مسجد اقصیٰ
| ||||
---|---|---|---|---|
لمبائی | 80 میٹر | |||
چوڑائی | 55 میٹر | |||
دا حصہ | حرم قدسی شریف | |||
حصہ | مسیت ، مسجد جمعہ ، مصلیٰ ، سیاحتی مقام | |||
ودھ توں ودھ گنجائش | 5000 | |||
بنیاد | ۰۷۱۷ | |||
ورتوں | نماز | |||
نقشہ |
||||
انتظامی تقسیم | ||||
ملک | دولت فلسطین [۱] | |||
وقوع تھاں | القدس | |||
حصے | ||||
عالمی ورثہ عہدہ | عالمی وراثت ٹکانہ | |||
طرز تعمیر | اسلامی فن تعمیر | |||
لمبائی | 80 میٹر | |||
اُچائی | 37 میٹر | |||
تقسیم اعلیٰ | القدس | |||
جغرافیائی خصوصیات | ||||
متناسقات | 31°46′34″N 35°14′09″E / 31.776111111111°N 35.235833333333°E | |||
وقوع متناسقات | ||||
رقبہ | 4500 مربع میٹر | |||
اندرونی نظارہ | 16-03-30-Jerusalem-Altstadt-RalfR-DSCF7721.jpg | |||
جیو رمز | 6269611[۲] | |||
|
||||
ترمیم |
مسجد اقصا دی قریبی سنہری گنبد والی عمارت لئی دیکھو قبۃ الصخرۃ
مسجد اقصا، مسلماناں دا قبلہ اول تے خانہ کعبہ تے مسجد نبوی توں بعد تیسرا مقدس ترین مقام اے۔
مقامی مسلمان ایہنوں المسجد الاقصا یا حرم قدسی شریف کہندے نيں۔ ایہ مشرقی القدس وچ واقع اے جس اُتے اسرائیل دا قبضہ اے۔ ایہ القدس دی سَبھ توں وڈی مسجد اے جیہدے وچ 5 ہزار نمازیاں دی گنجائش اے جد کہ مسجد دے صحن وچ وی ہزاراں افراد نماز ادا کرسکدے نيں۔ 2000ء وچ الاقصا انتفاضہ دے آغاز دے بعد توں ایتھے غیر مسلماں دا داخلہ ممنوع اے۔
اہمیت
[سودھو]حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم سفر معراج دے دوران مسجد حرام توں ایتھے پہنچے سن تے مسجد اقصا وچ تمام انبیا دی نماز دی امامت کرنے دے بعد براق دے ذریعے ست آسماناں دے سفر اُتے روانہ ہوئے۔
قرآن مجید دی سورہ الاسراء وچ اللہ تعالٰی نے اس مسجد دا ذکر ایہناں لفظاں وچ کیتا اے:
” | پاک اے اوہ ذات جو اپنے بندے نوں رات ای رات وچ مسجد حرام توں مسجد اقصا لے گئی جیہدے آس پاس اسیں برکت دے رکھی اے، اس لئی کہ اسيں اوہنوں اپنی قدرت دے بعض نمونے دکھائیے، یقینن اللہ تعالٰی ای خوب سُݨݨ والا تے دیکھݨ والا اے (سورہ الاسراء آیت نمبر 1) | “ |
احادیث دے مطابق دنیا وچ صرف تن مسجداں وَل سفر کرنا باعث برکت اے جیہناں وچ مسجد حرام مسجد اقصا تے مسجد نبوی شامل نيں۔ (شیخ صدوق، من لایحضره الفقیہ، طبع 1413ھ، ج1 ص29)
حضرت ابوذر توں حدیث مروی اے کہ
” | ميں رسول اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم توں پُچھیا کہ زمین وچ سب توں پہلے کیہڑی مسجد بنائی گئی؟
تاں رسول اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم نے فرمایا : مسجد حرام ( بیت اللہ ) فیر ميں کہیا کہ اس توں بعد کیہڑی اے ؟ تاں رسول اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم فرماؤݨ لگے : مسجد اقصا ، ميں سوال کیتا کہ انہاں دوناں دے درمیان کِنا عرصہ اے ؟ تے رسول اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم نے فرمایا کہ چالی سال، فیر جِتھے وی تہانوں نماز دا وقت آجاوے نماز پڑھ لوو کیونکہ ايسے وچ فضیلت اے ۔ (صحیح بخاری حدیث نمبر 3366، صحیح مسلم حدیث نمبر 520) |
“ |
مسجد اقصا مسلماناں دا قبلۂ اول اے تے معراج وچ نماز دی فرضیت 16 توں 17 ماہ تک مسلمان مسجد اقصا دی جانب رخ کرکے ہی نماز ادا کردے سن، فیر تحویل قبلہ دا حکم آؤݨ توں بعد مسلماناں دا قبلہ خانہ کعبہ ہوگیا۔
مسلم تعمیرات
[سودھو]جد عمر فاروق دے دور وچ مسلماناں نے بیت المقدس فتح کیتا تاں حضرت عمر نے شہر توں روانگی دے وقت صخرہ تے براق بنھݨ دی جگہ دے نیڑے مسجد تعمیر کرنے دا حکم دتا جِتھے اوہناں نے اپنے ہمراہیاں سمیت نماز ادا ورگی۔ مسجد اقصا توں بالکل نیڑے ہوݨ دی وجہ توں ایہی مسجد بعد وچ مسجد اقصا کہلائی کیونکہ قرآن مجید وچ وچ اس مقام نوں مسجد اقصا کہیا گیا اے۔ اس دور وچ بہت سارے صحابہ نے تبلیغ اسلام تے اشاعت دین دی خاطر بیت المقدس وچ اقامت اختیار کيتی۔ مسجد اقصا دا بانی حضرت یعقوب نوں منیا جاندا اے تے اس دی تجدید حضرت سلیمان نے کيتی۔ بعد وچ خلیفہ عبد الملک بن مروان نے مسجد اقصا دی تعمیر شروع کروائی تے خلیفہ ولید بن عبد الملک نے اس دی تعمیر مکمل دی تے اس دی تزئین و آرائش کيتی۔ عباسی خلیفہ ابو جعفر منصور نے وی اس مسجد دی مرمت کرائی۔ پہلی صلیبی جنگ دے بعد جدوں عیسائیاں دا بیت المقدس اُتے قبضہ ہوگیا تاں اوہنان نے مسجد اقصا وچ بہت رد و بدل کیتی۔ اوہناں نے مسجد وچ رہن لئی کئی کمرے بنا لئے تے اس دا ناں معبد سلیمان رکھیا، ہور متعدد عمارتاں دا اضافہ کیتا جو بطور جائے ضرورت تے اناج دی کوٹھیاں دے استعمال ہُندیاں سن۔ اوہناں نے مسجد دے اندر تے مسجد دے نال نال گرجا وی بݨا لیا۔ سلطان صلاح الدین ایوبی نے 1187ء وچ فتح بیت المقدس توں بعد مسجد اقصا نوں عیسائیاں دے تمام نشانات توں پاک کیتا تے محراب تے مسجد نوں دوبارہ تعمیر کیتا۔
مسجد اقصا تے قبۃ الصخرۃ
[سودھو]مسجد اقصا دے ناں دا اطلاق پورے حرم قدسی اُتے ہُندا سی جس وچ سب عمارتاں جنہاں وچ اہم ترین قبۃ الصخرۃ اے جواسلامی طرز تعمیر دے شاندار نمونےآں وچ شامل اے۔ اُتے اج کل ایہ ناں حرم دے جنوبی جانب والی وڈی مسجد دے بارے وچ کہیا جاندا اے ۔
اوہ مسجد جو نماز دی جگہ اے اوہ قبۃ الصخرۃ نئيں، لیکن اج کل قبہ دی تصاویر پھیلنے دی بنا اُتے اکثر مسلمان اسنوں ہی مسجد اقصا خیال کردے ہيں حالانکہ فی الواقع ایسی کوئی گل نئيں مسجد تاں وڈے صحن دے جنوبی حصہ وچ تے قبہ صحن دے وسط وچ اک اُچی جگہ اُتے واقع اے۔
زمانہ قدیم وچ مسجد دا اطلاق پورے صحن پرہو تا سی تے اس دی تائيد امام ابن تیمیہ دے اس بیان توں وی ہُندی اے کہ:
” | مسجد اقصا اس ساری مسجد دا ناں اے جیہنوں سليمان علیہ السلام نے تعمیر کیتا سی تے بعض لوک اس مصلا، یعݨی نماز پڑھن دی جگہ نوں، جیہنوں عمر بن خطاب رضی اللہ تعالٰی عنہ نے اوہدی اگلی جانب تعمیر کیتا سی اقصا دا ناں دیݨ لگے نيں، اس جگہ وچ نمازپڑھنا باقی ساریاں مسجداں وچ نماز پڑھن توں افضل اے | “ |
سانحہ بیت المقدس
[سودھو]21 اگست 1969ء نوں اک آسٹریلوی یہودی ڈینس مائیکل روہان نے قبلہ اول نوں اگ لا دتی جس توں مسجد اقصا تن گھینٹے تک اگ دی لپیٹ وچ رہی تے جنوب مشرقی جانب عین قبلہ دی طرف دا وڈا حصہ گر گيا۔ محراب وچ موجود منبر وی نذر آتش ہوگیا جیہنوں صلاح الدین ایوبی نے فتح بیت المقدس توں بعد نصب کیتا سی ۔ صلاح الدین ایوبی نے قبلہ اول دی آزادی لئی تقریبن 16 جنگاں لڑیاں تے ہر جنگ دے دوران اوہ اس منبر نوں اپنے نال رکھدے سن تا کہ فتح ہون توں بعد ایہنوں مسجد وچ نصب کرن۔
اس المناک واقعے توں تقریبن اک ہفتے بعد اسلامی مُلکاں نے موتمر عالم اسلامی (او آئی سی) قائم کیتی۔ یہودی اس مسجد نوں ہیکل سلیمانی دی جگہ تعمیر کردہ عبادت گاہ سمجھدے نيں تے اسنوں گرا کر دوبارہ ہیکل سلیمانی تعمیر کرنا چاہندے نيں حالانکہ اوہ کدی وی بذریعہ دلیل اسنوں ثابت نئيں کرسکے کہ ہیکل سلیمانی ایتھے تعمیر سی ۔
باہرلے جوڑ
[سودھو]مسجد دا 360 ڈگری زاویے اُتے منظر Archived 2007-02-02 at the وے بیک مشین
مسلم فوٹوز ڈاٹ نیٹ اُتے مسجد اقصی Archived 2006-10-15 at the وے بیک مشین
حوالے
[سودھو]- ↑ "صفحہ سانچہ:نام صفحہ في GeoNames ID". http://sws.geonames.org/6269611. Retrieved on ۱۳ اکتوبر ۲۰۲۴.
- ↑ اجازت نامہ: Creative Commons Attribution 3.0 Unported
- Pages with graphs
- Pages with disabled graphs
- صفحات مع خاصیت P2043
- صفحات مع خاصیت P2049
- صفحات مع خاصیت P361
- صفحات مع خاصیت P31
- صفحات مع خاصیت P1083
- صفحات مع خاصیت P571
- صفحات مع خاصیت P366
- صفحات مع خاصیت P242
- صفحات مع خاصیت P17
- جغرافیائی حوالہ ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- صفحات مع خاصیت P131
- صفحات مع خاصیت P2670
- صفحات مع خاصیت P1435
- صفحات مع خاصیت P149
- صفحات مع خاصیت P2048
- متناسقات ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- جڑواں شہر ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- صفحات مع خاصیت P2046
- صفحات مع خاصیت P5775
- صفحات مع خاصیت P1566
- مسجد اقصا
- مسجداں
- اسلامی معماری
- اسلامی مقدس تھاںواں
- اموی معماری
- حرم قدسی شریف
- عربی طرز تعمیر
- فلسطین
- اٹھويں صدی دیاں مسیتاں
- زیارات
- نقشیاں نال صفحے