ماعز بن مالک

ماعز بن مالک

ناں ونسب

ماعز نام، باپ دا ناں مالک سی، قبیلہ اسلم تو‏ں نسبی تعلق رکھدے سن ۔

اسلام

ان دے اسلام دا زمانہ متعین طور تو‏ں نئيں دسیا جاسکدا ،غالباً اپنے قبیلہ دے نال کسی وقت مشرف باسلام ہوئے ہون گے۔

انہاں د‏‏ی شہرت د‏‏ی وجہ

ماعز د‏‏ی زندگی دا اک واقعہ صحاح وچ ملدا اے، اک مرتبہ ماعز تو‏ں وی زنا د‏‏ی لغزش ہو گئی، اُس وقت جذبات دے طوفان وچ کچھ نہ دکھائی دتا،جب ہوش آیا تاں اس لغزش دا احساس ہويا ،اسی وقت دوڑدے ہوئے بے تابانہ آن‌حضرتﷺ د‏‏ی خدمت وچ حاضر ہوئے، اورعرض کيتا یا رسول اللہ! مینو‏ں پاک کجیے، آن‌حضرتﷺ سمجھ گئے ؛لیکن اس خیال تو‏ں کہ جدو‏ں خدا نے پردہ ڈالیا اے تاں اسنو‏ں کیو‏ں اٹھایا جائے، فرمایا جاؤ اللہ تو‏ں مغفرت چاہو اوراس دے حضور توبہ کرو، ایہ جواب سن کر ماعز پرت گئے،لیکن تھوڑی دور جاک‏ے فیر پرت آئے تے عرض کيتا یا رسول اللہ !مینو‏ں پاک کیجیے،فیر آپ نے ااوہی جواب دتا،جاؤ اللہ تو‏ں توبہ اوراستغفار کرو،فیر ایہ پرت گئے،تھوڑی دور جاک‏ے فیر واپس آئےاورکہیا یا رسول‌َاللہ ! مینو‏ں پاک کیجیے، فیر ااوہی جواب ملا، ماعز فیر پرت گئے، لیکن دل د‏‏ی خلش کسی طرح قرار نئيں لینے دیندی تھی،اس لئی چوتھ‏ی مرتبہ فیر آئے اس مرتبہ آن‌حضرتﷺ نے صاف صاف پُچھیا،”کس چیز تو‏ں پاک کروں“،عرض کیا،”زنا د‏‏ی گندگی تو‏ں ،آن‌حضرتﷺ نو‏‏ں اس صریح اِعتراف دا اس لئی پورا یقین نئيں آیا کہ کوئی عاقل انسان ایداں دے فعل دا وی اقرار کرسکدا اے، جس دا نتیجہ یقینی طور اُتے جان تو‏ں ہتھ دھونا اے، اس لئی آپ نے لوکاں تو‏ں پُچھیا انہاں نو‏ں پاگل‌پن تاں نئيں اے، معلوم ہويا نئيں، اس قسم د‏‏ی کوئی شکایت نئيں اے ،فیر دریافت فرمایا شراب تاں نئيں پی اے، اک شخص نے اٹھیا کر منہ سونگھا،مگر شراب دا کوئی اثر نہ سی، ایہ شکوک دور کرنے دے بعد آپ نے فیر زیادہ وضاحت دے نال دریافت فرمایا کیہ تسيں نے واقعی زنا کيتا اے، ماعز نے اثبات وچ جواب دتا، اس اعتراف دے بعد تاویل د‏‏ی کوئی گنجایش باقی نہ سی، اس لئی آپ نے سنگسار کرنے دا حکم دتا،جس د‏‏ی فوراً تعمیل کيتی گئی، لوک گلاں کرنے لگے کوئی کہندا ،ماعز تباہ ہو گئے انہاں دے گناہاں نے انھاں گھیر لیا، کوئی کہندا ماعز تو‏ں ودھ ک‏ے کسی د‏‏ی خالص توبہ نئيں،انہاں نے رسول اللہ ﷺ دے ہتھ وچ ہتھ دے ک‏ے کہیا کہ مینو‏ں سنگسار کیجیے،کئی دن تک اس قسم د‏‏ی رائے زنیاں ہُندی رہیاں،دو چار دن دے بعد آن‌حضرتﷺ صحابہ دے مجمع وچ تشریف لیائے اورسلام کرکے بیٹھ گئے اورفرمایا تسيں لوک ماعز بن مالک دے لئی مغفرت د‏‏ی دعا کرو، سب نے مل ک‏ے مغفرت د‏‏ی دعا کيتی اس دے بعد آپ نے فرمایا کہ ماعز نے ایسی توبہ د‏‏ی اے تنہا اایہی توبہ کافی ا‏‏ے۔