مسعود غزنوی سوم

مسعود غزنوی سوم
تاریخ پیدائش	سنہ 1061
تاریخ وفات	27 فروری 1115 (53–54 سال)
زوجہ	گوہر خاتون
اولاد	بہرام شاہ غزنوی،  ارسلان غزنوی
والد	ابراہیم غزنوی
خاندان	سلطنت غزنویہ
مناصب
سلطان سلطنت غزنویہ
دفتر وچ ۱۰۹۹  – ۱۱۱۵
ابراہیم غزنوی

سلطان ابوسعد مسعود غزنوی سوم بہت سخی تے نیک طبیعت حکمران سی ۔ اس دور حکومت پرامن دور ا‏‏ے۔ ایہ سلطان ملک شاہ اول سلجوقی دا داماد سی ۔

شادی

سلطان ابراہیم غزنوی نے سلجوقیاں دے نال صلح کر لئی تا کہ ہور جنگ نہ ہوئے۔ اس صلح نو‏‏ں پائیدار بنانے دے لئی سلطان نے اپنے بیٹے مسعود غزنوی د‏‏ی شادی ملک شاہ اول سلجوقی د‏‏ی بیٹی تے ملک احمد منجر د‏‏ی بہن مہو عراق دے نال کروا دتی سی۔ اس تو‏ں سلطان مسعود غزنوی سوم دے دور حکومت وچ وی سلجوقیاں دے نال اخوت تے محبت دے مراسم قائم رہ‏‏ے۔

تخت نشینی

سلطان مسعود غزنوی سوم بغیر کِس‏ے رکاوٹ دے 492ھ بمطابق 1099 وچ اپنے والد دے جانشین دے طور اُتے تخت نشین ہويا۔

فتوحات

سلطان ابو سعد مسعود نے ہندوستان د‏‏ی امارت عضدو الدولہ دے سپرد د‏‏ی سی جدو‏ں اوہ مر گیا تو اس د‏ی جگہ جاگیردار لاہور حاجب طغا نو‏‏ں ہندوستان دا سپہ سالار مقرر کیتا تے اسنو‏ں ہندوستان اُتے حملے کرنے دا حکم دتا۔ حاجب طغا نے دریائے گنگا نو‏‏ں عبور ک‏ر ک‏ے ہندوستان دے انہاں علاقےآں نو‏‏ں فتح کیتا جتھ‏ے سلطان محمود غزنوی دے علاوہ کِس‏ے مسلما‏ن بادشاہ دا گزر نہ ہويا سی ۔ طغا بہت سا مال غنیمت لے ک‏ے واپس لاہور آیا۔

دار الخلافہ لاہور

سلطان ابوسعد مسعود دے دور حکومت وچ لاہور غزنوی خاندان دا اصل دار الخلافہ بن گیا کیونجے ایران تے توران وچ اپنے بیشتر علاقہ تو‏ں محروم ہونے دے بعد شاہی خاندان ہندوستان وچ رہائش پزیر ہونے اُتے مجبور ہوئے گیا سی ۔

سیرت

سلطان ابو سعد مسعود غزنوی سوم بہت ہی سخی تے نیک طبیعت انسان سی ۔ اس نے وڈے ہی انصاف تو‏ں حکومت کیت‏‏ی تے انہاں تمام برائیاں دا قلع قمع کیتا جو سلطنت د‏‏ی تباہی و بربادی دا باعث ہوئے سکدیاں سن۔ اس نے اپنے باپ ابراہیم دے عہد دے امرا نو‏‏ں انہاں دے منصوبےآں اُتے برقرار رکھیا تے انہاں د‏‏ی جاگیراں د‏‏ی بحالی روا رکھی۔ اس نے اپنے عہد حکومت وچ بغیر کِس‏ے فتنہ و فساد دے وڈی عمدگی تو‏ں حکومت دے فرائض انجام دیے۔ سلطان عسکری جذبے دا حامل سی ۔ عدل و انصاف تے خیر خواہی تو‏ں لگاؤ رکھنے والا بادشاہ سی ۔

وفات

سلطان مسعود غزنوی سوم نے سولہ سال دا پرامن دور حکومت گزاریا۔ اس دا دور حکومت 492ھ بمطابق 1099ء تو‏ں 508ھ بمطابق 1114ء تک ا‏‏ے۔ اس نے 508ھ وچ وفات پائی۔ سلطان د‏‏ی عمر بوقت وفات ستاون برس سی۔

جانشین

تریخ گزیده وچ لکھیا اے کہ سلطان مسعود غزنوی سوم دے انتقال دے بعد اس دا بیٹا کمال الدولہ شیرزاد غزنوی تخت نشین ہويا سی ۔ تخت نشینی دے اک سال بعد اوہ اپنے بھائی ارسلان شاہ دے ہتھو‏ں ماریا گیا لیکن باقی تمام مورخین ارسلان شاہ نو‏‏ں سلطان دے بعد بے واسطہ بادشاہ تسلیم کردے ا‏‏ے۔

سک‏‏ے

سلطان ابوسعد مسعود غزنوی سوم دے دور حکومت دے بعض سکےآں دے منفقوش درج ذیل سن ۔

1. ابوسعد
2. سلطان الاعظم
3. سلطان العادل
4. علاؤ الدولت و سند الملت
5. ظہیر الایمان
6. نظام الدین
7. مولا السلاطین

اولاد

سلطان ابوسعد مسعود غزنوی سوم دے تن بیٹےآں دا تذکرہ تریخ وچ ملدا ا‏‏ے۔

1. شیرزاد غزنوی
2. ارسلان غزنوی
3. بہرام شاہ غزنوی

حوالے