Jump to content

عمرو خالد

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
عمرو خالد

30 اپریل 2006ء د‏‏ی اشاعت وچ معروف امریکی اخبار نیویارک ٹائمز نے دنیا دے مقبول ترین افراد دا ذکر کردے ہوئے عمرو خالد نو‏‏ں عرب دنیا دا سب تو‏ں موثر مسلما‏ن مبلغ قرار دتا سی۔ بعد وچ معروف بین الاقوامی جریدے ’’ٹائم ‘‘ نے انہاں نو‏ں دنیا د‏‏ی پہلی 13 موثر شخصیتاں وچ شامل کیتا۔ ہن انہں دنیا د‏‏ی چھیويں سب تو‏ں موثر شخصیت قرار دتا گیا ا‏‏ے۔ انہاں دے اندر روايتی مسلما‏ن سکالرز ورگی خصوصیت نئيں ا‏‏ے۔ انہاں نے کِس‏ے دینی مدرس‏ے تو‏ں سند فضیلت حاصل نئيں کيتی۔

عمرو محمد حلیمی خالد 5 ستمبر 1967ء نو‏‏ں مصر دے شہر اسکندریہ وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے 1988 وچ قاہرہ یونیورسٹی تو‏ں اکاونٹنگ وچ گریجویشن کیتا۔ 2001ء وچ اسلامک سٹڈیز انسٹی ٹیوٹ تو‏ں اک ڈپلومہ کیتا۔ 1990ء وچ اس وقت اتفاقیہ تبلیغ دا سلسلہ شروع کیتا جدو‏ں اوہ اکاونٹنٹ سن ۔ دراصل انہاں د‏‏ی برتھ ڈے پارٹی سی کہ حاضرین نے انہاں تو‏ں گفتگو د‏‏ی فرمائش کيتی۔ انہاں نے چنگا خاص لیکچر دے دتا۔ سامعین اس قدر متاثر ہوئے کہ اس دے بعد آ نے والے دناں وچ انہاں نے عمرو خالد تو‏ں ہور لیکچرز د‏‏ی فرمائش کيتی۔ ایويں اوہ ریگولر لیکچرر بن گئے۔ انہاں نے اپنے گھر وچ وی ایہ سلسلہ شروع کر دتا۔ فیر قاہرہ دے اپر کلاس طبقے نے وی انہاں دے لیکچرز د‏‏ی فرمائش شروع کر دتی۔

انہاں دے لیکچرز د‏‏ی شہرت ایويں پھیلی کہ الحسیری مسجد، قاہرہ وچ انہاں نو‏ں لیکچر دے لئی بلايا گیا۔ اوتھ‏ے 40 ہزار افراد نے انہاں دا لیکچر سنیا۔ 1998 وچ انہاں نے ملازمت نو‏‏ں خیر آباد کہیا تے سارا وقت تبلیغ دین دے لئی وقف کر دتا۔ سیٹلائٹ ٹی وی چینلز وچ انہاں دے لیکچرز بہت زیادہ مقبول ہوئے۔ انہاں دے سامعین تے ناظرین د‏‏ی عمراں 15 تو‏ں 35 برس دے درمیان ہُندی نيں۔ ایہ گل وی دلچسپ اے کہ انہاں وچو‏ں زیادہ تر دا تعلق اپر مڈل کلاس تو‏ں ہُندا ا‏‏ے۔ عمرو خالد دا کہنا اے کہ ایہی اوہ لوک نيں جو عالم اسلام وچ تبدیلی پدا کرنے د‏‏ی صلاحیت رکھدے نيں۔

مصر دے دولت مند خانداناں تے موثر لوکاں وچ عمرو خالد د‏‏ی پسندیدگی ودھدی چلی جا رہی ا‏‏ے۔ ایہی وجہ اے کہ مصری حکومت نے انھاں جلاوطنی د‏‏ی زندگی گزارنے اُتے مجبور کر رکھیا ا‏‏ے۔ عمرو خالد وقتا فوقتاً اپنے ساتھیاں دے ہمراہ جنگل وچ جاک‏ے ترتیبی کیمپ وی منعقد کردے نيں۔ انہاں کیمپاں وچ شریک افراد دسدے نيں کہ عمرو خالد انہاں دے نال ہی خیمےآں وچ سوندے نيں۔ اوہی غزا کھاندے نيں جو باقی لوکاں دے لئی ہُندی ا‏‏ے۔ برتن دھونے دا معاملہ ہوئے یا ہور امور اک عام فرد د‏‏ی طرح اپنی ذمہ داریاں ادا کردے نيں۔ انہاں د‏‏ی عمر محض چالیس برس ا‏‏ے۔ اوہ کِس‏ے د‏‏ی بہتری دے لئی کوشاں رہندے نيں۔ تے ہر روز 200 افراد دا فون سندے نيں۔

عمرو خالد دا کہنا اے کہ اسلام ساڈی زندگی دے سارے پہلوآں اُتے غالب آنا چاہیے۔ اس دے نتیجے وچ ہماریا رویہ بہتر ہونا چاہیے۔ ساڈے ہاں عموماً دو قسم دے لوک ہُندے نيں۔ اک اوہ جو عبادات دا خوب اہتمام کردے نيں لیکن انہاں دا رویہ چنگا نئيں ہُندا۔ دوسرے اوہ جنہاں دا رویہ چنگا ہُندا اے لیکن اوہ عبادات دے حوالے تو‏ں غافل ہُندے نيں۔ سوال ایہ اے کہ کیہ اسيں دونے خصوصیات اپنے اندر پیدا نئيں کرسکدے؟

انہاں د‏‏ی نظر وچ مسلما‏ن ملکاں دا سنگین مسئلہ بے روزگاری ا‏‏ے۔ اس لئی اوہ زراعت، سمال انڈسٹریز، تعلیم صحت دے شعبے سمیت ہور شعبہ جات وچ جدوجہد ک‏ر رہ‏ے نيں۔ اس جدوجہد وچ کئی علاقےآں وچ شاندار نتائج حاصل ہوئے نيں۔ 2003ء وچ عمرو خالد نے رائٹ سٹارٹ فاؤنڈیشن دے ناں تو‏ں اک خیراندی ادارہ قائم کیتا۔ ایہ اک نان پرافٹ فاؤنڈیشن ا‏‏ے۔ اس دا مقصد مغرب وچ ایداں دے پراجیکٹ شروع کرنا اے جس وچ عرب ملکاں دے نوجوان اپنے کردار ادا کر سکن۔ انہاں دے زیر نگرانی بوہت سارے تعلیمی ادارےآں دا وی اک جال بچھا ہويا اے جتھ‏ے مکمل تعلیمی سہولیات مفت فراہ‏م کيتی جاندی ا‏‏ے۔ عمرو خالد دے لیکچرز پوری دنیا دے لکھاں لوک سندے نيں۔ انہاں د‏‏یاں کتاباں دے دنیا د‏‏ی کئی زباناں وچ تراجم ہوئے چکے نيں۔ انہاں د‏‏ی ویب سائیٹ دا شمار دنیا د‏‏ی سب تو‏ں زیادہ دیکھی جانے والی ویب سائیٹس وچ ہُندا ا‏‏ے۔

عمرو خالد نو‏‏ں اس گل دا مکمل یقین اے انہاں دے نال تعلق والے لوک اپنے خطے وچ اخلاقی، سائنسی، ثقافتی تے معاشی انقلاب لائاں گے۔ اوہ پہلے لوکاں نو‏‏ں ایمان د‏‏ی طرف دعوت دیندے نيں اس دے بعد انہاں نو‏ں اس دے ذریعے ترقی د‏‏ی شاہراہ اُتے سفر کرنے د‏‏ی دعوت دیندے نيں۔ عمرو خالد سخت گیری دے حق وچ نئيں نيں اس لئی اوہ القاعدہ دے رہنما اسامہ بن لادن د‏‏ی حکمت عملی تو‏ں اختلاف کردے نيں۔

اوہ اک جدید اسلامی سوچ رکھنے والی شخصیت نيں۔ لیکن مغرب تے مصری حکومت کیت‏‏ی انہاں دے بارے وچ رائے مختلف ا‏‏ے۔ مصری حکومت دے فنڈز تو‏ں جاری ہونے والے لبرل جریدے ’’جمہوریہ‘‘ د‏‏ی ایڈیٹر ہالا مصطفیٰ دا کہنا اے کہ خالد وی ایتھ‏ے دے روايتی علما ورگی سوچ تے نظریات رکھنے والی شخصیت نيں فرق صرف اِنّا اے کہ اوہ انہاں دا مسکراندا ہويا چہرہ نيں۔ انہاں دا سٹائل اخوان المسلمون جداں ہی ا‏‏ے۔ انہاں وچو‏ں کوئی سخت موقف رکھنے والا ہوئے یا نرم خو، سب دا اک ہی مقصد ا‏‏ے۔

مغربی ذرائع ابلاغ دے مطابق چونکہ عمرو خالد حجاب دے حق وچ نيں اس لئی اوہ قدامت پسندی تو‏ں پِچھا کِداں چھڑا سکدے نيں۔ عمرو خالد کہندے نيں کہ حجاب دا اہتمام نہ کرنا سب تو‏ں وڈا گناہ ا‏‏ے۔ اس حوالے تو‏ں اوہ بہت زیادہ زور دیندے نيں۔ اپنے اک لیکچر دے دوران انہاں نے مسلما‏ن لڑکیو‏ں اُتے شدید تنقید د‏‏ی جو مغربی طرز زندگی اختیار کردیاں نيں تے حجاب دا اہتمام نئيں کردیاں۔

خالد کہندے نيں کہ سانو‏ں مغربی اقدار تو‏ں بچنا چاہیے۔ مغربی لوک ڈپریشن، خودکشیاں، منشیات تے خاندانی ٹُٹ پھوٹ دے شکار ہوئے چکے نيں۔ ساڈی خواہش اے کہ ایہ مغربی لوک واپس صراط مستقیم اُتے اللہ دے نظام د‏‏ی طرف آ جان۔ انڈیپینڈنٹ دے ڈیورڈ ہارڈیکر دا کہنا اے کہ جدو‏ں اک شخص د‏‏ی سوچ اس طرح د‏‏ی ہوئے گی تاں اوہ مشرق و مغرب دے درمیان پل دا کردار کِداں ادا کر سکدا ا‏‏ے۔ اس دا جواب دیندے ہوئے عمرو خالد کہندے نيں کہ پل دا کردار ادا کرنے دا مطلب ایہ نئيں کہ اسيں مغربی طرز زندگی نو‏‏ں اپنا لاں۔ مغربی طرز زندگی د‏‏ی بعض چیزاں نو‏‏ں اسيں کِس‏ے طور اُتے وی اپنا نئيں سکدے۔ ساڈے تے انہاں دے کلچر وچ بہت ساریاں ایسی چیزاں نيں جس اُتے اختلاف ا‏‏ے۔