محمڈن ایجوکیشن کانفرنس

سرسید احمد خان نے 27 دسمبر، 1886ء كو محمڈن ایجوكیشنل كانفرنس كی بنیاد ركھی اس كانفرنس دا بنیادی مقصد مسلماناں كی تعلیمی ترقی دے لئی اقدامات كرنا سی۔ اس دا پہلا اجلاس علی گڑھ وچ ہويا۔ كانفرنس نے تعلیم كی اشاعت دے لئی وکھ وکھ تھانواں اُتے جلسے كئے۔ ہر شہر تے قصبے وچ اس كی ذیلی كمیٹیاں قائم كی گئياں۔ اس كانفرنس كی كوششاں تو‏ں مسلماناں دے اندر تعلیمی جذبہ تے شوق پیدا ہويا۔ اس كانفرنس نے ملك دے ہر حصے وچ اجلاس منعقد كئے تے مسلماناں كو جدید تعلیم كی اہمیت تو‏ں روشناس كرایا۔ اس كانفرنس دے سربراہاں وچ نواب محسن الملك، نواب وقار الملك، شبلی نعمانی تے مولا‏نا الطاف حسین حالی ورگی ہستیاں شامل سن۔ محمڈن ایجوكیشنل كانفرنس دا سالانہ جلسہ مختلف شہراں وچ ہُندا سی۔ جتھے مقامی مسلماناں تو‏ں مل كر تعلیمی ترقی دے اقدامات اُتے غور كیا جاندا سی تے مسلماناں دے تجارتی، تعلیمی، صنعتی تے زراعتی مسائل اُتے غور كیا جاندا سی۔

آل انڈیا مسلم لیگ دا قیام وی 1906ء وچ محمڈن ایجوكیشنل كانفرنس دے سالانہ اجلاس دے موقع پرڈھاكہ دے مقام اُتے عمل وچ آیا۔ محمڈن ایجوكیشنل كانفرنس دے سالانہ اجلاس دے موقع اُتے برصغیر دے مختلف صوبےآں تو‏ں آئے ہوئے مسلم عمائدین نے ڈھاكہ دے نواب سلیم اللہ خاں كی دعوت اُتے ایك خصوصی اجلاس وچ شركت كی۔ اجلاس وچ فیصلہ كیا گیا كہ مسلماناں كی سیاسی راہنمائی دے لئی ایك سیاسی جماعت تشكیل دتی جائے۔ یاد رہے كہ سرسید نے مسلماناں كو سیاست تو‏ں دور رہنے دا مشورہ دتا سی۔ لیكن ویہويں صدی دے آغاز تو‏ں كچھ ایداں دے واقعات رونما ہونے شروع ہوئے كہ مسلما‏ن ایك سیاسی پلیٹ فارم بنانے كی ضرورت محسوس كرنے لگے۔ ڈھاكہ اجلاس كی صدارت نواب وقار الملك نے كی۔ نواب محسن الملك; مولانامحمد علی جوہر٬ مولا‏نا ظفر علی خاں٬ حكیم اجمل خاں٬ تے نواب سلیم اللہ خاں سمیت بوہت سارے اہ‏م مسلم اكابرین اجلاس وچ موجود سن ۔ مسلم لیگ دا پہلا صدر سر آغا خان كو چنا گیا۔ مركزی دفتر علی گڑھ وچ قائم ہويا۔ تمام صوبےآں وچ شاخاں بنائی گئياں۔ برطانیہ وچ لندن برانچ دا صدر سید امیر علی كو بنایا گیا۔