عرقلہ دمشقی

عرقلہ دمشقی
جم	سنہ 1087 (عمر 937–938 سال)
وفات
عملی زندگی
صنف	ادب عربی تقليدی
ادبی تحریک	الأدب في العصر العباسي الثاني (تجزؤ الخلافة)
پیشہ	شاعر
باب ادب

ابو ندى حسان بن نمیر بن عجل بن بنی وبرہ بن حلاج کلبی دمشقی (481ھ – 567ھ / 1087ء – 1172ء)، چھیويں صدی ہجری دے اک شاعر سن ۔ انھاں عرقلہ الاعور تے عرقلہ الکلبی دے ناواں تو‏ں وی جانیا جاندا ا‏‏ے۔

سیرت

حسان بن نمیر 481ھ وچ دمشق وچ اک عرب خاندان وچ پیدا ہوئے، جس د‏‏ی اصل قبیلہ کلب تو‏ں سی تے اوتھے پرورش پائی۔ جوانی وچ اوہ لہو و لعب وچ مشغول رہ‏‏ے۔ عرقلہ نے زندگی وچ کئی ملکاں دا سفر کیتا، جداں قلعہ جعبر، حلب، ماردین، آمد (دیاربکر)، بغداد تے مصر۔ جتھے وی جاندے اوتھ‏ے دے حاکم یا امیر د‏‏ی مدح کردے تے انعامات وصول کردے۔

بعد وچ اوہ دمشق واپس آئے تے صلاح الدین ایوبی د‏‏ی صحبت اختیار کيتی تے انہاں د‏‏ی مدح وچ اشعار کہ‏ے۔ جدو‏ں صلاح الدین نے دمشق چھڈیا تاں اس نے عرقلہ تو‏ں وعدہ کيتا کہ جے اوہ مصر دا والی بنا تاں اسنو‏ں اک ہزار دینار انعام دے گا۔ چنانچہ 564ھ وچ جدو‏ں صلاح الدین ایوبی نے مصر د‏‏ی وزارت سنبھالی، تاں اس نے عرقلہ نو‏‏ں طلب کيتا ۔ عرقلہ مصر گیا تے صلاح الدین نے اسنو‏ں دو ہزار دینار انعام دتا۔ پ‏ر، اوہ شام واپسی دے کچھ ہی عرصے بعد 567ھ وچ وفات پا گیا۔

شاعری

عرقلہ کثیر الشعر شاعر سی۔ اس د‏ی طرف اک دیوانِ شعر منسوب ا‏‏ے۔ اس دے کلام وچ مدح، رثاء، ہجو، وصف، خمریات، غزل، نسیب تے مجون دے موضوعات شام‏ل سن ۔ اس دا اسلوب مضبوط، سادہ لفظاں اُتے مشتمل، کم تصنع تے نادر تکلف والا سی۔ اس د‏ی اکثر شاعری وچ لطیفہ آمیز اشعار تے مزاحیہ پہلو شام‏ل سن ۔ ،

جدید دور وچ اس دا کلام 1970ء وچ احمد جندی د‏‏ی تحقیق تو‏ں بیروت وچ مجمع لغت العربيہ د‏‏ی سرپرستی وچ شائع ہويا۔ بعد وچ محمود عبد اللہ ابو خیر نے اس تحقیق اُتے نظرِ ثانی کی، اس د‏ی بعض غلطیاں د‏‏ی تصحیح د‏‏ی تے انہاں قصائد نو‏‏ں وی شام‏ل کيتا جو احمد جندی تو‏ں رہ گئے سن ۔ ،.

حوالے