مومن خان مومن
مومن خان مومن | |
---|---|
جم | سنہ 1801 [۱] |
وفات | 14 مئی 1852 (50–51 سال)[۱] |
مدفن | مہدیان |
عملی زندگی | |
پیشہ | شاعر |
شعبۂ عمل | طب ، فلاسفی ، روحانیت |
IMDB اُتے صفحات | |
ترمیم |
مومن خان مومن (پیدائش: 1801ء— وفات: 14 مئی 1852ء) دبستان دہلی نال تعلق رکھنے والے اردو زبان دے مشہور شاعر تے اسد اللہ خاں غالب دے ہمعصر سن ۔
سوانح
[سودھو]مومن خان ناں تے مومن تخلص سی ۔ والد دا ناں غلام نبی خاں سی ۔ مومن دے دادا سلطنت مغلیہ دے آخری دور وچ شاہی طبیباں وچ داخل ہوئے اورحکومت توں جاگیر وی حاصل کيتی۔ مومن 1800ء نوں دہلی وچ پیدا ہوئے انہاں دے والد نوں شاہ عبدالعزیز محدث دہلوی توں بہت عقیدت سی۔ چنانچہ شاہ صاحب موصوف نے ہی مومن خاں ناں رکھیا۔ گھر والےآں نوں ایہ ناں ناپسند سی ايسے لئی انہاں نے آپ دا ناں حبیب اللہ رکھنا چاہیا لیکن آپ نے شاہ عبدالعزیز صاحب ہی دے ناں توں ناں پایا۔ مومن بچپن ہی توں ذہن طبع سن ۔ حافظہ بہت چنگا سی ۔ چنانچہ عربی و فارسی، طب، نجوم تے موسیقی وچ جلدی کمال حاصل کر ليا۔ اصناف شاعری وچ قصیدہ، رباعی،واسواخت، غزل، ترکیب بند، مثنوی سبھی اُتے طبع آزمائی دی اے۔
دلی توں پنج مرتبہ باہر نکلے مگر وطن دی محبت نے اپنی طرف کھچ لیا۔ مومن نہایت آزاد مزاج، قانع تے وطن پرست سن ۔ امراوء تے روساء دی خوشامد توں انہاں نوں سخت نفرت سی۔ ایہی انہاں دے کریکٹر دی اک نمایاں خصوصیت سی۔ مومن دی یادگار اک دیوان تے چھ مثنویاں نيں۔ 1851ء وچ اپنے کوٹھے توں ڈگ کے وفات پائی۔
مومن دی جنسی توانائی دا اظہار عملی زندگی توں ہی نئيں بلکہ کلام توں وی ہُندا اے۔دبستان لکھنؤ دے شاعر دے برعکس انہاں نے جنس نگاری نوں فحش تے ابتذال توں بچا کر صحت مند حدود وچ رہنے دتا۔ بیشتر اشعار وچ روایت یا مفروضات کم نيں تے ذاتی تجربات زیادہ، ايسے لئی شاعری وچ عاشق دا تصور ابھردا اے اوہ میر تقی میر دی خود سپردگی تے خاکساری، لکھنوی شاعر دی ہوسناکی تے کجروی تے غالب دی نرگسیت تے خود پسندی توں قطعی مختلف اے۔ مومن دا عاشق واضح طور اُتے ہرجائی اے۔ انہاں دا ایہ شعر عاشق دے تمام فلسفہ حیات دا نچوڑ اے۔
ہم وی کچھ خوش نئيں وفا کرکے
تم نے چنگا کیتا نباہ نہ کیا
یہ اوہی انداز اے جس نے داغ دہلوی دے پاس جاکے رنڈی بازی دی صورت اختیار کر لئی۔ جے خالص جنس نگاری دے لحاظ توں دیکھو تاں مومن غالب توں ودھ جاندے نيں۔ صرف اشعار دی تعداد دے لحاظ توں ہی نئيں بلکہ شدت تے وارفتگی وچ وی غالب دے ہاں بعض اوقات جنس نوں مزاح وغیرہ توں کیمو فلاج کرنے دا رجحان ملدا اے۔ لیکن مومن دا انداز کِسے حقیقت نگار دا اے۔ البتہ رشک وچ دونے دا یکساں حال اے۔ ایہی نئيں بلکہ مومن نے آواز توں اپنی خصوصی جنسی دلچسپی دا اظہار وی کیتا۔ ايسے طرح بعض ملبوست اورزیورات توں وابستہ جنسی تلازمات وی ابھارے گئے نيں تے ایسی غزلاں دی وی کمی نئيں جنہاں وچ واضح طور اُتے ایداں دے اشارات کیتے کہ کِسے مخصوص ہستی دی جھلک دیکھنے پربھی اِنّا اندازہ لگانا دشوار نئيں رہندا کہ خطاب صنف مخالف توں اے تے لاجنس شاعری دے اس دور وچ ایہ بہت وڈی گل اے۔
|
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ فیسٹ آئی ڈی: https://id.worldcat.org/fast/49744 — subject named as: Momin Khan — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- 1801 دے جم
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 1852 دیاں موتاں
- 14 مئی دیاں موتاں
- ویکی ڈیٹا توں ماخوذ شعبۂ عمل
- ویکیپیڈیا مضامین مع VIAF شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع LCCN شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع ISNI شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع GND شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع BNF شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع BIBSYS شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع MusicBrainz شناخت کنندگان
- 1800 دے جم
- 1851 دیاں موتاں
- اردو شاعر
- انیہويں صدی دے ہندوستانی شاعر
- انیہويں صدی دے شاعر
- انیہويں صدی دے مرد مصنفاں
- بھارتی اردو شاعر
- بھارتی مرد شاعر
- بھارتی مسلم شخصیتاں
- دہلی دیاں شخصیتاں
- دہلی دے شاعر
- کشمیری شخصیتاں
- کشمیری مصنفاں
- ہندوستانی صوفی اولیا
- ۱۸۵۲ دیاں موتاں