لاطینی امریکا وچ سزائے موت
بیش تر لاطینی امریکی ملکاں نے یا تاں سزائے موت دے نفاذ دے بارے وچ کوئی موقف نئيں لیا اے یا اپنے موقف دا رسمی تے واضح طور اُتے اعلان نئيں کیا اے۔ اُتے سیاسی مبصرین نے محسوس کیا اے کہ اس خطے وچ سزائے موت دی منسوخی دے حق وچ فضا سازگار اے۔
برازیل[سودھو]
بین الاقوامی سطح اُتے سزائے موت دی معطلی دے حق وچ ادارہ اقوام متحدہ دی قرارداد نوں برازیل نے تائید کرنے دا اعلان کیا سی۔ خود برازیل وچ 1979ء وچ سزائے موت اُتے روک لگیا دتی گئی سی۔ ملک وچ سزا دی اعظم ترین میعاد 30 سال اے۔[۱]
پرلی سیپریانو، صدارتِ برازیل دے انسانی حقوق دے دفاع دے نائب معتمد نے کہیا کہ انہاں دا ملک اپنے اس موقف دا بین الاقوامی فورماں وچ با رہیا اعلان کردا آیا اے۔ اُتے سیپریانو نے زور دتا اے کہ حالاں کہ برازیل وچ سزائے موت نوں قانونی طور اُتے منسوخ کر دتا گیا اے، “سینکڑاں سیاسی قیدیاں نوں آمریت دے دور (1964ء-1985ء) وچ فوج تے پولیس دے ادارےآں وچ قتل کیا گیا اے تے انہاں اموات نوں سرکاری طور اُتے تسلیم نئيں کیا گیا اے ۔” 2007ء دے لگ بھگ برازیل دے لولا انتظامیہ نے پہلی بار اک کتاب “Direito á Memória e á Verdade” (یاد داشت تے سچائی جاننے دا حق)، جس وچ پہلی بار ملک نے انہاں موتاں دے سانحاں نوں تسلیم کرنے دی کوشش کيتی اے۔[۱]
ارجنٹائن[سودھو]
ارجنٹائن وچ 1984ء وچ عام جرائم دے لئی سزائے موت منسوخ کر دتی گئی سی۔ ایہ برازیل دے نقش قدم اُتے چلدے ہوئے ادارۂ اقوام متحدہ دی جانب توں سزائے موت روکنے دے اقدام دی پزرور وکالت وچ کھڑا ہونے والا دوسرا لاطینی امریکی ملک اے۔
ارجنٹائن دے سابق نیسٹر کیرچنر انتظامیہ نے مکمل طور اُتے اقوام متحدہ دی قرارداد دی حمایت دا اعلان کیا سی۔[۱]
وینیزویلا[سودھو]
وینیزویلا غالبًا ایسا پہلا لاطینی ملک اے جتھے دستوری طور سزائے موت نوں منسوخ کر دتا گیا سی۔ ایہ منسوخی سبھی جرائم دے لئی 1863ء وچ ہوئی سی۔ اُتے ملک وچ سرکاری طور کوئی موقف دا اعلان نئيں کیا سی کہ اوہ بین الاقوامی قرارداد اُتے کیا رد عمل دکھائے گا۔ مگر ملک دے قوانین تے اس موضوع اُتے قانونی ماہرین دی رائے نوں دیکھدے ہوئے وینیزویلا وی سزائے موت دی عالمی سطح اُتے منسوخی دا حامی قرار دتا گیا اے۔[۱]
میکسیکو[سودھو]
میکسیکو وچ سزائے موت سزائے موت توں متعلق چند آخری مسلح افواج دی قانونی گنجائشاں نوں 2005ء وچ منسوخ کر دتا گیا۔ ایہ باوجود اس دے اے کہ 1961ء توں لے کے انہاں گنجائشاں دی منسوخی تک کِسے نوں سزائے موت نئيں دتی گئی سی۔[۱]
پیرو[سودھو]
پیرو دے سابق صدر ایلان گارسیا (Alan García) نے اپنے دور حکومت (1985ء تا 1990ء تے 2006ء تا 2011ء) دے دور ایہ ارادے دا اظہار کر چکے نيں کہ اوہ سزائے موت نوں دوبارہ واپس لیانا چاہندے نيں۔ انہاں اک مسودہ وی پیش کیا سی، جس دا مقصد ایہی سی۔ اُتے ملک ایہ سزا کدی کدائيں ہی اے۔[۱]
کیوبا تے گواتیمالا[سودھو]
کیوبا تے گواتیمالا وچ کچھ معمولی جرائم دے لئی وی سزائے موت دا جواز موجود اے۔[۱]
کولمبیا، کوسٹا ریکا، ایکواڈور، ہونڈوراس، نکاراگوا تے پناما[سودھو]
کولمبیا، کوسٹا ریکا، ایکواڈور، ہونڈوراس، نکاراگوا تے پناما وچ سزائے موت فوجی عدالتاں توں وی ہٹا دتی گئی اے۔[۱]
بولیویا، چلی تے ایل سیلواڈور[سودھو]
بولیویا، چلی تے ایل سیلواڈور وچ کچھ فوجی ضابطاں نوں چھوڑکر باقی معاملےآں وچ سزائے موت منسوخ کر دتی گئی اے۔[۱]