مکروہ تنزیہی
☆بسلسلہ شرعی علوم☆ |
مکروہ تنزیہی اوہ اے جس دے نہ کرنے وچ ثواب ہوئے تے کرنے وچ عذاب نہ ہو[۱]شریعت اسلامی دی اصطلاح وچ مکروہ تنزیہی اوہ فعل اے جس نوں ترک کرنے دے مطالبہ وچ شدت نہ پائی جائے۔
اسلامی فقہ وچ مکروہ تنزایہی دی اصطلاح سنت غیرمؤکدہ دے بالعکس اے۔
مثلاً محرم الحرام دی صرف دسويں تریخ دا روزہ رکھنا، وغیرہ مکروہ تنزیہی :وہ عمل جسنوں شریعت ناپسندرکھے مگرعمل پرعذاب دی وعیدنہ ہوئے۔ ایہ سنّتِ غیر مؤ کدہ دے قابل اے۔[۲]
ایہ اوہ کم اے جس توں رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے منع فرمایا فیر خود اس کم نوں کيتا ہوئے پس منع فرمنیا کراہت تنزیہہ اُتے دلالت کردا اے تے عمل فرمنیا اس دے بیان جواز پر۔ انس بیان کردے نيں کہ رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے اس توں منع فرمایا کہ کوئی شخص کھڑے ہوئے کے پانی پینے، قتادہ نے پُچھیا تے کھڑے ہوئے کے کھانا، انہاں نے کہیا اوہ تاں اس توں زیادہ برا تے خبیث اے۔[۳]
ابن عباس بیان کردے نيں کہ ميں نے رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نوں اک ڈول نال زمزم دا پانی پلایا تے آپ نے کھڑے ہوئے کے اوہ پانی پیتا۔[۴]
حرام دا ارتکاب گناہ کبیرہ اے تے مکروہ تحریمی دا ارتکاب گناہ صغیر اے تے مکروہ تنزایہی دا ارتکاب مطلقاً گناہ نئيں اے نہ ہی کبیرہ نہ صغیرہ تے جس طرح مستحب دے ترک اُتے ملامت نئيں کيتی جاندی اس طرح مکروہ تنزایہی دے ارتکاب اُتے وی ملامت نئيں کيتی جاندی علامہ شامی نے لکھیا اے کہ مستحب دا ترک مکروہ تنزایہی اے ہور لکھیا اے کہ مستحب دے فعل اُتے ثواب ہُندا اے تے اس دے ترک اُتے ملامت نئيں کيتی جاندی [۵] خلاصہ ایہ اے کہ مکروہ تنزایہی دا گناہ ہونا تاں درکنار اس دے ارتکاب اُتے ملامت وی نئيں کيتی جاندی۔