کیتے ہوئے اے۔ ہن آپ ذرا سوچئے کہ جے اس دور وچ وی کرنسی کاغذ دی ہُندی تو پھر اوہدی قدر ردّی کاغذ دے سوا کچھ وی نا ہُندتی۔ اس لئی جے انسان سونا لیکر زمین وچ دبا دے تے سو سال بعد اسنوں کڈیا جائے تو اوہدی قیمت برقرار رہندی اے۔ لہٰذا سونے چاندی دی وجہ توں اوہ پرانا معاشی نظام پائیدار سی ۔[۱۲]* اس دے علاوہ سونے چاندی دے سکوّں دا ایہ فائدہ وی پہلے حکومتاں تے عوام نوں ہويا کردا سی کہ جے کوئی دشمن ملک آپ دی کرنسی بنانا چاہندا سی، تو اسنوں وی سونے تے چاندی دے سکے ّ ہی بنانے پڑتے سن ۔ اس دے لئی ممکن نہ سی کہ اوہ کوئی وی ردّی کاغذ چھپوالیندا تے کرنسی کاپی کرلیندا۔ یعنی اس دور وچ کرنسی نوں دشمن ملک دی معیشت نوں تباہ کرنے دے لئی استعمال کیتا جاندا اے۔ دشمن ملک آپ دی کرنسی نوں چھاپ کر آپ دے ملک دے منڈی وچ لاندا اے، تو آپ دے ملک وچ کرنسی زیادہ ہوجاندی اے، جس دی وجہ توں اوہدی قدر وچ کمی ہوجاندی اے تے ملک دا پیسہ تباء ہوجاندا اے، جس دی وجہ توں معیشت خراب ہوجاندی اے۔ لیکن اس نظام وچ ایہ ممکن نئيں جتھے کرنسی سونے تے چاندی توں بنی ہوئے۔ چنانچہ دنیا دا سب توں پائیدار معاشی نظام اک ایسا نظام ہو سکدا اے جس وچ کرنسی دی قدر وچ کمی نہ ہو، یعنی کرنسی دی اصل قدر اس دے اندر ہوئے۔[۱۲]* اس دے علاوہ جے دشمن ملک آپ دی کرنسی چھاپ لے تو اوہ صرف کاغذ دے چند نوٹاں دے بدلے آپ دے ملک دے مارکیٹ توں کوئی وی چیز خرید سکدے نيں۔ مثلاً اوہ آپ دے مارکیٹ توں سونا، چاندی،گندم، وغیرہ، غرض ہر چیز خرید سکدے نيں۔ لیکن سونے دی صورت وچ ایہ ممکن نئيں۔[۱۰]
- کاغذی نوٹ جل کر راکھ ہو جاندے نيں، پٹ جاندے نيں، پانی لگنے توں خراب ہو جا تے نيں، وقت دے نال نال خراب ہو جاندے نيں لیکن سونا تے چاندی نا جل کر راکھ ہو تی نيں تے نا ہی پانی لگنے توں خراب ہُندی نيں تے 22 قیرات سونے دا سکّہ جس دی نال تھوڑا سا تانبا ملیا ہويا ہو، دی عمر ساٹھ سال توں زیادہ ہُندی نيں۔ یعنی ساٹھ سال مسلسل استعمال دے بعد شاہد اس دے وزن وچ اک فیصد کمی آ جائے، جس نوں واپس ٹکسال لے جا کے اس وچ اک فیصد سونا ڈالنا ہوئے گا۔ جدوں کہ کاغذی کرنسی دی عمر دو توں تن سال ہُندی نيں۔[۱۱]
کمپنیاں
[سودھو]جدید طلائی دینار نوں ڈھالنے والی کئی کمپنیاں نيں۔ جنہاں وچاں چند اک مندرجہ ذیل نيں۔* عالمی اسلامی ٹکسال ( World Islamic Mint)، ابوظہبی، متحدہ عرب امارات* وکالہ انڈیوک نوسنتارہ (Wakala Induk Nusuntara)، کوالالمپور، ملائیشیا* دینار وکالہ (Dinar Wakala)،ٹیکساس،ریاستہائے متحدہ امریکا* ضراب خانہِ اسعارِ سنّت (Sunnah Money Mint)، کابل، افغانستان* اسلامی ٹکسال نوسنتارہ (Islamic Mint Nusuntara)، جکارتہ، انڈونیشیا
ہور ویکھو
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: طلائی دینار |
حوالے
[سودھو]- ↑ Nasohah, Zuliza Mohd Kusrin, and Al-Adib Samuri. "Gold Dinar As A Supreme Currency: Review Based On The History Of Islamic Civilisation." (2012).انگریزی بولی وچ
- ↑ Yaacob, Salmy Edawati. "Aplikasi Semasa Penggunaan Dinar Emas di Malaysia." Jurnal Islam dan Masyarakat Kontemporari 6 (2014): 53-63. انگریزی بولی وچ
- ↑ Yaacob, Salmy Edawati, and H. M. Tahir. "The Reality of Gold Dinar Application in Malaysia." Advances in Natural and Applied Sciences 6.3 (2012): 341-347.انگریزی بولی وچ
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ Ibn Khaldun, The Muqaddimah, ch. 3 pt. 34.
- ↑ Vadillo, Umar Ibrahim. The Return of the Islamic Gold Dinar: A Study of Money in Islamic Law & the Architecture of the Gold Economy. Madinah Press, 2004.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ Evans, Abdalhamid. "The Gold Dinar-A Platform For Unity." Proc. of the International Convention on Gold Dinar as An Alternative International Currency. 2003.
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ "Isis to mint own Islamic dinar coins in gold, silver and copper", The Guardian, 14 November 2014
- ↑ ۱۰.۰ ۱۰.۱ Vadillo, Umar Ibrahim. "The Return of the Islamic Gold Dinar." Kuala Lumpur: The Murabitun Institute (2002).
- ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ Meera, Ahamed Kameel Mydin. The Islamic Gold Dinar. Pelanduk Publications, 2002.
- ↑ ۱۲.۰ ۱۲.۱ Rab, Hifzur. "Problems created by fiat money gold Dinar and other alternatives." 2002), International Conference on Stable and Just Global Monetary System., IIUM, Kuala Lumpur. 2002.