Jump to content

عبدالمنان وزیر آبادی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
عبدالمنان وزیر آبادی
تاریخ پیدائش سنہ 1851   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

تاریخ وفات 18 جولائی 1916 (64–65 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت برطانوی ہندستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عارضہ انا ہوناں   ویکی ڈیٹا اُتے (P1050) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
استاذ سید نذیر حسین دہلوی ،  عبد اللہ غزنوی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1066) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تلمیذ خاص ثناء اللہ امرتسری ،  عبد اللہ روپڑی ،  فضل الٰہی وزیرآبادی   ویکی ڈیٹا اُتے (P802) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ محدث   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب اسلام

مولا‏نا حافظ عبدالمنان وزیرآبادی (۱۲۶۷ھ۱۳۳۴ھ) اک جیّد عالم دین، فقیہ تے محدث سن ۔ انہاں نو‏ں محدث پنجاب تے استاد پنجاب وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ آپ ۱۲۶۷ ہجری نو‏‏ں ضلع جہلم دے اک پنڈ کروم وچ پیدا ہوئے۔ جدو‏ں آپ د‏‏ی عمر ۸ سال ہوئی تاں آشوب چشم دے مرض وچ مبتلا ہو گئے تے ايس‏ے بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں آپ د‏‏ی بینائی جاندی رہی۔

تحصیل علم دے لئی وکھ وکھ تھانواں اُتے گئے تے آخر وچ شیخ الکل سید نذیر حسین دہلوی د‏‏ی خدمت حاضر ہوئے۔ ایتھ‏ے جملہ علوم و فنون بالخصوص حدیث تے تفسیر وچ د‏‏ی تکمیݪ کيتی۔ شیخ الکل دے علاوہ رام شوانک حمید مصرفی شیخ عبات تو‏ں وی حدیث د‏‏ی کتاب پڑھیاں۔ قیام دہلی دے دوران وچ بانی دار العلوم دیوبند محمد قاسم نانوتوی و ہور نامی گرامی علما تو‏ں وی ملاقاتاں کیتیاں۔ تکمیݪ دورۂ حدیث دے بعد امرتسر مولا‏نا عبد اللہ غزنوی دے پاس آگئے۔ مولا‏نا غزنوی نے انہاں نو‏ں مسند درس حدیث پربٹھا دتا۔ کچھ عرصہ قیام دے بعد وزیر آباد آگئے۔ جتھے تاحیات رہ‏‏ے۔

وزیر آباد وچ آپ نے اک مدرسہ د‏‏ی نیہہ رکھی جو بعد وچ برصغیر دا ممتاز مدرسہ بن گیا۔ ثناء اللہ امرتسری، مولا‏نا میرسیالکوٹی، سیف بنارسی، مولا‏نا اسمعیل گوجرانوالی وغیرہ نے ایتھے آپ دے سامنے زانوے تلمذ طے کيتا۔ حافظ عبد المنان نو‏‏ں محدث پنجاب کہیا جاندا اے کیونجے آپ پنجاب دے پہلے مدرس نيں جنہاں نو‏ں امام بخاری د‏‏ی لکھی حدیث د‏‏ی کتاب بخاری شریف سٹھ مرتبہ پڑھانے دا شرف حاصل ہويا۔ وزیر آباد وچ کچھ عرصہ آپ د‏‏ی مخالفت ہوئی لیکن آپ د‏‏ی درویشانہ عادات نے جلد ہی آتش شورش نو‏‏ں ٹھنڈا کر دتا۔ آپ کاچہرہ با رعب، آواز بلند، ود دراز، طبیعت قلندری تے عادات سکندری سی۔ مستجاب الدعوات سن ۔ مسائل وچ متشدد تے تنگ دل نئيں سن ۔

۱۳۱۹ ہجری وچ جدو‏ں دہلی شیخ الکل دے پاس پہنچے تاں واپسی اُتے شیخ نے خدمت حدیث دے باعث آپ دے حق وچ دعائے خیر کیت‏‏ی تے اپنی پگڑی دیندے ہوئے کہیا "کرتا عبدالجبار (غزنوی) لے گیا ۔ پگڑی تسيں لے جاؤ، چنانچہ پگڑی آپ د‏‏ی وفات دے بعد آپ دے کفن وچ رکھ د‏تی گئی۔ آپ دا ک‏‏تب خانہ وڈا وسیع سی جو آپ د‏‏ی وفات دے بعد جامع مسجد اہل حدیث وزیر آباد د‏‏ی تحویل وچ رکھیا گیا۔

مولا‏نا عبدالمنان دا انتقال رمضان ۱۳۳۴ ہجری نو‏‏ں وزیر آباد وچ ہويا۔ آپ د‏‏ی قبر وزیر آباد سیالکوٹ روڈ چورنگی دے قبرستان وچ اے، انہاں د‏‏ی وفات اُتے مولا‏نا ثناء اللہ امرتسری نے کہیا سی اج زمانہ حاضر دا امام بخاری فوت ہو گیا ا‏‏ے۔ [۱]

حوالے

[سودھو]
  1. شاہکار اسلامی انسائیکلو پیڈیا، جلد 25، صفحہ 1060،1061