ظفر خان (علائی سالار)
ظفر خان (علائی سالار) | |
---|---|
موت | 1299 کلی نزد دہلی |
وابستگی | سلطنت دہلی |
نوکری/شاخ | خلجی خاندان، عریض ملکاں |
کم دے سال | 1296-1299 |
جنگاں |
|
بدر الدین جو اپنے لقب ظفر خان دے ناں توں زیادہ مشہور ہوئے، سلطنت دہلی دے فرماں روا علاء الدین خلجی دے سالار سن ۔ سلطان علاء الدین دے عہد حکومت وچ ظفر خان متعدد بار ملتان، سمنیا تے سیوستان دے عامل رہے۔
علاء الدین خلجی جدوں کڑہ دے حاکم سن، اس وقت توں ظفر خان انہاں دے نال رہے۔ سنہ 1296ء وچ جلال الدین خلجی دے قتل دے بعد ظفر خان ہی نے اپنی سرکردگی وچ علاء الدین دے لشکر کے وڈا حصے نوں کڑہ توں دلی لیائے سن ۔ ہور جلال الدین دے افراد خاندان نوں ختم کرنے دے لئی علاء الدین دے بھائی الغ خان جدوں ملتان دی مہم اُتے روانہ ہوئے تاں ظفر خان وی انہاں دے نال سن ۔ غالباً ظفر خان نے الغ خان دے نال مل کے اس لشکر دی وی قیادت کیندی سی جس نے خانیت چغتائی دے منگولاں نوں جالندھر دے مقام اُتے سنہ 1298ء وچ سخت ہزیمت توں دوچار کیتا سی۔ بعد وچ علاء الدین نے سیوستان دی از سر فتح دے لئی ظفر خان نوں روانہ کیتا جس اُتے منگول قابض ہوئے گئے سن ۔ ظفر خان اس مہم وچ وی سرخرو رہے، منگول حملہ آوراں نوں مار بھگایا تے انہاں دے سردار نوں قید کرکے دلی لے آئے۔
سنہ 1299ء وچ ظفر خان معرکہ کلی وچ منگولاں توں لڑدے ہوئے مارے گئے۔ مرنے توں پہلے انہاں نے منگولاں نوں سخت نقصان پہنچایا سی جو منگولاں دی پسپائی دا اک انتہائی اہم محرک سمجھیا جاندا اے۔ اُتے سلطنت دہلی دے دستاویزاں وچ اس دا ذکر نئيں ملدا کیونجے ظفر خان نے دوران وچ جنگ وچ علاء الدین دے احکام اُتے عمل نئيں کیتا سی۔
مڈھلا جیون
[سودھو]بدر الدین ظفر خان دی مڈھلا جیون دے متعلق بوہت گھٹ معلومات دستیاب نيں۔ پندرہويں صدی عیسوی دے وقائع نگار یحیی بن احمد سرہندی نے لکھیا اے کہ انہاں دا اصل ناں یوسف سی تے اوہ علاء الدین دے بھانجے یعنی انہاں دی بہن دے فرزند سن، جدوں کہ سولہويں صدی عیسوی دے مورخ عبد القادر بدایونی نے انہاں دا ناں بدر الدین درج کیتا اے ۔[۱]
ظفر خان نے علاء الدین دی افواج دی اس وقت وی سربراہی دی جدوں اوہ سلطان نئيں بنے سن ۔ کڑہ وچ سلطان جلال الدین خلجی دے قتل دے بعد انہاں نے علاء الدین دے لشکر دی دو ٹکڑیاں وچ اسنوں اک دی قیادت دی تے اسنوں دلی خیمہ زن کیتا سی جدوں کہ دوسری ٹکڑی علاء الدین خلجی تے نصرت خان جلیسری دے کمان وچ سی۔ ظفر خان نے اپنے زیر کمان لشکر نوں کولی (موجودہ علی گڑھ) دے راستے دلی پہنچایا تھا۔[۲]
علاء الدین خلجی نے تخت سلطنت اُتے متمکن ہونے دے بعد ظفر خان نوں عریض ملکاں (وزیر جنگ) دے منصب اُتے مامور کیتا۔ [۱]
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Kishori Saran Lal 1950, p. 75.
- ↑ Banarsi Prasad Saksena 1992, p. 327.
کتابیات
[سودھو]- A R Fuller (1869). "Translations from the Tarikh-i-Firuz Shahi". Journal of the Asiatic Society of Bengal XXXVIII (IV). https://books.google.com/books?id=KGcyAQAAMAAJ&pg=PA200.
- Banarsi Prasad Saksena (1992). "The Khaljis: Alauddin Khalji", in Mohammad Habib and Khaliq Ahmad Nizami: A Comprehensive History of India: The Delhi Sultanat (A.D. 1206–1526), Second 5, The Indian History Congress / People's Publishing House. OCLC 31870180.
- Kishori Saran Lal (1950). History of the Khaljis (1290–1320). Allahabad: The Indian Press. OCLC 685167335.
- Mohammad Habib (1981). Politics and Society During the Early Medieval Period. People's Publishing House. OCLC 32230117.
- Peter Jackson (2003). The Delhi Sultanate: A Political and Military History. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-54329-3.
باہرلے جوڑ
[سودھو]- Mentions of Zafar Khan in Delhi chronicles, as recorded in The History of India, as Told by Its Own Historians (Volume 3) By Sir Henry Miers Elliot
|