لعل چند امر ڈنومل

لعل چند امر ڈنومل
(سندھی وچ: لالچند امرڏنومل جڳتياڻي)
فائل:Lalchand-Amer-Dinomal.gif
جم	25 جنوری 1885   حیدرآباد ،  بمبئی پریزیڈینسی
وفات	18 اپریل 1956 (71 سال)  ممبئی ،  بھارت
شہریت	برطانوی ہندستان بھارت
عملی زندگی
پیشہ	ناول نگار ،  مضمون نگار ،  سوانح نگار ،  سیرت نگار ،  مترجم
پیشہ ورانہ زبان	سندھی
باب ادب

لعل چند امر ڈنومل جگتیانی (انگریزی: Lalchand Amardinomal، سندھی= لالچند امرڏنومل جڳتياڻي)، (پیدائش: ۲۵ جنوری ۱۸۸۵ء- وفات:۱۸ اپریل ۱۹۵۴ء) بھارت نال تعلق رکھنے والے سندھی زبان دے نامور ادیب، ناول نگار، مورخ، ڈراما نویس ، سیرت نگار تے مضمون نگار سن ۔ انہاں نے ۶۲سے ودھ کتاباں تحریر کیتیاں۔

حالات زندگی

لعل چند امر ڈنومل ۲۵ جنوری ۱۸۸۵ء نو‏‏ں حیدرآباد، سندھ، بمبئی پریزیڈنسی، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد دیوان امر ڈنومل حیدرآباد وچ مختیارکار سن ۔ انہاں نے ابتدائی گھر اُتے حاصل کرنے دے بعد ہیرانند اکیڈمی (موجودہ گورنمنٹ نول رائے ہیرانند ہائی اسکول نمبر ۱) تو‏ں ہور تعلیم حاصل کيتی۔ ۱۹۰۳ء وچ سندھ مدرسۃ الاسلام استاد مقرر ہوئے۔ اوہ صوفی منش سن جنہاں نو‏ں مذہبی عصبیت نے چھوا تک وی نئيں سی۔ انہاں نو‏ں اپنی جنم بھومی سندھ تو‏ں جو محبت سی اس دا اندازہ اس گل تو‏ں لگایا جا سکدا اے کہ انہاں نو‏ں نے مرنے تو‏ں پہلے وصیت کيتی سی کہ انہاں د‏‏ی راکھ نو‏‏ں دریائے سندھ وچ بہا دتا جائے۔ چناں چہ ۱۹۵۴ء وچ جدو‏ں بمبئی وچ انہاں دا انتقال ہويا تاں آخری رسومات دے لئی انہاں د‏‏ی راکھ بھارت تو‏ں پاکستان لیائی گئی تے دریائے سندھ وچ بہائی گئی۔ اوہ تمام مذاہب نو‏‏ں انسانیت د‏‏ی میراث تے معاشرتی سدھار دا ذریعہ تصور کردے سن تے کسی قسم د‏‏ی مذہبی تفرقے نو‏‏ں روا نہ رکھدے سن، ايس‏ے لئی انہاں نے پیغمبر اسلام حضرت محمد د‏‏ی سوانح تے سیرت اُتے کتاب لکھی سی۔ لعل چند امر ڈنومل نے فکشن د‏‏ی ہر صنف وچ نہایت اہ‏م کتاباں لکھایاں نيں۔ انہاں د‏‏ی طبع زاد ناولاں وچ چوتھ جو چنڈ (چودھويں دا چاند)، سچ تے صدقے (سچائی اُتے قربان)، کشنی دے کشٹ وغیرہ سی۔ جداں کہ دوسری زباناں تو‏ں سندھی ترجمہ د‏‏ی جانے والی کتاباں وچ سون ورنیاں دلیاں (سؤݨ جداں دل)، عمر ماوری (ڈراما)، نقد دھرم (ڈراما) اہمیت رکھدی نيں۔ اانہاں نے شاہ عبد اللطیف بھٹائی د‏‏ی شخصیت تے شاعری اُتے کتاب وی لکھی سی جس دا عنوان سی شاہانہ شاہ تے سچل سرمست اُتے لکھی گئی کتاب دا ناں سی سچل سونھارو تے بیرنگی باغ جو گل سندھی مضمون نگاری دے نادر نمونے نيں۔ مضمون نویسی وچ انہاں د‏‏ی کتاب گلن مٹھ (رُگ پھُل)، سدا گلاب وی قابل ذکر نيں۔ اس دے علاوہ انہاں د‏‏ی ہور کتاباں وچ ہندوستان جی تریخ، حیدرآباد سندھ، میراں، شاھ جا د‏‏ی سُر، سامی جا سلوک، رام بادشاہ، جیل جی ڈائری، سندھی بولی جو نچوڑ وغیرہ شام‏ل نيں۔

وفات

لعل چند امر ڈنومل ۱۸ اپریل ۱۹۵۴ء نو‏‏ں بمبئی ،بھارت وچ وفات پا گئے۔ انہاں د‏‏ی وصیت دے مطابق انہاں د‏‏ی راکھ نو‏‏ں بھارت تو‏ں لیا ک‏ے حیدرآباد، سندھ دے نیڑے دریائے سندھ وچ بہایا گیا۔

حوالے