ملا احمد ٹھٹوی

ملا احمد ٹھٹوی
معلومات شخصیت
تاریخ وفات	سنہ 1588
مذہب	اسلام
فرقہ	اہل تشیع
فقہی مسلک	جعفری
عملی زندگی
پیشہ	جغرافیہ دان


باب اسلام
ترمیم

ملا احمد نصر اللہ ٹھٹوی سولہويں صدی عیسوی دے اک شیعہ عالم تے طبیب سن ۔^[۱]

مڈھلا جیون اورتعلیم[لکھو]

ملا احمد ٹھٹوی ٹھٹہ شہر دے سنی قاضی دے بیٹے سن ۔ انہاں نے بائیس سال د‏‏ی عمر وچ اک عراقی تاجر د‏‏ی طرف نال ملن والی چند شیعہ کتاباں دا مطالعہ ک‏ر ک‏ے شیعہ مسلک اختیار کيتا سی۔ اوہ ایران دے شہر مشہد گئے تے بعد وچ یزد تے شیراز چلے گئے جتھے انہاں نے بو علی سینا د‏‏ی کتاب القانون دا درس حاصل کيتا۔ اس دے بعد اوہ مکہ چلے گئے تے عرب دنیا دے علما دے اگے زانوئے تلمذ طے کيتا۔ مختلف علوم اُتے دسترس حاصل کرنے دے بعد آپ واپس ہندوستان آ ئے تے گولکنڈہ وچ شیعہ سلطان محمد قلی قطب شاہ دے دربار دا حصہ بنے^[۲]۔

مغل دربار وچ[لکھو]

اکبر دے دور وچ شہنشاہ د‏‏ی علم پروری دا چرچا سن کر فتح پور سیکری تشریف لیائے جتھے اکبر نے اسلام دے ہزار سال مکمل ہونے اُتے "تریخ الفی" نامی کتاب د‏‏ی تدوین دا منصوبہ شروع کر رکھیا سی۔ شہنشاہ نے آپ نو‏‏ں وی اس کتاب د‏‏ی تدوین وچ شریک کر دتا۔تریخ نویسی دے سلسلے وچ سنی مصنفاں تو‏ں اختلاف پیدا ہونے اُتے آپ وکھ ہوئے گئے^[۲]۔ آپ نو‏‏ں اختلافی مسائل اُتے سنی مصنفاں د‏‏ی دیانت داری اُتے شک تھا^[۲]۔سنی مورخین تو‏ں آپ دے اختلاف دا اندازہ آپ دے ہ‏م عصر سنی مورخ ملیا عبد القادر بدایونی د‏‏ی کتاب "منتخب التواریخ" وچ آپ دے بارے وچ لکھی گئی گلاں تو‏ں وی لگایا جا سکدا ا‏‏ے۔ اوہ لکھدے نيں کہ ملیا احمد ٹھٹھوی نو‏‏ں شیعہ طریقے اُتے غسل دیندے وقت انہاں دے مقعد وچ کیل ڈالے گئے تے انہاں نو‏‏ں کئی بار دریا وچ غوطے دتے گئے تے ایہ کہ انہاں دا منہ خنزیر وچ تبدیل ہوئے گیا تھا^[۳]۔ ایہ سب ملیا عبد القادر بدایونی دے دل وچ ملیا احمد ٹھٹوی دے خلاف پائی جانے والی نفرت دا اظہار اے، جو اس وقت دوچند ہوئے گئی جدو‏ں شہنشاہ نے ملیا احمد ٹھٹھوی دے قاتل نو‏‏ں سزائے موت دی۔ اس وقت لاہور وچ شیعاں د‏‏ی اچھی خاصی تعداد بستی سی تے قاضی نور الله شوستری جداں فقہا وی اوتھ‏ے موجود سن، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ نئيں کہیا جا سکدا کہ ملیا عبد القادر بدیوانی شیعہ فقہ وچ تدفین دے آداب تو‏ں نا واقف سن ۔

قتل[لکھو]

1588ء وچ آپ لاہور گئے جتھے مرزا فولاد تو‏ں شیعہ سنی اختلافات اُتے بحث ہوئی تے اس نے شام نو‏‏ں آپ دے گھر جا ک‏ے آپ نو‏‏ں قتل کر دتا۔ سیکولر سوچ رکھنے والے انصاف پسند شہنشاہ نے مرزا فولاد نو‏‏ں سزائے موت دی۔آپ دے خلاف بعض سنی علما نے اس قدر نفرت پھیلا رکھی سی کہ تدفین دے بعد رات نو‏‏ں اک گروہ نے آپ د‏‏ی میت کڈ ک‏ے اگ لگیا دتی^[۴]۔

آثار[لکھو]

ملا احمد ٹھٹھوی دے آثار وچ اک کتاب "تحقیق تریاق"ہے جس وچ اس زمانے دے علم طب تے تجرگل کيتی روشنی وچ مختلف بیماریاں دا علاج بیان کيتا گیا ا‏‏ے۔

ہور ویکھو[لکھو]

حوالے[لکھو]

↑ Rizvi, "A Socio-Intellectual History of the Isna Ashari Shias in India", Vol. I, pp. 227.
↑ ^۲.۰ ^۲.۱ ^۲.۲ J. N. Hollister, "The Shiá of India", page 133, Luzac and Co. London (1953).
↑ ملا عبد القادر بدایونی،"منتخب التواریخ"، ذکر حکمای اکبر شاہی، حکیم احمد تیوی، صفحہ 598
↑ S. A. A. Rizvi, "A socio-intellectual History of Isna Ashari Shi'is in India", Vol. I, pp. 234.

[1] Rizvi, "A Socio-Intellectual History of the Isna Ashari Shias in India", Vol. I, pp. 227.

[:0-2] ۲.۰ ^۲.۱ ^۲.۲ J. N. Hollister, "The Shiá of India", page 133, Luzac and Co. London (1953).

[3] ملا عبد القادر بدایونی،"منتخب التواریخ"، ذکر حکمای اکبر شاہی، حکیم احمد تیوی، صفحہ 598

[4] S. A. A. Rizvi, "A socio-intellectual History of Isna Ashari Shi'is in India", Vol. I, pp. 234.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]