عبدالواحد آریسر
| عبدالواحد آریسر | |
|---|---|
| جم |
|
| وفات |
|
ترمیم  | |
عبدالواحد آریسر سندھ دے اک دانشور، لکھاری، ادیب، اسکالر، رسرچر تے آزادی پسند سیاستدان سن ۔
| عبدالواحد آریسر | |
| معلومات شخصیت | |
|---|---|
| پیدائش | کتوبر ١٩۴٩ع وچ گاٶں واھوڑی انڑ آباد ھاسی سر ریلوے اسٹیشن دے نیڑے ضلع عمرکوٹ |
| وفات | 3 مٸی 2015ع کراچی |
| شہریت | پاکستانی، سندھی |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | سیاستدان، مسلم فلسفی، عالم |
پیداٸش تے عمر
١١ اکتوبر ١٩۴٩ع وچ گاٶں واھوڑی انڑ آباد ھاسی سر ریلوے اسٹیشن دے نیڑے ضلع عمرکوٹ وچ اک غریب گھرانے وچ پیدا ھوٸے۔ ابتداٸی تعلیم سابھو بھینڈو شریف وچ جدوں دے اگے دی تعلیم مدرسہ ھاشمیہ سجاول، مدرسہ مفتاح العلوم حیدرآباد، شاھ ولی اللہ اکیڈمی حیدرآباد تے اورینٹیٸل کالج حیدرآباد وچ حاصل کيتی۔
اک ادیب دے طور اُتے
اوہ ١٩٩٠ع توں وفات تک سندھ دی آزادی پسند جماعت ” جیٸے سندھ قومی معاذ آریسر“ دے قاٸم مقام چیٸرپرسن رھے۔ انہاں دتی اک بیٹی”محترمه اندرا“ محترمہ قیصر وچوں ھوٸی۔ جس دا ناں انھاں نے بھارت دی پالیٹشن محترمہ اندرا گاندھی دی قاٸدانہ صلاحیتاں توں متاثر ھوکر رکھیا۔ عبدالواحد آریسر سندھ وچ اپنے چاھنے والےآں وچ بھت توں ناواں توں جانے جاندے ھاں۔ جداں آریسرصاحب، مولوی عبدالواحد آریسر، مسلم اسکالر، سندھی قومپرست تے آزادی پسند تے امن دا سفیر۔ انہاں دتی علم، حکمت تے داناٸی دے سبب جی۔ ایم سید نے انھیں” چوتھی دنیا دا دانشور“ قرار دتا سی۔ ويسے تاں انھاں سیاستدان دے طور اُتے پورا سندھ جاندا ھے، اُتے انہاں دے سیاسی کیریٸر دے علاوہ انہاں دے پڑھنے والےآں دا وی اک وسیح حلقہ ھے جو انھاں لفظاں دا جادوگر بلاندا ھے۔عبدالواحد آریسر دی لفظاں دی اداٸگی وی کمال ھے جو پڑھنے والےآں نوں سحر انگیز کردیندی ھے۔ انہاں دتی تخلیقات وچ پوری دنیا دے حوالے شامل ھوندے ھاں۔ اوہ کسی وی نکتے نوں ثابت کرنے دے لٸے منطقی، عقلی، مذھبی تے ساٸنسی دلیل دے سکدے سن ۔ جو قدرت دی طرف توں انکو اک دین سی۔ عبدالواحد آریسر دے بارے وچ سندھی کالم نگار نصیر مرزا دے رمارکس قابل غور ھاں کہ” آريسر صاحب تے شیخ ایاز نوں جدید سندھی نثر دا بانی کھا جا سکدا ھے۔ کیوں کہ انہاں دے نثر وچ جو تسلسل ہُندا ھے اوہ ھر لکھاری دے بس دی گل نھاں۔ اس وقت تک انہاں دتی ٣۵ توں زاٸد کتاباں چھپ چکی ھی۔ جس وچ انہاں دتی جیل ڈاٸریاں وی ھاں۔
ادبی خدمات
جس وچ پرھ جو پيغام
صدين جون صدائون
سر ۾ سانجهي وير
وريا واهيرو
مٽيء ھاڻا ماڻھو
ٽھڪي نڪتا ٽوھ
ترم ياترا جيل ڊائري
ماڙين ماريس ڪينڪي
سنڌي سماج جو جائزو
جي ايم سيد شخصيت ۽ فڪر
ٿي نه محبت مات
مجيب ۽ ڀٽو Bhuttu and Mujib
ربيع اول جا چار چنڊ
ويراڳي جي وڃڻا هئا
ڇا ته شخص هو
ڳچي ڳانا لوھ جا
قومي تحريڪ ۾ رڪاوٽون
ورق ورق تاريخ
باک جو آواز
چانڊوڪيون ۽ چيٽ
Assasination of hope اميد جو قتل About Madame Benezir Bhutto
نئين دور جا نوان چار درويش
ماڻھو ميگھ ملهار
وطن پرستي
ٿي نه محبت مات
اسان جيان جيئي ڪو(ٽارچر سيل ڪٿا)
سر جي صدا سر ۾
سچ وڏو ڏوهاري آھي(مخدوم بلال بابت)
روح جا ريلا
روئداد هڪ رات جي
زندگي آزادي ۽ محبت
ڪنڌيء ٽڙن ڪنول
کٽڻھار کڙيا
تاريخ جي جهروڪي مان
مولانا ابو الڪلام آزاد
شيخ اياز نياز همايوني ۽ تنوير عباسي
سيد ۽ آئون
اس دے علاوہ انھاں نے ماھوار پیغام رسالے دے کِنے ھی پرچے شایع کیتے جنہاں اُتے پابندی لگاٸی گٸی۔
سیاسی کیریٸر تے گرفتاریاں
١٩٨٦ع وچ اوہ افغان صدر کامریڈ نجیب توں ملے۔ بعد وچ جدوں کامریڈ نوں اپنے ھی لوکاں نے بیدردی توں قتل کيتا تاں انھاں وڈا دکھ ھٸا۔ ٣ مٸی ٢٠١۵ع نوں انہاں دی موت ھوٸی۔ عالمی سیاست وچ وی اوہ کسی تعریف دے محتاج نھاں۔ انھاں دنیا دے وڈے قومپرست تے سوشلسٹ دانشوراں تے سیاستداناں نال ملن دا موقعا ملا۔ سندھ دے ترقی پسند انھاں سندھ دا ھوگو شاویز کھدے سن ۔ ٢۵ اکتوبر ١٩٩٢ع نوں کاوش اخبار وچ محترم عبدالواحد آریسر دے بارے وچ سندھ دے لکھاری تے دانشور منظور سولنگی دا اک کالم چھپا سی جدوں آریسر صاحب نوں ریاستی ادارےآں نے رات دے وقت انہاں دے گھر توں گرفتار کيتا سی، جس وچ انھاں نے لکھیا سی کہ ” پتا نھاں ایہ عظیم تے درویش انسان کھاں تے کس حال وچ ھوگا تے اس اُتے کس قسم دے ٹارچر کیتے جارھے ھونگے۔ ایہ تاں سب جاندے ھاں انہاں اُتے کسی دھشتگردی یا تخریبکاری دا کوٸی کیس نھاں لگایا جا سکدا کیوں کہ انہاں دا شخصی تے سیاسی کردار شیشے دی طرح شفاف ھے۔ اُتے ھو سکدا ھے بیوروکریسی دے ٹب وچ پلے سپ انہاں دے لٸے کوٸی جھوٹھا کیس بنا وی لاں۔ جے کیس نہ وی بنا تاں انھاں سزا سنانے دے لٸے ایہ کیس وی کافی ھے کہ آریسر دا قصور ایہ ھے کہ اوہ اندرا نامی اک بچی دا باپ ھے تے اندرا اک پاکستان دشمن ملک ھندوستان دی سابقہ وزیراعظم سی۔[۱]